محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1830749061
اعتدال در زندگی امام باقر علیه السلام
واضح آرشیو وب فارسی:وارث: وارث: ا عتدال به معنی میانه روی و میانه است و در مقابل، انحراف از اعتدال گرایش به فزون تر است که افراط یا اسراف گفته می شود و گرایش به کمتر که تفریط خوانده می شود.(1) گر همی خواهی که گیرد کار نور معتدل می باش در خیرالامور (2) در قرآن کریم این اصل، وجه تمایز مسلمانان با سایر فرق و ادیان و سبب برتری آنها دانسته شده است؛ « همان گونه که قبله شما قبله ای میانه است، شما را نیز امتی میانه قرار دادیم. (در حد اعتدال میان افراط و تفریط.) تا بر مردم گواه باشید و پیامبر نیز بر شما گواه باشد.»(3) اعتدال همان صراط مستقیم در سوره حمد است و با مزاج انسان سازگار است . در مکتب انسان ساز اسلام میانه روی همواره در رأس امور قرار دارد. از حرام بودن طلا بر مرد و استفاده نکردن زیاد زنان از طلا «در حد اعتدال» و نهی از استفاده ظروف طلا و نقره و به کار نبردن ابریشم خالص و یا طلابافت برای کفن مرده ملاحظه می شود که اسلام بر شخصیت الهی انسان تأکید دارد و سفارش می کند حتی جسم انسان را با احترام باید غسل داد و کفن کرد و دفن نمود، ولی بر خلاف برخی مکاتب با دفن اشیاء گران قیمت همراه میت مخالف است.(4) « تبذیر مکن. زیرا تبذیر کنندگان برادران شیطانند و شیطان به پروردگارش بسیار کفر ورزیده است.»(5) اعتدال در مکتب تشیع در عقاید اسلامی، غلو، شرک، جبر، تفویض، تشبیه و سایر عقاید افراطی جایی ندارد و این در حالی است که مسلمانان از زمان امام باقر علیه السلام از میدان جنگ و لشگرکشی با دشمنان متوجه فتح دروازه های علم و فرهنگ شدند. افکار جبریه که به اشاعره نسبت داده می شود و جبرگرایی و ارجاء که به وسیله بنی امیه برای توجیه حکومت خود به وجود آمده بود از جمله افکار افراطی آن زمان بود. در این میان برخی شیعیان که در عشق اهل بیت افکار افراطی داشتند، نیز با برخورد شدید امامان معصوم علیهم السلام مواجه می شدند . گروهی از بنی هاشم و سایر شیعیان خدمت امام باقر علیه السلام رسیدند. امام به آنها فرمودند: بپرهیزید از شیعیان غالی آل محمد و میانه روی پیشه کنید که زیاده روها و غلات به شما برگردند و عقب مانده و تالی نیز به شما برسد. عرض کردند: غالی کیست؟ فرمود: کسی است که درباره ما مقامی معتقد است که ما خود آن مقام را برای خویش قائل نیستیم. گفتند: عقب مانده و تالی کیست؟ فرمود: کسی است که به دنبال خیر و نیکی است و این پیگیری او موجب افزایش خیر برایش می شود. قسم به خدا بین ما و خداوند قرابتی نیست و نه ما به خدا حجتی داریم و نمی توان به خدا نزدیک شد مگر با اطاعت. هر کس از شما مطیع خدا باشد و عمل به دستور او نماید ولایت ما برایش سودمند است و هر کس معصیت خدا را نماید ولایت ما او را سودی نخواهد بخشید.(6 ) اعتدال در علم آموزی امام باقر و امام صادق علیهم السلام بنیان گذاران دانشگاه اهل البیت هستند که حدود شش هزار رساله علمی از فارغ التحصیلان آن به ثبت رسیده است . ایشان در علم آموزی مردم را به طریق صحیح رهنمون می کردند و می فرمودند: «علم سلاحی است علیه دشمنان.» در عین حال به ممنوعیت سوء استفاده از دانش اذعان داشتند و می فرمودند: کسی که با انگیزه ای نادرست به دانش دست یافته باشد هر چند از عهده کاری برآید، از نظر روحی شایستگی تصدی امور و ریاست را ندارد . امام باقر علیه السلام با آن که همواره مومنین را به کسب علم دعوت می نمودند، ولی همواره سفارش می کردند که: خداوند متعال از قیل و قال و تباه نمودن مال و زیاد سوال کردن نهی می نماید، زیرا هر انسانی ظرفیت تحمل پاسخ برخی سوالات را ندارد. (7) امام باقر علیه السلام نه فقط در علوم اسلامی شهره آفاق بود، بلکه دارای شخصیتی عظیم در سایر علوم بودند . معیار اعتدال قرب الهی است در زمان امام باقر علیه السلام رومیان بر سکه های خود نقش صلیب را حک کرده بودند و به سبب رواج این سکه ها میان مسلمانان عقاید مسیحیت و تثلیث رواج یافته بود(8) هنگامی که عبدالملک خلیفه اموی کوشید تا علامات مسیحیان را از روی سکه ها محو کند، امپراطور رم تهدید کرد که در این صورت دستور خواهد داد، رومیان بر روی سکه ها دشنام بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله را حک نمایند. عبدالملک از امام باقر علیه السلام یاری خواست. امام با آشنا کردن مسلمانان به صنعت ضرب سکه و روش تهیه آن جامعه اسلامی را از سکه های رمی بی نیاز کرد.(9 ) ملاحظه می کنید که ایشان حتی در برخورد با غاصبان، در حق امامت نیز رعایت میانه روی را می نمودند و مصلحت جامعه اسلامی را بر حق مسلم خویش مقدم می داشتند . ایشان می فرمودند: « اگر بر تو ظلم کردند، تو ظلم نکن. اگر به تو خیانت کردند، تو خیانت نکن. و اگر از تو تعریف کردند، خوشحال نشو. اگر از تو بدگویی کردند، ناراحت نشو. دقت کن در مورد حرفی که درباره ات گفته اند. اگر آنچه گفته اند، در خود می یابی خشم تو بر یک واقعیت موجب افتادنت از نظر خدا می شود که این بزرگتر است از ترسی که از افتادن از چشم مردم داری. و اگر خلاف گفته آنها هستی ثوابی به دست آورده ای، بدون آن که در کسب این ثواب بدن خود را به رنج بیاندازی . کسانی که وقتی خشمگین می شوند ستم نمی کنند و وقتی خوشحالند، اسراف و زیاده روی ندارند باعث برکت برای اطرافیانند . امام علیه السلام می فرمودند: «مومن نسبت به خداوند نه وصل است و نه قطع است .» نه وصل است که خدا باشد و نه از او قطع است که غیر خدا و از او جدا باشد. و هر چه قضای الهی باشد خیر مومن در آن است . ایشان همواره مومنان را سفارش می نمودند که تمام امور را با ملاک الهی بسنجند و در هر مورد رضای الهیرا در نظر بگیرد. چرا که اگر انسان هر مسئله ای را با عقل خویش بر اساس خوبی و بدی آن بسنجد به خطا رفته و از دامنه اعتدال خارج می گردد . و نیز فرموده اند: «سه چیز است که در هر شخصی باشد، ایمان به خدا در او کامل است : 1- کسی که وقتی خشنود است این خشنودی او را داخل کار باطل نکند . 2- وقتی خشم گرفت، خشمش او را از حق خارج ننماید . 3- وقتی قدرت یافت، بیشتر از حق خود برندارد. » (10) اعتدال در خانواده گروهی از مردم آنچنان دلبسته به فرزند و زندگی هستند که همه قوانین و ارزش های دینی و اجتماعی را فدای آنان می کنند و دسته ای چنان دچار جهالت گشته اند که محبت به خدا را مستلزم بی مهری به غیر خدا می دانند . یکی از اموری که در عواطف انسانی ممکن است به سهولت جنبه افراطی به خود بگیرد، محبت است. محبت اگر چه کاملاً پاک و بی آلایش باشد، سبب اشتغال فکری می شود و فراغت دل را که لازمه ذکر خداست، از بین می برد. محبت های پاک و بی آلایش گاه با دخالت های شیطانی رو به تزاید می نهد و روح انسان را تسخیر می کند . انسان باید در همه احوال مراقب باشد، تا از هرگونه افراط و یا تفریط در محبت و علاقه جلوگیری به عمل آورد. به طور کلی در ارزیابی محبت می توان به یک ملاک کلی توجه داشت و آن این که آیا محبت موجب تقویت توجه انسان به خدا شده و محبت الهی را در دل تقویت می نماید و یا با ایجاد حواس پرتی و یا هر اثر دیگری انسان را از توجه به خدا و انجام وظایف الهی باز می دارد. (11 ) نکته ای که در محبت به اطرافیان مخصوصاً فرزندان باید در نظر داشت رعایت اعتدال است. محبت بیش از حد به فرزندان می تواند به گستاخی و سوء استفاده کودکان و تباهی آنها بیانجامد و از سوی دیگر خرده گیری بیش از حد می تواند زمینه سرپیچی و سرکشی را فراهم آورد . امام باقر علیه السلام در این باره فرموده اند: «بدترین پدران کسانی هستند که در نیکی به فرزندان خود افراط می کنند و بیش از حد به آنان مهر می ورزند.» (12) سعدی نیز با الهام از آموزه های اسلام به میانه روی تأکید می ورزد : « درشتی نگیرد خردمند پیش نه سستی که ناقص کند قدر خویش » « نه مر خویشتن را فزونی نهد نه یکباره تن در مذلت نهد» (13) عده ای خدمت امام باقر علیه السلام مشرف شدند. فرزند آن حضرت در بستر بیماری بود. جماعت آثار غم و اندوه را در چهره امام مشاهده می کردند. لحظاتی بعد آن کودک بیمار مُرد ولی با تعجب بسیار دیدند که از شدت اندوه، در صورت حضرت کاسته شده است. مردم عرض کردند: فدای تو شویم، از آن حالی که در شما مشاهده کردیم، ترسیدیم، که اگر اتفاقی روی دهد حال شما دگرگون شود و موجب ناراحتی ما شود. حضرت فرمودند : به درستی ما دوست می داریم که عاقبت آن چیزی نصیب ما شود که ما دوست داریم اما زمانی که مشیت الهی بر چیزی قرار گیرد ما راضی به رضای او هستیم .(14) قرآن مجید هم در این باره می فرماید : « هرگز به آنچه از دست شما می رود دلتنگ نگردید و به آنچه به شما می رسد دلشاد نشوید.»(15) امام باقر علیه السلام همواره به رعایت حقوق و نیازهای روحی همسر توجه خاص داشتند. حتی خود را برای همسرشان می آراستند. آن حضرت حتی به القای ایده های خویش و تحمیل آن به همسرانشان به شخصیت انسانی آنها توجه داشتند و نهایت میانه روی و تساهل را به کار می بستند. از حسن زیات بصری روایت شده است که : روزی به نزد امام باقر علیه السلام که در منزل همسرشان بودند برای در میان گذاشتن مسائلی رفتیم و ایشان را در اتاقی زیبا با لباس های مرتب و رنگین یافتیم. فردای آن روز که به دیدار ایشان در خانه خودشان رفتیم، امام را با لباس های خشن و اتاقی مفروش به حصیر دیدیم. علت را جویا شدیم. امام فرمودند : « اتاقی که دیشب دیدید، اتاق همسرم بود که همراه آن وسایل و امکانات به او تعلق داشت و با خود جهیزیه آورده و من هم به احترام او خود را آراسته بودم.»(16) آنچه از این حدیث استفاده می شود این که امام باقر علیه السلام در قلمرو اعمال فردی خود از تجمل پرهیز دارد ولی در زندگی خانوادگی نهایت اعتدال را به کار می گیرد . همچنین : « ترس از خدا در پنهان و آشکار و میانه روی در فقر و ثروت نجات بخش انسان است.»(17) پی نوشت ها : 1- فرهنگ فارسی- عمید . 2- مصیبت نامه- عطار نیشابوری . 3- قرآن مجید- سوره بقره- آیه 43 . 4- اسراف- محمد محمدی اشتهاردی . 5- قرآن مجید- سوره اسراء- آیه 27 و 28 . 6- بحارالانوار- علامه مجلسی . 7- شیفتگان مکتب اهل بیت- محمد فوزی . 8- بحارالانوار- علامه مجلسی . 9- شیفتگان مکتب اهل بیت- محمد فوزی . 10- بحارالانوار- علامه مجلسی . 11- اخلاق اسلامی- محمدعلی سادات . 12- الحدیث- مرتضی فرید . 13- گلستان سعدی . 14- منتهی الامال- حاج شیخ عباس قمی . 15- قرآن مجید- سوره حدید- آیه23 . 16- بحارالانوار- علامه مجلسی . 17- همان . منبع : روزنامه کیهان- 16/5/84 ، زهره نظیفی . /1102101308
جمعه ، ۲۰فروردین۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: وارث]
[مشاهده در: www.vareth.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 105]
-
گوناگون
پربازدیدترینها