واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: گروههای علمی و تخصصی شبکههای اجتماعی هم سطحی نگرند
نظرسنجي مركز پژوهش و سنجش افكار رسانه ملي نشان ميدهد درصد اعتماد به اخبار تلويزيون ۶۱ درصد و اخبار صدا ۶۲ درصد است و كمترين اعتماد به اخبار شبكههاي اجتماعي و موبايلي با ۲۷ درصد و شبكههاي ماهوارهاي با ۲۹ درصد است
نویسنده : بهنام صدقي
نظرسنجي مركز پژوهش و سنجش افكار رسانه ملي نشان ميدهد درصد اعتماد به اخبار تلويزيون ۶۱ درصد و اخبار صدا ۶۲ درصد است و كمترين اعتماد به اخبار شبكههاي اجتماعي و موبايلي با ۲۷ درصد و شبكههاي ماهوارهاي با ۲۹ درصد است. حتي طبق آنچه در نظرسنجي انجام شده، توسط مركز پژوهش و سنجش رسانه ملي آورده شده است و در آن نشان ميدهد كه ۷۳ درصد مردم به شبكههاي اجتماعي و اخباري كه در آن منتشر ميشود بياعتنا هستند. در حقيقت بيشتر مطالب ارائه شده و اخبار در حال گردش در تلگرام و ديگر شبكههاي اجتماعي داراي محتوايي كاذب بوده يا در موارد غيراخلاقي استفاده بالايي دارند و همين طور دست به دست ميچرخند كه اين موارد از جمله خطرات و آسيبهاي اين شبكهها بر جامعه و اهالي آن است. محتوا و هدف اصلي اين شبكهها نيز در راستا و موازي با شبكههاي ماهوارهاي پيش ميرود و در حال تأثيرگذاري عميق بر ساختارهاي ذهني جامعه و افراد جامعه است.
از لحاظ اجتماعي شاهد جا افتادن برخي مقولههاي فرهنگي و فكري در بخشی از خانوادهها، كودكان و نوجوانان هستيم. مثلاً جا انداختن روابط آزاد و خارج از چارچوب خانواده يا ايجاد ذهنيت متضاد با فرهنگ ايراني و اسلامي و گسترش روابط آزاد در ميان جوانان جامعه. تمامي اين جريانها به طور مستقيم تأثير نهايي خود را بر روي كانون گرم خانواده و افكار و ذهنيت مردم ميگذارد و اكثر آنها منفي و متضاد با فرهنگ ما هستند. حتي اين شبكهها به نوعي با نقشهايي كه ايفا ميكنند باعث بيعلاقگي و دلزدگي جوانان از ازدواج و تشكيل خانواده و همچنين كاهش اعتماد مردم به اخبار رسانهها ميشود.
پريناز مهرابي، روانشناس و كارشناس فرهنگي در اين خصوص ميگويد: امروزه در هر مقولهاي كه سرك كشيده و نيمنگاهي به آن مياندازيم شاهد بحث در رابطه با شبكههاي اجتماعي و شكلگيري ارتباطهاي جديد توسط اين گونه ابزارها هستيم. ابزارهاي ارتباط جمعي پيشرفته كه ديگر آه از نهاد خانوادهها بلند كردهاند. وقتي به درد دل اعضاي خانوادهها گوش ميدهيم، نظارهگر اظهار ناراحتي و نگراني آنها در مورد افزايش ارتباطهاي اينترنتي و درگيري آنها با شبكههاي مختلف اجتماعي هستيم.
آسيبهاي شبكههاي مجازي
وي در ادامه ميگويد: اثراتي كه شبكههاي مجازي همچون تلگرام، فيسبوك، لاين، اينستاگرام، تانگو، ويچت، واتسآپ و... بر روي روند تحصيلي، افكار ذهني، شخصيت، هويت افرد، باورها و عقايد مردم دارد فوقالعاده حائز اهميت است. عدهاي از والدين نيز از آن طرف بام افتادهاند و خودشان بيشتر از فرزندانشان درگير گذراندن وقت خود با ابزار ارتباطي و شبكههاي اجتماعي شدهاند. بدين معني كه والدين نيز گرايش و تمايل زيادي براي گذراندن وقت با دوستان اجتماعي و جديد خود دارند. دوستاني با هويتها و طرز تفكرهاي متفاوت كه حتي ذرهاي شناخت بر روي روحيات و افكار يكديگر ندارند. در واقع بسياري از اين روابط مجازي تبعات متفاوت و در برخي از مواقع دردسرهاي بيشماري را براي فرد در پي دارد. گاهي حتي ميتواند باعث افزايش و سوء استفاده از افكار و احساسات فرد شده و مشكلات يا وابستگيهايي را در زندگي شخصي و خانوادگي او به وجود آورد.
تاريخچه شكلگيري شبكههاي اجتماعي
به گفته مهرابي، اگر امروزه بخواهيم مروري بر روند و تاريخچه شكلگيري شبكههاي اجتماعي داشته باشيم، ميبينيم كه براي نخستين بار مفهوم شبكههاي اجتماعي در سال ۱۹۶۰ در دانشگاه ايلينوي ايالت متحده مطرح و بر روي آن تحقيقات و سرمايهگذاريهاي زيادي انجام شد. حتي مسئول شكلگيري شبكه ارتباطي تلگرام يك فرد روسيتبار است كه در آلمان سكونت دارد. از سال ۲۰۰۱ به بعد شبكههاي اجتماعي با قالب متفاوت و پيشرفته و متنوعتر شروع به فعاليت و ساخت برنامههاي مختلف كردند. امروزه حتي شاهد تبليغات وسيع در حوزههاي متفاوت و برنامهريزيهاي وسيعي براي افزايش فروش برخي محصولات و به خصوص در حوزه شركتهاي تجاري و تبليغاتي هستيم.
اطلاعات سطحي در گروههاي شبكههاي مجازي
اين كارشناس معتقد است اعتماد اجتماعي افراد جامعه خود نوعي سرمايه اجتماعي محسوب ميشود و در توسعه و پيشرفت افراد جامعه و روبط عاطفي و بين فردي آنها اثر بسزايي دارد به گونهاي كه ميتوان گفت جوانان جامعه مهمترين سرمايه اجتماع هستند. قشري كه اين روزها بسيار وابسته و درگير جذابيت و كاربرد بالاي اين شبكهها در زندگي روزمره خود هستند اما اعتمادي به اين اخبار و شبكهها ندارند.
در حقيقت بيشتر درگير و وابسته به رنگ و لعاب اين گروهها بوده و تمايل به وقتگذراني در آنها دارند. حتي شايد گاهي براي به دست آوردن رضايت از خود و كاهش عذاب وجدان براي وقت زيادي كه درگير اين جور وسايل و ابزارها ميكنند، براي خود توجيهاتي به وجود بياورند. توجيهاتي از اين قبيل كه من در گروههاي علمي، روانشناسي و جامعهشناسي و... فعاليت ميكنم اما متأسفانه معمولاً اطلاعاتي كه در بسياري از اين گروهها پخش ميشود، اطلاعاتي سطحي است و با يك جستوجوي ساده در اينترنت يا خواندن يك كتاب به دست ميآيد و لزومي به عضويت در اين شبكهها و خواندن بسياري از مطالب بدون منبع يا ناقص نيست.
از بين بردن حيا و عفاف در جامعه
مهرابي در ادامه اظهار ميكند: آثار مخرب اين شبكهها اين است كه با حالت غرق شدگي كه در افراد ايجاد كرده و قدرت جذب بالايي كه دارند، بخش زيادي از ساعاتي را كه ميتوانستيد در كانون گرم خانواده مشغول بهبود روابط خانوادگي خود، مطالعه و كتاب خواندن يا پرداختن به ورزش و... باشيد اما متأسفانه زمان طلايي دوران شكوفايي و رشد شما تلف شده و به جاي آن معتاد به وقتگذراني و وابستگي بيهوده به اين شبكهها، بيهدفي در زندگي، كار و تحصيل ميشويد.
از ديگر اثرات اين شبكهها تلاش و برنامهريزي آنان براي از بين بردن حيا و عفاف در جامعه و حتي تشويق افراد به گذاشتن انواع عكسهاي خصوصي و خانوادگي با پوششهاي متنوع است كه به نوعي فرد با دستان خودش ديگران را وارد زندگي خود ميكند.
در نهايت هم شاهد اثرگذاري مخرب اين شبكه بر شكلگيري هويت اجتماعي و معنوي در افراد هستيم. زيرا اين شبكهها با تبليغاتي كه انجام ميدهند بر روي باور فرد از زندگي و جامعه اثرگذار بوده و ميتوانند گرايش افراد را به سمت سبك زندگي خيالي همراه با خوشيها و خندههاي كاذب بكشند، در حالي كه فرد در زندگي واقعي خيلي از اين لذتها و خوشيهاي موقتي را كسب نميكند. زماني كه اين تفاوت و ناهماهنگي بين باورها و تصورات فرد و ذهنيت وي از نظر ديني و اعتقادي و فرهنگي و... پيش ميآيد، ممكن است در هويت افراد تزلزل، آشوب و نااميدي ايجاد كرده و فرد در پيدا كردن ابعاد هويت خود با بحران روبهرو شود.
تأثير شبكههاي اجتماعي بر افراد جامعه
به اعتقاد اين كارشناس، به دليل دروغها، اخبار كاذب و چشم و همچشمي كه افراد در اين نوع ارتباط ميبينند ميتوان به وضوح شاهد تنفر و انزجار جامعه از اين نوع اخبار در تلگرام و اينستاگرام و فيسبوك و... باشيم. مثل همين حادثه و شايعه اخير كه در بيمارستان امام خميني اصفهان رخ داد و حتي ابتدا در شبكههاي اجتماعي عنوان شد كه براي يك دختر بچه اين اتفاق افتاده، در صورتي كه جنسيت او پسر بود! بسياري از اين شايعات هستند كه براي سوءاستفاده از احساسات مردم شكل گرفته و اطلاعات درستي به ما نميدهند.
اضطراب و عدم رضايت از زندگي
وي در خاتمه تأكيد ميكند: حوادث و اخبار نادرستی از اين دست قطعاً منجر به شكلگيري احساس اضطراب و نااميدي و عدم رضايت و شادكامي از زندگي ميشود. از جمله معضلهاي ديگري كه ميتواند براي افراد پيش بيايد، وابستگي افراد به تماشاي سايتها، عكسها و فيلمهاي مخرب يا حتي گاهي اوقات رقابت بيشتر آنها بر سر عضو شدن در انواع شبكههاي جديد و در نهايت به پوچي و بيهدفي رسيدن تفكر، تصميمگيري و اختيار افراد جامعه است.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۲۲ دی ۱۳۹۴ - ۲۱:۳۰
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 139]