محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1827004770
رهیافت مشترک به فلسفه قیام حسینی(ع) و انقلاب مهدوی(عج)
واضح آرشیو وب فارسی:وارث: عاشورا دریچه ای به انتظار است و انتظار، تجلّی آرزوها و آمال کربلاییان. فرهنگ عاشورا، دستمایه اساسی و مایه شکوفایی و بالندگی منتظران مهدی(ع) در عصر انتظار است. انتظار کربلایی دیگر است به وسعت همه جهان و مصاف حق و باطل.وارث : همواره بین عاشورا و ظهور، ارتباط معناداری وجود داشته است؛ به گونه ای که می توان بین آنها ارتباط تنگاتنگی برقرار کرد. انقلاب حضرت مهدی(ع) ادامه قیام امام حسین(ع) است و فرهنگ انتظار، برآمده از فرهنگ عاشورا و چشم به راه بودن برای حسین دیگری است. این دو، پیوندی دیرین و مستحکم با یکدیگر دارند. یکی پشتوانه فرهنگی و زمینه ساز دیگری است؛ یکی رمز حیات شیعه است و دیگری رمز بقای آن؛ یکی رمز قیام و بپاخاستن شیعه است و دیگری عامل حفظ و استمرار آن. عاشورا، دریچه ای به انتظار است و انتظار، تجلّی آرزوها و آمال کربلاییان؛ فرهنگ عاشورا، دستمایه اساسی و مایه شکوفایی و بالندگی منتظران مهدی(عج) در عصر انتظار است. انتظار، کربلایی دیگر است به وسعت همه جهان و مصاف حق و باطل است در زمانی دیگر؛ با این تفاوت که این بار، حق پیروز است و چهره باطل برای همیشه دفن می شود. در این نوشتار، پس از نگاهی کوتاه به فلسفه قیام امام حسین(ع) به این نتیجه می رسیم که این دو حرکت بزرگ تاریخ در آرمان و هدف، یک راه را می پیمایند. گفتنی است که در طول تاریخ نسبت به قیام امام حسین(ع) نگرش ها و دیدگاه های خاصی وجود داشته است. البته علل فزونی پرسش ها و دیدگاه ها پیرامون فلسفه قیام امام حسین(ع) را باید در پیچیدگی خاص و چند بعدی بودن این نهضت، جست و جو کرد؛ نهضتی که در طول تاریخ اسلام، نمی توان نظیری برای آن یافت. پس در ابتدا، این دیدگاه ها و نگرش ها مطرح و سپس آرمان مشترک امام حسین(ع) و حضرت مهدی(ع) نقل می شود. رهیافت ها به فلسفه قیام امام حسین(ع) رهیافت دنیاگرایانه یکی از دیدگاه های مهم اهل سنّت به فلسفه قیام عاشورا، برداشت دنیا گرایانه می باشد. آنان بر این باورند که امام حسین(ع) برای دستیابی به ریاست و حکومت دنیایی قیام کرده است. آنان تفسیری سطحی و دنیا گرایانه از انگیزه قیام امام حسین(ع) دارند و در نتیجه، چهره ای تحریف شده و دگرگون از نهضت کربلا به دیگران نشان می دهند. آنان بر این باورند که نهضت امام حسین(ع) یک حرکت نسنجیده در شرایط نامناسب بوده است، و آن را سبب تفرقه بین مسلمانان می پندارند.(1) با اندک تأملی، بطلان این رهیافت، ثابت می شود. این عده، قدرت مادی ـ که تجسم آن، امکانات و قوای زمینی است ـ را اصل قرار می دهند و احساس وظیفه و تکلیف را به حساب نمی آورند. از سویی دیگر، سخنان و نامه های امام حسین(ع) بهترین شاخص برای پی بردن به هدف و آرمان قیام آن حضرت است که در این برداشت، به آن توجّه ای نشده است.(2) رهیافت عارفانه و صوفیانه این رهیافت از سوی عارفان و صوفیان ارائه می شود. این عده، قیام امام حسین(ع) را زاییده عشق می دانند و هر حرکتی در روز عاشورای حسینی(ع) را فقط با عشق تبیین می کنند. آنان بر این باورند که قهرمانان عاشورا، عاشقان پاک باخته ای بودند که عاشقانه به سوی حق شتافتند و در او فانی شدند. (3) آنان محو و فانی شدن در انوار معشوق را برای عاشق، وصال می دانند. با چنین دیدگاهی است که مُلای رومی، روز عاشورا را روز فرح و شادمانی می داند. کاوش در اشعار و گفته های مولوی، عمان سامانی و صفی علی شاه ما را به این نتیجه می رساند. (4) این برداشت نیز باطل است؛ زیرا نتیجه این رهیافت این است که قاتلان امام حسین(ع)، خدمت بزرگی به ایشان و یارانش کرده اند؛ چرا که قفس روح آنان را شکسته اند و مرغ روحشان را به عالم ملکوت به پرواز در آورده اند! با چنین دیدگاهی، قاتلان امام حسین(ع) تبرئه می شوند. دیگر آن که بایستی در تحلیل حادثه عاشورا، از عرفان مبتنی بر قرآن کریم و سنّت استمداد جست و با کمک آن به تحلیل حادثه عاشورا پرداخت؛ نه عرفان مسیحی، بودایی، هندی و... . رهیافت قیام برای تشکیل حکومت براساس این نظریه، برای امام حسین(ع) پیروزی نظامی و تشکیل حکومت اسلامی مطلوب درجه یک، صلح شرافتمندانه، مطلوب درجه دو و شهادت، مطلوب درجه سه بوده است. به عبارت دیگر، آن حضرت، نخست برای پیروزی نظامی و بعد برای صلح فعالیت کرد، ولی برای کشته شدن هیچ گونه فعالیتی نداشت، بلکه این کارگزاران حکومتی یزید بودند که فرزند پیامبر گرامی اسلام(ص) را کشته و چنین خسارتی را بر جهان اسلام وارد ساختند. (5) در تحلیل این نظریه باید گفت که اولاً این نظریه بر این باور استوار است که امام حسین(ع)، از حوادث پیش بینی نشده و پشت پرده آگاه نبوده و این امر منجر به شکست نهضت او شده است. دوم اینکه بر اساس چنین دیدگاهی، جهاد اسلامی با پیروزی ها و شکست های ظاهری ارزیابی می شود و بعد اساسی جهاد اسلامی ـ که به منظور هدایت است ـ مورد غفلت قرار می گیرد. آخر اینکه: امام حسین(ع) می دانست که همیشه پیروزی از راه قدرت و امکانات نظامی، موقتی است؛ زیرا قدرت نیرومندتری وجود دارد که بتواند آن را در جریان زمان نابود کند. ولی پیروزی از راه رنج و جانبازی و شهادت، همیشگی است و در وجدان بشری، اثری جاودان می گذارد. رهیافت مسیحانه عدّه ای از شیعیان ناآگاه با تأثیر پذیری از مسیحیت و این باور که حضرت عیسی(ع) به صلیب کشیده شد تا کفاره گناهان مسیحیان باشد، بر این باورند که امام حسین(ع) نیز خود را فدای امتش کرد تا دوستداران اهل بیت(ع) که گاهی مرتکب گناه می شوند را در قیامت شفاعت کند و گناهان آنان را به حسنات تبدیل نماید. (6) در تحلیل این دیدگاه باید گفت که این دیدگاه ، یک برداشت اباحه گری است و نتیجه اش این می شود که قیام امام حسین(ع) قابلیت الگو دهی را ندارد. با این دیدگاه، حادثه عاشورا مجوزی است برای ارتکاب هر گناهی در طول زندگی. در این نظریه با حفظ عظمت و جلالت امام حسین(ع) شهادت آن حضرت پوچ و خالی از معنا و محتوا می شود و تنها قیام آن حضرت را مجوز ارتکاب گناهان می پندارند؛ غافل از آن که قیام امام حسین(ع) برای برپایی نماز و روزه و زکات و امر معرف و نهی از منکر بوده است. در این تحلیل، گریه و گریاندن، هدف نهضت حسینی(ع) قلمداد و هدف اصلی فراموش می شود.(7) رهیافت واقع بینانه به فلسفه قیام حسینی(ع) در این رهیافت، هدف کلی امام حسین(ع) عبارت است از احیای اسلام ناب محمدی و زدودن زنگارهای تحریف و بدعت از دین. خاستگاه این رهیافت، سخنان امام حسین(ع) می باشد. امام حسین(ع) در وصیت نامه ای که هنگام خروج از مدینه و در زمان وداع با برادرش «محمد بن حنفیه» برای وی نوشتند، هدف از حرکت خویش را چنین بازگو کردند: «من از روی سرمستی و گستاخی و تبهکاری و ستمگری از مدینه خارج نشدم؛ بلکه برای طلب اصلاح در امّت جدّم خارج شده ام. می خواهم امر به معروف و نهی از منکر کنم و به سیره جدم و پدرم علی بن ابی طالب(ع) عمل نمایم».(8) در این فرمایش، امام حسین(ع)، رواج بدعت ها، مخالفت با کتاب خدا و حلال و حرام الهی، نابودی سنّت پیامبر(ص)، شیطان محوری و ترک خدا محوری، فساد، ظلم، بی عدالتی و نا امنی، تعطیلی حدود الهی، تاراج بیت المال مسلمانان و... را حاکی از فراوانی و شیوع امری به نام «منکر» و خود را موظف به نهی از آن می دانند. ایشان در جایی دیگر نیز فرمودند: «خدایا! تو می دانی آنچه از سوی ما انجام گرفته است به خاطر سبقت جویی در فرمانروایی و افزون خواهی در متاع ناچیز دنیا نبوده است؛ بلکه برای این است که نشانه های دینت را به مردم نشان دهیم و اصلاح در شهرهایت را آشکار کنیم. می خواهیم بندگان ستم دیده ات در امان باشند و به دستورها و سنت ها و احکامت عمل شود.» (9) رهیافت مشترک به فلسفه قیام حسینی(ع) و انقلاب مهدوی(عج) بزرگ ترین مشکل روزگار ظهور حضرت مهدی(ع) توده های جاهل و نادانی هستند که در دوران عمر خود، گرفتار بد آموزی های گسترده در تعالیم دین بوده اند و به رهبری و راهنمایی تزویرگران عالِم نما، از سر جهل و نادانی، رویاروی امام و منجی خویش می ایستند. کوشش امام و رسالت او، تطبیق درست و دقیق تعالیم قرآن بر مسائل حیات بشری و مشخص کردن حدّ و مرزهای واقعی احکام اسلامی است. اگر امام حسین(ع) فرمود «برای اصلاح امت جدم قیام می کنم»، درباره مهدی موعود(عج) نیز آمده است: «خداوند به وسیله حضرت مهدی(ع) این امت را پس از آنکه تباه شده است، اصلاح می کند».(10) اگر هدف امام حسین(ع) احیای دین و جلوگیری از انحطاط ارزش ها است ـ چنان که در زیارت «اربعین» می خوانیم «و بذل مهجه فیک لیستنقذ عبادک من الجهاله و حیره الضاله؛ خون خود را تقدیم تو کرده تا انسان ها را از نادانی و گمراهی رهایی بخشد» ـ هدف مهدی(عج) نیز نجات انسان ها از بردگی فکری و برداشتن زنجیرهای اسارت از افکار آنان است. امام باقر(ع) می فرماید: «اذا قام القائم ذهب دوله الباطل (11)؛ هنگامی که قائم قیام کند، هر آینه، باطل از بین می رود». و اگر امام حسین(ع) بیعت هیچ طاغوتی را نمی پذیرفت، چنان که فرمود: «لا والله لا اعطیکم اعطاء الذلیل و لاافر فرار العبید(12)؛ به خدا قسم، دستم را از روی خواری و ذلت به شما نمی دهم و مانند بردگان فرار نمی کنم» ـ حضرت مهدی(ع) نیز بیعت هیچ طاغوتی را به گردن ندارد. امام صادق(ع) در تحلیل روزگار سخت ظهور حضرت مهدی(ع) می فرمایند: «آزاری که حضرت مهدی(ع) به هنگام ظهور از جاهلان آخرالزمان می بیند، بسیار دشوارتر از آزار و اذیتی است که پیامبر اکرم(ص) از مردم جاهلیت دید. پیامبر اکرم(ص) به میان مردم آمد، در حالی که ایشان سنگ و صخره و چوب و تخته های تراشیده را می پرستیدند، اما قائم ما که قیام کند، مردمان، همه از کتاب خدا برای او دلیل می آورند و آیه های قرآن را تأویل و توجیه می کنند». مقایسه شیوه دین داری مردمان عصر ظهور با شرک و بت پرستی مردمان عصر پیامبر اکرم(ص)، آشکارا به این مطلب اشاره دارد که در دوره پیش از جامعه مهدوی، ایمان و باورهای معنوی، جای خود را به مظاهر شرک و ماده پرستی ـ در شکل و نمای مدرن و متناسب با زمان ـ خواهد داد. اصلاح این کژی و هدایت انسان ها به سمت ایمان و معنویت راستین، نخستین مسئولیت جامعه مهدوی است. با ظهور امام و یاوران خالصش، دوران تضادها و برداشت های ناسازگار از دین و تفسیرهای گوناگون و متضاد از احکام خدای متعال سپری و تعالیم صحیح اسلام و قرآن بر همگان ارائه می شود. در پایان بایستی گفت که احیای اسلام ناب محمدی(ص) تبیین معارف دینی، احیای کتاب و سنّت و تحریف زدایی از پیکره دین، آرمان مشترک قیام امام حسین(ع) و انقلاب مهدوی است. پی نوشت ها: 1. ابن کثیر، ابن خلدون و ابن عربی و... از جمله صاحبان این دیدگاه می باشند. 2. محسن رنجبر، «فلسفه قیام عاشورا»، فصلنامه تاریخ در آینه پژوهش، شماره 3، ص94. 3. عباس ایزدپناه، تحریف شناسی عاشورا در پرتو انسان شناسی، کیهان فرهنگی، شماره 126، ص44. 4. محسن رنجبر، «فلسفه قیام عاشورا» فصلنامه، تاریخ در آینه پژوهش، ش3، ص103. 5. نعمت الله صالحی نجف آبادی، شهید جاوید، ص159. 6. شاعرانی چون سروش اصفهانی و قاآنی شیرازی به این دیدگاه معتقدند. سروش اصفهانی در شعری می گوید: من سیرم از حیات و گرنه کنم روان در هر قدم به روی زمین چشمه حیات بهر شفاعت گنه دوستان خویش کردیم سینه را هدف تیر حادثات 7.محسن رنجبر، «فلسفه قیام عاشورا» فصلنامه، تاریخ در آینه پژوهش، ش3، ص109. 8 . ابن اعثم کوفی، الفتوح، ج5، ص21. 9. ابن شعبه حرانی، تحف العقول، ص172. 10. اربلی، کشف النعمه، ج2، ص472. 11. طبرسی، اعلام الوری بأعلام الهدی، ص242. 12. نعمانی، الغیبه، ص279. نگارنده: حجت الاسلام امیر محسن عرفان ـ دوماهنامه امان شماره 33 /1102101305
جمعه ، ۲۰آذر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: وارث]
[مشاهده در: www.vareth.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 23]
-
گوناگون
پربازدیدترینها