واضح آرشیو وب فارسی:خرداد: در دو روز ابتدایی بازگشایی بازارهای بین المللی بعد از آخرین نشست اوپک، قیمت نفت افت کرد. روز دوشنبه هر دو نفت شاخص برنت و وست تگزاس اینترمیدیت حدود 6 درصد سقوط کرده و نفت برنت را به مرز 40 دلار و WTI را به حدود 37 دلار به ازای هر بشکه رساندند؛ روز گذشته نیز افت قیمت نفت ادامه یافت، به طوریکه تا لحظه تنظیم این گزارش(ساعت 18 به وقت تهران) نفت خام آمریکا با افت حدود یک دلاری نسبت به روز پیش از آن به 76/ 36 دلار بر بشکه رسید. هر بشکه نفت برنت نیز با حدود 90 سنت کاهش 9/ 39 دلار معامله شد. بر این اساس بهای نفت در دو روز گذشته حدود 3 دلار (7 درصد) افت قیمت را تجربه کرد و به کف 7 ساله خود رسید. کارشناسان دلیل افت قیمت ها را ناتوانی اعضای اوپک در به توافق رسیدن بر سر میزان سقف تولید این سازمان در نشست روز جمعه اعلام کردند. در این بین برخی بر این باورند که بازار نفت برای معدود دفعاتی در تاریخ مانند یک بازار طبیعی عمل می کند و تحت کنترل سیاست های اوپک نیست، بنابراین گذشته از شوک روانی که تصمیم جمعه اوپک بر بازار نفت داشته است، عرضه و تقاضای نفت نشان از به تعادل رسیدن بازار در سال 2016 دارد. عدم توافق در اوپک محرک کاهش قیمت نفت روز جمعه گذشته اعضای اوپک در نشست رسمی این سازمان بر سر تعیین سقف تولید با یکدیگر به اختلاف رسیدند و این موجب شد که این سازمان سقفی برای تولید نفت در بیانیه پایانی خود اعلام نکند. در این نشست عربستان خواستار افزایش 5/ 1 میلیون بشکه ای سقف تولید و رساندن آن به 5/ 31 میلیون بشکه در روز شد و در مقابل ایران و دیگر اعضا با آن مخالفت کردند، در نتیجه این عدم توافق اعضا به بی سقفی اوپک انجامید که این موضوع فعالان بازار را نگران افزایش مازاد عرضه کرده است. روز گذشته بسیاری از کارشناسان اعلام کردند که تصمیم اوپک ممکن است منجر به افت قیمت نفت در هفته های آینده شود. این در حالی است که به نظر نمی رسد تصمیم این سازمان در میزان عرضه جهانی تاثیر چندانی داشته باشد و این موضوع تنها از بعد روانی و در کوتاه مدت بر بازار نفت اثرگذار است. در واقع در حال حاضر بیش از یک سال و نیم است که اعضای این سازمان بیش از سقف 30 میلیون بشکه ای خود تولید می کردند و عملا در نبود میزان سهمیه مشخص برای هر یک از اعضا این سقف تولید نمی توانست مانع از تولید حداکثری اعضای این سازمان شود. بنابراین اگر اوپک سقف تولید خود را 30 میلیون بشکه نگه می داشت یا حتی سقف جدیدی اعلام می کرد و آن را مثلا به 5/ 31 میلیون بشکه افزایش می داد همچنان در میزان عرضه این سازمان تاثیری نداشت چراکه غالب اعضای این سازمان با همه توان خود در حال تولید هستند. اما تصمیم اوپک از منظر دیگری حائز اهمیت است، اوپک روز جمعه رسما اعلام کرد که راهبرد بلند مدت این سازمان محدود کردن تولید و تاثیر گذاری بر بازار نفت به عنوان یک کارتل نفتی نیست و این موضوع در کوتاه مدت بر بازار نفت فشار آورده و قیمت نفت را کاهش داد. نوسانات طبیعی بازار نفت اکونومیست در یکی از گزارش های خود از بازار نفت از قول جیسون برودوف، مدیر مرکز دانشگاه کلمبیا اعلام کرد که یک سال گذشته در تاریخ بازار نفت جزو معدود دفعاتی است که این بازار بسیار طبیعی و مانند یک بازار واقعی تنها تحت تاثیر عوامل عرضه و تقاضا است. این گزارش افت قیمت نفت را در پی افزایش عرضه و کاهش رشد تقاضا می داند، نه متاثر از سیاست های نفتی اوپک. در بازار طبیعی نفت در این مدت سمت عرضه در این یک سال چه اتفاقاتی افتاده است؟ به گزارش «دنیای اقتصاد» با افزایش تولید نفت از منابع غیر متعارف مانند نفت شیل و نفت ماسه ای و از سوی دیگر افزایش تولید از آب های عمیق دریای شمال، مدت ها است که اوپک مانند سابق تنها بازیگر بازار نفت نیست. بر این اساس اگر از منظر تئوری بازی ها به این موضوع نگاه کنیم، زمانی که تعداد بازیگران یک بازار زیاد است و نمی توان بین آنها در راستای کاهش تولید و افزایش قیمت هماهنگی ایجاد کرد (همان طور که بین اوپک و غیر اوپک طی یک سال اخیر اتحادی به منظور کاهش تولید و افزایش قیمت نفت به وجود نیامد) اگر تنها یکی از آنها (اوپک) تولید خود را کاهش دهد، دیگر تولیدکنندگان نفت عرضه خود را افزایش و در پی آن قیمت ها همچنان کاهش می یابد بنابراین بر اساس تئوری بازی ها در رقابت بین تولیدکنندگان اوپک و خارج از اوپک تنها یک گزینه باقی می ماند تولید حداکثری و خارج کردن رقیب از گود رقابت. اما در درون اوپک چه اتفاقی افتاد؟ طی یک سال اخیر اعضای اوپک نیز به دلیل اختلافی که با یکدیگر بر سر کاهش تولید داشتند تنها یک گزینه پیش روی خود دیدند، تولید حداکثری به منظور جبران افت درآمد. بر این اساس مدت ها است که اعضای این سازمان با همه توان در حال تولید هستند و هیچ سقف تولیدی نمی توانست مانع از افزایش تولید آنها شود. همچنین درخصوص تولیدکنندگان نفت ارزان که علاوه بر اوپک، روسیه را نیز شامل می شود، تولیدکنندگان نفت ارزان طی یک سال گذشته با یکدیگر به رقابت پرداختند تا بلکه بتوانند سهم بیشتری از بازار را به دست آورند. به طوری که روسیه و اعضای اوپک برای کسب بازار آسیا و اروپا با یکدیگر به رقابت پرداختند و برای کسب سهم بیشتری از بازار قیمت های خود را کاهش دادند. این موضوعی است که در هر بازاری که به شکل طبیعی معامله می شود و کسی آن را کنترل نمی کند، اتفاق می افتد. در این بین تولیدکنندگانی که برای تولید هر بشکه نفت هزینه بالایی می پردازند، از جمله شرکت های بزرگ تولیدکننده نفت شیل و ماسه ای و همچنین شرکت های رقیب شرکت های ملی نفت رفتار معقولانه ای در پیش گرفته و به کاهش سرمایه گذاری های خود پرداختند. بر اساس آماری که تا کنون منتشر شده این شرکت ها امسال مجبور به کاهش 150 میلیارد دلار از حجم سرمایه گذاری های خود شدند که البته پیش بینی می شود کاهش حجم سرمایه گذاری ها در سال 2016 نیز ادامه یابد. هرچند به دلیل اینکه پروژه های نفتی زمان بر هستند و همچنین تولیدکنندگان سعی می کنند از حداکثر امکانات خود استفاده کرده و با افزایش تولید کاهش درآمدهای خود را جبران کنند، کاهش سرمایه گذاری ها بر میزان تولید نفت با تاخیر اثر می گذارد و فعلا شاهد کاهش چندانی در مقدار تولید نبوده ایم. با این وجود، آنچه مشخص است این است که نرخ رشد کاهش سرمایه گذاری به کاهش تولید می انجامد. در سمت تقاضا نیز بازار نفت بسیار طبیعی عمل می کند. طی یک سال گذشته با افت 50 درصدی قیمت ها شاهد رشد در سمت تقاضای بازار نفت بودیم و آژانس بین المللی انرژی پیش بینی کرده است که نرخ رشد تقاضا در سال جاری میلادی به 9/ 1درصد برسد که نسبت به متوسط چند سال اخیر 9/ 0واحد درصد بیشتر است. در واقع با وجود اینکه برخی کشورهای مصرف کننده نفت با کاهش رشد اقتصادی مواجه شده اند اما کاهش قیمت ها تقاضا را بالاتر از آنچه باید نگه داشته است. تا پیش از نشست اخیر اوپک به دلیل افزایش سطح ذخایر نفتی جهان پیش بینی می شد که در نیمه اول سال 2016 نفت همچنان در سطح پایینی معامله شود. به طور مثال موسسه گلدمن ساکس پیش از این نیز اعلام کرده بود که انباشت نفت در بازارهای جهانی در حال انتقال به بازار فرآورده های نفتی است و به زودی شاهد اشباع بازار فرآورده ها و افت قیمت آنها خواهیم بود که خود این موضوع به کاهش تقاضا و قیمت نفت و حتی رسیدن آن به زیر 20 دلار خواهد انجامید اما به نظر می رسد این پیش بینی کمی بدبینانه باشد چراکه عوامل عرضه و تقاضا نشان می دهد بازار سال بعد بیش از امسال به تعادل نزدیک می شود. در حال حاضر در سمت عرضه تولیدکنندگان نفت ارزان به غیر از ایران و لیبی با همه توان در حال تولید هستند و در آینده تنها از سوی این دو کشور به خصوص ایران احتمال افزایش عرضه وجود دارد اما تولیدکنندگان نفت گران با وجود مقاومتی که تاکنون در برابر کاهش قیمت ها داشته اند، در سه ماهه دوم سال 2016 با عرضه مواجه می شوند. بنابراین با توجه به رشد تقاضای روزانه که آژانس بین المللی انرژی حدود 2/ 1 میلیون بشکه آن را برآورد کرده است، افزایش عرضه ای که از سوی ایران اتفاق می افتد جذب بازار خواهد شد و نمی تواند چندان به افت قیمت ها منجر شود. منبع: دنیای اقتصاد
چهارشنبه ، ۱۸آذر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خرداد]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 12]