تور لحظه آخری
امروز : چهارشنبه ، 7 شهریور 1403    احادیث و روایات:  امام علی (ع):مؤمن هرگاه سخن گويد ياد (خدا) مى كند و منافق هرگاه سخن گويد بيهوده گويى مى كند.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1812987039




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

شیخ مفید؛ بزرگ متکلم شیعه


واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: شیخ مفید؛ بزرگ متکلم شیعه تهران- ایرنا- «شیخ مفید» از عالمان و دانشمندان جهان اسلام است که با پایه گذاری اندیشه ی کلام شیعه در عرصه های علمی، فکری و فرهنگی مسلمانان تاثیر بسیار شگرفی نهاد و راهگشای دانش پژوهان و اندیشمندان بسیاری شد.


ابوعبدالله محمد ابن نعمان حارثی عکبری مشهور به شیخ مفید، در یازدهم ذی القعده 336 هجری قمری در جیل منطقه ای در نزدیکی بغداد دیده به جهان گشود، در کودکی به منظور یادگیری علوم مختلف به همراه پدرش به بغداد رفت و از محضر علمای بزرگ آن زمان چون «مظفر بن محمد، ابویاسر، ابن جنید اسکافی، حسین بن علی بصری، علی بن عیسی رمانی، جعفربن محمد بن قولویه، محمد بن عمران مرزبانی، ابن حمزه طبری، این داود قمی، صفوان و شیخ صدوق» کسب فیض کرد. وی با استعداد و پشتکار فراوان به تمام علوم و فنون رایج زمان خویش، تسلط یافت و به خصوص در علم کلام و مناظره توانمند شد و بدین سبب او را «بزرگ متکلم شیعه» نامیدند.این اندیشمند و عالم بزرگ جهان اسلام با قلمی زیبا فلسفه غیبت امام زمان(عج) را برای پیروانان آن حضرت ترسیم کرد. ایشان بیش از 200 اثر ارزشمند را از خود به یادگار گذاشته اند که از آن جمله می توان به «النکت فی المقدمات، الارکان فی دعائم الدین، الکلام فی وجوه اعجاز القرآن، الکلام فی الانسان، الفرائض فی الاحکام، نقض فضیله المعتزله، الرسالة الکافیة فی الفقه و الرسالة المقنعة» اشاره کرد. بررسی این دست نوشته ها نشانگر اخلاص و راستی، آگاهی از دین ها و مذهب های گوناگون، توجه و تاکید بر فلسفه سیاسی در اسلام، شناخت مقتضیات زمان، مختصر گویی و روان نویسی است.علامه حلی درباره شخصیت علمی و معنوی شیخ مفید می گوید: «محمد بن محمد بن نعمان ملقب به مفید و معروف به ابن معلم از بزرگوارترین مشایخ شیعه و رییس و استاد آنها بوده و همه علمای بعد از او، از وی استفاده برده اند و برتری او در فقه و کلام و روایت مشهورتر از آن است که وصف شود. او اوثق زمان خود و عالم ترین آنها بود.»این عالم فرهیخته سرانجام پس از عمری مجاهدت و تلاش در عرصه علم و دانش، در سوم رمضان 413 هجری قمری در 77 سالگی به دیار حق شتافت و پیکر وی را در کنار حرم مطهر امام جواد(ع) در کاظمین عراق به خاک سپردند. در تقویم رسمی کشور نهم آذر با عنوان روز بزرگداشت شیخ مفید نام گذاری شده است که بهانه و فرصتی مغتنم برای آشنایی بیشتر پژوهشگران و محققان با آثار و اندیشه های پایه گذار اندیشه کلام شیعه محسوب می شود.**پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به مناسبت بزرگداشت ابوعبدالله محمد ابن نعمان حارثی عکبری مشهور به شیخ مفید با «محمدتقی سبحانی» عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، مدیر پژوهشکده کلام اهل بیت و مدیر بنیاد فرهنگی امام به گفت و گو پرداخت. محمدتقی سبحانی، شیخ مفید را یکی از شخصیت های برجسته و ممتاز در تاریخ شیعه برشمرد و گفت: اگر 10 شخصیت بزرگ را در اندیشه تشیع نام ببریم بی تردید او یکی از این افراد محسوب می شود. با توجه به این موضوع که شیخ مفید در آغاز غیبت کبرا که یکی از مهمترین دوره های شیعه به شمار می رود، می زیسته و تاریخ آن به دست وی نگاشته شده است، به همین دلیل اندیشمندان نقش و جایگاه شیخ مفید را در پایه گذاری مکتب فکری و معنوی شیعه بسیار با اهمیت ارزیابی می کنند.عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، جامعیت علمی و معنوی را یکی از ویژگی های شخصیتی و علمی شیخ مفید دانست و اظهار داشت: در طول تاریخ فکری اسلام کمتر شخصیتی داریم که در تمام زمینه های علوم اسلامی صاحب رای و مجتهد باشد و شیخ مفید یکی از این چهره های برتر است و او در بیشتر عرصه های علمی همچون فقه، کلام، تفسیر، علوم حدیث، دانش و اخلاق تبحر داشت. نگاه اعتدالی وی به اندیشه شیعه را می توان از دیگر خصلت های این عالم بزرگ دانست. پیش از او 2 تفکر و گرایش وجود داشت که شماری از افراد افراط و زیاده روی را پیشه خویش ساخته و برخی، از مبانی شیعی دست کشیده بودند و یا آن را باور نداشتند. شیخ مفید از جمله افرادی محسوب می شود که با نگاهی صحیح به میراث اصیل شیعه، خط اعتدالی و اندیشه میانه را مطرح کرد و از آن پس جریان های دیگر به تدریج به سمت این محور فکری حرکت کردند.وی شیخ مفید را دارای نقش تاسیسی در علوم دانست و در توضیح این ویژگی، افزود: در طول تاریخ رشد و توسعه دانش، برخی اندیشمندان با داشتن نبوغ و استعداد در یک علم خاص توانسته اند تا در تشکیل یک رشته علمی موفق شوند؛ اما شیخ مفید در بسیاری از رشته های علمی موسس بود. او با حفظ میراث گذشته، دانش ها را با نگاهی روش مند، چارچوب سازی کرد و علم را به گونه ای رقم زد که نقطه عطفی در عرصه دانش بود.محمدتقی سبحانی، شیخ مفید را به لحاظ اخلاقی و معنوی بسیار تاثیرگذار ارزیابی و تصریح کرد: رفتارهای اجتماعی ایشان به گونه ای بود که علما و اندیشمندان را در مذاهب مختلف به سمت خود جذب می کرد و حتی افرادی با تفکر و رای او مخالف بودند، اما به ایشان احترام می گذاشتند و مورخان نوشته اند که در تشییع او در بغداد تمام علمای دینی و مذهبی از تمام مذهب ها و جریان های فکری حضور داشتند.این استاد دانشگاه، با اشاره به درخشش شیخ مفید در فقه و کلام، یادآور شد: این دانش ها از علوم اصیل و اساسی در جهان اسلام به شمار می روند و در طبقه بندی علوم، فقه و کلام در قله ی سایر دانش ها قرار دارند و سایر علوم را دربرمی گیرند. شیخ مفید همچنین در حوزه ی الهیات، چارچوب و مبانی نظری و فکری را مطرح و در حوزه ی فقه، نظام رفتاری اسلامی را تعریف و تبیین کرد.این عالم برجسته، تفکر اصلی اهل بیت(ع) را در اندیشه شیعه نهادینه ساخت و آنچه که شیعیان پس از آن را مطرح کردند و نشر دادند، در حقیقت حاصل تلاش شیخ مفید بود. نگاه عقل گرایانه به عرصه اندیشه، یکی از ویژگی های بارز وی در مبانی فکریش محسوب می شود و او عقل را به عنوان یک حجت اصلی و اساسی قبول داشت و بر این باور بود که مکتب اسلام بر پایه تعقل و خردورزی تنظیم شده است و پیش می رود. اما شیخ مفید با وجود عقل گرایی، هرگز از منابع وحیانی غافل نشد و همواره توازن میان عقل و وحی را رعایت می کرد.وی با اشاره به توجه ویژه شیخ مفید به توحید و توحید محوری، تاکید کرد: اصل توحید از اعتقادهای عمومی و اصولی اسلام به شمار می رود، اما تبیین توحید به عنوان اصل حاکم بر تمام عرصه های اندیشه اسلامی حاصل ایمان و باور این اندیشمند بزرگ است. در حوزه امامت یکی از ابتکارهای این عالم، تاسیس دیدگاه امامت شیعه در بنیادهای علمی و نظری محسوب می شود و ایشان تمام اندیشه شیعه را که از قبل وجود داشت در یک قالب علمی و ضابطه مند ارائه داد. محمدتقی سبحانی، تنظیم و ساختارمند کردن روش اجتهاد را از نوآوری های علمی شیخ مفید دانست و بیان داشت: روش اجتهاد پیشینه ای طولانی دارد اما او با استفاده از میراثی که از اهل بیت در اختیار داشت و از اندیشمندان بزرگ آموخته بود موفق شد تا روش اجتهاد را به صورت روش قاعده مند و مبتنی بر فرمول های دقیق علمی تنظیم کند و تمام افرادی که بعد از شیخ مفید آمدند از روش شناسی او در اجتهاد پیروی کردند و بهره بردند.این استاد دانشگاه، درباره آثار به یادگار مانده از این دانشمند بزرگ، گفت: متاسفانه به برخی از نوشته های مهم شیخ مفید به خصوص در زمینه کلام دست نیافته ایم، وی یک کتاب مهم را در علم کلام نوشته است که در دیگر آثار از آن یاد می کند و تاکنون در میان نسخه های موجود نبوده است. اما با این وجود از ایشان رساله های مفید و متعددی در موضوع های مختلف در علم کلام وجود دارد، به عنوان مثال یکی از این اثرها، شامل سوال هایی که از شیخ مفید پرسیده شده و همچنین پاسخ هایی که این اندیشمند بزرگ مطرح کرده است، می شود که این میراث سهم بسزایی در آثار شیخ مفید دارد و به لحاظ علمی، کلامی، فقهی، جامعه شناختی و مردم شناختی قابل مطالعه و پژوهش به شمار می رود.وی در پایان تصریح کرد: این مجموعه گویای این حقیقت است که دغدغه ها و نگرش های مردم زمان او چگونه بوده و از چه زاویه ای به مکتب تشیع نگاه می کردند و در کنار این رساله های کوتاه که در حقیقت پاسخی بوده به نیازهای آن دوره، کتاب های ارزشمند دیگری در زمینه فقه و اصول را هم ایشان نگاشته اند که اینک مورد استفاده محققان قرار می گیرند و کتاب المقنعه از آن جمله است. *گروه اطلاع رسانی پژوهشم**2059**9131






09/09/1394





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 41]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


اجتماع و خانواده

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن