واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: اصول میهمان نوازی از درناهای خاکستری اراک-ایرنا- از اواسط مهرماه و با سردشدن هوا درناهای مهاجر در دسته های کوچک و بزرگ برای زمستان گذرانی به تالاب میقان اراک کوچ می کنند و با نخستین بارش سنگین برف زمستانی، مسیر خود را به سمت نواحی جنوبی و گرمسیری ایران تا شمال افریقا ادامه می دهند.
سالانه حدود 25 تا 30 هزار پرنده مهاجر وارد تالاب میقان اراک می شود که از این تعداد 12 تا 15 هزار پرنده از گونه درنای خاکستری است.در برخی از سال ها که زمستان های سرد و پربارش رخ می دهد ، جمعیت درنای مهاجر با برودت و یخبندان غافلگیر شده و چندین بار نیز با تاخیر در کوچ در تالاب کویری میقان اراک تلفاتی نیز داده است.در این موارد تقاضای دوستداران محیط زیست و تشکل های حامی تنوع زیستی برای کمک به درناها گسیل می شود به طوری که حساسیت در این خصوص در بین لایه های مردمی بالا رفته است.در سال های گذشته در برخی روزهای سرد درناها به علت بارش سنگی برف برای تامین آذوقه خود با مشکلاتی همراه شدند و در دو سال گذشته شمار زیادی از آنها تلف شدند، به همین دلیل این زیستگاه صحنه حضور گروه های همیار و امدادگر برای نجات پرندگان شده بود.اگرچه موضوع غذادهی به درناها به عنوان یک رفتار دوستار طبیعت مطرح شده ، اما بر اساس نظر برخی کارشناسان اگر این امر بدون هماهنگی با محیط زیست و با روش غیرکارشناسی باشد نه تنها مدافعی برای پرندگان نیست بلکه یک تهدید جدی برای آن ها محسوب می شود.مدیرعامل موسسه زیست محیطی آوای درنای خاکستری استان مرکزی در این رابطه گفت:درناها رژیم همه چیز خواری دارند و در زمان زاد آوری رژیم گوشت خواری ( ماهی، دوزیست و حشره) دارند اما در مناطق زمستان گذرانی رژیم گیاه خواری پیشه می کنند و پرندگان مهاجر از جمله درناها در تالاب میقان تغذیه خود را از اراضی کشاورزی محدوده تالاب تامین می کنند.محمود کلنگری افزود: درناها در بسیاری موارد برای تامین خوراک خود تا بیش از 30 یا 40 کیلومتر دور می شوند و برای استراحت و شب ماندن به تالاب می آیند.وی بیان کرد: تا زمانیکه زمین یخ نکند درناها توان تهیه مایحتاج خوراکی نظیر گندم و سایر غلات را دارند و حتی در زمان بارش بارف نیز قادر به کنار زدن برف و تهیه غذا هستند.مدیرعامل موسسه زیست محیطی آوای درنای خاکستری استان مرکزی ادامه داد: در هر صورت پیشنهاد غذادهی به درناها در تالاب میقان اراک رویه ای نادرست است، مگر در شرایط اضطرار که در آن زمان نیز باید بر اساس فراخوان عمومی و نظارت ویژه محیط زیست و تشکل های مردمی باشد.کلنگری با بیان اینکه آمادگی برای تامین خوراک پرندگان خوب است اما نباید بی گدار به آب زد، برخی افراد اقدام به خریدهای چند تنی گندم برای پرندگان مهاجر در اراک می کنند که این امر خطرهای زیادی را ایجاد می کند.مدیرعامل موسسه زیست محیطی آوای درنای خاکستری استان مرکزی اضافه کرد: درناها و پرندگان مهاجر وحشی هستند و باید خودشان به صورت طبیعی غذای خود را تامین کنند و توزیع حجم بالای غذا برای آنها در مرحله اول باعث اهلی شدن آنها می شود.کلنگری بیان کرد: خوراک زیاد در یک منطقه باعث تجمع دسته جمعی این پرندگان و احتمال شکار تعداد زیادی از آنها می شود.وی اظهار کرد: تغییر رفتار پرندگان و تغییر مسیر مهاجرت آنها از دیگر آسیب ها و تهدیدهایی است که با توزیع غذای زیاد در منطقه برای آنها ایجاد می شود و می تواند یک تهدید برای نسل آنها باشد.مدیرعامل موسسه زیست محیطی آوای درنای خاکستری استان مرکزی افزود: غذادهی به پرندگان وحشی در کشورهای اروپایی ممنوع است و در این رابطه قوانین خاص وجود دارد و تابلوهای ویژه ای نصب شده است ولی برای تالاب میقان اراک هیچ حریمی تعریف نشده و متاسفانه همه به راحتی می توانند وارد آن شوند.وی یاد آور شد: در دو سال گذشته که بر اثر سرما و یخبندان تعداد زیادی از درناها تلف شدند حجم زیادی گندم که ویژه کشت بود وبه آن ها برای کنترل آفت ، سم قارچ کش زده شده بود خریداری و در منطقه تالاب میقان اراک توزیع شد که این امر حتی اگر موجب مرگ درناها نشود به طور قطع بیمارهای گوارشی برای این پرندگان ایجاد می کند.مدیرعامل موسسه زیست محیطی آوای درنای خاکستری استان مرکزی افزود: در زمان اضطرار غذادهی به پرندگان باید بر اساس اصول و به صورت کارشناسی باشد و در صورت نیاز از عموم مردم کمک گرفته می شود و هم اکنون درناها و سایر پرندگان مهاجر نیازی به غذادهی ندارند.کلنگری ادامه داد: تغذیه پرندگان از اراضی کشاورزی خسارت هایی را متوجه کشاورزان می کند که مسئولان امر باید به این مهم نیز توجه ویژه داشته باشند.وی گفت : برای مثال در کشور بلژیک و سایر کشورهای اروپایی دولت برای جبران خسارت ناشی از تغذیه پرندگان به کشاورزان غرامت پرداخت می کند.رئیس شبکه تشکل های مردمی محیط زیست استان مرکزی نیز گفت: غذا دهی به پرندگان وحشی نیازمند کار کارشناسی است که توجه به این مهم امری ضروری است.سیاوش آقاخانی افزود: غذا دهی به پرندگان و حیوانات به ویژه در ایام سرد کاری خداپسند و انسان دوستانه است اما اگر غیرکارشناسی باشد می تواند مشکلاتی را برای آنها ایجاد کند.وی بیان کرد: مهمترین چالش این اقدام تغییر عادت غذایی پرندگان و اختلال در زمان مهاجرت آنها است که خود این عوامل می تواند با تهدیداتی همراه باشد.رئیس شبکه محیط زیست استان مرکزی، از مهمان نوازی مردم این استان و شهرستان اراک از درناها و سایر پرندگان مهاجر تشکر کرد و گفت: این مهم باید در کشور فرهنگ سازی شود و باید با آن دسته از افرادی که این پرندگان را در برخی استان های کشور شکار و سلاخی کردند، برخورد شدید صورت گیرد.رئیس کمیته نفت، انرژی و محیط زیست اتاق بازرگانی استان مرکزی نیز گفت: هر نوع غذادهی به درناها و پرندگان باید با نظارت و هماهنگی اداره کل محیط زیست این استان انجام شود.مجید ایزدی افزود: مقرر شده به منظور مشارکت بیشتر مردم و فرهنگ سازی در راستای غذادهی به درناها با همکاری اداره کل محیط زیست، اتاق بازرگانی، شواری شهر و شهرداری در قالب آئینی در تالاب میقان اراک برگزار شود.وی بیان کرد: در این آئین اقشار مختلف مردم در حد توان خود غذاهای تهیه شده برای درناها را تحویل می دهند اما غذا دهی با نظر محیط زیست و کار کارشناسی توزیع می شود.کارشناس موسسه آوای درنای خاکستری استان مرکزی نیز گفت: هر فعالیتی که در طبیعت انجام شود بر گونه ها تاثیرگذار است و به تبع آن چرخه زیستی را متاثر می کند.یاسمین یوسفی افزود: خشکسالی های پی در پی، سد سازی های بی رویه، توسعه های شهری، استفاده از سموم کشاورزی و عرصه های آبی باعث شده که زیستگاه های طبیعی دستخوش تغییر و خیلی از تالاب های کشور خشک شود.وی بیان کرد: در اراک دو تالاب مهم گاوخانه و میقان وجود دارد که اولی خشک شده و دومی نیز وضعیت خوبی ندارد.وی ادامه داد: پرنده ها زمانی که مهاجرت می کند نیز به آب و غذا نیاز دارند و طبق همان اصلی که نباید در طبیعت دخالت کرد نمی توان در غذادهی آن ها نیز دخالت کرد مگر شرایطی پیش آید که حیات آن ها به دلیل کمبود غذا به خطر افتد.یوسفی اظهار کرد: درناها و پرندگان مهاجر در فصل پاییز به تالاب میقان اراک مهاجرت می کنند و برای زمستان گذرانی مدتی را در این تالاب می مانند و تا زمانی که تالاب و زمین های اطراف آن یخ نزند و پرندگان مشکل پیدا کردن غذا نداشته باشند، نیازی به غذاریزی برای آنها نیست.وی گفت: در صورت نیاز به غذادهی برای درناها و سایر پرندگان مهاجر باید بر اساس برنامه ریزی و مطالعه رفتار پرندگان این امر انجام شود که آسیب و خطری آنها را تهدید نکند.کارشناس موسسه آوای درنای خاکستری استان مرکزی اضافه کرد: نزدیک شدن جوامع انسانی به پرندگان تهدیداتی را متوجه آنها می کند برای مثال حساسیت آنها به انسان کم می شود و این مساله شرایط شکار و یا غافلگیری این گونه باارزش را تقویت می کند که در دراز مدت لطمه جدی برای این پرنده است.مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مرکزی نیز گفت: هم اکنون شرایط جوی به گونه ای نیست که پرندگان زمستان گذران تالاب میقان نیاز به غذادهی توسط مردم داشته باشند و خودشان قادر به تهیه خوراک هستند.حسین علی ابراهیمی کارنامی، از مردم خواست از توزیع غذا برای پرندگان بدون هماهنگی با محیط زیست بپرهیزند.وی بیان کرد: تالاب میقان اراک یکی از زیستگاه های مهم پرندگان است که با بسیاری از سهل انگاری ها ی گذشتگان، امنیت این زیستگاه برای پرندگان از بین رفته است.وی یادآور شد: در 10 سال پیش، بیش از 400 هزار قطعه پرنده به این زیستگاه می آمد که این میزان به کمتر از پنج درصد کاهش یافته و روز به روز در حال از دست دادن آن ها هستیم.مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مرکزی از مردم خواست، میزبانان خوبی برای درناها و سایر پرندگان باشند و در افزایش امنیت زیستگاه های آن ها تلاش کنند.تالاب میقان اراک زیستگاه 140 گونه پرنده است و سالانه 90 گونه پرنده مهاجر وارد این تالاب می شوند.جمعیت بالای درناهای خاکستری در تالاب میقان نسبت به زیستگاه های دیگر کشور، آن را به یکی از کانون های اقامت موقت ایران در عرصه مهاجرت پرندگان تبدیل کرده است.پرندگان مهاجر در مسیر بازگشت کوچ خود در اواخر زمستان و اوایل بهار دوباره از مناطق گرمسیری جنوبی، سفر کوتاهی به تالاب ها و زیستگاه های استان مرکزی دارند و در نهایت راهی زادگاه اصلی خود در سیبری می شوند.کنگر، خودکا، اردک نوک پهن، فلامینگو، غاز خاکستری، هوبره، تنچه، هواسیل، اردک سبز از جمله از جمله پرندگان مهاجر استان مرکزی هستند.درنای خاکستری از گونه های خاص و مهم تحت حمایت بین المللی است که تالاب میقان هر ساله با آغاز فصل سرما میزبان کوچ موقت این گونه است.تالاب کویری میقان اراک در 15 کیلومتری شمال شرق اراک یکی از زیستگاه های مهم پرندگان کشور است و دریاچه فصلی آن علاوه بر نقش محوری در حوزه تنوع زیستی، اثرات مستقیم در مهار کانون های تولید شن و نمک و آلایندگی هوای اراک دارد.تالاب کویری میقان اراک در مجموع 25 هزار هکتار وسعت دارد که سطح آبگیر آن 10 تا 12 هکتار برآورد شده و این دریاچه فصلی است و از منابع مقطعی منطقه تغذیه می شود.گزارش از معصومه صفری3005/6013/6012
01/10/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 37]