محبوبترینها
آیا میشود فیستول را عمل نکرد و به خودی خود خوب میشود؟
مزایای آستر مدول الیاف سرامیکی یا زد بلوک
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه می‌تواند برندینگ کسب‌وکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1854926393
تغییر نقش سقاتالارهای مازندران از دیده بانی تا آیینی- مذهبی
واضح آرشیو وب فارسی:مهر: مهر بررسی می کند؛
تغییر نقش سقاتالارهای مازندران از دیده بانی تا آیینی- مذهبی
شناسهٔ خبر: 2982002 - یکشنبه ۸ آذر ۱۳۹۴ - ۰۹:۰۲
استانها > مازندران
ساری - سقانفارها یا سقاتالارها پاره‌ای زیبا و حیرت‌انگیز از فرهنگی کهن را در دل خود جای‌داده‌اند که درگذر زمان نقششان از دیده‌بانی و شوپه گری به آیینی و مذهبی تغییریافته است. خبرگزاری مهر - گروه استانها: در آستانه اربعین حسینی که گروه‌های زیادی عازم سفر کربلای معلا هستند، شمار زیادی از عزاداران حسینی به زیارت سقانفارها و اماکن مذهبی در مازندران می‌روند و با پای دل مسیر کربلا و حرم را طی می‌کنند. کارکرد اولیه سقانفارها با عنوان نفار در کنار زمین‌های کشاورزی و مکانی برای دیده بانی محصولات کشاورزی بوده است اما به‌مرورزمان این بنا با حفظ ویژگی‌های بومی باستانی و آیینی خود تغییر کاربری داده‌اند و یافته‌های پژوهشگران نشان می‌دهد که نقش آیینی – مذهبی سقانفارها در روزهای محرم، برای عزاداری سالار شهیدان (ع) و حضرت ابوالفضل (ع) پررنگ‌تر شده است. جعفر عظیمی کارشناس ارشد فرهنگ‌ها و زبان باستانی درباره پیدایش سقانفارها بابیان اینکه سقا به معنی جایگاه و شخصیتی است که مسئولیت آب دهی به مردم را دارد می‌گوید: این امر تداعی‌گر تاریخ است خواه واقعه کربلا باشد و خواه هر واقعه دیگر. وی در گفتگو با خبرنگار مهر به معنی نفار یا بلندی اشاره کرد و گفت: نفار در بسیاری از مزارع مازندران وجود دارد و کارکرد دیده‌بانی دارد. این استاد دانشگاه با عنوان اینکه سقانفار تداعی‌گر جایگاهی است که تشنه‌لبان باید سیراب شوند یادآور شد: مشابه این نوع معماری را در سرزمین‌های دیگر ازجمله شرق دور نظیر تایلند، دشت‌های مالزی، چین و ژاپن نیز به چشم می‌آیند.
وی یادآور شد: در منطقه مازندران با توجه به آب‌وهوای استان فرم‌ها سقانفارها با دیگر مناطق متفاوت و ممکن است فقط خاص محرم نبوده باشد بلکه دردیگر ایام نیز مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد. سقانفار مکان بلندی است که میزبانی عاشقان را عهده دارد و ازنظر فرم، نقش و نگارها خاص است و این سقانفارها بیشتر در مازندران مرکزی و شرق دیده می‌شوند به گفته عظیمی اینکه چرا در بلندی این سقانفارها قرار دارند به معماری اصیل روستایی شمال ایران برمی‌گردد و باید روی پایه‌های حجیم و ضخیم چوبی قرار گیرد و عموماً سقانفار مکان بلندی است که میزبانی عاشقان را عهده دارد و ازنظر فرم، نقش و نگارها خاص است و این سقانفارها بیشتر در مازندران مرکزی و شرق دیده می‌شوند. عظیمی درباره نقش و نگاره‌های مربوط به سقانفارها با اظهار اینکه پیدایش این سقانفارها از اوایل دوره قاجار بوده و تا پایان این دوره طمطراق دارد، ادامه داد: نمادهای آن فلسفه محرم، عزاداری و آب را مدرن‌تر از نگاه امروزی به ما نشان می‌دهد و وقتی صحبت از سقای دشت کربلا میشود این نماد به اسطوره‌های ما برمی‌گردد. این استاد دانشگاه ادامه داد: نقش‌های مندرج در سقانفارها بسیار ساده اما عمیق بوده است و از نمادها برای بیان صداقت و شجاعت حضرت ابوالفضل (ع) بهره بردند و محرم با این نمادهای سقانفارها در شمال ایران ماندگار شده است. وی یادآور شد: نقوش آیینی و متفاوتی در این سقانفارها به چشم می‌آید و یکی از این نقوش، نقش اژدهاست که در شاهنامه و اوستا همواره با این عنصر در حال تقابل بوده‌ایم و در جغرافیای شرق دور اژدها فرشته‌ای است که نعمت و امورات خیر را به ارمغان می‌آورد و وجود اژدها در میان فرشتگان در سقانفارها، تداعی‌گر خیر و شر و تقابل آن است. این استاد دانشگاه ادامه داد: در برخی از اسطوره ازجمله شاهنامه اژدها حافظ گنج‌ها نیز به شمار می‌رود و یک مسئولیت خطیری دارد و قرار است هر آنچه زیباست و به امانت‌داده شده را باید مراقبت می‌کند و در نقوش سقانفارها علاوه بر اژدها نقوش دیگری نیز به چشم می‌آیند و نقش بکار رفته اعم از گیاهی و جانوری است و دو مضمون حماسی و مذهبی در سقانفارها موج می‌زند. سقاخانه ابوالفضلی کیاده در دل جنگل‌های مازندران و بازمانده از دوران قاجار ازجمله سقانفارهای مازندران است که میزبان عزاداران حسینی است و به گفته پژوهشگران، سقانفارهای مازندران منتسب به پرچم‌دار کربلای حسینی حضرت ابوالفضل (ع) هستند. به تأکید پژوهشگران، سقا تالارها به پیروی از معماری شمال ایران و مازندران ساخته‌شده است و همه سقانفارها ازنظر فرم و معماری، تزیینات و نقوش بکار رفته در آن به هم شبیه است. در مازندران، سقا تالارها بر روی چهارپایه قطور چوبی در حاشیه تکایا، حسینیه‌ها و امامزاده‌ها بناشده‌اند و تناسب فضا، نور و رنگ، فرمی از معماری را در سقا تالارها به وجود آورده است و فرم چهارگوش سقا تالارها همواره محل گذر نور و روشنی بوده است و به فرم آتشکده‌های ایران باستان شباهت دارد.
کارشناس ارشد مرمت آثار باستانی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر می‌گوید: معماری سقانفارها به حوزه تمدنی مازندران اختصاص می‌یابد و واژه سقانفار یک واژه بومی است. آرامگاه امامزادگان، تکایا و حسینیه‌هایی که در جای‌جای ایران‌زمین وجود دارد نشانه پیوند عمیق با حماسه عاشوراست حسین اکبری با اشاره به اینکه متناسب با هر آیینی نیازمند به فضا و مکانی داریم گفت: آرامگاه امامزادگان، تکایا و حسینیه‌هایی که در جای‌جای ایران‌زمین وجود دارد نشانه پیوند عمیق با حماسه عاشوراست. وی بابیان اینکه همیشه برای ارتباط برقرار کردن بایک فرهنگ باید یک نقطه اشتراکی وجود داشته باشد و تمنای آب و تشنگی فصل مشترکی است که در جای‌جای کشور وجود دارد، ادامه داد: هر جا که نام مبارک امام حسین (ع) می‌آید نام حضرت عباس (ع) نیز تداعی میشود و در مازندران نیز باید به دنبال نشانه‌ای باید باشیم که برای مردم آشنا باشد و از انجاکه هر مازندرانی با نفار آشنایی کامل دارد و از این نماد برای مکان مقدس تکیه بهره برده‌اند. وی یکی از ویژگی‌های خاص معماری ایرانی را ارتباط متقابل نقش و سازه بیان کرد و گفت: ستون‌ها در فضای سقانفارها همراه با بازی نور یک ویژگی منحصربه‌فردی را در این اماکن مذهبی ایجاد می‌کند. این استاد دانشگاه معماری ادامه می‌دهد: اکثر سقانفارهای استان مازندران در فهرست آثار ملی ایران ثبت‌شده است و مرمت آنان نیز از مهم‌ترین برنامه‌های میراث است. بررسی پیشینیه مضامین یادشده در نقاشی سقانفارها نشان می‌دهد که این مضامین حاوی میراثی کهن هستند که از هزاره‌ها بجا مانده است و اثبات این بن‌مایه‌های کهن تنها از راه بررسی دقیق سنت‌های زنده و مقایسه آن با متون و منابع کهن امکان‌پذیر است. سقانفار روستای جزین، روستای نوایی محله، روستای اسپی کلال و روستای شرمه کلاً در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[مشاهده در: www.mehrnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 15]
-
گوناگون
پربازدیدترینها