واضح آرشیو وب فارسی:فرهنگ نیوز:
بی بی سی فارسی در مسیر تعطیلی؟
چرا رسانههای فارسی زبان خارجی تعطیل میشوند؟ در پی تعطیلی زنجیره وار رسانه های فارسی زبان خارجی، خبر استعفای رئیس بخش فارسی بی بی سی و جایگزینی وی توسط رزیتا لطفی، نیز رسید.
به گزارش گروه سیاسی فرهنگ نیوز، نام "بی بی سی"، برای اکثر ایرانی ها آشناست و عمری به درازای تاریخ معاصر ایران دارد. نقشی را که برای این رسانه انگلیسی در بزنگاه های تاریخ ایران قائل اند تا آنکه بی بی سی را یکی از سرشاخه های جاسوسی در نظر می گیرند؛ همگی گویای جایگاهی است که بی بی سی به انحاء مختلف توانسته است کسب کند. اما پس از چند سال از راه اندازی بخش فارسی بی بی سی، ناگهان با تغییراتی در راس آن مواجه می شویم که خود گویای برهم خوردن قواعدی است که دیگر کارایی ندارند. این در حالیست که پیش از این سایت های خبری و تحلیلی مانند جرس، روز آنلاین و رادیو فارسی صدای آمریکا تعطیل شده بودند. حال سوال اینجاست که دومینوی تعطیلی و پایین کشیده شدن کرکره رسانه های فارسی زبان در خارج از کشور از کجا آب می خورد و آیا ادامه دار است؟ می توان سه دلیل عمده را برای بی رونق شدن این رسانه ها عنوان کرد.اولا برخی از این رسانه ها با استفاده از ابزارها و راهکارهای غیرقانونی سعی در تهیه اخبار از ایران داشتند که توسط نهادهای اطلاعاتی و امنیتی شناسایی و آبشخور خبری آن سوی مرزها قطع شد. دوما با پیشرفت علم فن آوری اطلاعات و به روز شدن ابزارهای اطلاع رسانی، دسترسی به منابع خبری افزایش پیدا کرده است و دلیل بعدی آنکه رسانه های خبری داخل کشور در سال های اخیر به نحو چشمگیری افزایش پیدا کرده اند و به صورت حرفه ای نیز عمل می کنند تا دیگر نیاز نباشد مخاطب برای اطلاع از اخبار به رسانه های خارج از کشور وابسته باشد. یکی از مورادی را که رسانه های فارسی زبان خارج از کشور برای تعطیلی عنوان می کنند، کمبود بودجه است. این رسانه ها بودجه فعالیت های خود را از طریق دولت های میزبان یا سازمان های بین المللی کسب می کنند. اغلب این دولت ها نیز با جمهوری اسلامی خصومت دارند و به همین دلیل در مواقع بحرانی با حمایت از فعالین سیاسی خارج از کشور و با مشارکت سرویس های اطلاعاتی، دست به راه اندازی پایگاه های خبری و تحلیلی می زنند که به صورت قارچ گونه رشد می کنند و در پایان فصل کرکره آنها پایین کشیده می شود.روایت این دسته از رسانه ها با رسانه هایی چون بی بی سی و صدای آمریکا، جداست. سایت های مانند جرس، بالاترین و روز آنلاین، پس از حوادث سال 88 به وجود آمدند یا رونق گرفتند و پس از فروکش کردن حوادث مربوط به سال 88، دیگر مورد اقبال واقع نشدند و متعاقب آن بودجه آنها نیز قطع شد. صدای آمریکا، رادیویی که از اول آذرماه 1358 آغاز به کار کرده بود، بیست و نهم اردیبهشت ماه (19 ماه مه) به فعالیت خود پایان داد. این رسانه نیز عمری 36 ساله داشت ولی به خاطر عدم کار حرفه ای، اختلافات درونی و بی محتوا بودن، تعطیلی آن توسط وزارت خارجه آمریکا رقم خورد. صدای آمریکا به 46 زبان در دنیا پخش می شود ولی عدم استقبال فارسی زبانان از آن به تعطیلی بخش فارسی آن انجامید.
به نظر می رسد با بی اثر شدن اخبار و تولیدات بخش فارسی رسانه های خارجی، بی بی سی فارسی نیز به این درد مبتلا شده و تغییرات در آن برای در امان ماندن از تعطیلی کامل آغاز شده است. بخشی از آنچه سبب می شود تا اخبار و تحلیل های این رسانه از اهمیت خود ساقط شوند، دوری از محیط و ارائه گزارش های به دور از واقع است. هر چند بی بی سی سعی کرد از طرق غیرقانونی این ضعف را جبران کند اما با سد محکم نهادهای امنیتی و اطلاعاتی در ایران مواجه شد. حال با رفتن صادق صبا، خبرنگار و مدیر باسابقه بی بی سی فارسی و جایگزین شدن وی توسط رزیتا لطفی، مدیران بنگاه خبرپراکنی بریتانیا، امید دارند با دمیدن روح جوان به مدیریت بخش فارسی، مانع از فروپاشی آن شوند. اما واقعیت آن است شاید این رسانه ها در آنسوی آب برای بخشی از ایرانیان مقیم خارج همچنان جذابیتی داشته باشند اما در داخل ایران، این جذابیت توسط رسانه های مکتوب و افزایش اطلاع رسانی از طریق شبکه های اجتماعی مرتفع شده است. این بدان معناست که در عصر رسانه و فن آوری اطلاعات، رسانه های فارسی زبان خارج از کشور، بیشتر جامعه آماری مخاطبان خود در کشور 80 میلیونی ایران را از دست داده اند. همچنین به این نکته باید اشاره کرد. اخبار رویدادها و وقایع داخل ایران به سرعت توسط خبرگزاری های داخلی پوشش داده می شوند و به همان سرعت نیز توسط دهها رسانه و پایگاه خبری با دیدگاه های مختلف با کمترین محدودیت، تحلیل می شوند. اما رسانه های خارج نشین، تنها می توانند به بازنشر اخبار ایران بپردازند و دوری آنها از محیط داخل، تحلیل های غیرواقعی تری نیز ارائه می دهد. نکته ای که در گزارش های سالانه مربوط به عملکرد این رسانه ها، از نقاط ضعف عمده آنها می باشد. همچنین این رسانه ها می بایست منافع کشورهای میزبان را در اخبار و گزارش های خود نیز لحاظ کنند و در گزارش های مربوط به ایران وارد کردن چنین ملاحظاتی، به نتایج غیرواقع بینانه ای می انجامد.بنابراین مجموعه ای از ضعف های ساختاری و محتوایی، باعث سرانجام کم رونق شدن و عدم استقبال مخاطبان به رسانه های فارسی زبان خارج از کشور شده و به همین دلیل مدیران ارشد و دولت های میزبان سعی می کنند سرمایه های مالی خود را برای ضربه زدن به منافع ایران، در جاهای دیگر سرمایه گذاری کنند و سرنوشت این رسانه ها نیز چیزی جزء تعطیلی نیست. حرفه ای تر شدن و پوشش کامل اخبار و وقایع در داخل کشور نیز به سرعت تعطیلی رسانه های فارسی زبان آنسو افزوده است.این تجربه از آنجا ناشی شد که در وقایع مربوط به سال 88، ضعف رسانه ای شدیدی در ایران احساس شد که این ضعف توسط رسانه های خارجی و شبکه های اجتماعی پوشش داده می شد و این رسانه ها نیز اهداف پنهان خود را در انعکاس اخبار اعمال می کردند. بنابراین خوراک رسانه ای مخاطبان از طریقی تامین می شد که واقعیت ماجرا، معکوس شده و بر ضد منافع ایران تزریق می شد. به دنبال آن بود که کار رسانه ای و تهیه محتوا در ایران بیش از پیش رونق گرفت و صدها رسانه ضعف ساختاری در پوشش اخبار را مرتفع کردند. ادامه این روند باعث شد تا مخاطبان داخلی اطلاعات خود را با اطمینان خاطر بیشتری از رسانه های داخلی کسب کنند و به همین دلیل تعداد مخاطبان رسانه های فارسی زبان خارج کشور به همان میزان کاسته شد.
94/10/23 - 12:42 - 2016-1-13 12:42:06
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فرهنگ نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 17]