محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان میشوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستورانها و کافهها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیههای کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1827444483
چالش جدی محیط زیست در ۱۰ سال آینده؛ آبشیرینکنها
واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین:
چالش جدی محیط زیست در ۱۰ سال آینده؛ آبشیرینکنها جامعه > محیط زیست - تورج فتحی. کارشناس منابع آب و محیط زیست -سازمان حفاظت محیط زیست در روزنامه شرق نوشت:
بهرهبرداری و برداشت بیرویه منابع آبهای زیرزمینی کشور طی سه دهه اخیر، بهویژه در نیمه شرقی و مناطق جنوبی کشور، باعث شده تا بسیاری از آبخوانهای این مناطق با مشکلات جدی تأمین آب شیرین مواجه شود. بهطور کلی لایههای عمیق هر آبخوان دارای غلظت بالاتری از املاح بوده و لبشور یا شور است. معمولا در هر آبخوان، در مناطق دشت نوعی لایهبندی کیفی از آب به مرور زمان زمینشناختی (از چند هزارسال تا چند میلیون سال) تشکیل میشود، به این ترتیب که آبهای ناشی از نزولات آسمانی که کمترین غلظت املاح را دارد و خالصتر است، در لایههای کمعمق و بالایی هر آبخوان جای گرفته و هرچه زمان میگذرد و این آبها بیشتر در آبخوان میماند و اصطلاحا زمان اقامتش در آبخوان بیشتر میشود، میزان بیشتری از خاکها و سنگهای پیرامون خود را حل میکند و در نتیجه هرچه عمق آبخوان بیشتر میشود، غلظت مواد حلشده در آن نیز بیشتر و بیشتر میشود. هرچه از لایههای سطحی آبخوان به لایههای عمیق میرسیم، هم عمر آبهای زیرزمینی بیشتر و هم غلظت مواد معدنی آن بیشتر و بیشتر میشود. درهمینحال با توجه به اینکه متأسفانه طی چند دهه اخیر اغلب آبخوانهای کشور دارای بیلان منفی بوده سطح آبهای آنها بهعلت برداشتهای بیرویه افت چشمگیری داشته است. ازسوی دیگر بسیاری از آبخوانهای موجود در مناطق مختلف، به علت شرایط زمینشناختی ویژه آبهای شور و لبشور دارد، (مانند آبخوانهای حاشیه کویر مرکزی). به دلایل کمبود بارشهای طبیعی، بروز خشکسالیهای مکرر و حتی تغییر اقلیم از یکسو و تخلیه بیش از حد و مصرف بیرویه آبخوانها از سوی دیگر، جملگی در افت شدید کیفیت آبهای زیرزمینی اثرات منفی بر جا گذاشته است. از نگاهی دیگر، باید گفت در چند دهه اخیر زمینهای زیرکشت بیشتری نسبت به دهههای پیش از آن در بخش کشاورزی در قالب برنامههای توسعه در دشتهای مناطق مورد نظر ایجاد شده است. برای مثال میزان زمینهای زیرکشت باغات پسته در دشتهای رفسنجان و انار در استان کرمان چندین برابر بیشتر از دهههای قبلی شده است. در نتیجه کشاورزان این مناطق برای حفاظت از سرمایههای خود راهی بهجز استفاده از روشهایی که بتواند آبهای شور را شیرین کند، ندارند؛ نتیجه اینکه بخشهای کشاورزی (با توجه به اینکه بیشترین مصرف آب در این بخش رخ داده) در مناطق مختلف کشور در استفاده از «آبشیرینکن»ها اجبار دارند. طبیعی است که برای کشاورزان این مناطق اقتصادیترین روش برای استحصال و آبیاری زمینهای زیرکشت، کاربرد فناوری «آبشیرینکن» است، که اخیرا بهصورت پراکنده در مناطقی از استانهای کرمان، یزد و دیگر مناطق کشور برای مصرف کشاورزی بهکار گرفته شده است. امروزه برآورد شده که بیش از ١١ هزار واحد آبشیرینکن در دنیا، روزانه میزان ٢٠ میلیون مترمکعب آب شیرین تولید میکند. ٦٥درصد از این میزان (حدود ١٤ میلیون مترمکعب) در غرب آسیا و خاورمیانه تولید میشود و در آمریکای شمالی در حدود ١١ درصد و آفریقا و اروپا نیز هر یک دارای ٧ درصد و بقیه نیز (١٧درصد) در مناطق مختلف دیگر دنیا سهم دارند. نکته جالب توجه آن است که بیشترین تعداد تأسیسات آبشیرینکنهای دنیا در منطقه خلیج فارس گسترش یافته و تا سال ٢٠٠٨ میلادی بیش از ١٩٩ واحد آبشیرینکن در کشورهای حوزه خلیج فارس در حال فعالیت است که ظرفیت شیرینسازی آب آنها حدود پنج هزار میلیون متر مکعب در سال است. لازم به توضیح است که در این میان سهم کشورمان از تعداد کل آبشیرینکنهای منطقه خلیجفارس کمتر از دو درصد ( تا سال ٢٠٠٨ میلادی ) بوده است. درحال حاضر برای تأمین آب شرب شرکتهای آب و فاضلاب استانهای کرمان، فارس و هرمزگان از تأسیسات آبشیرینکن برای تأمین آب شرب مردم این مناطق بهره میبرند. انتظار میرود در سالهای آینده همه استانهای شرقی و مرکزی کشور (خراسان جنوبی، رضوی، سمنان، اصفهان، یزد، سیستانوبلوچستان، مرکزی، خوزستان، قم و حتی دیگر استانها) برای تأمین آب شرب و سایر استانهای دارای دشتهای بحرانی برای تأمین آب مورد نیاز کشاورزی و صنعت به این فهرست اضافه شود.
استحصال آب شیرین که شاید مهمترین محصول تولیدی تأسیسات آبشیرینکن باشد، بدون تردید تنها محصول آنها نیست! بلکه شورابه یا تلخاب بهجایمانده از تولیدات آب شیرین که داغ، بدمزه و بدمنظره است، آبی است بسیار گرمتر از آب معمول دریا که میزان املاح آن (نمک طعام و دیگر نمکهای معدنی) نیز بسیار بالاتر از میزان شوری دریاست و این مشکلی است که در نگاه اول پرسشی چنین در ذهن ایجاد میکند: با این شورابهها چه باید کرد؟ و متأسفانه اغلب در کشورهای جهان سوم و حتی در حال توسعه، سادهترین پاسخ این است که آنها را راهی مبدأ، یعنی دریا کنیم! این در حالی است که این تأسیسات در کنار نواحی ساحلی قرار داشته باشد اما اگر این تأسیسات در قلب باغات و زمینهای کشاورزی، در عمق مناطق خشک و سرزمینی فلات مرکزی کشور قرار گرفته باشد، چه باید کرد؟! داشتن اثرات منفی بالقوه (شوری شدید به علاوه غلظت عناصر سنگین)، همواره نگرانیهای جدیای را ایجاد میکند. این نگرانیها عمدتا مربوط به تخلیههای شیمیایی و تغلیظشده شورابهها به محیط زیست است که ممکن است موجب زوال و آسیبرسانی به کیفیت آبهای ساحلی شود و حیات آبزیان در نواحی ساحلی را به خطر اندازد و شورشدن و آلودگی خاک و در معرض خطر آلودگی شدید قرارگرفتن آبهای زیرزمینی مناطقی را در پی داشته باشد که درون فلات مرکزی کشور قرار دارد. این شورابهها همچنین میتواند باعث انتشار آلایندههای هوا که به فرایندهای انرژیخواه نسبت داده میشوند، شود. در نواحی ساحلی خلیجفارس بسیاری از اثرات زیستمحیطی بالقوه ناشی از فرایندهای شیرینسازی آب توسط کارخانههای آبشیرینکن در کشورهای پیرامون خلیج فارس مانند دیگر صنایع و تأسیسات وجود دارد. البته شدت و ضعف این اثرات میتواند به نوع فرایند شیرینسازی آب و فناوری خاص آن روش نیز بستگی داشته باشد. درعینحال فرایندهای مختلفی برای شیرینسازی آب وجود دارد که از مهمترین این فرایندها میتوان به فرایند اسمز معکوس، تبخیر ناگهانی چندمرحلهای، تقطیر چندمرحلهای، متراکمسازی بخار آب، الکترودیالیز و... اشاره کرد که دراینمیان فرایند اسمز معکوس و فناوری تبخیر ناگهانی چندمرحلهای با بالاترین میزان ظرفیت نمکزدایی، متداولتر و نیز پیشرو هستند. فرایند اسمز معکوس (فرایند غشایی): شامل تأسیسات نمکزدایی است. این نوع فناوری معمولا شامل تأسیسات پیشتصفیه، نمکزدایی و تصفیه نهایی است که در مواردی شامل فراوری پساب یا آب نمک غلیظ هم است. در اینجا کار اصلی نمکزدایی را غشاها انجام میدهند که میتوانند براساس مدل، از استوانههایی که شامل یک یا چندین رشته غشایی هستند، تشکیل شوند. اما فرایند تبخیر ناگهانی چندمرحلهای (فرایند حرارتی): این فرایند نیز روش دیگری از مجموعه فرایندهای نمکزدایی است که پایه اصلی کار آن براساس حرارت و به روش تقطیر است. در تبخیر ناگهانی در هر مرحله بخار آب ناشی از تبخیر تولید شده و در همان واحد تبدیل به آب مقطر میشود. بنابراین بازیافت انرژی مطلوبی خواهد داشت. میزان تولید آب حدود ١٥ درصد آب خام ورودی به سیستم است و آب تولیدی مرحله آخر دارای دمای آب خام است. این سیستمها به صورت تولید دو محصول آب و برق با نیروگاههای حرارتی مورد استفاده قرار میگیرند. چنانچه این تأسیسات در نواحی ساحلی قرار داشته باشد، آب دریا با فشار به لایههای درونی آبشیرینکنها وارد میشود. بسیاری از موجودات میکروسکوپی دریاها (مانند پلانکتونها) و حتی سختپوستان کوچک یا ماهیهای ریز در اين فرايند از بين ميروند و زمانی این مسئله جدیتر میشود که به این نکته توجه کنیم که بسیاری از این موجودات میکروسکوپی سرآغاز زنجیره حیات در دریاها هستند. آنها حکم گیاهان را برای دیگر موجودات دارند و بدون آنها حیات آبزیان در خطر نابودی کامل قرار میگیرد. پس از آنکه فرایند شیرینکنندگی آب به انتها رسید، آبی بسیار چگالتر از آب ورودی (آب دریا یا آب آبخوانها) با املاحی بسیاربسیار بیشتر باقی میماند؛ آبی که صفت شورابه برای آن شایستهترین واژه است. این شورابه را نمیتوان در جایی پنهان یا انبار کرد. نکته مهمتر اینکه در بسیاری موارد (مانند آنچه در خلیجفارس رخ میدهد)، میزان و غلظت این مواد و املاح چنان زیاد است که شورابه حاصله را کاملا سمی و کشنده میکند. بهطوريكه میزان املاح و فلزات سنگین موجود در آن حدود ٦٤ تا ٧٠ ppt (قسمت در هزار) است؛ (یعنی حداقل دو برابر املاح آب دریا). اما با این اوصاف، راحتترین، ارزانترین و در دسترسترين محلی که برای دورریختن این شورابهها وجود دارد، همان دریاست. با ورود این شورابهها به دریا حداقل دو اتفاق مهم روی میدهد: یکی سمیشدن آب دریا برای بسیاری از آبزیان بهواسطه افزایش مقادیر املاحی که تا پیش از این بقای اکوسیستم دریا را تضمین میکرد و دیگری افزایش دمای آب. دمای میانگین دریاهای آزاد زیر ٢٥ درجه است. این دما برای رشد و زندگی همه انواع آبزیان حیاتی بوده و تغییر ناگهانی آن ممکن است موجب انقراض بسیاری از انواع آنها شود. شورابهها، دمایی حدود ١٨ تا ٦٠ درجه سانتیگراد دارند. دمای میانگین محیط اطراف خروجی شورابهها همواره بالاتر از ٣٠ درجه است كه این شوک حرارتی همه آبزیان را تا سر حد انقراض پیش میبرد. درحقیقت هر دو مورد فوقالذکر (سميشدن و افزايش دماي آب) باعث بههمخوردن تعادل بومشناختی اکوسیستمهای دریایی میشود. آبزیان بهشدت به این دو عامل حساس هستند و بنابراین بهعنوان عکسالعمل طبیعی برای مواجهه با این مخاطره مهم، چنانچه توانایی داشته باشند، اقدام به مهاجرت میکنند و در غیر اینصورت از بین میروند. نکته نگرانکننده دیگری که در این قضیه نهفته، این است که متعاقب وقوع تغییرات مزبور در شرایط زیستمحیطی، ممکن است میزان زادوولد برخی از انواع آبزیان که قبلا بهصورت کمون و نهفته زندگی میکردند، بهصورت ناگهانی افزایش یافته و مسلما اثرات سوء زیستمحیطی این تغییرات بهسادگی قابل پیشبینی نخواهد بود و در مواردی ممکن است موجب وقوع پدیدههایی مانند شکوفایی مضر جلبکی شوند که حذف بسیاری از گونههای بومی را به همراه خواهد داشت. اینها اثرات منفی شناختهشدهای است که درباره آبشیرینکنهای واقع در سواحل مصداق مییابد، اما در مورد تأسیسات آبشیرینکنهایی که در مناطق خشکی و سرزمینی کشور واقع خواهند شد، متأسفانه هنوز هیچگونه مطالعات و ارزیابیهای زیستمحیطی و فنی در کشور به اجرا درنیامده است. گرچه شوری و آلودگی شدید محیط زیست خاک و آبهای زیرزمینی، ازجمله موارد بدیهی کارکرد این فناوریها در کشور خواهد بود. مطلب مهم دیگری که بهآسانی قابل پیشبینی است، آن است که با توجه به سرمایههای بهوجودآمده در بخش کشاورزی و استقرار غلط بسیاری از صنایع آب بر مانند صنایع فولاد در مناطق کمآب و خشک (مثلا در استانهای اصفهان و یزد)، استفاده از این فناوری در سالهای آینده تبوتاب فراوانی به همراه خواهد داشت. در نتیجه انجام مطالعات علمی و فنی در بحث ارزیابی اثرات منفی این تأسیسات در مناطق ساحلی و خشکی بر محیط زیست کشور، از الزاماتی است که باید علاوه بر تکتک تأسیساتی که احتمالا در هر منطقه استقرار خواهند یافت، وضع قوانین و مقررات و همچنین ضوابط و استانداردهای فنی و تخصصی زیستمحیطی در تخلیه شورابهها و نحوه کاهش اثرات منفی آن بر محیط زیست به عنوان زنگ خطری است که در دهه آینده ازجمله چالشهایی است که درحال حاضر بهصورت بالقوه در کشور حضور دارد. در نتیجه دستگاههای اجرائی دولت از جمله وزارتخانههای جهادکشاورزی، نیرو، صنعت، معدن و تجارت، سازمانهای مدیریت و برنامهریزی و سازمان حفاظت محیط زیست باید در زمینه وضع قوانین و مقررات لازم و نیز استانداردهای لازم به موازات اجرای مطالعات دقیق و جامع به منظور مهار و کاهش اثرات سوء این فناوری برنامهریزیهای لازم را بهصورتی هماهنگ به اجرا درآورند. 47304
کلید واژه ها: محیط زیست -
پنجشنبه 29 بهمن 1394 - 09:09:48
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 81]
صفحات پیشنهادی
رشد ۴۹ درصدی بودجه محیط زیست در سال ۱۳۹۵/سهم کنترل آلودگی هوا و حفاظت از گونه های زیستی در بودجه
رشد ۴۹ درصدی بودجه محیط زیست در سال ۱۳۹۵ سهم کنترل آلودگی هوا و حفاظت از گونه های زیستی در بودجه جامعه > محیط زیست - بودجه سازمان محیط زیست در لایجه بودجه سال 1395 محسوسی داشته است محمد حسین نجاتی در لایحه بودجه سال ۱۳۹۵ تغییرات بسیار زیادی در نحوه تقسیم بندی امورجهانگیری: مساله محیط زیست موضوعی زینتی نیست
جهانگیری مساله محیط زیست موضوعی زینتی نیست معاون اول رئیسجمهوربا بیان اینکه امروز مساله محیط زیست موضوعی درونکشوری و زینتی نیست گفت مسائل زیستمحیطی امروز به مساله علمی منطقهای و جهانی تبدیل شده است به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شبکه خبر اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهواراده جدی برای حل مشکلات زیستمحیطی شکل گرفته است
اسحاق جهانگیری اراده جدی برای حل مشکلات زیستمحیطی شکل گرفته است شناسهٔ خبر 3557323 - دوشنبه ۲۶ بهمن ۱۳۹۴ - ۱۲ ۴۳ جامعه > محیط زیست معاون اول رئیسجمهور گفت امروز در کشور هیچ طرح بزرگ و متوسطی بدون ملاحظات زیستمحیطی اجرا نمیشود زیرا رشد اقتصادی وقتی مستمر و پایدار خواهد بمعاون نظارت و پایش محیط زیست استان تهران در گفتوگو با فارس: هوا همچنان در شرایط ناسالم قرار دارد
معاون نظارت و پایش محیط زیست استان تهران در گفتوگو با فارس هوا همچنان در شرایط ناسالم قرار داردمعاون نظارت و پایش محیط زیست استان تهران گفت امروز نیز مانند دو روز گذشته هوای تهران در شرایط ناسالم برای گروههای حساس قرار دارد محمد رستگاری در گفتوگو با خبرنگار گروه جامعهابتکار: توجه به محیط زیست راه گذر از بزرگترین چالشهای کنونی است
چهارشنبه ۲۸ بهمن ۱۳۹۴ - ۱۴ ۲۵ رییس سازمان حفاظت محیط زیست گفت روانشناسی اجتماعی امروز بر این مهم صحه می گذارد که توجه به محیط زیست راه گذر از بزرگترین چالشهای کنونی است راهی که مبداء آن صلح درونی انسان با خویش و با طبیعت است به گزارش سرویس محیط زیست ایسنا دکتر معصومه ابتکارمحیط زیست جدی ترین چالش بشر امروز است
وی که سخنانش با تشویق حاضران مواجه بود گفت کسانی باید شرمنده باشند که جسورانه مصوبه دولت برای فروش بیش از یک میلیون متر مربع از زمین های پارک پردیسان را دادند که خوشبختانه نخستین مصوبه دولت تدبیر و امید لغو مصوبه فروش زمین های این پارک بود معاون اول رئیس جمهوری سپس به اقدام هاتغییراقلیم و مسائل زیست محیطی درمنطقه اکوبه چالشی بزرگ تبدیل شده است
دبیرکل اکو تغییراقلیم و مسائل زیست محیطی درمنطقه اکوبه چالشی بزرگ تبدیل شده است کرج- ایرنا- دبیرکل سازمان همکاری های اقتصادی اکو به تغییر اقلیم در جهان و منطقه اکو اشاره کرد و گفت در منطقه اکو تغییر اقلیم و مسائل محیط زیستی دیگر یک تهدید نیست و به واقعیتی با چالش های ترسناک بداحیای تالاب جازموریان دردستورکار محیط زیست
چهارشنبه ۲۸ بهمن ۱۳۹۴ - ۰۹ ۱۵ رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت منشأ 25 درصد از گرد و خاک موجود کشور از تالاب جازموریان است که بحث احیای این تالاب در دستورکار محیط زیست قرار گرفته است به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران ایسنا - منطقه سیستان و بلوچستان معصومه ابتکار در نشست خبری دراحیای تالاب جازموریان دردستورکار محیط زیست/ منشا 25 درصد از گرد و خاک کشور از تالاب جازموریان است
احیای تالاب جازموریان دردستورکار محیط زیست منشا 25 درصد از گرد و خاک کشور از تالاب جازموریان است جامعه > محیط زیست - ایسنا نوشت رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت منشأ 25 درصد از گرد و خاک موجود کشور از تالاب جازموریان است که بحث احیای این تالاب در دستورکار محیط زیستنقش پررنگ نمایشگاه بینالمللی محیط زیست در اشاعه توسعه پایدار
مشاور آموزش و پژوهش سازمان حفاظت محیط زیست عنوان کرد نقش پررنگ نمایشگاه بینالمللی محیط زیست در اشاعه توسعه پایدار شناسهٔ خبر 3559051 - چهارشنبه ۲۸ بهمن ۱۳۹۴ - ۰۹ ۳۳ جامعه > محیط زیست دبیر قطب کشوری محیط زیست و توسعه پایدار گفت نقش نمایشگاه بینالمللی محیط زیست در اشاعه فره-
اجتماع و خانواده
پربازدیدترینها