واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: گِل ها کُنی؛ نوسازی نمای شهر مجن توسط بانوان در آستانه سال نو شاهرود- ایرنا- بانوان شهر تاریخی و پلکانی مجن که به ماسوله کویر هم مشهور است، همه ساله در روزهای پایانی اسفند ماه گِل تازه به دیوار خانه های خود می زنند تا هم زمان با خانه تکانی، بیرون منازل نیز برای آغاز سال نو آماده شود.
به گزارش ایرنا، اسفند ماه برای تمام ایرانیان یک معنا دارد؛ روزهای پایانی سال و آماده شدن برای شروع سالی نو. این شروع اما مقدماتی دارد و بیشترین وظیفه اجرای آن ها بر عهده بانوان است. از خانه تکانی گرفته تا خرید نوروزی برای افراد خانواده از جمله آیین های مرسوم در بین تمام مردم این سرزمین است.مردم شهرستان شاهرود همانند دیگر مناطق کشور آیین های مخصوص خود را نیز دارند و این رسوم در روستاها بسیار پررنگ تر از دنیای مدرن این روزهای شهرها برگزار می شود. سال هاست که دیگر قالیشویی ها جای شستن فرش و آویزان کردن آن بر دیوار حیاط را گرفته اند و دیگر بوی پخت شیرینی خانگی از کم تر خانه ای به مشام می رسد.در روستاها اما این وضعیت بسیار متفاوت است و رسومی مانند پخت نان های محلی چون گولاچ، کاک و شیری هنوز در میان مردم جایگاه خود را دارد.یکی دیگر از این رسوم، گِل ها کنی در شهر مجن و برخی از روستاهای اطراف آن است. این آیین، بهمن ماه 91 در فهرست میراث معنوی کشور به ثبت رسیده است.مادران شهر تاریخی مجن در واپسین روزهای اسفند، نمای جدیدی به خانه خود می بخشند. طبیعت اطراف این شهر کوهپایه ای به کمک می آید و زنان با استفاده از خاک ارتفاعات این بخش از رشته کوه البرز، گِل درست کرده و به دیوارهای بیرونی خانه ها می زنند.همدلی و همبستگی در این آیین همانطور که از ساختار پلکانی خانه های این شهر پیداست، در دل اهالی آن نیز جا دارد و زنان خانواده و همسایه ها برای انجام این آیین کهن به یکدیگر کمک می کنند.سرخ و سفید دو رنگی هستند که به نوعی نماد این شهر به حساب می آیند. همان طور که لباس ها و پارچه های دست بافت سنتی مردم آن از دیرباز به این رنگ بوده، خاک اطراف آن نیز گِل هایی به دو رنگ سرخ و سفید ایجاد می کند که در اصطلاح محلی به آن ها گِل سرخو و گِل گِلو گفته می شود.در برخی از خانه ها تنها از گِل سرخو و در برخی دیگر از ترکیبی از هر دو رنگ برای تجدید بنای منازل استفاده می شود. اما در خانه های ترکیبی رنگ سفید را برای قسمت های بالایی دیوار و رنگ سرخ را برای مناطق پایینی به کار می برند. به این ترتیب ترکیب پلکانی مجن به صورت دسته ای از گل های سرخ و سفید نمایان می شود.اهالی این شهر براین باورند ، با این کار تمام کدورت و سیاهی سالی که به پایان نزدیک می شود به زیر خروارها گل فرورفته و اعضای هر خانه همزمان با شروع سال نو چندین خانه تکانی را پشت سرمی گذرانند.بهار می آید و این شهر همپای تازگی و سرسبزی شکوفه ها و برگ های درختان، رنگی تازه به خود می گیرد.شهر مجن در 35 کیلومتری شمال غربی شاهرود، قرار گرفته است. جمعیت این شهر بر طبق سرشماری سال 1385، 5٫528 نفر بوده است. شغل اکثر اهالی آن، کشاورزی، باغداری و دامداری است.بخش قدیمی شهرمجن بناهایی پلکانی و معماری ویژه شبیه به شهر ماسوله دارد. 7359/6167
25/12/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 111]