محبوبترینها
کدام رنگ کاغذ دیواری مناسب فضای شماست؟
چه چیزهایی دیگر در دکوراسیون مد نیست؟!
بررسی قیمت تیرچه + قیمت تیرچه کرومیت + قیمت یونولیت
خرید و قیمت ورق در مشاوران آهن + [مشاوره رایگان]
تی‌وی وال: ایده‌ای نوین برای دکوراسیون داخلی
انواع ریل دستگاه‌های CNC + جدول مقایسه معایب و مزایا
خرید سوسیس پرکن اصل با گارانتی
تشخیص دیسک و صفحه اصلی از تقلبی (6 راه ساده)
بهترین روش های چاپ جعبه محصولات + ویژگی ها و کاربردها
بهترین روش های چاپ جعبه محصولات + ویژگی ها و کاربردها
ده راهنمایی برای نوازندگان مبتدی یوکللی
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1810399688
عملکرداقتصادایران ازبرنامه۱تاپنجم توسعه
واضح آرشیو وب فارسی:اقتصاد دان: گزارشی از وضعیت اقتصادی ایران از برنامه اول تا پنجم توسعه اقتصاد ۳۵ساله ایران به روایت آمار/ مقایسه اقتصادی دولت هاشمی با احمدی نژاد اقتصاددان – یکی از شیوه های قضاوت در مورد عملکرد دولت ها و اقتصاد ۳۵ ساله ایران آمار است، آمارهای که به وضوح نشان می دهد دولت ها با میلیاردها دلار درآمد نفتی چه خروجی داشته اند که مرور آمارهای اقتصادی و برنامه های توسعه دولت هاشمی رفسنجانی و دولت احمدی نژاد در نوع خود جالب است. به گزارش خبرنگار اقتصادی میزان ، بهترین شیوه قضاوت در مورد عملکرد ۳۵ ساله ایران آمار است، آماری که توسط خود مدیران تهیه شده است. این شیوه قضاوت حداقل کاری است که یک رسانه می تواند انجام دهد. با توجه به این که آغاز نخستین برنامه توسعه کشور مصادف با پایان جنگ و شروع فعالیت دولت اکبر هاشمی رفسنجانی بود، بنابراین برای مقایسه و ارزیابی دولت های مختلف می توان عملکردشان را به سه دوره سال های ۶۸ تا ۷۵(دوره اول)، سال های ۷۶ تا ۸۳ (دوره دوم) و سال های ۸۴ تا ۹۱ (دوره سوم) تقسیم کرد . نگاهی اجمالی به متوسط نرخ تورم در دهه های اخیر حاکی است که ایران در ۳۵ سال گذشته در جهان جزو کشورهای صدرنشین از نظر بالا بودن نرخ تورم است، البته مرکز پژوهش های مجلس جایگاه ایران را از لحاظ بالا بودن نرخ تورم در جهان، رتبه چهارم عنوان کرده است . متوسط نرخ تورم در دهه ۶۰ حدود ۱۸٫۱ درصد بوده است که در دهه ۷۰ این رقم به ۲۴٫۴ درصد افزایش یافت و متوسط نرخ تورم در دهه ۸۰ به ۱۴٫۷ درصد رسید. همچنین نرخ تورم در سه سال نخست دهه ۹۰ یعنی سال ۹۰ تا ۹۲ حدود ۲۸٫۹ درصد و به طور کلی متوسط نرخ تورم در کل دوره یعنی از زمان پیروزی انقلاب تاکنون ۲۰ درصد بوده است . حسرت نرخ رشد اقتصادی دو رقمی بر دل اقتصاد تداوم کاهش در نرخ تورم، مستلزم پیگیری و تشدید سیاست های انضباط گرایانه پولی و مالی و ثبات نرخ ارز است که از ابتدای انقلاب تاکنون نرخ تورم در تمام دولت ها دو رقمی یا به عبارتی دیگر حسرت دو رقمی بودن نرخ رشد اقتصادی بر دل اقتصاد مانده است. تنها در دوران دولت هاشمی رفسنجانی شاهد نرخ رشد دو رقمی بودیم که تنها دلیل آن پایان جنگ تحمیلی و خروج کارخانه ها از تعطیلی و به عبارت بهتر، استفاده از ظرفیت های خالی بوده است که چنین رخدادی طبیعی است اما عمر این نرخ رشد دو رقمی تنها ۲ سال بود یعنی سال ۶۹ تولید ناخالص داخلی ایران ۱۴٫۱ درصد و سال ۷۰ حدود ۱۲٫۱ درصد رشد یافت که سرانجام در سال ۷۱ نرخ رشداقتصادی به ۴ درصد رسید . به طور طبیعی درهر کشوری بعد از جنگ، با بازگشایی دوباره کارخانجات، نرخ رشد اقتصادی آن کشور حداقل تا یک دهه دو رقمی خواهد بود، اکنون این پرسش مطرح است که چرا در دولت هاشمی رفسنجانی یعنی دوران پس از جنگ که همزمان با بازگشایی دوباره کارخانجات بود، نرخ رشد اقتصادی تنها برای دو سال دو رقمی بوده است . مروری بر مهم ترین شاخص های اقتصادی کشور در خلال دوره مورد بررسی،حاکی است از نظر شاخص، رشد اقتصادی بیشترین ثبات را در دوره دوم یعنی از سال ۷۶ تا ۸۳ در دولت خاتمی و کمترین متوسط رشد در دوره سوم یعنی طی سال های ۸۴ تا ۹۱ در دولت احمدی نژاد تجربه شده است . همچنین در بررسی وضعیت این شاخص نسبت به وضعیت منطقه و جهان مشاهده می شود که رشد اقتصادی ایران در دوره اول تقریباً معادل رشد اقتصادی منطقه و در دوره سوم حدود ۱٫۵ واحد درصد کمتر از متوسط منطقه بوده است . همچنین مقایسه رشد اقتصادی ایران با متوسط رشد اقتصادی جهان در دوره مورد بررسی نشان می دهد متوسط رشد اقتصادی ایران نسبت به متوسط رشد اقتصادی جهان در دوره اول بالاتر و در دوره سوم پایین تر بوده است. به طور کلی رشد اقتصادی ایران در دوره اول با جهان و منطقه قابل قبول بوده است. در دوره دوم نیز متوسط رشد اقتصادی ایران برابر با ۳٫۹ درصد بوده که از عربستان سعودی و ترکیه به ترتیب با نرخ های رشد متوسط ۲٫۸۵ و ۳٫۵۱ درصد بالاتر و تنها از مصر با نرخ رشد متوسط ۴٫۶۴ درصد پایین تر بوده است . افت ۹۵ درصدی ارزش پول ملی شاخص بعدی ارزش پول ملی است که طی این سه دوره، ارزش پول ملی کاهش چشمگیری داشته است. نسبت نرخ ارز پایان دوره به اول دوره به ترتیب در دوره های سه گانه برابر با ۳٫۷، ۱٫۸ و ۲٫۹ درصد بوده است. یعنی ارزش پول ملی در دوره های اول و سوم در حدود یک سوم شده است و در دوره دوم پول پول ملی نزدیک به نیمی از ارزش خود را از دست داد. در واقع ریال ایران در سال ۹۱ نسبت به سال ۶۸ حدود ۹۵ درصد ارزش خود را از دست داد . شدیدترین دوره افزایش نرخ ارز شدیدترین افزایش ها در نرخ ارز در سال ۷۴ از ۲۶۶ به ۴۰۷ تومان، سال ۷۷ از ۴۷۸ به ۶۴۶ تومان و در سال ۹۱ از ۱۲۰۴ به ۲۶۲۳ تومان اتفاق افتاده است. متوسط نرخ بیکاری در دوره اول در ایران ۱۰٫۵ درصد بوده است در حالی که در همین دوره زمانی نرخ بیکاری در کشور ترکیه ۸٫۱ درصد بوده است. در دور دوم نیز بین ایران و ترکیه و مصر بدترین عملکرد با متوسط نرخ بیکاری ۱۲٫۸ درصد مربوط به ایران بوده است . متوسط ورود سرمایه گذاری مستقیم خارجی به کشور در دوره های دوم و سوم به ترتیب ۱٫۳ میلیارد و ۲٫۷ میلیارد دلار بوده است در حالی که در همین دوره سه کشور عربستان سعودی، مصر و ترکیه عملکرد بهتری نسبت به ایران داشته اند به طوری که در سال ۲۰۱۱ جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران حدود ۲۵ درصد سرمایه گذاری مستقیم خارجی کشورهایی مانند ترکیه و عربستان بوده است . بهبود ضریب جینی با فقیرتر شدن همه مردم از نظر شاخص های توزیع درآمد نیز متوسط ضریب جینی از سال ۶۸ تا ۹۱ به طور میانگین ۰٫۴۰ بوده است، البته به اعتقاد کارشناسان استفاده از این متغییر باید با آگاهی از تمام محدویت ها صورت گیرد. به عنوان مثال با بهبود ضریب جینی می توان شاهد افزایش گستره و عمق فقر باشیم یعنی اگر همه اقشار جامعه به صورت همزمان فقیرتر شوند، ضریب جینی بهبود می یابد اما در واقع فقر در کشور گسترش می یابد . وضعیت اقتصادی کشور در دولت هاشمی رفسنجانی در دولت هاشمی رفسنجانی یعنی از سال ۶۸ جمعیت کشور از ۵۳٫۱۷ میلیون نفر به ۶۰ میلیون نفر رسید که در این دوره متوسط نرخ رشد تولید ناخالص داخلی حدود ۳٫۹ درصد و رشد سرمایه گذاری در این دوره به طور متوسط ۵٫۹ درصد بوده است، به طوری که سال ۷۳ رشد سرمایه گذاری ایران منفی ۱۴٫۲ درصد رسید . در همین دوره زمانی نرخ تورم به طور میانگین ۲۲٫۸ درصد بود که بیشترین نرخ تورم در سال ۷۴ با ۴۹٫۳ درصد و کمترین آن در سال ۶۹ با ۸٫۹ درصد بوده است . نسبت هزینه ۱۰ درصد ثروتمندترین به ۱۰ درصد فقیرترین خانوارها از سال ۶۸ تا ۷۵ به طور متوسط ۱۵٫۳ درصد بوده است. همچنین متوسط درآمد صادرات نفت و گاز حدود ۱۵٫۸ میلیارد دلار بوده است که سال ۶۸ درآمد صادرات نفتی ۱۲ میلیارد دلار و سال ۷۵ به ۱۹٫۲۷ میلیارد دلار رسید . این در حالی است که متوسط نرخ بیکاری در دولت هاشمی رفسنجانی ۱۰٫۵ درصد بوده است و تنها سالی که نرخ بیکاری در این دولت تک رقمی شده سال ۷۵ با ۹٫۱ درصد بوده است . همچنین نرخ ارز در سال های ابتدایی این دولت ۱۲۰ تومان بود که در سال ۷۵ به رقم ۴۴۴ تومان رسید. به طور کلی متوسط رشد پایه پولی در این دوره زمانی ۱۸ درصد، رشد نقدینگی ۲۷٫۹ درصد، رشد بهره وری کل در کارگاه های صنعتی ۱٫۷۷ درصد و متوسط ضریب جینی ۰٫۳۹۸۵ بوده است . وضعیت اقتصادی کشور از سال ۷۶ تا ۸۳ در دولت خاتمی یعنی از سال ۷۶ تا ۸۳ جمعیت ایران از ۶۱ میلیون نفر به ۶۴٫۱ میلیون نفر افزایش یافت که در این دوره رشد تولید ناخالص داخلی به طور متوسط ۳٫۹ درصد بوده است . دولت خاتمی، اقتصاد کشور را در شرایط کاملا رکودی از هاشمی رفسنجانی تحویل گرفت که یکی از علت های اصلی تشدید رکود در کشور کاهش شدید قیمت نفت بود. با روی کار آمدن دولت خاتمی قیمت نفت به ۸ دلار در هر بشکه نیز رسید اما همزمان با آغاز برنامه سوم توسعه از سال ۷۹ تا ۸۳ به نوعی می توان گفت دولت خاتمی از لحاظ شکوفایی اقتصاد موفق عمل کرد. شاهد این مدعا این است که بیشترین رشد تولیدناخالص داخلی مربوط به سال ۸۱ و ۸۲ به ترتیب ۷٫۶ و ۶٫۸ درصد بوده است . صادرات نفت و گاز در این دوره زمانی به طور متوسط ۲۱٫۷ میلیارد دلار بوده که کمترین آن با ۹٫۹۳ در سال ۷۷ و بیشترین آن با ۳۶٫۸۳ میلیارد دلار در سال ۸۳ رخ داده است. نرخ بیکاری در ابتدای دولت خاتمی ۱۳٫۱ درصد بود که در پایان دولت وی به ۱۰٫۳ درصد رسید، ناگفته نماند متوسط نرخ بیکاری در این دولت ۱۲٫۸ درصد بوده است. همچنین نرخ ارز در ابتدای این دولت ۴۷۸ تومان و در سال ۸۳ حدود ۸۷۴ تومان، نرخ تورم در ابتدای دولت خاتمی ۱۷٫۴ درصد و در پایان دولت به ۱۵٫۲ درصد رسید . فاجعه اقتصادی در دولت احمدی نژاد جمعیت کشور در دولت احمدی نژاد طی سالهای ۸۴ تا ۹۱ با افزایش ۸ میلیونی از ۶۸٫۴ میلیون نفر به ۷۶ میلیون نفر رسید. تولید ناخالص داخلی ۶٫۹ درصدی در ابتدای این دولت به منفی ۱٫۹ درصد رسید که منفی ترین نرخ رشد اقتصادی ایران در سال ۹۲ با رقم منفی ۵٫۸ درصد به ثبت رسید. همچنین نرخ تورم در ابتدای دولت احمدی نژاد ۱۰٫۳ درصد بود که در سال۹۱ به ۳۰٫۵ درصد رسید این در حالی است متوسط نرخ رشد نقدینگی در این دولت ۲۶٫۲ درصد بوده است . آمارهای تاسف بار نرخ ارز در ابتدای این دولت از ۹۰۴ به ۳۶۰۰ تومان رسید. همچنین صادرات نفت و گاز در ابتدای این دولت ۵۳٫۸۲ دلار بوده که در سال ۹۰ به ۱۱۸٫۲ دلار در هر بشکه رسید اما خروجی این وفور درآمدی نرخ رشد اقتصادی منفی ۵٫۸ درصدی در سال ۹۲ بوده است این در حالی است با چنین درآمد نفتی نرخ بیکاری ۱۱٫۵ درصد ابتدای دولت احمدی نژاد به ۱۲٫۲ درصد رسید که اوج بیکاری در کشور سال ۸۹ حدود ۱۳٫۵ درصد بوده است . نرخ رشد اقتصادی منفی ۱٫۹ درصدی ایران در سال ۲۰۱۲ در سال های پایانی دولت احمدی نژاد در حالی رخ داد که متوسط نرخ رشد اقتصادی کشورهای جهان به قیمت های ثابت به پولی ملی کشورها ۳٫۲ درصد و منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا ۴٫۸ درصد بود و نرخ رشد اقتصادی کشورهای منطقه از جمله ترکیه، عربستان سعودی و مصر به ترتیب ۲٫۶، ۶٫۸ و ۲٫۲ درصد بوده است. این در حالی است که متوسط نرخ رشد اقتصادی ایران از سال ۱۹۸۹ تا ۲۰۱۲ در مقایسه با این کشورها در کمترین حد ممکن بوده است . ایران در دوره سوم و عمدتاً به مدد افزایش درآمدهای نفتی ناشی از افزایش قیمت نفت توانسته از نظر متغییر تولیدناخالص داخلی سرانه به دلار جاری آمریکا، فاصله خود را با منطقه افزایش دهد، ولی باید توجه داشت که هوز تولید ناخالص داخلی سرانه ایران حتی بر اساس برابری قدرت خرید پایین تر از ترکیه و عربستان سعودی است و البته با توجه به تحریم ها و کاهش صادرات نفت خام چشم اندازه آن مثبت ارزیابی نمی شود . عملکرد درآمدهای مالیاتی و سایر درآمدهای غیرنفتی در سال ۹۰ حدود ۵۴ هزار میلیارد تومان، سال ۹۱ حدود ۵۶ هزار میلیارد تومان و سال گذشته نیز ۷۱ هزار میلیارد تومان بوده است. در حالی که پرداخت های هزینه ای دولت از سال ۹۰ تا ۹۲ به ترتیب ۸۷، ۸۹ و ۱۱۹ هزار میلیارد تومان بوده و کسری تراز عملیاتی نیز به ترتیب منفی ۳۳، ۳ و ۴۸ هزار میلیارد تومان بوده است. این آمارها نشان می دهد در چهار سال دوم دولت احمدی نژاد علاوه بر افزایش درآمدهای مالیاتی و سایر درآمدهای نفتی و غیرنفتی، کسری تراز عملیاتی از جمله درآمدهای غیرنفتی و اعتبارات هزینه ای رو به افزایش و از سوی دیگر پرداخت های هزینه ای دولت سرعت بیشتری یافته است . رشد اقتصادی بر اساس برابری قدرت خرید مقایسه تولید ناخالص داخلی سرانه بر اساس برابری قدرت خرید بر حسب دلار بین المللی جاری از سال ۱۹۸۹ تا ۲۰۱۲ یعنی از سال ۶۸ تا ۱۳۹۱ نشان می دهد تولیدناخالص داخلی سرانه منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا طی دوره ۲۴ ساله ۲٫۷۵ برابر شده است. این در حالی است که این تغییر در خصوص کشورهای ایران، عربستان سعودی، مصر و ترکیه به ترتیب ۳٫۵ برابر، ۲٫۳ برابر، ۲٫۷ برابر و ۳ برابر بوده است. البته ناگفته نماند سال شروع بررسی در ایران سال نخست پس از پایان جنگ ایران و عراق بوده و در سال های اولیه پس از جنگ وضعیت تولید ناخالص داخلی سرانه ایران بسیار نامناسب بوده است. به همین دلیل در سال های بعد امکان رشدهای بالاتر را در این متغیر داشته ایم . به طور کلی با بررسی رشد سرمایه گذاری در دوره های سه گانه یادشده میزان رشد سرمایه گذاری به ترتیب ۵٫۹، ۷٫۷ و ۵٫۲ درصد بوده است که نشان می دهد بهترین و باثبات ترین دوره از نظر رشد سرمایه گذاری دوره دوم یعنی در زمان دولت خاتمی بوده است. و دوره های اول و سوم با نوسانات شدید و همچنین متوسط رشد پایین همراه بوده است با این تفاوت که بخشی از نوسانات این متغیر در دوره اول ناشی از شرایط بعد از جنگ ایران و عراق بوده است . اوج گرفتن واردات کالا در ۳۵ سال گذشته میانگین واردات کالا بر مبنای ارزش فوب خلیج فارس در دروه های ۷۵ تا ۶۸، ۷۶ تا ۸۳ و همچنین ۸۴ تا ۹۱ به ترتیب ۱۷٫۵، ۲۰٫۶ و ۶۳٫۶ میلیارد دلار بوده که بیانگر رشد شدید واردات کالا در دولت احمدی نژاد نسبت به دوره های اوال و دوم است . افزایش بیش از سه برابری واردات نسبت به دوره های اول و دوم، بیشتر به مدد افزایش درآمدهای نفتی به واسطه افزایش قیمت نفت در این دوره نسبت به دوره های اول و دوم حاصل شده است . البته در خصوص این متغیر نیز عامل تورم تاثیرگذار است، به این معنی که قطعاً در دوره سوم برای واردات سبد ثابتی از کالاها نیاز به دلار بیشتری داشته ایم بنابراین این مسئله نیز در این رشد قابل توجه تاثیرگذار بوده است. با این حال شدت افزایش ارزش واردات بیش از شدت افزایش شاخص قیمت کالاهای وارداتی است . موضوع مهمی که در مورد افزایش واردات کالا باید مدنظر داشت این است، واردات بیشتر کالا در کشورهایی که تولید به واسطه کار و تلاش اعضای آن جامعه صورت می گیرد می تواند منجر به رفاه بیشتر افراد جامعه شود اما افزایش واردات کالا همزمان با درآمدهای نفتی در کشورهای تک محصولی مانند ایران به تولید داخلی لطمه وارد می کند و زمانی که قیمت نفت کاهش پیدا می کند اقتصاد کشور با مشکل جدی روبرو می شود . رشد پایه پولی و افزایش تورم متوسط رشد پایه پولی در سه دوره مورد بررسی به ترتیب ۱۸، ۱۵ و ۲۳٫۴ درصد و رشد نقدینگی نیز به ترتیب ۲۷٫۹، ۲۴٫۲ و ۲۶٫۲ درصد بوده که این متغیرها عمده ترین عامل بروز تورم در ۳۵ سال گذشته بوده است، البته کمترین رشد پایه پولی، رشد نقدینگی و نرخ تورم را در دوره دوم شاهد بوده ایم . نرخ بیکاری در ۳۵ سال گذشته تک رقمی نشد در مورد نرخ بیکاری باید گفت که متوسط نرخ بیکاری در دوره های سه گانه مورد بررسی به ترتیب ۱۰٫۵، ۱۲٫۸ و ۱۱٫۷ درصد بوده و در هیچ دوره ای نتوانسته ایم نرخ بیکاری را یک رقمی کنیم و چشم انداز نرخ بیکاری در شرایط حاضر به دلیل تحریم ها و کاهش درآمدهای نفتی مثبت نیست . ……………. گزارش: مهدی دهقان
جمعه ، ۱۰مهر۱۳۹۴
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اقتصاد دان]
[مشاهده در: www.eqtesaddan.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 26]
-
گوناگون
پربازدیدترینها