محبوبترینها
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه میتواند برندینگ کسبوکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارشهای سیلآسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارشهای سیلآسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1852553996
عقل، بدون انعکاس نور خدا، به معرفت حقیقی دست نمی یابد
واضح آرشیو وب فارسی:هوش نیوز: آیت الله قرهی گفت: در باب معرفت به پروردگار عالم، انسان اصلاً و ابداً به اسماء و صفاتش، هیچ راهی نمی تواند پیدا کند، الّا به طریق نور، آن هم انعکاس نور به آن معرفت ها، نه خود نور.به گزارش هوش نیوز به نقل از خبرگزاری مهر ، سخنرانی آیت الله قرهی در ایّام شهادت أمّ الخلقه، حضرت فاطمه زهرا(س) برای علاقه مندان در پی می آید؛ معرفت الله در گرو معرفت انوار الهی معرفت الله میسور نیست الا به معرفت الانوار الله تبارک و تعالی، طبعاً انسان، ذات پروردگار عالم را که هیچ، صفات و اسماء او را هم نمی شناسد، الّا به معرفت انوار قدسیه آن حضرت، آن انوار نازله برای بشر؛ «اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ کَمِشْکاةٍ» پروردگار عالم، نور به معنی این نور ظاهری نیست والّا تبیین به جسم می گردد و اگر اینطور بشود نعوذبالله و نستجیر بالله برای ذات احدیّت قائل به جسم می شویم و این دور از شأن ذوالجلال و الاکرام است. پروردگار عالم نور است به این عنوان که می دانید: اولاً انسان به نور در یک حدّی می تواند نگاه کند، به نور، نمی شود خیره شد، نور روشنائی بخش است، به نور خورشید و یا حتّی همین نورهای ساختگی بشر به اینها هم انسان اگر نگاه کند و خیره بشود، چشمان او درد می گیرد. فقط خصوصیّت نور این است که هدایت گر است، روشنی می بخشد، انسان را از ظلمات و از تاریکی ها بیرون می آورد، شب که می شود، اگر این چراغهای ساخت بشر یا مکشوف به ید بشر، از باب انرژی روشن نباشد، ظلمات می شود، انسان نمی تواند هیچ جا را ببیند. ادراک این چشم، همان انعکاس نور به اشیاء است و تنظیم این نور، در چشم انسان، آن جایگاه کروی چشم و سلولهای عصبی آن و تشخیص رنگها که این زرد است، این آبی است، این قرمز است، این سبز است، این مشکی است، همه بواسطه تابش نور است که اگر الان در همین مجلسمان برق برود، دیگر جلوی پای خودمان را هم نمی بینیم. چشم نداریم؟ چرا، چشم داریم، چشم را که از ما نگرفتند؛ امّا عامل دیدن برای این چشم، انعکاس نور، به اشیاء است که اگر نور به اشیاء نخورد، هیچ رؤیتی برای انسان اصلاً معنا ندارد. اینکه خود چشم، برای دیدن قدرت و قوّت دارد، ذوالجلال و الاکرام، عصبها و آن ساختار چشم؛ عدسی و قرنیه و همه اینها و ترکیب چشم را برای رؤیت قرار داد، یکطرف، امّا اینکه پروردگار عالم این قدرت و قوّت را به انعکاس نور قرار داد که اگر انعکاس نور نباشد با اینکه این چشم سلولهای عصبی دارد با اینکه این چشم عدسی و قرنیه و همه اینها را دارد؛ امّا اگر انعکاس نور نباشد تاریکی مطلق است و مثل او مثل نابینا میشود. نمونه آن این است، اگر انسان در بیابان قرار بگیرد، آن هم آخر ماه، ظلمات کامل است و طبعاً یک قدم نمی تواند بردارد، تشخیص نمی تواند بدهد. سؤال: مگر با این چشم، روز نمی دید؟ خوب الان چرا شب نمی تواند حرکت کند؟ چشم همان چشم است؛ امّا آنچه عامل می شد برای دیدن اشیاء و اطراف خودش انعکاس نور به اشیاء است، نه دیدن نور خود نور! هر نور مصنوعی مانند مهتابی یا لامپ یا... را اگر دقایقی نگاه کنید، چشم را برگردانید، تار می بینید و بعد اشک چشمتان جاری می گردد، کما اینکه می دانید؛ اگر انسان، با چشم غیر مسلّح، به خورشید نگاه کند، کور می شود، همین خورشیدی که عامل برای حیات بشر است، نور او روز را روشن می کند، انسان به راحتی قدم برمی دارد، بستگی به سوی چشمش، حتی ده ها متر آن طرف تر را هم به خوبی می بیند و تشخیص می دهد؛ امّا اگر به خورشید نگاه کند، این چشم کور می شود. پروردگار عالم فرمود: «اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ» اولاً نور، نور جسمانی برای ذوالجلال و الاکرام نیست، چون خدا این گونه نیست که ما پی به ذات احدیّت ببریم، دلیل و برهان را هم بارها عرض کردیم؛ ما مخلوقیم، مخلوق، مفعول است، فعل فاعل است، حضرت حقّ فاعل است و هر که مخلوق بود، هر که، حتّی انبیاء یا حتّی پیامبر عظیم الشّأن او که در شأن او تبیین شده «لولاک لما خلقت الافلاک» هر که مخلوق بود، محدود است و طبعاً نمی تواند به ذات احدیّت پی ببرد «این الله نور السموات و الارض» چیست؟ در باب مادّی عرض کردم: این نور استکه انعکاس اشیاء را برای انسان دارد، ولی نگاه به خود نور مضرّ است؛ با اینکه نور فی ذاته منفعت دارد و این نور است که همدیگر را میبینیم، رنگ فرش را تشخیص می دهیم، دورتر را می بینیم و انرژی ای است که بشر، آن را کشف کرد [۱] [۱]. حتّی چشم بینا هم، بدون انعکاس نور، چیزی نمی بیند! علی ای حال پررودگار عالم، علیم و حکیم است. این قادر متعال که هیچ طوری ما نمیتوانیم او را بشناسیم، مثلش را مثل نور قرار داد، نه از باب جسمانی، بلکه از باب معرفت به حضرتش، لذا ذوالجلال و الاکرام فرمود: «اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ کَمِشْکاةٍ» خدا، نور آسمان و زمین است و مثل نورش را این گونه تبیین می کند: «مَثَلُ نُورِهِ کَمِشْکاةٍ فیها مِصْباحٌ الْمِصْباحُ فی زُجاجَةٍ الزُّجاجَةُ کَأَنَّها کَوْکَبٌ دُرِّیٌّ یُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبارَکَةٍ زَیْتُونَةٍ لا شَرْقِیَّةٍ وَ لا غَرْبِیَّةٍ یَکادُ زَیْتُها یُضی ءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نارٌ» مثل نورش، مانند چراغدانی است که در آن چراغی است. آن چراغ هم در بلوری است که آن بلور مانند ستاره درخشانی است که از درخت مبارک زیتونی که نه شرقی و نه غربی است، افروخته می شود. بیان «زجاجة» یک دلیل و برهان دارد و آن این که شما اسماء و صفات من را هم در نور ببینید. یعنی اگر معرفت به نور پیدا کنید، معرفت به من هست. همان طور که بیان کردیم اگر چراغ، روشن شود می توانیم اشیاء را ببینیم و همه ما به این مطلب، معرفت پیدا کردیم، ولو به این که به لسان بیان نکنیم؛ چون می دانیم اگر برق، روشن نشود، با این که چشم هم داریم، ولی به تعبیر عامیانه، مثل اعمی می شویم و جایی را نمی بینیم. دلیل هم این است که نوری نیست. همه آن مطالب چشم و قدرتی که پروردگار عالم بر این سلطان بدن قرار داده، به جای خود، امّا اگر نور نباشد، کأن لم یکن شیئاً مذکوراً است و این چشم اصلاً فایده ای برای ما نخواهد داشت. همان طور که اگر چشمتان را ببندند، چیزی نمی بینید؛ اگر به یک اتاق تاریک تاریک ببرند و بگویند: حالا چشمت را باز کردیم، بگو چه می بینی؟ هر چه نگاه کنی، چیزی نمیبینی؛ یعنی با آن زمانی که چشمت را بستند و در روشنایی بودی، فرقی نمیکند. آن جا چشمت را بستند و حالا در اتاق تاریک، چشمت را باز کردند، باز هم چیزی نمیبینی؛ چون انعکاس نور نیست. لذا اگر به ما بگویند: بگو در این اتاق چند تا رنگ موجود است؟ چیزی نمیبینی. پس اگر به من و شما بگویند: مگر عقل نداری، بگو معرفت ذوالجلال و الاکرام چیست؟ پروردگار عالم به شما عقل سلیم مرحمت کرده، تا با این عقلت، نسبت به خلقتش ادراکات داشته باشی، پس ببین در عالم چیست و درک کن. می دانید مثلش چیست؟ مثل همان چشم شماست که در تاریکی آن را باز کنند و بگویند: مگر چشم نداری، تشخیص بده این رنگ ها چیست. شما متوجّه نمی شوی. عقل ما هم به ظاهر هست، امّا معرفت به پروردگار عالم به وسیله آن، میسور نیست، إلّا با انوار الهی حضرات معصومین(ع). حالا این مقدّمه بحثمان بود که گفتیم: بدون حضرات معصومین(ع)، نمی توان ادّعا کرد که من عقل دارم و نسبت به خلقت و ذوالجلال و الاکرام و همه مطالب معرفت پیدا می کنم. چون شما هنوز نسبت به حضرات معصومین(ع) معرفت پیدا نکردی تا بتوانی سایر مطالب را درک کنی. مانند این است که چشم داری، اما در یک اتاق یا فضای تاریک، تشخیص رنگ اصلاً دیگر برایت میسور نیست. وقتی چراغ را روشن می کنند و می بینی که عجب، این جا هفت رنگ بوده است و تو تصوّرت این بوده که فقط یکی، دو رنگ باشد که آن هم حدسی می گفتی. لذا امکان دارد ما در باب عقل ظاهری خودمان، یک معرفتی به صورت ظاهر پیدا کنیم، امّا این، معرفت نیست. معرفت حقیقی چیست؟ معرفتی است که توسط نور خدا برایمان ایجاد می شود، «اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْض». وقتی تبیین می شود: اسرار خلقت؛ یعنی هر آنچه که در خلقت خدا هست، مثلاً در ارض، خود شما هستی. در تفسیر هم بیان کردیم که یک معنی ارض، زمین است، ولی در اصل، ارض را در مقابل عرش به کار می برند. پس ما در خلقت موارد دیگر که ماندیم، اما در همین کره زمین، آیا نسبت به خودمان معرفت داریم!؟ گاهی می بینید خون در یک جاهایی از بدنمان، متوقّف می شود و خودمان متوجّه نیستیم، یک رسوبی می گیرد و مثل جوی آب، نیاز به لایروبی دارد و لذا بعضی از مواقع سکته های خفیف، خودش عامل شستشوی آن می شود؛ یعنی توقّفی ایجاد می شود و بعد راه می افتد. امّا اگر خیلی زیاد باشد، دیگر نمی تواند بشوید و تبدیل به سکته های سنگین قلبی یا مغزی می شود. لذا ما سکته هایی داریم و خودمان هم متوجه نیستیم؛ چون سکته، از سکت یعنی توقّف است که گاهی این سکت، طولانی میشود و دیگر از سکته بودن، خروج پیدا میکند، یعنی توقّف آنی نیست، امّا اصل سکته همین است که آنی است. پس امکان دارد ما در طی روز دو سکته هم داشته باشیم. این مطلب را قبل از اینکه دیگران بفهمند، شیخ الرئیس، ابوعلی سینا، آن فقیه عزیز و عظیم در کتاب قانون خود تبییین فرموده است. علی ای حال مطالبی در بدن ما وجود دارد که خبر نداریم. همین که الان داریم گوش میدهیم، چه فرآیندی طی می شود تا صوت به گوش ما برسد!؟ چرا گوش به صورت حلزونی است!؟ پرده گوش چه نقشی دارد!؟ گوش چطور این اصوات را میگیرد و تنظیم میکند!؟ چرا بعضی فرکانس ها را همین طور میگیرید و بعضی را باید قدرتش را کمتر یا بیشتر کند تا بتواند بگیرد. درون کوه ها و غارها چه میگذرد!؟ چه حیواناتی در آن جا هستند!؟ درون اقیانوس ها چطور!؟ خبر نداریم! حالا اینها مادی هست، امّا از باب درک معرفت الله چه وضعی داریم؟ حالا شاید نسبی یک مطالبی را فهمیده باشیم. البته از ما هم نسبی میخواهند و خودمان هم مقرّ هستیم که هیچ موقع نمیتوانیم نسبت به خلقت مادی، نه حتّی کرات و کهکشان های دیگر، هم معرفت کامل کسب کنیم. کرات تبدیل به یک کهکشان میشوند و کهکشان دور خودش دارد میپیچد و مثل طومار میماند و این کهکشان اوّل، در کهکشان دوّم و کهکشان دوّم در سوّم و ... است. غوغایی است، محشر است. کهکشان اوّل در مقابل کهکشان دوّم، کأن توپی است که آن را در کره زمین بیندازی و این کهکشان اوّل خودش غوغایی است و خود این کهکشان اوّل، سیّاره ها و کراتی دارد که خودش از لحاظ حجم و وزن و گردش، بسیار عجیب است که زمین ما در مقابل آن، شاید اصلاً اندازه عدس هم نباشد. پس پروردگار عالم، آن قادر متعال چه کرده! «خلق الخلائق بقدرته». همه این ها از باب معرفت است و این از باب معرفت خلقت ظاهری است و عیبی هم ندارد. اتّفاقاً پروردگار عالم هم همین طوری وارد شده و فرموده است: «هُوَ الَّذی بَعَثَ فِی الْأُمِّیِّینَ رَسُولاً مِنْهُمْ یَتْلُوا عَلَیْهِمْ آیاتِهِ» اوّل انبیاء می آیند و این نشانه ها را می گویند و تذکار می دهند که من و شما به این نشانه ها پی ببریم و بعد می فرماید: «وَ یُزَکِّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَةَ». عقل، بدون انعکاس نور خدا، به معرفت حقیقی دست نمی یابد البته این مطالب را به عنوان مقدّمه دارم میگویم و اصل بحثم این نیست. تا این جا خواستیم بگوییم: درست است که چشم ما دید دارد، ولی این رؤیتش فقط به خاطر نور است، چون اگر برقها برود، دیگر هیچ نمی بینیم. حالا اگر بگویند: آقا! مگر شما چشم نداری، چرا نمی گویی چه می بینی؛ چه داریم بگوییم!؟ یا مثلاً بگویند: آن کسی که اعمی هست که یا مادرزادی بوده یا براثر حادثه ای این گونه شده، چیزی را نمی بیند، شما که چشم داری، ببین؛ می گویی: من نمی توانم ببینم، چون نور نیست، انعکاس نور به اشیاء است که سبب می شود من می بینم. ولی از آن طرف، خود نور را هم نمی توانم ببینم، چون اگر خود نور را ببینم، چشمم درد می گیرد. دیدن مستقیم نورهای ضعیفی، سبب درد چشم می شود و نورهای قوی مثل خورشید هم که چشم را کور می کند. به این نورهای ضعیف هم که زیاد نگاه کنی، باز همین می شود و چشم انسان آب می آورد و کور می شود. در باب معرفت به پروردگار عالم هم، انسان اصلاً و ابداً به اسماء و صفاتش، هیچ راهی نمی تواند پیدا کند، الّا به طریق نور، آن هم انعکاس نور به آن معرفت ها، نه خود نور. مثلش هم همان است که به من و شما بگویند: خودت که عقل داری، با عقلت درک کن و معرفت کسب کن. امّا عقل من و شما، مثل چشم میماند که در بدن هست، امّا اگر نور نباشد، در ظلمات، هیچ نمیبینیم. چون باید انعکاس نور به اشیاء باشد تا بتوانیم ببینیم در این اتاق تاریک، چه اشیائی هست و چه رنگی دارند. حالا شاید کسی بگوید: مگر عقل نداری، بگو خدا چیست و حقیقت الله را درک کن. امّا پروردگار عالم میگوید: عقلی که به تو دادم، اگر انعکاس نور من نباشد، مثل چشم است و ادراکی برای او نخواهد بود و آن نور من، حضرات معصومین(ع) هستند. نور ائمّه در مافوق عرش و رزق تسبیحات آن ها در مباحث سال های گذشته در فاطمیّه، راجع به نور صحبت کردیم، این مبحث هم مانند همان مباحث است، ولی جدید است و در آن مباحث تکرار نشده است. قبلاً بیان کردیم که پیامبر عظیم الشّأنمان(ص) در روایتی فرمودند: ما و بی بی دوعالم نور بودیم، قبل از این که خلقتی باشد و این انوار مافوق عرش بودند. سؤال کردند: رزق اینها چه بود؟ فرمودند: رزقشان، تسبیحات بود. حالا منظور از این روایت چیست؟ نور و تسبیحات و رزق یعنی چه؟ رزق ها متفاوت است، مثلاً رزق ما درون رحم با رزقی که بیرون رحم در دنیا داریم، متفاوت است. در درون رحم ما درون آب داریم غلت میخوریم. اتّفاقاً جالب است در دنیا که میآییم، اکل و شربمان از دهان است، امّا در رحم، از طریق شکم و ناف بود. یعنی این را خبر داریم و میدانیم که رزق ما درون رحم از دهان نبوده و برعکس از بند ناف بوده است. وقتی هم بیرون آمدیم، آن بند ناف قطع شد و حالا ارتزاق را خدا از طریق دهان قرار داد و اوّلین چیزی که ذاتاً به ما آموخت، بدون این که پدر و مادر به ما بیاموزند، مکیدن بود که در بچگی سریع میمکیم، با این که هنوز فوت کردن بلد نیستیم. خداست دیگر «خلق الخلائق بقدرته». همین مطالب ریزی که ما مع الأسف به آن توجّه نمیکنیم، نشان گر قدرت خداست. مگر ما بودیم که فرزند را این طور رشد دادیم!؟ مگر کسی می تواند یک ساعت از عالم رحم را تعریف کند!؟ البته امروز اثبات شده و با سونوگرافی و امثال این ها عکس گرفتند که حتّی گاهی در درون رحم، میگوییم و میخندیم. جالب این است که عکس یک رحمی را در شبکه های مجازی گذاشتند که طفل دوقلویی در رحم مادر بودند که یکی از آن ها مرد. موقعی که آن طفل دارد میمیرد، دستش را به طفل دیگر میدهد و با حالت فشار دادن دست او را می گیرد. وقتی هم میمیرد، آن طفل دست او را رها نمیکند و تا دو روز، همین طور دست او را گرفته است. آخر که بناست بیرون بیاید، آن موقع آرام آرام دست را رها میکند. حالا اگر به این طفل بگویند که وقتی شما در رحم مادرتان بودید، چنین چیزی بوده، خبر دارد!؟ اصلآً به او نگویند: تو دوقلو بودی، بیست سالش بشود، به او بگویند: تو وقتی در رحم مادرت بودی، یک طفل دیگر هم با تو بوده و تو قل دیگری هم داشتی و وقتی او داشت میمرد، دست تو را گرفت - معلوم میشود جان کندن را در آنجا هم میفهمد - و تو دستت را در دست او قرار دادی و فشار دادی و تا دو روز دست او را رها نکردی، ولی وقتی داشتی بیرون میآمدی، دست او را رها کردی. آن فرد میگوید چه دارید میگویید!؟ من اصلاً چیزی یادم نیست. بیان شده: گاهی فرزند در درون رحم خواب میبیند، چون لبخند میزند. حالا بعضی میگویند: آن خوابی که مادر دیده، روی او اثر دارد، چون همه چیز مادر روی او اثر دارد، عصبانی شود اثر دارد، بخندد اثر دارد و ... البته بعضی مواقع هم مادر خواب ندیده، امّا شاید او یاد عالم ذر میافتد. اصلآً رحم که هیچ، به من و شما بگویند: بچّگی خودت را یادت است، یادمان نیست، دو سالگی یادت است، یک ساله بودی یادت است، افتادی گریه کردی یادت است؟ می گوییم: خیر. البته بچّه ها را میبینیم که میدوند و میافتند و سرشان به جایی می خورد و گریه میکنند، یک چیزی میبینند، خوشحال میشوند، امّا اگر به من و شما بگویند: این حالات خودت را یادت هست؟ می گوییم: خیر. لذا این ها مقدّمه و ورودی برای بحثی است که می خواهم بیان کنم که غوغاست. پس وقتی پرسیدند: رزقتان در آن جا چه بود، یا رسول الله؟ فرمودند: رزق ما تسبیحات بود، سبحان الله و الحمدلله و لا اله الّا الله و الله اکبر. بیان کردم: همان طور که کسی الآن باورش نمی شود که در رحم از طریق ناف غذا می خورده، این را هم نمی توان باور کرد. همین الآن شما قاشق غذا را روی ناف بگذار که غذا بخور، نمیشود، الآن از دهان است. امّا آن موقع از طریق ناف بود که یک لوله به آن وصل بود و به ظاهر آب بود. یا همین شیری که میخوریم، اوّل باید سمت راست داده شود، بعد چپ، چون تغذیه در سمت راست، مقوی است، بعد از سمت چپ که آب و نوشیدنی هایی به عنوان ویتامین - که در میوه ها موجود می باشد - است، پروردگارعالم این طور قشنگ و دقیق برای ما قرار داده است. لذا تغذیه ما هم در عالم رحم و هم بچّگی در دنیا، به صورت ظاهر شیر است، امّا من و شما اگر هر روز شیر بخوریم عذر میخواهم بیرون روی میگیریم، امّا این طفل، دو سال شیر میخورد و هر روز هم مدام رشد میکند. اصلآً پزشکان اجازه نمی دهند که تا شش ماه اوّل چیز دیگری به بچّه داده شود. شاید پدری بگوید: دلم نمی آید، می خواهم انگشتم را به عسل بزنم و دهان بچّه بگذارم، می گویند: نه، این باعث هلاکتش میشود. بچه تا شش ماه باید فقط شیر مادرش را بخورد و اگر هم مادر شیر نداشت، شیر مصنوعی (شیر خشک) بخورد، امّا غذا نمیتواند بخورد. لذا پروردگارعالم آن موقع برای بچّه، دندان قرار نمیدهد. بعد آرام آرام شروع به غذا دادن و فرنی و حریره بادام و امثال آن میکنی که در ابتدا باید نرم و کم باشد، هنوز هم دندان در نمیآید و نباید هم بیاید که یکدفعه این پدر و مادر نخواهند یک سیب به بچّه بدهند، او نه میتواند و نه کشش دارد و برعکس هلاکت آور است، بعد به مرور دندان هایش درمی آید. خدای متعال چه درست کرده!؟ پس فرمودند: رزق ما آنجا تسبیحات بوده است و همه خلقت ما از نور نیّره عالم، حضرت صدیقه کبری، فاطمه زهرا(صلوات اللّه و سلامه علیها) شروع شده است که خداوند هم فرمود: «اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْض». عجز از درک معرفت بی بی دوعالم حتّی قبل از خلقت جسمانی! لذا برای درک بیشتر این مطلب، می خواهم با این روایت شروع کنم که در جلد ۴۳ بحارالانوار است، حضرت صادق القول و الفعل، امام جعفر صادق(صلوات اللّه و سلامه علیه) می فرمایند: «فَاطِمَةَ (س)... وَ هِیَ الصِّدِّیقَةُ الْکُبْرَى» [ ما معرفت به خدا که نداریم، معرفت به این ها هم نداریم. یعنی معرفتمان هم باز نسبی می شود - حضرت فرمودند: او، صدیقه کبری است. اوّلاً صدیقه یعنی چه؟ کبری یعنی چه؟ إن شاءالله به فضل الهی بعد از ترجمه تحت اللّفظی، توضیح می دهیم. بعد فرمودند: «وَ عَلَى مَعْرِفَتِهَا دَارَتِ الْقُرُونُ الْأُوَلُ»، او صدیقه کبری ای است که بر محور شناخت او، قرن های گذشته دور زده شده است. یعنی چه؟ اوّل همین مطلبی را که بیان کردم، ابتدا باز معنای تحت اللّفظی اش را بگویم تا به مطالب دیگر برسیم. معنای تحت اللّفظی آن، این است: در مورد شناخت به او در قرون گذشته ها (نه گذشته ی خلقت انسانی، بلکه قبل از خلقت انسانی) هم دور زده شده تا ببینند چیست و چه شده است. «و لا معرفتها إلّا باللّه» و هیچ کسی به معرفت او، راه پیدا نکرد، إلّا به این که معرفت فاطمه را خود خدا می داند. لذا در مرحله نخست می خواهد بیان بفرماید که معرفت بی بی دو عالم حتّی مافوق معرفت انبیاء و خلفاء آن ها بوده است. دیگر این کهمعرفت فاطمه زهرا باعث معرفت انبیاء و خلفاء شده است؛ یعنی خلقت از این طریق ورود پیدا کرده اند. سوم این که آیا معرفت او، معرفت بیست سال، سی سال، هشتاد سال، پانصد سال پیش است!؟ خیر، قرون گذشته در معرفت او مانده اند. یعنی حتّی انبیاء هم! یعنی خدا آن نیّره را قبل از این که به صورت انسیّه در بیاید، نشان داده بود. پروردگار عالم از بس حبیبش را دوست دارد و به او عشق می ورزد، نیّره خود را به او هبه می کند، «إنّا أعطیناک الکوثر» ما به تو عطا کردیم. عطا با جزا فرق می کند. یک موقع کسی کاری انجام می دهد و مزدش این است. می دانید انبیاء مزدی از مردم نمی خواهند و خود پروردگار عالم هم فرمود که بگو من از شما مزدی نمی خواهم. امّا در آخر آنچه را که از باب مزد از خلقش خواست، فقط مودّت بود. این هم نبود که بگوید: فاطمه را بشناسید. «قل لا اسئلکم علیه اجراً إلّا المودة فی القربی». همه انبیاء هم گفتند: ما از شما مزدی نمی خواهیم إلّا از خود خدا. ما انبیاء آمدیم، از شما یک قران هم نمی خواهیم، کتک هم به ما زدید، فحش هم به ما دادید، ما را درک نکردیم، منکرمان هم شدید، ما برای هدایت شما آمدیم، مزدی هم از شما نخواستیم، حتّی زندگی مان هم خرج شما کردیم که معرفت پیدا کنید، شما را به خدا دعوت کردیم و مزدی نخواستیم. لذا عطای کوثر به عنوان مزد و اجر هم نیست. عطا به دلیل حبّ است. به عنوان مثال شما وقتی به سفر می روید، کسی هم هست که او را خیلی دوست دارید، برایش چیزی هدیه می آورید، او هم به سفر می رود و یک موقع برای شما چیزی نمی آورد. دومین بار به سفر می روی، برایش هدیه می آوری، امّا او هم دوباره به سفر می رود و برای شما هدیه نمی آورد. سومین بار به سفر می روی و باز برای او هدیه می آوری، از بس او را دوست داری. یک موقع کسی، دوستی، رفیقی، مادری، همسری، می گوید: چند مرتبه برای او هدیه آوردی، امّا او بی معرفت است و هر بار به سفر می رود برای تو چیزی نمی آورد، شما می گویی: من اصلاً دوستش دارم که برایش هدیه می آورم. من برایش هدیه نمی آورم که او هم برایم چیزی بیاورد. به این عطا می گویند. لذا عطا حتّی این طور نیست که شما منتظر برگشت آن باشید. پروردگار عالم فرمود: حبیب من! این قدر تو را دوست دارم (چون گفتم: «لو لاک لما خلقت الافلاک») که می خواهم چیزی به تو بدهم که مختصّ خودم است و آن، کوثرم است. کوثر هم فقط به این معنا نیست که سادات زیاد می شوند، البته این هم یک شمّه از آن است. امّا در اصل معنای کوثر به تعبیر عامیانه یعنی هر چه در بساط دارم (البته خزائن خدا هیچ وقت کاسته نمی شود «و لا تنقص من خزائنه») و اسرار همه مطالب در این نیّره من است و همه چیز از او به وجود آمده است. حالا این را می خواهم هدیه کنم و اعجاز بزرگ دیگر من، این است که این را بیاورم و در قالب جسمانی قرار بدهم. لذا بیان کردیم: همه انبیاء و همه خلقت، جز حضرت مسیح - که آن هم باز نکته ای دارد که درست است از انسان نبود، ولی به نوعی از ملک بود که قبلاً آن بحث را بیان کردم و دیگر ورود به آن، پیدا نمی کنیم و بدین ترتیب در مریم، آن قدّیسه عالم قرار گرفت - در صلب آباء و اجداد خود بوده اند و بعد در رحم مادرانشان قرار گرفته اند. امّا پروردگار عالم وقتی می خواهد این هبه ی خود را به کسی که اشرف مخلوقات است (نه فقط اشرف انبیاء)، در طهارت و عصمت بی نظیر است و غوغاست، عطا کند؛ دستور می دهد که چهل شبانه روز از خدیجه کبری جدا باشد و بعد آن نطفه را در یک میوه بهشتی قرار می دهد، به او می گوید: امشب دیگر شب آخر است، بعد از این که این میوه را خوردی، بلافاصله برو و با خدیجه کبری همبستر شو (معلوم می شود وقت معیّنی هم داشته است) تا این انعقاد نطفه به وجود آید. تمام شد. حالا من این را به صورت فیزیک انسانی در آوردم. این در حالی است که خود پیامبر فرمودند: من و علی صلب دیدیم، ما در اصلاب شامخه بودیم، از صلبی به صلبی دیگر رفتیم. اتّفاقاً من و علی یک اسپرم بودیم. آمدیم در عبدالمطلّب دو نیم شدیم، من در عبدالله قرار گرفتم، او در ابی طالب. امّا بی بی دوعالم اصلاً صلب ندیده است! «إنّا أعطیناک الکوثر» پروردگار عالم هر چه را داشت، به صورت آن میوه بهشتی به حبیبش که بسیار او را دوست دارد و به او عشق می ورزد، هبه و عطا می کند. این هبه و عطا هم به دلیل مزد نبوّت و ... نیست. خداوند می فرماید: من تو را دوست دارم و حبیب من و عشق من هستی، لذا می خواهم به تو یک چیزی بدهم که همه انبیاء در قرون گذشته، در معرفت او، عاجز بودند، «فَاطِمَةَ (س)... وَ هِیَ الصِّدِّیقَةُ الْکُبْرَى وَ عَلَى مَعْرِفَتِهَا دَارَتِ الْقُرُونُ الْأُوَلُ». همه در معرفت او مانده بودند که چیست و همه تا آن نیّره را در مافوق عرش می دیدند و خدا آن نور را به آن ها نشان می داد، همه مبهوت و محو آن می شدند و همه ی انبیاء، همان موقع که آن نور را دیدند، بیان کردند: «اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْض». خداوند هم می فرماید: اتّفاقاً از آن نیّره، شما نورها هم درست شدید. حالا آمدم آن نیّره ام را در قالب جسم قرار دادم و به تو ای حبیبم عطا کردم. چه بگویم!؟ این تازه آغاز بحث است! وقتی انبیائش در معرفتش ماندند، ما می توانیم چیزی بگوییم!؟ فقط همین است - که بیان کردم: گاهی پروردگار عالم به شعرا لطف می کند و برخی اشعار، الهامات الهی به شعراست - که بیان می کند: عالم، صـــدف است و فاطــمه، گوهر او گیتی، عرض است و این گوهر، جوهر او در باب عرض و جوهر بیان می شود: جوهر، حقیقت الشّیء است که اگر او نباشد، موجودیّتی نیست. همه خوبی ها در هیئت فاطمه زهراست این بحث، آغاز مطلب من بود تا از جلسه آینده بیان کنم که ببینیم چیست. برای این که از این ابتدا خوب متوجّه شوید، روایت دیگری را بیان کنم که در کتاب «مائةُ مَنقَبَة مِن مَناقِب امیرالمؤمنین وَ الأئمة مِن وُلده(ع)» ابن شاذان آمده که خیلی عجیب است. پیغمبر اکرم، محمّد مصطفی(صلّی اللّه علیه و آله و سلّم) فرمودند: «لَوْ کانَ الْحِلْمُ رَجُلًا لَکانَ عَلِیاً»، اگر حلم را به عنوان یک انسان بگیریم، او، علی است. «وَ لَوْ کانَ الْفَضْلُ شَخْصاً لَکانَ الْحَسَنَ»، اگر فضل و تمام فضیلت ها را یک شخص بگیریم، او، حسن است. «وَ لَوْ کانَ السخاءُ صُورَةً لَکانَ الْحُسَینَ»، اگر حیا را بخواهی به تصویر درآوری، آن، حسین می شود. «وَ لَوْ کانَ الْحُسْنُ(هَیئَةً لَکانَتْ) فَاطِمَةَ»، و اگر بخواهی نیکی (که اسّ و اساس حلم، فضل، سخاء و همه خوبی ها در حُسن است) در هیئتی درآوری - هیئت مافوق رجل و خشص و صورت است، هیئت یعنی تشکیل ذره ذره و موجودیت جزءاً و کلّاً. در باب هیئت، ملّاصدرای عظیم الشّأن نکاتی را در مباحث فلسفه تبیین می کند - آن هم فاطمه زهراست، «بل هی أعظم»، بلکه او خیلی برتر است. یعنی پیامبر می فرماید: اشتباه بیان شد، بلکه او، عظیم ترین است (اعظم از باب افعل التّفضیل است). بعد فرمودند: «إنّ فاطمة إبنتی خیر اهل الأرض عنصراً و شرفاً و کرماً» فاطمه(س) بهترین اهل زمین از باب عنصر وجودی است. عنصر وجودی هیچ کسی مثل او نیست. یعنی حتّی انبیاء و حتّی خاتم و اشرف آن ها هم مانند او نیست. حالا شاید برخی به این صحبت های ما اعتراض کنند که ایرادی ندارد و حد درک و فهمشان، همان قدر است. ما این مطالب را از روایات داریم بیان می کنیم. لذا فرمودند: حضرت فاطمه زهرا(س) بهترین اهل زمین، از لحاظ عنصر وجودی - که همه چیز از این عنصر است - و شرافت و کرامت است. حالا حساب کنید خدای متعال حبیبش را آن قدر دوست داشت که لطف کرد و آن نیّره خود را به صورت انسیّه قرار داد و در این دنیا آمد. به به! چه برکتی برای اهل دنیا به وجود آمده، اگر بدانند! حالا معلوم می شود که چرا قبرش پنهان است. چون این بشر نفهمید که فاطمه کیست! «عجزت العقول عن کنه معرفتها» عقول از این که بدانند او کیست، عاجز هستند، حتّی معرفت نسبی هم نداشتند. معرفت نسبی که هیچ، حتّی معرفت جزئی جزئی هم نداشتند که بگویند: بالاخره فاطمه، دختر رسول خداست. اصلاً این مطالبی که ما در این جلسه و سال های پیش در باب فاطمیّه بیان کردیم - که هنوز هم قطره ای در برابر دریای بیکران معرفت ایشان نیست و هر چه هم باز بگوییم، کم است - هیچ، حتّی این را هم نفهمیدند که دختر رسول خداست! وقتی به خواستگاری ایشان آمدند، پیامبر فرمودند: من نمی توانم تعیین کنم. واقعاً هم همین طور بود و پیامبر نمی توانستند تعیین کنند. او، متعلّق به خود خداست و خدا او را به صورت جسم انسانی درآورده است و خدا هم باید تعیین کند. روایتش را بیان کردیم که اگر خدا، امیرالمؤمنین را برای فاطمه خلق نمی کرد (یعنی امیرالمؤمنینی که ها علی بشر کیف بشر است برای فاطمه خلق شده است)، هیچ کفوی در آسمان ها و زمین برای او وجود نداشت. البته حضرت مریم، قدّیسه عالم هم در بین انسان ها کفوی نداشت، امّا ملک آمد. ولی برای حضرت زهرا می فرمایند: در آسمان ها و زمین کفوی برای ایشان نبود. امیرالمؤمنینی که روایت می گوید: اگر همه انبیاء، از جمله عیسی بن مریم، موسی کلیم، جدّ بزرگوارش ابراهیم خلیل(ع) و ...، از آدم تا خاتم، ولایت ایشان را نمی پذیرفتند، نبی و رسول نمی شدند. این امیرالمؤمنین، اگر نبود، فاطمه، کسی را نداشت و بی همتای بی همتا بود. بیهوده نیست که پیامبر وقتی به سفر می رفتند، به درب خانه بی بی دوعالم می رفتند و از ایشان خداحافظی می کردند و وقتی هم برمی گشتند، ابتدا به خانه ایشان رفته و سلام می کردند. پیامبر که لولاک لما خلقت الافلاک است، خم می شد و دست مبارک ایشان را بوسه می زد. البته این مطالب برای ما نیست، بچّه کوچک عیبی ندارد که دستش را ببوسیم، امّا وقتی دختر، بزرگ شد، دیگر باید بداند که به پدر و مادر احترام بگذارد و اشتباه است که پدر و مادر بخواهند دست او را ببوسند. امّا پیامبر خم می شود و دست فاطمه را می بوسد. پیامبر می فرماید: «فداها ابوها» منِ پدر فدایت شوم، فاطمه! درست نیست که انسان، کسی را شبیه مادرش کند. مادر، حرمت دارد. امّا می گوید: «امّ ابیها»، مادر پدرش! این، یعنی چه؟ یعنی معلوم است اگر فاطمه نبود، منِ پیامبر هم نبودم. فاطمه، امّ الخلقه است، امّا چه کردند!؟ اصلاً می شود تصوّر کرد که با این درّ چه کردند!؟ اصلاً از این مطالب بگذریم، دختر پیامبر بود یا نبود!؟ همه به عظمت او مقرّ هستند - که حالا در جلسه آینده روایاتی را که از عایشه بیان شده، می گویم که چگونه به عظمت بی بی دو عالم اقرار می کند - بعد درب خانه را بسوزانند!؟ آن هم در حالی که صدای فاطمه را می شنیدند. آخر یک کسی می گوید من نمی دانستم که چه کسی پشت درب است، آن یک بحث دیگری است. امّا حضرت پشت درب آمده و فرموده: من فاطمه هستم، خجالت بکشید بروید، من دختر رسول خدا هستم. امّا درب را آتش بزنند، درب نیم سوخته بشود. ................................ [۱] [۱]. یک موقعی عرض کردم: تمام آنچه که ما داریم مکشوفات است نه اختراع، اختراع کشف است، این مکشوفات را از یک جهت، اگر کنار هم قرار بدهیم و این تلاش انسان به یک عنوان «لیس للانسان الا ما سعی» از این جهت بگوئیم اختراع است، صحیح است امّا اگر به معنای آن خلقتی باشد که تبیین می شود، انسان مبدع آن باشد غلط است. که این یک بحث فلسفی است که در اینجا هم مناسب نیست بیان کنیم، امّا از باب گذرا که بتوانیم به زبان ساده تبیین کنیم همین است که ما ترکیب آن اکتشافات خودمان را کنار هم قرار می دهیم. چون انرژی هست. مثل اینکه نفت بود و بشر نمی دانست، حتّی استفاده آن را هم نمی دانست، بعداً متوجه شد نفت چه خصوصیّاتی دارد. حتّی از او بنزین هم گرفت، اینکه بالاخره سوخت است و عامل حرکت است را بعداً متوجه شد. لذا آن را در شیئی به نام وسیله نقلیه قرار داد و عامل حرکت و آن جریانها که به خودی خود، خود بنزین هم نمی تواند، الّا با آن جریانی که بوجود می آید و عامل حرکت میشود. انسان همه اینها را کنار هم قرار داد امّا اصل آن در خلقت، موجود بود، کما اینکه در خلقت، موجود است و این را بدانید: هنوز که هنوز است بشر نمی داند. کما اینکه در روایت شریفه داریم: تمام علوم از ریاضی و هندسه و جبر و آنالیز و از فقه و اصول و ... فرمودند: اینها تعبیرشان اینطور است. در روایات، علم را به حالت یک درخت ۷۲ شاخه است که همه این علوم تا زمان آقاجانمان میوه های یک شاخه آن ۷۲ است. خیلی عجیب است. مثلاً اتم در عالم موجودیّت داشت و اتّفاقاً شیخ بهاء، آن شیخ العجائب، براساس اتم، آن حمام و مطالب دیگر را در درست کرد. لذا همه این ها در عالم موجود بوده و بشر آن ها را کشف کرده است. حالا موقعی که آقا جان می آید، چه غوغایی از علوم خواهد بود! من در مباحث عرض کردم که حتّی طی الأرض هم علمی است؛ چون اصلاً همه مطالب پروردگار عالم، براساس علم و حکمت است؛ چون هر چه از ذات احدیّت و ذوالجلال و الاکرام، صدور پیدا میکند، همه علم است، «و اللّه علیم حکیم»، چون پروردگار عالم علیم و حکیم است پس آنچه مِن ناحیة الله، از آن فاعل اعلای ناشناخته، برای بشر صادر میگردد، از باب علم است. حتّی کن فیکونش هم که اراده ی ذاتیّه احدیّت است، از روی علم و حکمت است. یعنی اراده پروردگار عالم، هم اراده علمیّه است و هم اراده حکمتیّه است. لذا خودش فرمود: ما چیزی در دنیا عبث و بیهوده نداریم. من و شما فکر میکنیم عبث است. مثلاً در باب حکمت خلقت سوسک ها که در چاه های فاضلاب و ... وجود دارند، می گویند: برای دفع، گازی وجود دارد که می تواند عامل انفجار شود، حالا این سوسک ها در چاه ها، خودشان عامل این هستند که جلوی آن انفجار گرفته شود و ذوالجلال و الاکرام به این جهت، این ها را خلق کرده است. گاهی بشر نمیداند و مثلاً میگوید: چرا ذوالجلال و الاکرام سوسک را خلق کرد؟ چرا پشه و مگس را خلق کرد؟ نعوذ بالله پروردگار عالم فقط می خواهد قدرتنمایی کند و این خلقت هایش بدون علم و حکمت است؟ این که پروردگار عالم، قادر است و خلقت او، نشان از قدرت عجیب او دارد که طبیعی است، امّا اینکه تصوّر کنیم چیزی باطل خلق کرده است، غلط است. حتّی گاهی ما تصوّر می کنیم که مثلاً موریانه، مضرّ است، در حالی که موریانه، هشداردهنده است ولی از دید ما عامل ضرر است. حالا در این مبحث بیش از این دیگر وارد نمی شویم.
چهارشنبه ، ۵اسفند۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: هوش نیوز]
[مشاهده در: www.hooshnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 36]
صفحات پیشنهادی
عقل، بدون انعکاس نور خدا، به معرفت حقیقی دست نمییابد
آیت الله قرهی عقل بدون انعکاس نور خدا به معرفت حقیقی دست نمییابد شناسهٔ خبر 3563703 - سهشنبه ۴ اسفند ۱۳۹۴ - ۱۱ ۰۲ دین و اندیشه > آیین ها و تشکل های مذهبی آیت الله قرهی گفت در باب معرفت به پروردگار عالم انسان اصلاً و ابداً به اسماء و صفاتش هیچ راهی نمی تواند پیدا کندنمایشگاه بدون مجوز در کردستان برگزار نمی شود
رئیس سازمان صنعت معدن و تجارت کردستان گفت با هر گونه برگزاری نمایشگاه های که مجوز آنها مربوط به این سازمان نمی باشد و یا بطور سرخود اقدام به برپائی نمایشگاه می کنند برخوردهای قانونی و جدی را بعمل خواهیم آورد به گزارش شاتا رئیس سازمان صنعت معدن و تجارت کردستان در جلسه کمیته نیارانه اقشار کمدرآمد حذف نمی شود/ دستیابی به رشد اقتصاد بدون تامین مالی امکانپذیر نیست
یارانه اقشار کمدرآمد حذف نمی شود دستیابی به رشد اقتصاد بدون تامین مالی امکانپذیر نیست سخنگوی دولت گفت در راستای توانمندسازی فقرا تحت هیچ شرایطی یارانه اقشار کم درآمد را حذف نخواهیم کرد به گزارش خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان محمدباقر نوبخت معاون اول رئیس جمهور در همایکری: تا اسد باشد بحران پایان نمییابد
کری تا اسد باشد بحران پایان نمییابد وزیر خارجه آمریکا گفت تا زمانیکه رئیس جمهور سوریه قدرت را در دست داشته باشد پایان بحران در این کشور ممکن نیست به گزارش تسنیم جان کری وزیر امور خارجه آمریکا در تازهترین اظهارنظر درباره سوریه گفت تا زمانیکه بشار اسد در سوریه بر سر قدرت باشدستفروشان با خواهش کردن جمع نمی شوند
دستفروشان با خواهش کردن جمع نمی شوند عضو هیئت رئیسه شورای شهر تهران گفت با بفرمایید و خواهش می کنم دستفروشان معابر را خالی نمی کنند به گزارش فرهنگ نیوز ابوالفضل قناعتی در جلسه علنی شورای شهر تهران با انتقاد از شدت گرفتن سد معبرها در ماه پایانی سال گفت از یک سو می گوییم حریم&zحمید روحانی در سخنانش پیش از خطبههای نماز جمعه تهران: راه امام و راه قرآن «آشتیناپذیر» است/ ملت ای
حمید روحانی در سخنانش پیش از خطبههای نماز جمعه تهران راه امام و راه قرآن آشتیناپذیر است ملت ایران دست از مبارزه با آمریکا برنمیداردپژوهشگر و مورخ انقلاب اسلامی با بیان اینکه راه امام و راه قرآن آشتیناپذیر است گفت ملت ایران تا روزی که استکبار آمریکا را مانند شوروی به نابودیکمپین «مجلس وکیل الدوله نمیخواهیم» به بجنورد رسید
کمپین مجلس وکیل الدوله نمیخواهیم به بجنورد رسیدمردم بجنورد مرکز خراسان شمالی به کمپین مجلس وکیل الدوله نمیخواهیم پیوستند به گزارش خبرگزاری فارس از بجنورد به نقل از پایگاه اطلاعرسانی سپاه خراسان شمالی اغلب دولتها در پی آن بودهاند که بیسر و صدا و بدون اعحقیقی: به جان پسرم ترامادول نمی زنم
همشهری ورزشی رضا حقیقی بعد از جدایی از پرسپولیس و صبا از باشگاه جدیدش در تایلند هم جدا شد و الان بدون تیم است در این مدت حاشیه های زیادی پیرامون این بازیکن مطرح شد که عجیب و غیرقابل باور بود حقیقی که در حال حاضر همراه همسر و پسرش در تایلند به سر می برد در مورد این حاشیه ها تونمی دانم چرا عده ای با استقلال دشمنی دارند | آقای مظلومی! بدون پلی میکر برنده شدیم | کادرفنی متوجه حساسیت اوضا
مدیرعامل باشگاه استقلال از اینکه استقلال با همان نفرات نیم فصل اول خود توانسته بود بازی زیبایی را در آزادی برابر هوادارانش به نمایش بگذارد خوشحال بود و اعتقاد داشت بدون پلی میکر هافبک بازیساز هم استقلال خوب نتیجه می گیرد به گزارش خبرگزاری فوتبال ایران پارس فوتبال دات کام اوگزارش تصویری/ جلسه پرسش و پاسخ با حضور عبدالسعید حقیقی مقدم در مسجد النبی(ص) نورآباد
عبدالسعید حقیقی مقدم امشب جمعه در جلسه پرسش و پاسخ از کاندیداهای انتخابات مجلس در مسجد النبی ص نورآباد شرکت کرد مطالب مرتبط مسجد النبی ص نورآباد میزبان جلسات پرسش و پاسخ از کاندیداهای مجلس خبرگان و مجلس شورای اسلامی استقرار نفربر زرهی در مسجد النبی تصاویر گزارش تصویری شب ۲۳-
گوناگون
پربازدیدترینها