واضح آرشیو وب فارسی:شهرآرا: زارع / علیزاده - دکتر طلال عتریسی رئیس دانشکده جامعه شناسی سیاسی دانشگاه بیروت و یکی از تحلیلگران برجسته لبنانی است. وی دکترای جامعه شناسی سیاسی خود را از دانشگاه سوربن فرانسه گرفته و صاحب چندین کتاب و مقاله به طور تخصصی در حوزه ایران است و یکی از مطرح ترین ایران شناسان در منطقه است. در حاشیه مراسم «مشهد جهانی، تشکل های جهانی» گفتگویی اینترنتی با او انجام داده ایم که بخش هایی از آن در ادامه خواهد آمد. آقای دکتر، ابتدا تحلیل خودتان را درباره کلیت اوضاع در منطقه بفرمایید؟ وضعیت در منطقه، وضعیت بدون ثبات و درحال گذار است و به طور کلی کشورها در حال موازنه قوا هستند و هرکدام از کشورها گاهی موفق و گاهی در حاشیه هستند. این مسئله دلیل تاخیر اجرای راه حل سیاسی در یمن و سوریه و عراق است. آمریکا و هم پیمانان او قصد واردشدن به نبرد مستقیم با تروریسم را ندارند. زیرا منتظر هستند موازنه جدید منطقه ای در خاورمیانه رخ دهد. ازاین جهت من اسم این مرحله را مرحله انتقالی گذاشته ام تا موازنه قوا کاملا روشن شود. اوضاع سیاسی و میدانی در سوریه به چه شکلی است و موازنه قدرتی مطرح در این کشور به سود چه کشورها و گروه هایی است؟ در حال حاضر موازنه قدرت تا حد زیادی مساوی است. اما در حوزه سیاسی همه جریانات معتقدند که راه حل اساسی بحران در همین حوزه است. راه حل هایی نیز از طرف روسیه و ایران مطرح شده به این صورت که انتخابات پارلمانی در این کشور انجام شود. آنچه در مسئله سوریه مهم به نظر می رسد، این است که مواضع اروپایی ها در قبال این بحران تغییر کرده و آن ها اکنون از سوریه با حضور بشاراسد حتی در مرحله انتقالی سخن می گویند. اما قبلا بحث سر این بود که اسد بماند یا برود. اوضاع خط ضدمقاومت مثل عربستان و ترکیه را چه طور ارزیابی می کنید؟ این نیروها به چند دلیل در وضعیت استراتژیک مناسبی به سر نمی برند. اول مشکلات داخلی آن هاست. به خصوص در ترکیه و مشکلاتی که حزب عدالت و توسعه با حزب کارگران کردستان (پ ک ک) دارد و مبارزاتی که در حال انجام است و همچنین نبرد انتخاباتی اردوغان و وضعیت ناگوار انتخابات برای حزب حاکم. دوم طرح نیروهای ضدمقاومت برای سرنگونی حکومت اسد بعد از ۵سال با شکست مواجه شده است. سوم تلاش این محور برای اینکه بتوانند ایران را دچار انزوا کنند، موفق نبوده است. چهارم اینکه برای مبارزه با گروه های تروریستی در سوریه اکنون اجماع بین المللی شکل گرفته است. بنابراین به این چهار دلیل اوضاع کشورهای حامی تروریسم، اوضاع مناسبی نیست. از سوی دیگر، این کشورها اکنون تلاش می کنند از طریق درگیری ها در سوریه و یمن اوضاع مذاکرات را به نفع خودشان برگردانند و قدرت چانه زنی خود را افزایش دهند. از سمت دیگر مذاکرات هسته ای ١+۵ با ایران که به نتیجه رسیده، کشورهای منطقه ای حامی تروریسم را به شدت نگران کرده است. آن ها فکر می کردند ایران درنهایت در اثر تحریم دچار فروپاشی خواهد شد، اما محاصره اقتصادی غرب علیه ایران کم کم درحال رفع شدن است. لذا وضعیت برای کشورهای مخالف خط مقاومت در منطقه به هیچ وجه مطلوب نیست. از نظر شما، آیا اساس درگیری ها در منطقه مذهبی است؟ نکته ای که باید به آن توجه داشته باشیم، این است که هرچند رسانه های کشورهای عربی خلیج فارس تلاش می کنند نشان دهند این جنگ، یک جنگ طائفه ای است اما نبرد و جنگی که گروه های تکفیری در منطقه به راه انداخته اند، فقط مختص شیعیان نیست و حتی گروه ها و علمای اهل سنت را هدف قرار داده اند. مسئله دوم این است که عموما کشورهای عربی مشکلی با شیعیان ندارند و حتی بعضی حکام عرب در گذشته روابط بسیار خوبی با جهان تشیع داشته اند اما این آل سعود، رسانه ها و علمای آن است که در بسیاری از زمینه ها با ایران در حال رویارویی است و برخی کشورهای عربی هم از آن تبعیت می کنند. آیا ورود نیروهای حزب ا... به درگیری های سوریه دلیلی بر مدعای این گروه نیست؟ تروریست های سوریه از همان ابتدای حضورشان در این کشور شعارهایی علیه حزب ا... مطرح کردند و گفتند که نبرد بعدی با این جنبش خواهد بود. ائتلاف معارضین سوریه گفته بود که به دنبال تغییر روابط سوریه با ایران، حزب ا... و گروه های مقاومت اسلامی هستند. از این جهت حزب ا... در مقابل دو انتخاب قرار گرفت. گزینه اول این بود که در لبنان بنشیند و منتظر شود تا گروه های تروریستی وارد لبنان شوند. گزینه دوم این بود که در منطقه ای خارج از مرزهای لبنان با این گروه ها نبرد کند که این اتفاق افتاد. حزب ا... نیز مناسب دید قبل از حمله تکفیری ها به سمت لبنان، وارد سوریه شود و جنگ را در سوریه انجام دهد. با توجه به تغییر نگاه دولت های غربی درباره سوریه و تاکید بر امکان باقی ماندن بشاراسد در قدرت، آیا غربی ها طرح خاورمیانه بزرگ را رها کرده اند یا اینکه این حرکتشان یک تغییر تاکتیک است؟ غربی ها تلاش بسیاری برای اجرای طرح خاورمیانه بزرگ به همان شکلی که طراحی شده بود، انجام دادند. اما گمان نمی کردند خطر تکفیری ها بدین سطح گسترده و همه گیر شود. گمان می کردند موضوع تکفیری ها مشابه افغانستان خواهد بود. نیروهایی به افغانستان در دوران شوروی گسیل داده شده و با بسته شدن مرزهای این کشور، این موضوع همانجا به پایان رسید. اما اوضاع در منطقه اوضاع متفاوتی شده است، ازاین رو از طریق سوریه نتوانستند به پروژه خاورمیانه بزرگ دست یابند. پاسخ خط مقاومت نیز بزرگ تر از آنی بود که انتظار داشتند. البته تا حدی این کشورها نیز قانع شدند که دیگر نمی توان بر طبل رفتن بشار اسد کوبید. این در حال حاضر به مثابه یک عقب نشینی تلقی می شود.
یکشنبه ، ۱۲مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: شهرآرا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 35]