محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1829775631
تمدن سازی در ذات انقلاب اسلامی است/ دولت رویکرد تمدنی ندارد
واضح آرشیو وب فارسی:ذاکرنیوز: عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی گفت: تمدن اسلامی در ذات انقلاب اسلامی وجود دارد ولی رویکرد دولت یک رویکرد رفاهی خیلی ابتدایی است و با رویکرد تمدنی فاصله خیلی زیادی دارد.به گزارش ذاکرنیوز، به نظر می رسد ضرورت پرداختن به موضوع تمدن نوین اسلامی، الگوی پیشرفت و مسائلی از این دست از این جهت می باشد که با توجه به وضعیت تمدن غرب و نظریه های پایان تاریخ معطوف به آن داشتن یک نظریه تمدنی که بتواند ما را در برابر آن حمایت کند واجب است؛ که اگر این نظریه وجود نداشته باشد شکست نظام دینی محتمل است. به سراغ دکتر موسی نجفی عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و نویسنده کتاب های «تمدن برتر: نظریه تمدنی بیداری اسلامی و طرح عالم دینی» و «نظریه تمدن جدید اسلامی: فلسفه تکامل تمدن اسلامی و جوهر افول یابنده تمدن غرب» رفتیم تا در این خصوص با وی گفتگو کنیم. متن زیر مشروح گفتگوی مهر با این استاد دانشگاه است؛ *به عنوان سوال اول جایگاه انقلاب اسلامی را در مراحل دستیابی به تمدن نوین اسلامی، چگونه ارزیابی می کنید؟ ما وقتی از تمدن اسلامی صحبت می کنیم، می توانیم از تمدن گذشته و تمدن آینده سخن بگوییم ولی بلافاصله این سوال پیش می آید که الان در چه مرحله ای قرار داریم؟ اینجا به ماهیت و رسالت انقلاب اسلامی برمی گردیم که این قدرت و ظرفیت را دارد که دو سر تمدن گذشته و آینده را به هم وصل کند. اولا وقتی انقلاب اسلامی در این حد وسط قرار می گیرد نشان می دهد که واجد شرایط بالقوه تمدن گذشته می باشد و عناصر گذشته تمدن را در خود می بیند که می تواند به تعبیری آبستن تمدن آینده باشد. نتیجه اینکه تمدن آینده اسلامی در پیوند با تمدن گذشته است و منفک از آن و خلق الساعه نیست و حلقه وصل آن هم انقلاب اسلامی است. دوما نوین بودن تمدن نوین اسلامی نسبت به گذشته نیست بلکه نسبت به تمدن غرب، نوین خواهد بود. تمدن حاکم بر جهان که خودش را به نوعی به دنیا تحمیل می کند، تمدن غربی است. تمدن نوین اسلامی هرچند یک تقریر جدید و نو از تمدن گذشته است اما نو بودن آن به نظر من از این جهت است که انقلاب اسلامی ظرفیتی را ایجاد کرده است که آن میراث عظیم گذشته تمدنی ما در برخورد با تمدن غرب می تواند به یک وضعیت جدید برسد. جدید بودن این تمدن از یک طرف هم تقریر جدیدی است از تمدن اسلامی گذشته و از طرف دیگر هم ظرفیت های آن تمدن گذشته را در برخورد با تمدن غرب آشکار می کند و از این جنبه می توان به آن جدید گفت. تمدن نوین اسلامی فراتر از تمدن غرب خواهد رفت و افق آن افق جدیدی است. ما با انقلاب اسلامی می توانیم وضعیت آینده را طراحی کنیم ولی هر طراحی نسبت به آینده به این برمی گردد که ما نسبت خود را با گذشته بفهمیم. این نکته نیز حائز اهمیت است که فقط ما جرات می کنیم بحث های تمدنی را در میان کشورهای اسلامی بکار ببریم و بقیه کشورهای اسلامی نمی توانند ادعای آن را داشته باشند. علت آن نیز این است که ما اگر تقسیم بندی بیداری اسلامی را به سه قسمت جنبش، نظام سیاسی و تمدن اسلامی قبول کنیم، خیلی از کشورها به مرحله دوم هم نرسیدند که بخواهند به تمدن برسند. بعضی از کشورها هم در طول تاریخ اثبات کرده اند که واجد شرایط تمدنی نیستند. ولی ما ایرانی ها و مصری ها و بین النهرینی ها واجد این شرایط هستیم. مجموعه ای از عوامل ما ایرانی ها را برای ساخت تمدن توانمند کرده است. *در ادوار مختلف تاریخی شاهد نقاط عطفی در مورد تمدن اسلامی بوده ایم. این دوره ها چه دوره هایی بوده و چه استفاده هایی از این تجربیات می توان برد؟ برای نقاط اوج تمدن اسلامی به دو دوره می توان اشاره کرد. یکی دوره قرون اولیه اسلامی است که اتفاقا دانشمندان ایرانی مثل ابوعلی سینا و فارابی و ابوریحان و غزالی و... از شعرا و نویسندگان و فقها، نقش برجسته ای در آن داشتند که شهید مطهری در کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران آن را ذکر کرده است. اگر از زاویه شیعی بخواهیم نگاه کنیم بیشترین سهم را در تمدن سازی اهل بیت داشته اند. نقش حضرت امام باقر(ع) و امام صادق(ع) و امام رضا(ع) و به طور کلی سهم تشیع در تمدن اسلام فوق العاده عظیم است. ولی غیر از آنچه اسم بردیم در یک مقطع دیگر هم ایرانی ها سهم ویژه ای در تمدن سازی داشته اند که ویژه ما ایرانی ها و شیعیان بوده و آن دوره صفویان است. در این دوره دانشمندانی مثل میرداماد و ملاصدرا و شیخ بهایی و... در حیطه های مختلف هنر و معماری و... را شاهد هستیم. ما در قرون اولیه به صورت عام در کشورهای اسلامی تاثیر گذار بوده ایم که به قرن چهارم و پنجم می توان اشاره کرد. این دوره مصادف با دوره آل بویه در ایران است که به آن عصر طلایی تمدن گفته می شود. یک دوره هم قرن دهم و یازدهم بوده که نقش ایرانی ها در آن زیاد است. ما این دو مورد را در حافظه تاریخی خود داریم که این حافظه تاریخی همراه ما و هویت ماست. به طور کلی ایرانی ها ملت تمدن سازی بودند به طوریکه می توان گفت در تمدن های پیش از اسلام نیز ایران یکی از تمدن های برجسته آن دوران بوده است. انقلاب اسلامی به این حافظه تاریخی تشخص داده است و می تواند برای آینده به آن به عنوان سرمایه اولیه ای که ما را واجد یک رسالت جهانی می کند، نگاه کند. *به نظر شما دلایل رکود تمدن اسلامی را چطور می توان تحلیل نمود؟ تمدن ها مثل انسان اند و پس از مدتی پیر می شوند. تمدن ها به طور طبیعی یک دوره رشد دارند و یک دوره انحطاط و این طور نیست که همیشه بمانند. وقتی می گوییم تمدن اسلامی، اسلام که پیر نمی شود ولی در مسلمانان آسیب های زیادی وجود دارد. اینکه اگر مسلمانان در مقطعی اشتباهاتی کنند به کل ضربه می زنند اما نباید آن را به حساب اندیشه اسلامی گذاشت. بزرگترین مشکل تمدن اسلامی نظام سیاسی بوده است که از همان اول بر اساس سنت و وصیت پیامبر دنبال نشده است. در حقیقت ما در ادوار گذشته شاهد هجرت از مدینه های فاضله به مدینه های غیر فاضله هستیم. تمدن اسلامی وقتی در ادامه مدینه غیرفاضله بوجود می آید پر از نقص و عیب است و آسیب های خودش را دارد. *به نظر شما ظرفیت های تمدنی انقلاب اسلامی چیست؟ تمدن اسلامی در ذات انقلاب وجود دارد؛ چه در حافظه تاریخی آن و چه در ظرفیت بروز آن. من در سوالات قبل از لفظ آبستنی استفاده کردم. یعنی باید تمدن اسلامی از انقلاب اسلامی زاده شود. انقلاب اسلامی به عنوان یک مرحله گذار نیست بلکه خود واجد شرایط تمدنی است. تمدن دو شاخه دارد، یک شاخه آن در تمام تمدن ها یکی است. بشر متمدن یعنی بشری که برخی از خصلت های ضروری و غیر ضروی خود را به فعلیت می رساند. فرق جامعه متمدن و جامعه بدوی در این است که جامعه بدوی فقط نیازهای اولیه دارند. امنیت و ازدواج و خوردن و... را نیاز داشته و تکاملی ندارند. جامعه پیشرفته غیر از اینها نیازهای ثانویه را هم اشباع می کند. نیازهای ثانوی مثل علم و.... در تمدن اسلامی اینها جهت قدسی هم دارند که این امر در تمدن غرب وجود ندارد. جهت تمدن غرب مادی و بشرانگارانه است. انقلاب اسلامی زمینه بروز هر دو ساحت را دارد. بخش جمهوری آن واجد همان نظام سیاسی عقلای عالم است که نظام مردم سالاری و انتخابات را شامل می شود؛ که این سازوکار و ساختار می خواهد. امام ساختار ولایت فقیه را در این نظام جمهوری اسلامی در این قالب تعریف کرد. باید گفت با وقوع انقلاب اسلامی پرسشی از غرب کلید خورد. این خروج از کمال دیدن ساحتِ مادی غرب، گام اول است؛ شالوده شکنی ساحتِ تمدن غربی به این معناست که ما آن را در هیچ بعدی اعم از معرفت شناسی و هستی شناسی غالب نمی بینیم. معرفت شناسی، هستی شناسی و انسان شناسی مسلمانان، مادی نیست. مسلمانان چندساحتی هستند؛ پس اولین گام این است که این فضا و ساحت مادی را که پشتوانه تمدن مدرن است به پرسش بگیریم؛ و اولین کار انقلاب اسلامی نیز مقابله با همین ساحت مادی تمدن غرب است. توحیدگرایی که اصل و اساس اسلام بوده و انقلاب اسلامی مبتنی بر آن است، مقابل انسان گرایی مادی غرب است. اگر تمدن غربی شالوده شکنی شود، ایدئولوژی آن به روش شناسی و ابزار تبدیل می شود. در این حالت تکنولوژی از بین نمی رود، تنها ایدئولوژی زدایی می شود؛ به این معنا که اگر پشتوانه ایدئولوژیک غربیِ تکنولوژی شکسته شود، برای ما قابل استفاده است. در این معنا دستاوردهای بشر از میان نمی رود اما تغییر جا و رتبه می دهد؛ یعنی به ساحت واقعی خودش که ابزاری بودن است باز می گردد، نه ساحت ایدئولوژیکِ غالب. بی تردید مسیر انقلاب اسلامی با مسیر عالم مدرن یکی نیست؛ انقلاب اسلامی می خواهد دنیا را دینی کند در صورتی که مدرنیته می خواهد دین را دنیوی کند؛ این ملکوتی و قدسی به عالم نگاه می کند و آن دیگری نگاهی سکولاریستی دارد. مفاهیم سعادت، خوشبختی، زندگی و حیات در این دو تفاوت دارد؛ بنابراین انقلاب اسلامی راه جدیدی ایجاد نکرد، آنها ایجاد کردند. انقلاب اسلامی، راهش، راه انبیا و اولیاست که غبار گرفته و باید پاک شود. آنها راهشان جدید و خارج از فطرت انسان است؛ راهی که فطرت انسان را ندیده گرفته و انسان را محدود به ساحت مادی کرده است. *از نظر شما ابزارهای حرکت به سمت تمدن سازی چیست؟ برای اینکه از نظام سازی به سمت تمدن نوین اسلامی حرکت کنیم رهبری چند شاخص قرار داده اند یکی الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت است. بومی سازی علم، تحول در علوم انسانی، سبک زندگی، اقتصاد مقاومتی و... از این جمله است. این مواردی است که با کمک آن باید نقص های نظام سیاسی مان را رفع کنیم و این نقص ها را به کمال تبدیل کنیم. *در این مسیر با چه آسیب هایی مواجه هستیم؟ یک آسیب همان چیزی است که مرحوم مطهری می فرمایند آسیب نهضت های اسلامی است و آن نداشتن برنامه است. دولت برنامه ای در این خصوص ندارد، اینکه تنها ما را به نیازهای اولیه زندگی برمی گردانند و می گویند باید چرخ زندگی مردم بچرخد، نشان می دهد که این برگشت به تمدن نیست و برگشت به نیازهای اولیه زندگی است. انقلاب ما معتقد است خیلی فراتر از نیازهای اولیه انسان می خواهد حرکت کند و دنبال کمال انسان است. اما رویکرد دولت یک رویکرد رفاهی خیلی ابتدایی است و با رویکرد تمدنی فاصله خیلی زیادی دارد. دولت ها بیشتر بر شاخص های توسعه و برنامه هایی که بتوانند با بحران ها و مشکلاتشان دست و پنجه نرم کنند، فکر می کنند. چشم اندازی فراتر از این وجود ندارد. حل مشکلات روزمره جامعه بیشتر اولویت دارد. روزمرگی یکی از آفات است. تمدن سازی برنامه های بلندمدت و عمیق می خواهد. این امر جز برنامه ریزی های فکری و اصلی ما نیست. *چگونه می توان از کلیشه های ناکارآمد در بستر مطالعات تمدن سازی آزاد شد و به مراحل عینی و عملی رسید؟ یکی از نکات تمدن سازی داشتن طرح برای آینده است. عبور از روزمرگی و داشتن طرح ها و نظریات کلان لازم است. اولین گام به نظر من جرات طرح این مباحث است. یکی از مواردی که برای جرات نیاز داریم خروج از سیطره مطلق تمدن غرب است. بسیاری از روشنفکران ما جرات خروج از این تمدن را ندارند و می ترسند برچسب غیرعلمی بودن بخورند و یا به ارتجاع و یا بی فرهنگی و بی تمدنی متهم بشوند. باید گفت تمدن غربی آن نشاط اولیه را ندارد. تمدن غربی نمرده ولی مانند اول، حرف و طرح نو ندارد. بخصوص جنگ اول و دوم جهانی باد این تمدن را خوابانده است چون پنجاه میلیون کشته شدند و شعارهایی که می داد، تحقق پیدا نکرد. حق وتو، بی عدالتی، ناکارآمدی سازمان های بین المللی، سلطه استعمار و ... نشان می دهد که تمدن غرب بر خلاف ادعاها یک تمدن انسانی و پر از عدالت و آزادی نیست و این نگاه شکسته شده است. شکسته شدن این نگاه ذهن سایر نقاط جهان را برای یک وضعیت جدید آماده کرده است.
یکشنبه ، ۲۷دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ذاکرنیوز]
[مشاهده در: www.zakernews.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 6]
-
گوناگون
پربازدیدترینها