واضح آرشیو وب فارسی:باشگاه خبرنگاران: وصیت نامه متوفی در چه صورتی نافذ نیست؟/ آیا محروم کردن فرزندان از ارث قانونی است؟
بر اساس قانون تصویب شده محروم کردن والدین از ارث پایه و اساس حقوقی و قانونی ندارد و هیچ کس نمی تواند دیگری را از چنین حقی محروم کند.
به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان والدین مخصوصا پدر ها پس از مشاهده اندکی نافرمانی از فرزندان خود که مورد دلخواه آن ها نباشد بلافاصله از سلاح جدید و به روز خود یعنی محروم کردن آن ها از ارث استفاده می کنند..
میراث افراد پس از مرگ آن ها معمولا به دو گروه مالی و معنوی تقسیم می شود اما آنچه اکثر اوقات با شنیدن کلمه ارث در ذهن متبادر می شود جنبه ی مالی و به جای گذاشتن مال و اموال از سوی والدین برای فرزندان است.
شنیدن کلمه از ارث محرومت می کنم برای بسیاری از جوانان ترسناک و گاها دلهره آور است اما به نوعی می توان عنوان کرد که این جمله وجاهت قانونی ندارد از این رو در بسیاری از کشور ها قوانین مربوط به تقسیم اموال متوفی تدوین و تهیه شده است.
**وصیت تملیکی یا عهدی چیست؟
وصیت تملیكی عبارت است از اینكه كسی عین یا منفعتی از مال خود را برای زمان بعد از فوتش به دیگری مجانی تملیك كند. با این نوع وصیت، شخص میتواند تا حدودی تكلیف اموال خود را معین كند .
وصیت عهدی نیز عبارت است از اینكه شخصی یك یا چند نفر را برای انجام امر یا اموری یا تصرفات دیگری مأمور کند. مثل این كه شخصی را وصی کند تا بعد از مرگش، بدهیهای او را پرداخت كند.
در وصیت عهدی، وصیتكننده فرد یا افرادی را برای اداره بخشی از اموال خود و نیز سرپرستی فرزندانش پس از مرگ تعیین میكند و مسئولیت را به آنها میسپارد و این در حالی است كه در وصیت تملیكی، شخص بخشی از اموال خود را پس از مرگ به فرد یا افرادی تملیك میكند كه این فرد یا افراد میتوانند فردی از خانواده یا هر فرد دیگری باشد.
در حقیقت وصیتکننده حق دارد به میزان یک سوم از اموال خود را وصیت کند و وصیت او نیز برای این میزان، صحیح و نافذ است و چنانچه نسبت به بیشتر از این میزان وصیت کند، صحیح بودن چنین وصیتی به اجازه سایر ورثه بستگی دارد. زیرا به استثنای یک سوم اموال، بقیه ترکه متعلق به ورثه است و شخص صاحب این اموال که همان وصیتکننده است، حق دخالت در آنها را ندارد و اموال مزبور به طور طبیعی در اختیار همه ورثه قرار میگیرد تا طبق ضوابط و مقررات مربوط به ارث، میان آنها تقسیم شود..
**آیا متوفی حق دارد وراث را از ارث محروم کند؟
قانونگذار در ماده 837 قانون مدنی ايران، اعلام کرده است که اگر شخصی به موجب وصيّت، يك يا چند نفر از ورثه خود را از ارث محروم كند، وصيت مزبور نافذ نيست.
به اعتقاد فقهای امامیه، هر گاه شخص وصیتی کند که بر اساس آن، بخواهد یکی از ورثه را از ارث محروم کند، چنین وصیتی صحیح نیست. به عنوان مثال شخص وصیت کند که به دلیل فساد اخلاقی فرزندش، او را از ارث محروم یا از جمع ورثه، حذف میکند. در حقیقت اکثر فقها این وصیت را به دلیل مخالفت آن با کتاب و سنت، باطل میدانند.
برخی حقوقدانان در این زمینه عقیده دارند که از ظاهر جمله «وصيت مزبور نافذ نيست» چنين استفاده ميشود كه هر گاه وارث محروم، به اراده وصیتکننده، تسليم شود و محروميت را بپذيرد، وصيت نافذ ميشود. لازمه پذيرش اين نظر، نافذ بودن وصيت تا حد یک سوم است كه بدون نياز به اجازه نيز اثر دارد، اما در استفاده از اين ظاهر بايد احتياط كرد، زيرا قوانين ارث و قواعد مربوط به تملك قهري ورثه براي حفظ مصالح خانواده وضع شده است و با نظم عمومي جامعه ارتباط نزديك و مستقيم دارد.
به عنوان مثال، هر گاه كسي وصيت کند كه فلان وارث او از ارث محروم باشد يا به فلان وارث او ارث داده نشود يا فرد، وارث او نيست، وصيّت مزبور موجب محروميت او از ارث نخواهد شد.
بنابراين، ماده 837 قانون مدني اگر چه داراي ابهام است اما وقتي به منبع قانون، يعني فقه اماميه مراجعه كنيم، ابهام آن برطرف میشود.
در پایان گفتنی است مطابق ماده 837 قانون مدني ايران، وصيت پدر به محروم كردن فرزند از ارث، نافذ نيست اما با مراجعه به تحليل و تفسير حقوقدانان از اين ماده و با توجه به قواعد و موازين حقوقي، در صورتي كه پدر صراحتاً فرزند خود را از ارث محروم كند، وصيت مزبور باطل است.
۱۷ دی ۱۳۹۴ - ۰۹:۱۲
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: باشگاه خبرنگاران]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 17]