واضح آرشیو وب فارسی:روزنامه تعادل: گروه اقتصاد کلان مرضیه امیری تشدید تحریم های اقتصادی در دهه80 که هنوز هم باوجود انجام توافق هسته یی لغو آن به طول انجامیده، روند ساختار پولی و مالی کشور را آنچنان تحت الشعاع قرار داد که زمانی که کشورهای توسعه یافته و صنعتی، 15جایگاه نخست را در سطح بدهکارترین کشورها به خود اختصاص می دادند، رتبه ایران هر سال با تنزل بیشتری مواجه می شد؛ این کاهش حجم بدهی ایران بیانگر آن است که با وجود تسویه سالانه بدهی های قبلی، نتوانسته منابع خارجی بیشتری را از سایر کشورهای دنیا یا نهادهای بین المللی جذب کند. طی 9سال اخیر وضعیت بدهی های خارجی کشور روند کاهشی را تجربه کرده؛ به طوری که بدهی خارجی ایران از 21.543میلیارد دلار در سال2005 به 5.495میلیارد دلار در سال2014 رسیده است. این تازه ترین آماری است که بانک جهانی از وضعیت بدهی کشورهای مختلف جهان ازجمله ایران منتشر کرده و یافته های همین نهاد نشان می دهد درست در زمانی که ایران به دلیل وضع تحریم ها از امکان تامین مالی خارجی محروم مانده بود، هر سال سهم بدهی های خارجی کشورهای همجوار فزونی یافته است؛ به طوری که برای کشوری همچون پاکستان در سال2014، معادل 62.184میلیارد دلار بدهی خارجی ثبت شده که نسبت به سال قبل از آن، حدود 20درصد افزایش داشته است. در این بازه زمانی سرمایه گذاری مستقیم خارجی به شدت تقلیل یافته و در سال2014 با کاهش 30درصدی به 2.1میلیارد دلار رسیده است، درحالی که در سال2012 این شاخص تقریبا دو برابر بیشتر بوده و اقتصاد ایران در آن سال توانسته بود 4.662میلیارد دلار سرمایه گذاری مستقیم خارجی جذب کند. بانک جهانی در تازه ترین گزارش خود از کاهش ۱.۵میلیارد دلاری بدهی خارجی ایران در سال۲۰۱۴ خبر داده و میزان کل بدهی های خارجی کشورمان را 5.495میلیارد دلار برآورد کرده است. پیش تر نیز بانک مرکزی، میزان بدهی های خارجی کشور برای سال93 را حدود 5میلیارد دلار محاسبه کرده بود که تقریبا نزدیک به عدد منتشر شده از سوی بانک جهانی است. اما بانک مرکزی ایران از مجموع بدهی های خارجی (سال93) معادل 428میلیون دلار آن را مربوط به بدهی های کوتاه مدت و معادل 4میلیارد و 787میلیون دلار آن را مربوط به بدهی های میان و بلندمدت اعلام کرده بود. این درحالی است که بانک جهانی، بدهی های بلندمدت کشورمان را 3میلیارد و 42میلیون دلار و حجم بدهی های کوتاه مدت را هم 486میلیون دلار برآورد کرده است. براساس این گزارش میزان دیون خارجی ایران که در سال2013 بالغ بر 7.006میلیارد دلار بوده که این میزان در سال2014 به 5.495میلیارد دلار کاهش پیدا کرده است. همچنین از مجموع کل بدهی های ایران، به روایت بانک جهانی 1.967میلیارد دلار آن شامل بدهی ایران به صندوق بین المللی پول بوده است. بر این اساس کل سود پرداختی ایران بابت دیون خارجی خود در سال2014 بالغ بر 33میلیون دلار گزارش شده است. گزارش بانک جهانی نشان می دهد، ایران در فاصله پنج ساله بین 2010 تا 2014 مبلغی بالغ بر 350میلیون دلار بابت دیون خارجی خود سود پرداخت کرده و بدهی خارجی ایران طی 5سال گذشته روندی نزولی داشته است. بر این اساس در سال2010 کل بدهی خارجی ایران 20.03میلیارد دلار بوده که این رقم با کاهش 72درصدی به 5.495میلیارد دلار در سال2014 رسیده که شاید مهم ترین دلیل آن را بتوان تشدید تحریم های اقتصادی دانست که امکان استقراض و تامین مالی از طریق گذرگاه های خارجی را بسیار محدود کرده و عملا جز کشور چین آن هم در قالب فاینانس، گزینه دیگری برای گشایش ارزی باقی نگذاشته بود. بانک جهانی همچنین در گزارش خود کل سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران طی سال2014 را معادل 2.1میلیارد دلار اعلام کرده و از کاهش 30درصدی این رقم نسبت به سال قبل از آن خبر داده است. این درحالی است که در سال2009 رقم ثبت شده برای این شاخص، معادل 5.029میلیارد دلار بوده است. این داده های بانک جهانی، خود شرح حالی آماری از وضعیتی است که اقتصاد ایران در سال های اخیر با آن درگیر بوده که مهم ترین و تعیین کننده ترین عامل آن را باید در وضع تحریم های اقتصادی علیه ایران جست وجو کرد. مقایسه یی گذرا به وضعیت ایران و دیگر کشورهای با اقتصاد نسبتا مشابه (کشورهای در حال توسعه منطقه) در میان اطلاعات و آمارهای همین گزارش بانک جهانی نشان می دهد، کشورهایی همچون عربستان، قطر و امارات متحده عربی که همچون ایران اقتصادی وابسته به نفت و درآمدهای نفتی دارند، در بازه زمانی موردمطالعه بانک جهانی در این گزارش، به دلیل استفاده از فرصت جذب سرمایه گذاری خارجی در بخش ها و صنایع مختلفی ازجمله نفت، گاز و پتروشیمی، توانسته اند سهم نسبتا مناسبی از جذب سرمایه گذاری خارجی در سطح بین المللی داشته باشند. نگاهی به وضعیت این کشورها در شاخص های مختلف اقتصادی و توسعه یی ازجمله فضای کسب و کار، رقابت پذیری و توسعه انسانی، مشاهده می شود که این کشورها وضعیت نسبتا بهتری طی سال های اخیر در مقایسه با ایران داشته اند. کمااینکه به لحاظ بدهی خارجی هم این کشورها به خصوص عربستان، بدهکارتر از ایران هستند.
جمعه ، ۴دی۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: روزنامه تعادل]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 20]