واضح آرشیو وب فارسی:قدس آنلاین: قدس آنلاین/ مسعود زینلی: کارنامه تجارت خارجی در سال های اخیر فراز و نشیب های بسیار داشته است. در سال های نه چندان دور به دلیل افزایش درآمد های نفتی، حجم واردات به طور قابل محسوسی افزایش یافته بود، اما با شروع تحریم ها و کاهش درآمد های دولت، واردات روند کاهشی به خود گرفت.در سال 94 برای نخستین بار در سال های پس از انقلاب، تراز تجارت خارجی غیر نفتی کشور مثبت شد، پیش بینی که نخستین بار قدس (در شماره 8019 -12 دی 1394) نوید آن را داده بود. براساس آمار گمرک، در سال 94 نزدیک به یک میلیارد دلار صادرات غیرنفتی از واردات بیشتر بوده است. اما حجم تجارت خارجی از 104 میلیارد دلار سال 93 به 84 میلیارد دلار در سال 94 کاهش یافته است. کاهش حجم تجارت خارجی پیامد کوچک شدن اقتصاد طی سال های گذشته است. از طرفی کاهش واردات به طور کلی نمیتواند دربردارنده جوانب مثبت باشد. واردات کالا های سرمایه ای می تواند به تولید و حتی افزایش صادرات کمک کند. افزایش نیافتن قیمت ارز متناسب با تورم داخلی در سال گذشته موجب کاهش قیمت حقیقی آن شده است و این موضوع تجارت خارجی ما را متأثر کرده است. کاهش واردات محصولات کشاورزی رهبر معظم انقلاب در سخنرانی نوروزی خود در مشهد یکی از نتایج مثبت اقتصاد مقاومتی را مثبت شدن تراز تجاری و کاهش واردات دانستند. ارزش واردات کشور در سال 94 بیش از 41 میلیارد دلار بوده است که نسبت به سال 93 حدود 23 درصد کاهش داشته است. کاهش واردات از زوایای دیگر نیز نکات قابل توجهی در اختیار ما قرار می دهد. برای مثال واردات سال 94 نسبت به سال 93 از لحاظ وزن، حدود 18 درصد کاهش نشان می دهد. تفاوت کاهش ارزشی و وزنی واردات (23 و 18 درصد) می تواند بیانگر این موضوع باشد که به دلیل شرایط اقتصادی دنیا، کاهش قیمت نفت و مواد معدنی، بیشتر کالا های وارداتی ارزانتر شده اند، یعنی با مقدار ارز ثابتی کالای بیشتر وارد کشور شده است. این مطلب در مورد محصولات کشاورزی و برخی محصولات فولادی بیشتر مشاهده می شود. یکی دیگر از سیاست های دولت در چارچوب «اقتصاد مقاومتی» کاهش واردات خودرو سواری لوکس بود. براساس آمار گمرک جمهوری اسلامی در سال 93 واردات خودرو های 2500 سیسی بیش از 103 هزار دستگاه بوده است که این شمار در سال 94 به 52 هزار دستگاه کاهش یافته است. با این اقدام نزدیک به یک میلیارد دلار ارز کمتر از کشور خارج شده است. بخش کشاورزی یکی از بخش های پیشرو در اقتصاد مقاومتی به شمار می آید. برخلاف بخش های صنعت و خدمات که در سال گذشته روند مناسبی نداشتند، بخش کشاورزی رشد حدود 4 درصدی را تجربه کرد و این موضوع نیز در تراز تجارت خارجی بخوبی قابل مشاهده است، به گونه ای که دکتر حجتی وزیر جهاد کشاورزی در گفت وگوی تلویزیونی عنوان کرد واردات محصولات کشاورزی در سال 92 بیش از 12 میلیارد دلار از صادرات این محصولات بیشتر بوده که این میزان در سال 94 به 2/3 میلیارد دلار رسیده است. البته بخشی از افزایش تراز تجاری بخش کشاورزی به علت ارزانتر شده محصولات کشاورزی در سطح بین المللی است، با این حال هنوز عمده اقلام وارداتی به محصولات کشاورزی همچون ذرت دامی، گندم، لوبیای سویا، برنج و کنجاله سویا مربوط می شود. کاهش شدید صادرات میعانات گازی صادرات کشور طی 12 ماهه سال 94 حدود 42 میلیارد دلار بوده است که نسبت به مدت مشابه 8 میلیارد دلار (حدود 16 درصد) کاهش یافته است. بیشترین عامل کاهش صادرات غیر نفتی، مربوط به میعانات گازی است. در سال 93 حدود 27 درصد از کل صادرات غیر نفتی به میعانات گازی اختصاص داشته است که این میزان در سال 94 به 16 درصد کاهش یافته است، براین اساس حدود 5/7 میلیارد دلار از 8 میلیارد دلار کاهش صادرات مربوط به کاهش صادرات میعانات گازی می شود. البته در محصولات پتروشیمی شاهد رشد صادراتی هستیم، بنابراین بدون احتساب میعانات گازی، ارزش صادرات سال 94 نسبت به سال 93 تنها 2 درصد کاهش یافته است. نکته قابل توجه افزایش ارزش هر واحد تن صادرات است که ممکن است به علت صادرات کالا های با ارزش افزوده بالاتر باشد. البته بررسی دقیقتر این موضوع پس از ارایه آمار جزئی تجارت خارجی گمرک صورت خواهد گرفت. کاهش 4/4 میلیارد دلاری تجارت با چین شریک اول تجاری ایران مانند سال های اخیر چین است. حجم تجارت غیرنفتی بدون احتساب میعانات گازی ایران با چین حدود 6/17 میلیارد دلار بوده است که نزدیک به 21 درصد از تجارت خارجی کشور را تشکیل می دهد. طی سال گذشته بیش از 4/4 میلیارد دلار حجم تجارت ایران با چین کاهش یافته است که حدود 2 میلیارد دلار آن مربوط به صادرات و 4/2 میلیارد آن مربوط به واردات از این کشور است. براساس آمار گمرک، واردات از چین حدود 2/3 میلیارد دلار بیشتر از صادرات ما به این کشور است. نکته قابل تأمل در مورد دومین شریک تجاری ما (امارات) تغییر روند تراز تجاری با این کشور است. سال هاست تراز تجاری ما با امارات منفی است و در سال 93 اختلاف صادرات ما از واردات این کشور حدود 2/2 میلیارد دلار منفی بوده است، اما در سال 94 روند معکوس آغاز شده و برای نخستین بار صادرات ما به امارات بیش از واردات ما از این کشور بوده است. آمار ها نشان می دهد تراز تجاری ما با امارات حدود 2/2 میلیارد دلار مثبت شده است. عراق یکی دیگر از مقاصد مهم صادراتی ما به شمار می رود و پس از چین بیشترین صادرات ما به این کشور انجام می شود. تغییر قابل توجهی در صادرات این کشور طی دو سال اخیر مشاهده نمی شود. کشور های هند و افغانستان نیز از دیگر بازار های صادراتی غیر نفتی ما هستند. کشور های کره، ترکیه و سوئیس پس از چین و امارات مهم ترین صادر کنندگان کالا به کشور ما محسوب می شوند.
یکشنبه ، ۲۲فروردین۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: قدس آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 9]