واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: چراغ ستاد مديريت «بحران استعداديابي» خاموش است
از قرن 13 هجري شمسي نفت و درآمد نفتي رقيب جدي سرمايه انساني شد...
نویسنده : نفیسه ابراهیم زاده انتظام
از قرن 13 هجري شمسي نفت و درآمد نفتي رقيب جدي سرمايه انساني شد و اتفاقاً از همان دوران نرخ توليد علم و گردش اقتصادي و در نهايت تأثيرگذاري بينالمللي كشورمان با شيب بيشتري رو به افول و وابستگي گذاشت.
اما از زماني كه زنگ خطر اتمام منابع فسيلي در دنيا به صدا درآمده، گزينههاي جايگزين در تمام كشورها مورد مطالعه قرار گرفتهاند. سوخت هستهاي و خورشيدي از جمله منابع انرژي جايگزين هستند اما بهرهمندي از اين منابع نياز به دانش و فناوري دارد كه اساس آن نيروي انساني متخصص است. برهمين اساس حفظ منابع و سرمايههاي انساني و پرورش استعدادها به منظور ارتقاي بهرهوري آنها به عنوان يك برنامه جدي در مديريت كشورها مورد توجه است، به طوري كه حتي بر سر جذب سرمايههاي يكديگر با هم رقابت ميكنند. كشور ما نيز در سالهاي اخير و بسيار دير به فكر حفظ و جذب سرمايههاي انساني افتاده است و براي آن برنامهريزي كرده است اما در شرايطي اين كار را آغاز كرده كه رقابت چشمگيري بر سر جذب سرمايههاي انساني كشورمان شكل گرفته است، يعني كشور ما براي حفظ و نگهداشت سرمايههاي انسانياش بايد با ساير كشورها رقابت كند. بماند كه اگر موضوع امكانات(به طور اعم) در رقابت فوق مطرح شود، شانس كشورمان در حفظ نيروي انساني مستعد خود كم ميشود. از طرفي در حالي ايران اسلامي تصميم جدي و در برخي موارد عملياتي براي افزايش بهرهوري نيروي انساني خود گرفته كه هنوز به لوازم و ابزار اين رقابت مجهز نيست.
يكي از ابزار حفظ، جذب و ارتقاي بهرهوري نيروي انساني نحوه شناسايي استعدادها، ظرفيتها و اندوختههاي نخبگي است؛ مسئلهاي كه چندين بار و به طور رسمي مورد انتقاد رهبر انقلاب هم بوده است. علاوه بر اين سورنا ستاري، معاون علمي و فناوري رئيسجمهور و رئيس بنياد ملي نخبگان نيز از نحوه تشخيص استعدادهاي برتر كشور انتقاد كرده و تلاش براي اصلاح آن را به عنوان يك ضرورت مطرح كرده است. بر اين اساس و به گفته وي جايگاه ايران در جهان از حيث نيروي انساني متخصص قابل اعتنا است و كمتر كشوري در جهان داراي 32 ميليون نفر جمعيت جوان است، در حالي كه كشور ما 5/4 ميليون دانشجو دارد و رتبه پنجم تربيت مهندسي در جهان هستيم و حدود 50 هزار دانشجوي ايراني در دانشگاهها و مراكز علمي و تحقيقاتي خارج از كشور در حال تحصيل هستند كه ما بايد از اين ظرفيت نهايت استفاده را ببريم. وي خاطرنشان كرده است: به نحوه تشخيص استعدادهاي برتر در كشورمان ايراداتي وارد است. كنكور سراسري، المپيادهاي علمي و مقالات هر كدام تنها يكي از شاخصهاي شناسايي فرد مستعد هستند و به تنهايي نميتوانند بيانگر هوش و استعداد افراد باشند. ستاري همچنين مدركگرايي را يكي از مخربترين آفتهاي جامعه علمي دانست و گفت: نبود پارامترهاي صحيح در شناسايي استعدادهاي برتر نقش بسزايي در افزايش كمي و افت كيفي مقالات داشته است.
اما نكتهاي كه در اظهارات ستاري مغفول مانده، محكهاي جديد شناسايي نخبگان در مقابل آزمونهايي است كه وي از آنها ياد كرده است. همچنين معلمان تمام كلاسهاي مدارس كشور و حتي مراكز پيش دبستاني بايد به توانايي شناسايي استعدادهاي بچهها با توجه به سن و شرايط محيطيشان مجهز باشند؛ مسئلهاي كه در فرآيند شناسايي استعدادها به آن بيتوجهي شده است.
به بيان ديگر دانشآموزان تا زماني كه وارد چرخه آزمونهاي المپيادي يا كنكور نشوند خودشان هم نميدانند چه استعدادهايي دارند. همچنين به دليل اينكه رشتههاي مورد سؤال در المپيادها و آزمونهاي سراسري محدود به چند دانش بنيادي و پايه است، بسياري از ظرفيتها مانند استعداد بازاريابي، روابط عمومي، هنر و بسياري ديگر از زمينهها از گردونه استعداديابي حذف ميشوند. بر اين اساس به نظر ميرسد به جز فرآيند معلمي كه در كلاسهاي تربيت معلم تدريس ميشود، بايد از سوي بنياد ملي نخبگان به عنوان يك مطالبه ملي درخواست آموزش استعداديابي در زمينههاي مختلف و تهيه آزمونهاي كوچك و... از تربيت معلم صورت بگيرد.
در اين حالت مدارس علاوه بر كارنامه تحصيلي دانشآموزان، استعدادهاي دانشآموزان را نيز در زمينههاي مختلف رتبهبندي کنند و در اختيار خانوادهها قرار دهند. حالا اگر اين استعدادها از دايره رشتههاي نظري و فني و حرفهاي و كارودانش خارج شوند يا اين رشتهها مورد بازنگري قرار گيرند كه فبهاالمراد است. به بيان ديگر معلمان در تمام مقاطع خارج از جريان كشف استعدادها هستند در حالي كه بهترين گزينه براي اين كارند. اين نقص شايد يكي از ايرادات مورد نظر معاون رئيسجمهور باشد.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۲۱ دی ۱۳۹۴ - ۲۰:۱۲
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 124]