واضح آرشیو وب فارسی:قدس آنلاین: محققان پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری با ارائه روش نوینی برای تثبیت آنزیم ها بر روی بسترهای نانویی به منظور تولید بیوکاتالیست های قابل کاربرد در بسیاری از واکنش های شیمیایی، موفق به کسب جایزه شیمی سبز از سوی یونسکو شد.به گزارش قدس انلاین ، دکتر مهدی محمدی در گفت وگو با ایسنا با بیان این که این تحقیقات از سه سال قبل آغاز شده است، گفت: عمده کارهای تحقیقاتی من بر روی تثبیت آنزیم ها و استفاده از آنها در واکنش های شیمی آلی است که به آن بیوکاتالیست اطلاق می شود. این حوزه میان رشته ای در میان جامعه شیمی ایران بسیار نوپا بوده و با وجود پیشرفت های گسترده دنیا، دانشگاه ها و مراکز بسیار معدودی در این زمینه فعالیت می کنند. مجری طرح با تاکید بر این که در مدت سه سال این تحقیقات در زمینه تثبیت آنزیم ها بر روی بسترهای مختلف قندی و نانو با استفاده از روش های مختلف متمرکز شده است، افزود: اگر بخواهیم از آنزیم ها استفاده های صنعتی بیشتری داشته باشیم باید این آنزیم ها را از طریق تثبیت بر بسترهایی به صورت هتروژن در بیاوریم؛ از این رو تثبیت آنزیم گامی مهم در کاربردی کردن و صنعتی سازی آنزیم ها به شمار می رود. محمدی آنزیم ها را کاتالیزگر فرایندهای زیستی توصیف کرد و یادآور شد: این کاتالیزگرهای زیستی در انجام واکنش ها، نقش مهمی ایفا می کنند که در سال های اخیر به دلیل انتخاب گری بالا و عدم آلایندگی محیط زیست کاربردهای وسیعی پیدا کرده اند. وی با اشاره به مطالعات انجام شده در این زمینه گفت: در این مطالعات با هدف بالا بردن کارایی بیوکاتالیست و غلبه بر مشکل پرهزینه بودن واکنش های آنزیمی، روش های گوناگونی برای تثبیت آنزیم ها بر روی بسترهایی با ساختارهای نانویی به کار گرفته شده اند، از آنزیم های تثبیت شده همچنین در بسیاری از واکنش های شیمیایی همانند هیدرولیز انتخابی روغن ماهی، تفکیک انانتیومرهای ترکیبات آلی، از بین بردن آلاینده های شیمیایی و تولید سوخت زیستی استفاده شده است. مجری طرح به نقش آنزیم ها در تولید بیودیزل اشاره کرد و افزود: آنزیم ها قادر به تجزیه چربی ها و تبدیل آن به «متیل استر اسیدهای چرب» هستند که گزینه اصلی جانشینی کاتالیزگرهای شیمیایی در تولید سوخت های زیستی به حساب می آیند. این محقق اضافه کرد: روش های شیمیایی باعث پیچیده شدن فرایند تولید بیودیزل شده و آلودگی های زیست محیطی را به همراه دارد از این رو تلاش های زیادی برای جایگزین کردن آنها با آنزیم ها در جریان است. به گونه ای که اخیرا تولید آنزیم سوخت های زیستی در چین آغاز شده است؛ ولی مشکلات زیادی همچنان گریبانگیر این فرایند است. استادیار پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک با بیان این که در مطالعات زیادی تلاش کردیم تا بیودیزل را به روش آنزیمی تولید کنیم، افزود: یکی از مشکلات تولید آنزیمی بیودیزل، گران بودن و زمان بر بودن فرایند است که تمرکز اصلی این گروه تحقیقاتی بر غلبه بر این مشکلات متمرکز شده است. محمدی، استفاده از روشهای ارزان قیمت و موثر تثبیت آنزیم بر روی بستر را از جمله راهکارهای کاهش هزینه های تولید بیودیزل نام برد و خاطرنشان کرد: در پروژه های متعدد از بسترهای متفاوتی مانند سیلیکا، سیلیکا با ساختار نانو حفره ای و نانو مگنت استفاده شده است. وی با تاکید بر این که تثبیت آنزیم منجر به کاهش هزینه های تولید بیودیزل خواهد شد، اظهار داشت: زمانی که آنزیم بر روی بستر تثبیت می شود، آنزیم به حالت هتروژن درمی آید که در این حالت می توان چندین بار از بیوکاتالیست به دست آمده استفاده کرد و این امر در نهایت منجر به کاهش هزینه های تولید بیودیزل و هر فرایند آنزیمی دیگری خواهد شد. مجری طرح روش تثبیت آنزیم بر روی بستر را روش «کووالانسی» ذکر کرد و افزود: یکی از مشکلات تثبیت غیر کوالانسی آنزیم این است که در حین واکنش، چون بر همکنش ها ضعیف است، آنزیم ها در حین واکنش از بستر کنده می شود و این امر منجر به هدر رفت آنزیم و کاهش چشمگیر فعالیت آن می شود. ضمن آن که محصولات تولید شده در چنین شرایطی، آلوده به آنزیم های آزاد شده از بستر خواهند شد. محمدی، به نحوه ایجاد پیوند کووالانسی میان آنزیم و بستر اشاره کرد و گفت: برای این منظور به دلیل قرار گرفتن گروه های عاملی شیمیایی بر روی بستر، لازم است سطح بستر اصلاح شود و از سوی دیگر سطح آنزیم ها پوشیده از گروه هایی چون کربوکسیلیک اسید، آمین و هیدروکسیل است که چنین وضعیتی، امکان بهره گیری از واکنش های مختلف شیمیایی برای تثبیت آنزیم ها بر روی بستر را فراهم می کند. استادیار پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک در عین حال پیوند کووالانسی را پیوند پیچیده ای دانست و افزود: هرچه شرایط پیوند سخت تر باشد فعالیت آنزیم ها کاهش می یابد ولی در روشی که اخیرا ما برای تثبیت آنزیم ها بر روی بستر با این تکنیک ارائه کردیم، آنزیم ها کاهش فعالیت نداشتند. وی مزیت دیگر این روش را در سرعت اتصال دانست و گفت: در روش های معمول تثبیت آنزیم تا 24 ساعت زمان نیاز است ولی در روش ارائه شده، در مدت 10 دقیقه تا یک ساعت فرآیند تثبیت با راندمان بالای 90 درصد صورت می گیرد. مجری طرح، نتایج این مطالعات را ارائه طرحی در حوزه شیمی سبز دانست و خاطرنشان کرد: به دلیل ویژگی های منحصر به فرد نحوه اتصال آنزیم ها بر روی سطح بستر و همچنین نوآوری و خلاقیت ارائه شده، این طرح موفق به کسب جایزه شیمی سبز از سوی یونسکو شد. محمدی به جزئیات این جایزه اشاره کرد و یادآور شد: یونسکو با همکاری یک شرکت روسی تولید کننده کودهای شیمیایی و اتحادیه بین المللی شیمی محض و کاربردی قراردادی را منعقد کردند که به مدت پنج سال اعتباراتی را به دانشمندان جوان کمتر از 35 سال که در زمینه شیمی سبز فعال هستند اختصاص دادند و این اعتبارات از سوی شرکت روسی تامین می شود. وی با بیان این که امسال دومین سال اعطای این جایزه بود، افزود: در سال جاری با ارائه روش نوینی برای تثبیت آنزیم جهت تولید بیودیزل به همراه پنج نفر از دانشمندان کشورهای ایتالیا، بلغارستان، آفریقای جنوبی، آرژانتین و استرالیا از میان 120 طرح ارائه شده از سراسر دنیا، موفق به کسب این جایزه تحقیقاتی شدم. این محقق هدف از اعطای این جایزه را کمک به استعدادهایی دانست که فعالیت های علمی قابل توجهی داشته و در حوزه شیمی سبز فعالیت می کنند. وی با بیان این که بخشی از این مطالعات نیز از طرف آکادمی جهانی علوم (TWAS) در قالب بودجه تحقیقاتی 11 هزار دلاری مورد حمایت قرار گرفته است، افزود: این بودجه به دانشمندان کمتر از 40 سال کشورهای در حال توسعه اعطا می شود. این محقق جوان توجه بیشتر جامعه شیمی به حوزه های میان رشته ای را خواستار شد و اضافه کرد: آینده شیمی ایران در گرو ساختارشکنی دانشمندان جوان این رشته در از بین بردن مرزهای سنتی و کاذب ایجاد شده میان علوم مختلف و توجه بیشتر به حوزه های نوین شیمی است.
شنبه ، ۱۸مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: قدس آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 14]