واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: دوشنبه ۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۵ - ۱۶:۰۳
یک استاد طراحی شهری دانشگاه صنعتی جندیشاپور دزفول با تبیین اهمیت شهر باستانی جندیشاپور، گفت: سازمان میراث فرهنگی اگرچه تلاش میکند اما امکاناتی در اختیار ندارد که نشان دهد جندیشاپور مهم است، بههمین دلیل این منطقه به زمینهای کشاورزی تبدیل شده است و هیچکس قدرت ندارد در مقابل این موج ضد فرهنگ ایرانی ایستادگی کند. دکتر نادر پورموسوی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) منطقه خوزستان، درخصوص اهمیت شهر باستانی جندیشاپور با اشاره به اینکه معلومات وی در این باره در چهار کتاب خلاصه شده که نگارش آنها از سال 83 آغاز اما تاکنون تنها یکی از آنها به چاپ رسیده است، اظهار کرد: یکی از این کتابها "تاریخ جندیشاپور" را روایت کرده است و روند تبدیل یک روستا به نام "شلگی" به شهر جندیشاپور را مطرح میکند و در حاشیه آن موضوعات مختلف تاریخی، عوامل سیاسی و اجتماعی و مرگ تدریجی این شهر را مورد بحث قرار میدهد. این استاد رشته طراحی شهری دانشگاه صنعتی جندیشاپور دزفول با اشاره به کتاب دوم خود، عنوان کرد: شاید مهمتر از خود شهر جندیشاپور، دانشمندان این شهر بودند که در این خصوص کتابی تحت عنوان "تاریخ دانشمندان جندیشاپور" تألیف کردم و در آن اسامی 254 نفر که به یقین یا به شک و احتمال از اساتید و دانشمندان این شهر بودند، آورده شده است. وی تصریح کرد: همچنین در کتاب دیگری با موضوع "سیستم قضایی جندیشاپور" توضیح دادهام که سیستم قضایی این شهر دارای سه نوع اساسنامه دادگاهی برای مسیحیان (نسطوریها)، یهودیان و زرتشتیان است که هر گروه یا ملیتی براساس مذهب و اقلیت خود مورد قضاوت قرار میگرفت؛ این کتاب به دلیل نکات بسیار مشابه آن با احکام جزائی اسلام به چاپ نرسید. این استاد رشته طراحی شهری دانشگاه صنعتی جندیشاپور دزفول با اشاره به دیگر کتاب خود در خصوص سیستمهای آبیاری و منابع حیات شهر جندیشاپور عنوان کرد: یک شهر بهخودی خود شهر نمیشود مگر آنکه از منابع حیات مانند آب و زمین کشاورزی برخوردار باشد؛ جندیشاپور یک روند تولد دارد که عواملی اعم از نیروی کار و موضوعات سیاسی موجب تبدیل یک روستا به این شهر و توسعه آن میشوند. این روند در زمان ساسانی "دستگِرد" (زمین شاهی) نام دارد. پورموسوی توضیح داد: در آن زمان، حکمرانان برخی مناطق را که از طریق جنگ و با اسلحه بهدست میآورند بهعنوان منطقه آزاد معرفی میکردند که در این زمینها افراد فارغ از تعلقات قبیلهای در خدمت سیستم حاکم بودند و آنها را "شهریدان" یا به زبان امروزی "شهروند" مینامیدند. وی ادامه داد: همچنین در آن دوران در برخی شهرها که جندیشاپور نیز جزو آنها بوده است، صنایعی متناسب با نیاز پادشاهان تولید میشد اما پس از فروپاشی ساسانیان و به قدرت رسیدن اعراب، این شهرها و ازجمله جندیشاپور بهتدریج اهمیت خود را از دست دادند. این استاد دانشگاه صنعتی جندیشاپور دزفول عنوان کرد: بر اساس مطالعات و حدسیات من، در زمان ساسانیان بهدلیل اهمیت موقعیت این شهر، میان اردوان پنجم و اردشیر بابکان جنگی در این منطقه اتفاق میافتد که به افتخار این پیروزی پایههای جندیشاپور از نو بنیان نهاده و تحت عنوان "زمین شاهی" یا همان "دستگِرد" دارای برخی امتیازات زندگی و سرمایهگذاری میشود بهطوریکه میتوان آن را به منطقه آزاد اروند امروز تشبیه کرد. پورموسوی گفت: این شهر در زمان خسروانوشیروان ساسانی به اعتلای خود میرسد؛ شاپور دوم این شهر را بهعنوان شهر دوم خود معرفی میکند. جندیشاپور از زمان اردشیر بابکان تا نرسی، پایتخت مذهبی و سیاسی ساسانیان بوده و بعد از شاپور دوم، شهر دیگری در شمال شوش با نام ایران-کرخ-شاپور (ایوان کرخه) توسعه پیدا میکند و پایتخت میشود. وی با بیان اینکه چنین روندی برای همهی شهرها یک دوره گذار دارد، تصریح کرد: مطالعات در خصوص شهر باستانی جندیشاپور نشان میدهد این شهر تا قرن 13 میلادی هنوز اسقفنشین بوده و اقلیتهای مذهبی در آن ساکن بودند اما پس از آن اهمیت خود را از دست میدهد. این استاد دانشگاه با اشاره به شکلگیری انجمن آثار ملی در سال 1309 در زمان رضاشاه، گفت: بند اول اساسنامه این انجمن با این مضمون عنوان شد که انجمن آثار ملی شکل میگیرد تا مردم را عاشق فرهنگ و میراث ملی خود کند؛ این زیباترین قانونی است که در کل تاریخ ایران وجود دارد. پورموسوی ادامه داد: پس از تشکیل این انجمن یک دانشمند آلمانی به نام هرنستهیلد با سفر به خوزستان مطالعات اولیهی شهر جندیشاپور را آغاز میکند؛ این شهر در تاریخ 24 شهریورماه سال 1310 تحت عنوان خرابههای ساسانی در فهرست آثار ملی غیرمنقول به ثبت میرسد. وی تصریح کرد: سازمان میراث فرهنگی نیز اگرچه در این راستا تلاش میکند اما هیچگونه امکاناتی در اختیار ندارد که نشان دهد جندیشاپور مهم است؛ مسئولان دیگری که زمینهای جندیشاپور را واگذار کردند آگاهی نداشتند و حتی در مواردی میتوان نوعی خصومت را در این رفتار آنها مشاهده کرد. این استاد رشته طراحی شهری دانشگاه صنعتی جندیشاپور دزفول ادامه داد: هنوز این مسأله در جامعه ایرانی نهادینه نشده است که توریسم میتواند صنعتی در کنار صنایع دیگر باشد بههمین دلیل این زمینها به زمینهای کشاورزی تبدیل شده است و هیچ کس قدرت ندارد در مقابل این موج ضد فرهنگ ایرانی ایستادگی کند؛ من بهعنوان یک معلم ساده تنها میتوانم بگویم متأسفم از اینکه هیچ کاری برای حفاظت از این گنجینه ملی نمیتوانم انجام دهم. انتهای پیام
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 123]