محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1830063934
زلزله احتمالی از نگاه ژاپنی
واضح آرشیو وب فارسی:فردا نیوز: دنیای اقتصاد: یک عضو آژانس همکاری های بین المللی ژاپن موسوم به «جایکا» که پروژه نصب سیستم «هشدار سریع زلزله» در اطراف تهران را راهبری می کند، درباره مفهوم زلزله های زنجیره ای تابستان امسال گفت: گسل های محدوده تهران فعال است و خردلرزه های مکرر نشان دهنده همین موضوع است؛ اما برای رفتارسنجی این زلزله ها باید ظرفیت شبکه لرزه نگاری و دامنه پوششی آن حداقل به سه برابر وضع موجود افزایش یابد تا مشابه ژاپن، رخدادهای بعدی یک زلزله، قابل رصد و تحلیل باشد. این زلزله شناس ژاپنی، شروع به کار «هشدار سریع زلزله» را در غافلگیر نشدن تهرانی ها از زلزله احتمالی موثر دانست. گروه مسکن- بهشاد بهرامی: تحلیل یکی از اعضای معتبرترین نهاد بین المللی زلزله شناسی درباره «رابطه احتمالی» بین زمین لرزه های اخیر تهران با زلزله بزرگ، از نقص شدید سیستم ها در شبکه لرزه نگاری کشور برای سنجش رفتار گسل های هر منطقه حکایت دارد و نشان می دهد به خاطر این کمبود، هیچ کدام از دو نظریه ای که هم اکنون بابت زمان وقوع زلزله بالای 7 ریشتر در پایتخت مطرح است، پایه علمی و محاسباتی دقیق ندارد. یک مدیر از آژانس همکاری های بین المللی ژاپن موسوم به «جایکا»، مدتی است با حضور در تهران، پروژه نصب و راه اندازی سیستم هشدار سریع زلزله توسط سازمان مدیریت بحران را راهبری می کند و از نزدیک در جریان زمین لرزه های خرد و کوچک ماه های اخیر قرار دارد. سوگیو ایمامورا با بیان اینکه در حال حاضر 14 دستگاه هشدار سریع زلزله در یکی دو جهت جغرافیایی در محدوده شهر تهران نصب شده است، می گوید: برای تکمیل کارکرد این دستگاه ها، باید تعداد آنها به حداقل 30 دستگاه افزایش پیدا کند تا دامنه پوشش فعالیت گسل ها تاحدودی کامل شود. دستگاه هشدار سریع، دست کم 5 ثانیه قبل از رسیدن موج مخرب زلزله- موج دوم و اصلی- به شهر، علامت وقوع را مخابره می کند اما آن طور که این مدیر ژاپنی می گوید، در صورت فراوانی دستگاه ها و نصب در نزدیکی کانون تحرک گسل ها، امکان هشدار تا 17 ثانیه پیش از سرایت موج اصلی زلزله نیز وجود دارد. این زلزله شناس ژاپنی تاکید می کند: شبکه لرزه نگاری ژاپن از 10 هزار سیستم فعال در نقاط مختلف این کشور تشکیل شده و با این حد پوشش و پایش مستمر تغییرات پوسته زمین، می توانیم نشانه ها و رخدادهای بعدی هر زلزله ای را تجزیه و تحلیل کنیم. این درحالی است که در ایران، ابعاد فعلی این شبکه به کمتر از 50 مورد سیستم لرزه نگار خلاصه می شود و طبق اعلام مسوولان باید حداقل به دو برابر افزایش یابد. «جایکا»، نماینده رسمی و مسوول اجرای طرح های همکاری فنی دولت ژاپن، 15 سال پیش و در سال های 78 تا 79، مطالعه جامعی درباره وضعیت لرزه خیزی شهر تهران انجام داد و آن زمان 4 سناریو درباره زلزله بزرگ پایتخت بر مبنای پیش بینی قدرت لرزه ای گسل های مهمی همچون ری، مشا و شمال تهران مطرح کرد که هنوز هم آن گزارش مبنای اظهارنظرهای کارشناسان قرار دارد. متن گفت وگو با سوگیو ایمامورا را در ادامه بخوانید. در سال های اخیر تعداد زیادی از زلزله های 3 تا 4 ریشتری هم در تهران و هم در سایر شهرهای کشورمان در فصل تابستان و عمدتا در شهریورماه اتفاق افتاده اند. در تابستان93 زمین لرزه بالای 4 ریشتر در تهران و اطراف آن رخ داد و در تابستان 94 نیز دو زمین لرزه 4 و 6/ 4 ریشتری، پایتخت را نه چندان خفیف تکان داد. در کل کشور نیز سال گذشته تعداد زلزله های بزرگ تر از یک ریشتر، از 600 تا 700 بار در بهار به بالای 1100 مورد در تابستان رسید. آیا از نظر علمی بین زمان وقوع زلزله و فصل ارتباط خاصی وجود دارد؟ موضوع ارتباط بین تغییرات آب و هوایی و وقوع زلزله هنوز تایید نشده است. چون منشأ وقوع زمین لرزه، فعل و انفعالات زیر زمین و تغییر و تحولاتی است که در لایه های زیرین زمین اتفاق می افتد، در صورتی که تغییرات فصلی یک پدیده جوی است. در دو، سه سال اخیر چند زلزله 3 تا 4 ریشتری اطراف گسل های اصلی تهران مخصوصا شرق تهران اتفاق افتاده است. یک گروه از زلزله شناسان می گویند این زلزله ها نشانه نزدیک بودن زلزله احتمالی بزرگ تهران است. اما گروهی هم این فرضیه را رد می کنند و معتقدند این زلزله ها نشانه خوبی است و نشان می دهد که انرژی زمین با وقوع زمین لرزه های کوچک در حال تخلیه شدن است. کدام یک از این دو فرضیه ریشه علمی دارد؟ اینکه وقوع زمین لرزه های با شدت پایین می تواند نشان دهنده نزدیک بودن خطر باشد یا آنکه علامت مثبتی از دور شدن خطر باشد موضوعی است که باید برای پاسخ به آن مطالعات دقیق و کاملی در محدوده ای که خرد لرزه ها اتفاق می افتد صورت گیرد، چون وضعیت لایه های زمین در هر منطقه ممکن است متفاوت از منطقه دیگر باشد. این موضوع در ژاپن به دلیل نصب بیش از 10 هزار دستگاه لرزه نگار در مناطق مختلف امکان پذیر شده است چون تغییرات پوسته زمین در هر منطقه به صورت مستمر پایش می شود، از این رو می توانند تشخیص دهند زلزله ای که اتفاق می افتد نشانه چیست. اما در ایران و به ویژه اطراف تهران تعداد ایستگاه های لرزه نگار به اندازه ای نیست که بتوان اطلاعات کافی در مورد آخرین تغییرات پوسته زمین را ارائه داد، از این رو پیشنهاد می شود محققان ایرانی روی این موضوع مطالعه بیشتری داشته باشند و تعداد ایستگاه های شتاب نگار و لرزه نگار در اطراف تهران افزایش پیدا کند تا در تشخیص این موضوع کمک موثری اتفاق بیفتد. اما آنچه از بررسی وضعیت گسل های تهران در چند سال اخیر نشان می دهد این است که محدوده گسل های شهر تهران فعال است. همین موضوع نشان دهنده این است که تهران در محدوده لرزه خیزی واقع شده است چون هر سال تعدادی خرد لرزه در حال رخ دادن است. این نکته را اضافه کنم که زلزله شناسان به لحاظ زمین شناسی برای اثبات فعال بودن یک گسل سه مولفه را بررسی می کنند. مولفه اول این است که زلزله های کوچک در محدوده گسل اتفاق بیفتد. دوم آنکه براساس مطالعات زمین شناسی مشخص شود که یک گسل در طول هزار سال گذشته فعال بوده است و مولفه سوم بررسی سفرنامه های تاریخی است. البته سطح آمادگی تهران در برابر زلزله نسبت به سال های گذشته افزایش یافته است اما هنوز هم نیاز است که روی آن کار شود. سیستم هشدار سریع زلزله که اخیرا تعدادی از آن روی گسل «مشا» نصب شده است تا چه اندازه می تواند برای شهری مثل تهران مفید باشد؟ به طور قطع مفید است. تاکنون 14 ایستگاه شتاب نگار به صورت آزمایشی روی گسل «مشا» و محدوده پیرامونی شهر تهران که پتانسیل لرزه خیزی بالایی دارد نصب شده است اما مسلما باید تعداد این دستگاه ها زیاد شود. یعنی چه تعداد ایستگاه شتاب نگار در مقایسه با ژاپن برای امکان پذیر شدن هشدار سریع زلزله تهران نیاز است؟ اگر هشدار فقط برای شهر تهران باشد حداقل 30 ایستگاه شتاب نگار نیاز است که به صورت حلقه ای اطراف تهران نصب شوند. اما اگر هشدار سریع برای شهرهای همجوار همچون کرج هم نیاز باشد باید تعداد بیشتری ایستگاه در نظر گرفته شود.البته این موضوع قابل مقایسه با ژاپن نیست چراکه در ژاپن هشدار سراسری برای تمامی شهرها ارسال می شود و فقط برای یک شهر نیست. آیا هشدار سریع در حد 10 ثانیه قبل از وقوع زلزله برای شهری همچون تهران مفید خواهد بود؟ یکی از ویژگی های مفید سیستم هشدار سریع زلزله این است که هشدار سریع به غیر از شهر اصلی، برای شهرهای همجوار نیز مفید است. به عنوان مثال ممکن است هشدار سریع 10 ثانیه قبل از وقوع موج دوم زلزله برای شهروندان تهران مفید نباشد اما برای کرج مفید است. چون اگر کانون زلزله در تهران باشد، برای تهران زمان زیادی نیست اما ممکن است تا رسیدن موج دوم زلزله به شهر کرج 20 ثانیه زمان سپری شود و در نتیجه هشدار سریع به اهالی کرج موثر خواهد بود. آیا فرصت مفید 10 ثانیه ای هشدار سریع زلزله را تایید می کنید یا خیر؟ بله. 10 ثانیه حتما مفید است. حتی 5 ثانیه هم می تواند مفید باشد. این فایده از این جهت است که اگر شما بدانید قرار است پنج ثانیه دیگر زلزله ای رخ دهد می توانید در همان فرصت پنج ثانیه به زیر میز بروید (البته این کار نیاز به تمرین و آمادگی دارد) اما اگر به صورت ناگهانی با زلزله مواجه شوید هیچ اقدامی نمی توانید انجام دهید. نکته دیگری که می توانم اضافه کنم این است که فرصت پنج ثانیه برای بهره برداران مختلف نتیجه متفاوتی دارد. ممکن است 10 ثانیه برای یک شهروند عادی زمان چندان مفیدی نباشد اما برای یک سازمان یا شرکت مثل شرکت گاز که مسوولیت اتصال و قطع شریان های حیاتی شهر را دارد بسیار می تواند مفید باشد. به تعبیر دیگر 10 ثانیه قبل از وقوع زلزله برای بهره برداران می تواند ارزش های متفاوتی داشته باشد. شرکت های آب، برق و گاز می توانند برحسب اولویت های خود ورودی یک بخش را قطع کنند و مانع از وقوع حوادث ثانویه بعد از زلزله همچون آتش سوزی شوند. البته در ژاپن متفاوت از کشور ما است. چون فرصت طلایی برای هشدار بر حسب ساختگاه زمین شناسی، موقعیت و نوع زمین لرزه ها، در مناطق و کشورهای مختلف متفاوت است. در حال حاضر فرصت طلایی برای هشدار سریع زلزله در ایران چند ثانیه است؟ به موقعیت زمین لرزه بستگی دارد. به عنوان مثال اگر کانون زلزله در فیروزکوه باشد چون تا شهر تهران فاصله 70 کیلومتری دارد و موج اول و دوم زلزله نیز سرعت مشخص دارند که بین 15 تا 17 کیلومتر در ثانیه است،می توان از طریق امواج مخابراتی که سرعتی به اندازه سرعت نور دارند هشدار سریع زلزله را 10 تا 15 ثانیه قبل از رسیدن موج دوم زلزله مخابره کرد که می تواند برای قطع شریان های حیاتی مفید باشد. چند پارامتر برای مشخص شدن زمان هشدار سریع زلزله وجود دارد. پارامتر اول اینکه دستگاه شتاب نگار چقدر به کانون زلزله نزدیک است چون زمانی هم صرف ارسال اطلاعات از کانون زلزله به ایستگاه خواهد شد. دوم آنکه کانون زلزله چه فاصله ای تا شهر دارد و سوم آنکه تعداد دستگاه های شتاب نگار چقدر است. در حال حاضر به صورت آزمایشی چهار ایستگاه شتاب نگار روی گسل مشا نصب شده است و هم اکنون در حال ارزیابی سیستم هستیم. چند سال طول می کشد تا ایستگاه های شتاب نگار از حالت آزمایشی به حالت عملیاتی تبدیل شوند؟ شروع پروژه هشدار سریع زلزله در ژاپن براساس نیاز قطارهای سریع السیر بود که استارت اولیه کار حدود 10 تا 15 سال زمان برد تا سیستم هشدار سریع به کار گرفته شد. در مرحله بعد سیستم هشدار سریع به کل کشور تعمیم پیدا کرد و سیستم هشدار سریع سراسری شد. البته هنوز هم یکسری اقدامات باقی مانده است. به نظر می رسد این پروسه نیز در ایران بین 10 تا 11 سال دیگر زمان برای تکمیل نیاز دارد چراکه بخشی از آن به عهده سازمان مدیریت بحران است و بخشی دیگر به عهده سازمان های بهره بردار است که بتوانند زیرساخت های خود را ارتقا دهند و از سامانه هشدار سریع زلزله استفاده عملیاتی کنند. یکی از تفاوت هایی که ایران وژاپن در مقابله با زلزله با یکدیگر دارند این است که شهروندان ژاپنی با مقوله زلزله بسیار آشنا هستند به گونه ای که زلزله جزئی از زندگی روزمره آنها شده است بنابراین مشکل زیادی در زمان اطلاع رسانی 10 ثانیه ای قبل از وقوع زلزله ندارند اما ایران این گونه نیست. بنابراین موضوع مهمی که نیاز به پیگیری دارد آموزش شهروندان برای عکس العمل به موقع و متناسب در برابر زلزله است. یکی از نکات ساده ای که شهروندان باید به آن توجه کنند این است که در هر موقعیتی که هستند زمانی که در مکان های عمومی حاضر می شوند موقعیت درب های خروجی را شناسایی کنند. در بسیاری از مواقع خروج از محل حادثه بهترین راهکار نیست چون منجر به تجمع و هرج و مرج می شود. بنابراین پیش از اینکه این پروژه وارد فاز کاربردی برای اطلاع رسانی عمومی شود باید آموزش های لازم و کاربردی به شهروندان داده شده تا ظرفیت های آمادگی شهروندان زیاد شود و شهروندان بتوانند برخورد صحیحی با حادثه داشته باشند وگرنه اطلاع رسانی عمومی نتیجه ای جز هرج و مرج، گرفتاری و پیچیدگی نخواهد داشت و ممکن است حتی تبعات زلزله را بیشتر کند، ضمن آنکه سازمان های مرتبط با شریان های حیاتی شهر نیز باید به این پروژه وارد شوند چون در این پروسه فقط بخش توسعه سیستم مرکزی مربوط به ما است و اینکه از این سیگنال استفاده شود یا خیر باید در ادامه روی آن کار شود. آیا بیشتر شدن تعداد ایستگاه های شتاب نگار در شهری مثل تهران کمک می کند که زمان هشدارسریع از 10 ثانیه به 15 ثانیه یا بیشتر برسد؟ بله اگر زلزله در مسافت دورتری از شهر اتفاق بیفتد و ما نزدیک آنجا ایستگاه نداشته باشیم، امواج این زلزله حرکت می کند و می آید تا به تهران می رسد و عملا شاید زمان هشداری نداشته باشیم. ولی اگر در همان نزدیکی کانون زلزله ایستگاهی داشته باشیم، درهمان نقطه زلزله توسط ایستگاه ثبت می شود و از طریق امواج رادیویی مخابره می شود. در نتیجه تعداد ایستگاه ها در ثبت و مخابره زلزله بسیار مهم است. اگر هم اکنون زلزله ای 7 ریشتری در تهران رخ دهد، دستگاه های شتاب نگاری که در تهران نصب شده، چه کمکی می توانند بکنند؟ بازهم این موضوع به موقعیت و کانون زلزله بستگی دارد. ایستگاه های نصب شده در شرق تهران و روی گسل «مشا» است. اگر کانون زلزله روی گسل «مشا» باشد این سیستم کاملا می تواند مفید عمل کند و 10 ثانیه قبل هشدار دهد. اما اگر زلزله در جای دیگر به عنوان مثال غرب تهران رخ دهد به دلیل اینکه هنوز ایستگاه های شتاب نگار در غرب تهران نصب نشده اند نمی تواند مفید باشد. نکته دیگری که وجود دارد این است که علاوه بر دستگاه های هشدار سریع زلزله که می تواند کمک کننده باشد سامانه مدیریت اطلاعات بحران است و نیاز است برای مدیریت موضوع بحران به این سیستم هم توجه شود. این سامانه بعد از وقوع زلزله بر حسب بزرگی و شدت آن، خسارات ناشی از زلزله را تخمین می زند. بنابراین بهترین راهکار برای مدیریت بحران زلزله این است که تمامی سیستم ها با هم توسعه پیدا کنند. 15 سال پیش موسسه بین المللی جایکا در مورد زلزله تهران مطالعات جامعی را انجام داده بود. آیا طی سال های اخیر این موسسه تحقیقات خود را به روز کرده است؟ موسسه جایکا چند سال پیش مطالعاتی در مورد بحث خطرپذیری تهران انجام داد اما هنوز این مطالعات به روز نشده است. آیا در ژاپن سوله های بحران مشابه آنچه در ایران ساخته شده است، وجود دارد؟ اگر وجود دارد در مواقع عادی و غیر بحرانی از این سوله ها چه استفاده ای می شود؟ بله، در ژاپن هم سوله های مدیریت بحران وجود دارد. پیشنهاد ایجاد سوله های مدیریت بحران نیز در مناطق مختلف شهر تهران از سوی موسسه جایکا بود. کاربری تعدادی از سوله های بحران در مواقع عادی و غیربحرانی منحصرا اختصاص به کارکرد مدیریت بحران دارد و هیچ کارکرد دیگری برای آنها تعریف نشده است اما برای برخی دیگر از سوله های مدیریت بحران کاربری چندگانه تعریف شده است.
سه شنبه ، ۵آبان۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فردا نیوز]
[مشاهده در: www.fardanews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 10]
-
گوناگون
پربازدیدترینها