واضح آرشیو وب فارسی:فارس: نگاهی به مجموعه شعر علی آبان
در پیرهن تو سنگری جا مانده
مجموعه شعر «در پیرهن تو سنگری جا مانده» پیرامون جنگ و دفاع مقدس است و بطور ویژه ای اشاراتی به بازماندگان جنگ تحمیلی دارد. جانبازانی که از خود گذشتند تا در تاریخ بمانند و عاقبت بخیر شوند.
خبرگزاری فارس- گروه ادبیات انقلاب اسلامی: در سال های اخیر یکی از سوالاتم در فضای ادبیات مسئله فاصله گرفتن روز به روز محیط آکادمیک و دانشگاه از جلسات شعر آزاد در سراسر کشور است. فاصله ای که گویا اساتید دانشگاهی همت به پر کردن آن نمی کنند. گویا تلاشی برای پذیرفتن قالب سپید در نقد و بررسی محیط دانشگاهی ندارند. البته باید اقرار کرد که این قالب شعری در برابر قوالب دیگر همچون غزل و مثنوی بسیار کم سن و سال است و این کودک را توان برابری با پیران ذکر شده نیست . اما به راستی که اگر محیط آکادمیک را خانه ای برای قوالب شعردر نظر بگیریم کدام یک نیاز به توجه و تربیت بیشتر دارد؟ پیرمرد با تجربه کلاسیک یا کودک تازه متولد شده سپید؟ شعر سپید به زودی پا به سن می گذارد و به دوران نوجوانی خود می رسد و هر گونه تربیت شده باشد با محیط اطراف خود بر خورد خواهد داشت . در این میان اساتید آینده نگری نیز وجود دارند که گاهی دست از باستان شناسی کلمات بر می دارند و خود را در میان جمع قرار می دهند تا بهره ای از اتفاقات روزمره ببرند و به نوعی خود را به روز کرده باشند . علی آبان را سال هاست می شناسیم، حتی پیش از آنکه نام خانوادگی اش را تغییر دهد، دفتر شعر سپید دیگری از او خوانده ایم. وی از جمله اساتید دانشگاهی و شاعرانیست که در کنار شعر موزون، شعر آزاد نیز می نویسد و شاید مجموعه «در پیرهن تو سنگری جا مانده» نمونه خوبی باشد برای بررسی این موضوع که دانشگاه زبان و موسیقی را به همراه تکنیک های کهنه به نسل شاعران سپید نویس انتقال می دهد. به طوری که تلاش بسیاری دیده می شود تا نمونه های شعر سپید شبیه شعر کلاسیک شوند. البته اگر قالب هایی همچون نیمایی و قصیده بود حتما این امر در نظر مخاطب زیبا جلوه می کرد و قابل تقدیر بود. شعر بی دروغ شعر بی تخیل هم می تواند شعری بزرگ باشد برای فهمیدن تو باید از تعریف ها گذشت که معرف تو ارتفاع آسمان سای توست افلاطون، شنیده ها را تعریف کرد من دیده ها را حماسه را از تو تراشید که شعر بی دروغ شعر بی نقاب یعنی تو (صفحه57) مجموعه شعر «در پیرهن تو سنگری جا مانده» سروده دکتر آبان شامل 45 شعر سپید و چند رباعی است که در 80 صفحه توسط انتشارات سوره مهر به چاپ رسیده است. فضای علمی این مجموعه همانطور که از عنوان نمایان است، پیرامون جنگ و دفاع مقدس است و بطور ویژه ای اشاراتی به بازماندگان جنگ تحمیلی دارد. جانبازانی که از خود گذشتند تا در تاریخ بمانند و عاقبت بخیر شوند. این مجموعه شعر از نظر محتوایی قابل تقدیر است چرا که اشاراتی به چگونگی زندگی آنها و زخم های خونین شان دارد و مشکلاتشان را مطرح می کند و آه می کشد. ترکش سرکش تو که درد می کشی ستون فقرات روزگار پیرتر می شود تو که درد می کشی پزشکانت احساس بیهودگی را کاملا در خود حس می کنند و این ترکش سرکش علم پزشکی را به زانو درآورده است ... (صفحه67) آبان در این مجموعه با نگاهی سنتی، سپیدنویسی کرده است . حتی در محورهای عمودی، روایات داستانی را به روایات شعری ترجیح داده است ! مخاطب در اکثر شعر ها درگیر روایت فلسفی و روایت خیال انگیر نمی شود و کاملا ساده از کنار معنا عبور می کند . به نحوی که گویا قبلا خود نیز به آن فکر کرده است و دوباره به یادش آمده است. اما در محورهای افقی و سطرها با تصاویری متفاوت تر مواجه می شویم . تصاویری خیال انگیز اما وام گرفته ازتکنیک های سنتی ادبیات دانشگاهی بی آنکه شاعرتغییر و تصرف شاعرانه ای در آن ایجاد کرده باشد. البته این تکنیک ها جزء ادبیات پایه و سنتی ما محسوب می شوند اما تکرار آن در آثار متفاوت لذت متن را کم می کند و باید شیوه ی دیگری برایش در نظر گرفت . ... مگر نه این است که رعد، صدایش را از گسست صدایش دارد ؟! / هیبت تو نفس می کشد هنوز ...(صفحه60) ... تمام امید تو این است / که معلم بگوید : آفرین پسرم بیست! / تمام ترس من این است / که مادرم بگوید : / پسرم، پدرت دیگر نیست (صفحه59) ... مادر رفت / آسیاب زیر آب ها مدفون شد / و روزگار شد آسیاب مردم روستا(صفحه32) عینک سیاهت را بردار / بسپار به قاب سفید موزه ها... (صفحه29) شاعر برای نام گذاری و عنوان شعرها از هما نگاه سنتی بهره برده است و این که نام اثر بهتر است قسمتی از ساختار و فرم شعر باشد را به فراموشی سپرده است . به طوری که شعرها اگر بدون نام باشند چندان در تاویل و خوانش تغییری نمی کند و چه بسا بهتر بود نام را پازلی از معنا یا صورت شعر قرار می داد که با نبودش چالشی ایجاد شود . فکه، مکه / چفیه فروشان ملکوت / برخیز قهرمان / ترکش سرکش / طواف ویلچر در پایان گفتنی است که هر چند مجموعه «در پیراهن تو سنگری جا مانده» نتوانست از مجموعه های خوب دفاع مقدس باشد اما همین حضور فعالان دانشگاهی در قلم زدن شعر سپید و آزاد جای خوشحالی دارد . یادداشت : مجید سعدآبادی انتهای پیام/و
94/07/24 - 00:09
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 74]