واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
رابطه بين بيماريهاي روانپزشکي و افت سيستم ايمني نويسنده: دکتر سيدسعيد صدر، روانپزشک آيا بيماريهاي رواني دستگاه ايمني ما را تضعيف ميکنند؟ يک مبحث قديمي که هميشه در روانپزشکي مطرح بوده است، رابطه بين بيماريهاي روانپزشکي و افت سيستم ايمني فرد است. تحقيقات بسياري در اين زمينه انجام شده است که آيا ابتلا به اين بيماري رواني، فرد را مستعد ابتلا به ديگر بيماريها، به علت افت سيستم ايمني بدن ميکند و يا برعکس، آيا افت سيستم ايمني بدن باعث بروز بيماري رواني در فرد ميشود؟ آن مسالهاي که در اين زمينه قطعي و ثابت شده، اين است که بيماريهاي روانپزشکي، ميتوانند باعث اختلال در سيستم ايمني شوند. در بيماريهايي مثل اسکيزوفرني، افسردگي و برخي بيماريهاي روانپزشکي با منشأ مغزي مثل آلزايمر، اينگونه تغييرات در سيستم ايمني فرد مبتلا مشاهده ميشود. به همين دليل افرادي که به بيماريهاي رواني مبتلا ميشوند، مستعد ابتلا به برخي بيماريهاي ديگر هستند که در جمعيت سالم درصد کمتري را مبتلا ميکند. دليل علمي آن است که در بيماريهاي روانپزشکي با هر نوع نگرشي که داشته باشيم، قطعا مغز درگير ميشود. از آنجا که مغز، مرکز فرماندهي تمام سيستمهاي بدن است، همه ارگانهاي مختلف بدن از اين عضو دستور ميگيرند. زماني که راههاي ارتباطي بين مغز با ساير ارگانها مختل ميشود، قطعا پيامهاي نادرست از مغز به اين سيستمها صادر ميشود و ارگانها بر اساس اين پيامهاي اشتباه، پردازش انجام ميدهند چون پيامهاي صادره اشتباه بوده، نهايتا پردازش در درون ارگانها نيز نادرست خواهد بود و کاري که در نتيجه آن پيامهاي صادره انجام ميشود نيز نادرست و ناقص است. سيستم ايمني هم از دريافت اين پيامهاي اشتباه صادره از مغز مستثنا نيست و تاثيراتي که حالات رواني روي مغز ميگذارد، باعث صدور پيامهايي از مغز به سيستم ايمني بدن ميشود که تغييراتي را در اين سيستم ايجاد ميکند. اين تغييرات ميتواند باعث افت سيستم ايمني و نتيجتا آمادگي بدن براي ابتلا به ديگر بيماريهاي داخلي شود. اما در مورد عکس اين حالت که آيا افت سيستم ايمني در بدن ميتواند زمينه ابتلا به بيماريهاي روانپزشکي را هموار کند يا نه بايد بگويم که محققان در اين بحث، هنوز به نتيجهاي قطعي نرسيدهاند. در تحقيقاتي که به عمل آمده است، در برخي از بيماريها مثل بيماريهاي مربوط به سيستم ايمني بدن، بافت همبند يا بيماريهاي اتوايميون (بيماريهايي که خود بدن عليه سلولهاي خود آنتيبادي ميسازد) برخي تظاهرات بيماريهاي رواني مثل اضطراب و افسردگي ديده ميشود. اما در مورد ضعف سيستم ايمني، نمونه بارز و واضح آن بيماري ايدز است که به صورت اکتسابي سيستم ايمني فرد مبتلا ضعيف ميشود.در همين بيماري ايدز هم با اينکه درصد بروز بيماريهاي رواني تا حدي بالاتر از آمار معمول است اما نسبت به ديگر بيماريهاي داخلي، درصد کمتري را شامل ميشود. مثلا درصد ابتلا به بيماري افسردگي در بيماران مبتلا به ايدز از آمار جمعيت عادي بيشتر است اما اين آمار ابتلا به افسردگي نسبت به ديگر بيماريهاي داخلي بيشتر نيست. به همين دليل به صورت قطعي نميتوان گفت که افت سيستم ايمني در اين بيماران باعث ابتلاي آنان به افسردگي ميشود. گاهي اوقات نيز در بررسي بيماران مبتلا به ايدز افزايش ابتلاي اين افراد به اضطراب و وسواس مشاهده ميشود که جزو بيماريهاي روانپزشکي است اما زماني که ديگر بيماريهاي داخلي مثل بيماريهاي غدد داخلي مثل تيروييد يا روماتيسم را بررسي ميکنيم، به اين نتيجه ميرسيم که تعداد اين بيماران رواني در مبتلايان به ايدز از تعداد بيماران رواني مبتلايان به اين بيماريها بيشتر نيست.به همين دليل، نميتوان به صورت قاطع از دخيل بودن بيماريهاي افت سيستم ايمني در پديد آمدن بيماريهاي رواني صحبت کرد. نقش تسريعکنندگي استرس در بروز بيماريهاي رواني، استرس به عنوان يک عامل مهم و در حقيقت پايهاي است و مستقيما در بروز حالت رواني نقش دارد. از طرف ديگر تحقيقات ثابت کرده است که استرس بر سيستم ايمني افراد تاثير ميگذارد اما اگر استرس به عنوان عامل بروز بيماريهاي داخلي مطرح شود، بايد به اين موضوع توجه کرد که در همه افراد يک نوع بيماري بروز نميکند. حتي بر سر اين موضوع هم بحث است که آيا خود استرس باعث ايجاد بيماريهاي داخلي ميشود و يا تاثير آن روي سيستم ايمني بدن، باعث ضعف ديگر ارگانها و بروز بيماري ميشود؟ نکته مهمي که بايد در اينجا اشاره کنم اين است که بيماريهاي رواني، به عنوان عامل اصلي بروز يک بيماري داخلي به حساب نميآيند، بلکه به صورت يک عامل مستعد کننده و تسريعکننده در بروز بيماري، در کنار عوامل خطرساز اصلي ديگر قرار خواهد گرفت. مثلا همه ما ميدانيم که سيگار کشيدن، افزايش وزن، چربي و قندخون بالا از عوامل خطرساز اصلي بروز بيماريهاي قلب و عروق است. در کنار اين عوامل خطر، استرس ميتواند به عنوان يک عامل تسريع کننده بروز بيماري نقش ايفا نمايد اما امکان اينکه استرس به تنهايي و بدون حضور ديگر عوامل خطرساز اصلي بيماري قلب و عروق، باعث بروز چنين بيمارياي در افراد شود، کم است. مطمئنا فردي که به يک بيماري دچار ميشود، اگر بتواند روحيهاش را حفظ کند و دچار استرس نشود. بهتر ميتواند به درمان بيمارياش کمک کند و روند بهبود را تسريع کند.تحقيقات ثابت کرده است که استرس و حالات آشفته رواني فرد، تحمل درد و شرايط دشوار را براي وي مشکل ميکند و اين مساله باعث اختلال در روند درمان و بهبود بيمار ميگردد. همچنين افرادي که در اثر ابتلا به يک بيماري، دچار حالات افسردگي ميشوند نميتوانند جهت درمان با پزشک خود همکاري لازم را داشته باشند و معمولا با توجه نکردن به دستورات پزشک خود در روند درمان اختلال ايجاد ميکنند. منبع:www.salamat.com
#پزشکی#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 434]