واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: جمعه ۱۸ دی ۱۳۹۴ - ۰۹:۲۷
دولت اوباما روز دوشنبه درصدد مقاومت در برابر تضاد بنیادینی برآمد که رفته رفته تنش را در روابطش با عربستان سعودی افزایش میدهد. این دولت نتوانست دست کم به صورت عمومی تن به محکوم کردن اعدام روحانی برجسته شیعی دگراندیشی دهد که خاندان سلطنتی را به چالش کشیده بود؛ آن هم از ترس اینکه رهبری عربستان را در زمانی که شدیدا در جنگ با داعش و سوریه به آن نیاز است، تضعیف کند. به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، روزنامه نیویورک تایمز در تحلیلی درباره روابط آمریکا و عربستان و نقش ایران در این رابطه مینویسد: از آنجایی که خاندان سلطنتی سعود همواره دگراندیشان و آزادی بیان را در این کشور محدود میکنند و به نخبگان خود اجازه میدهند بنیادی برای افراطگرایی شوند، آمریکا معمولا مشی متفاوتی در قبال گزارشهای حقوق بشری عربستان دارد و سعی میکند هشدارهای محدودی را متوجه این اتفاقات کند. در مقابل عربستان وابستهترین منبع آمریکا، منبع اطلاعات و گزینه ارزشمندی برای تقابل با ایران محسوب میشود. اما برای سالهای مدیدی این نفت بود که چسب رابطه بین این دو کشوری محسوب میشد که ارزشهای مشترک اندکی دارند. امروز با تولیدات گسترده نفتی آمریکا و شکاف رهبریت سعودیها، وابستگی متقابل بین دو کشور که با سرمایهگذاری اولین آمریکاییها در میدانهای نفتی عربستان در دهه 1930 آغاز شد، دیگر مانند گذشته دو کشور را به هم نزدیک نمیکند. اما تحولات شدید در خاورمیانه و تصور آمریکا در این موضوع که سعودیها برای حفظ ثبات منطقه بسیار مهم هستند این پیوند فاصله یافته را حفظ کرده است. در این میان عربستان سعودی 47 تن از جمله شیخ نمر را حتی با گردن زدن اعدام میکند؛ روشی که بیشتر از آنکه رویکرد شریک آمریکاییها باشد به صحنه اعدام گروگانهای آمریکایی به دست داعش شباهت دارد. و حالا با این اقدام، تلاشهای دولت آمریکا برای تشریح همکاری و شراکتش با عربستان بیش از هر زمانی دشوار شده است. در حقیقت این اعدامها اوج وقایعی هستند که طی سالهای اخیر تنشهایی در روابط بین دو کشور ایجاد کردهاند. مارتین ایندیک، معاونت اجرایی موسسه بروکینگر و دستیار عالی اسبق جان کری، وزیر خارجه آمریکا در این باره میگوید: ما مدتهاست که با سعودیها متفق القول نبودهایم و این اختلاف هم از حسنی مبارک آغاز شد. در سال 2011 سران سعودی باراک اوباما، رییسجمهور آمریکا و معاونانش را به دلیل عدم حمایت از حسنی مبارک طی بهار عربی سرزنش میکردند و میترسیدند در صورت وقوع چنین اتفاقی در عربستان اوباما دست به اقدامی مشابه بزند. توافق هستهای با ایران این تصور را تقویت کرد که آمریکا در حال بازنگری اصول رابطه خو د با ریاض است و مقامات سعودی در سفر خود به واشنگتن صراحتا این مسئله را مطرح کردند که میتوانند روی آمریکا به عنوان یک متحد حساب کنند؟ در اطلاعات افشا شده وزارت خارجه آمریکا در سال 2008 توسط ویکیلیکس آمده است که ملک عبدالله از آمریکا میخواهد "سر مار -ایران- را با آغاز حملات نظامی ببرد"! او پیش از توافق تابستان سال گذشته فوت کرد اما سران سعودی که هنوز رد پای ایران را در خاورمیانه میبینند معتقدند که دولت اوباما بسیار ساده لوح است. از زمان دستیابی به توافق در ماه ژوئیه دولت اوباما در حال ارائه تضمین به سعودیها بوده است. اول از همه اوباما، سعودیها را به نشستی در کمپ دیوید دعوت کرد تا به آنها تضمینهایی ارائه دهد که آمریکا به عنوان متحد آنها، سعودیها را ناامید نخواهد کرد و بسته تسلیحاتی بهتری به آنها ارائه خواهد داد. اما دولت اوباما همزمان به شدت نسبت به دخالت عربستان در یمن انتقاد داشت و این اقدام را تنها عامل از بین بردن تمرکز در جنگ علیه داعش میدانست. آن طور که آمریکاییها میگویند، رهبری جدید عربستان تحت پادشاهی ملک سلمان بسیار لجوجانه به دنبال گسترش نفوذ و تاثیر خود است و " بیش از گفتوگو به عمل تمایل دارد." زمانی که کری به سعودیها نسبت به اعدام شیخ نمر هشدار داد، سخنانش از سوی مقامات سعودی نادیده گرفته شد. جاش ارنست، سخنگوی امور مطبوعاتی کاخ سفید در این باره میگوید: این مسئلهای بود که ما پیش از وقوع آن دربارهاش به مقامات سعودی هشدار داده بودیم. به گفته ارنست این اعدامها همان نتایجی را در پی داشت که آمریکاییها درباره وقوع آن نگران بودند. اما مسئله میزان انتقادی است که دولت آمریکا در قبال سعودیها مطرح میکند. همزمان با محکوم کردن اعدام شیخ نمر مقامات آمریکایی از تمامی گروهها خواستند تا آرامش را حفظ کنند. جان کربی، سخنگوی وزارت خارجه از تمامی منطقه خواست تا از این مسئله گذشته و به مقابله با داعش و رسیدگی به بحران سوریه بپردازند. کربی در جمع خبرنگاران گفته بود: اگر از ما میپرسید که حاضریم در این میان مانند یک واسطه عمل کنیم پاسخ خیر است. در حقیقت راهحلهای طولانیمدت این ماجرا با وساطت واشنگتن حاصل نخواهند شد. در خفا اما بسیاری از مقامات آمریکایی از سعودیها به خاطر انتخاب زمان فعلی برای اجرای احکام این اعدامها خشمگین هستند. این مقامات خاطرنشان میکنند که اوباما و کری تماسهای منظمی با اعضای رهبری عربستان داشتهاند. اوباما از سعودیها خواسته تا به مذاکرات صلح سوریه که ایران هم در آن حضور دارد، بپیوندند. کری به ریاض سفر کرد و از سعودیها خواست تا گروههای مختلف مخالفان سوری را در یک گروه سازماندهی کند تا بتوانند به عنوان یک گروه در مذاکرات با بشار اسد، رییسجمهور سوریه حضور یابند. اما سعودیها چندان شرکای سر بهراه و حرف شنویی نیستند و به همتایان غربی خود گفتند ما به این فرآیند تن میدهیم اما پیشبینی کردند که تلاشهای کری به نتجه نخواهد رسید چرا که ایرانیها به فرآیندی که منجر به برکناری اسد شود تن نمیدهند. در همین حال حضور سعودیها درحملات هوایی علیه داعش همزمان با آغاز کمپین آنها در یمن علیه حوثیها متوقف شد. افراد دیگری نیز که با سعودیها در ارتباط هستند، میگویند، در حال حاضر استرسی در رهبری ریاض دیده میشود که پیش از این در آن وجود نداشت. بروس ریدل، یکی از مقامات ارشد آژانس امنیت مرکزی آمریکا در این باره میگوید: پادشاهی سعود در حال حاضر به دلیل طوفان کاهش قیمت نفت، جنگ ناتمام یمن، تهدیدات تروریستی از جانب گروههای مختلف و رقابت منطقهای رو به افزایش با ایران به شدت تحت فشار است. پاتریک کلاسون، محقق مرکز سیاست خاور نزدیک نیز معتقد است این اقدامات یک پیام داد و آن اینکه ریاض میگوید: اگر واشنگتن در مقابل ایران نمیایستد ما خود دست به این کار میزنیم. عربستان نگران است دولت اوباما بیش از حد روی ایران حساب کند. از زمان انعقاد توافق هستهای ایران، ایرانیها دو آزمایش موشکی انجام دادهاند و دولت اوباما بعد از مدتی تاخیر گویا در حال بررسی برخی تحریمهای دیگر علیه تهران است. یکی از مقامات عربی اخیر گفته بود: به نظر میرسد که ایران را نمیتوان جایگزینی در خلیج فارس دانست. اگر جایگزینی در خلیج فارس نداریم پس بهتر است از غر زدن درباره عربستان دست بردارید! انتهای پیام
کد خبرنگار:
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایسنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 35]