واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: تلاش برای یکسان سازی نرخ ارز تهران- ایرنا- روزنامه آرمان در صفحه اقتصاد نوشت: دولت در راستای اهداف مهم اقتصادی خود تصمیم مهمی را اتخاذ کرد و آن تک نرخی کردن قیمت ارز بود؛ اتفاقی که هنوز نیفتاده است و به این واسطه همچنان بازار ارز در دست سوداگران است و آنها می توانند در مواردی روی قیمت ارز تاثیر بگذارند.
این گزارش که به قلم فریبا نهاوندی در شماره سه شنبه بیست و چهارم شهریور 1394 هجری خورشیدی به چاپ رسید، می افزاید: دولت یازدهم در حالی قدرت را در دست گرفت که کشور با تورم 40 درصدی دست و پنجه نرم می کرد و کشور در رشد اقتصادی منفی به سر می برد. با تلاش های دولت تورم به 15درصد رسید و رشد منفی به رشد مثبت سه درصدی رسید. سیاست یکسان سازی نرخ ارز از مدت ها پیش در دستور کار دولت یازدهم قرار گرفته است و دولت و بانک مرکزی در تلاشند تا بتوانند تعادلی را بین نرخ رسمی ارز و نرخ بازار ارز ایجاد کنند. این رویکرد برای این در نظر گرفته شده تا نزدیکی تدریجی قیمت ها در هر دو بازار صورت گیرد. روند ماه های اولیه سال نشان می دهد که نرخ رسمی ارز افزایش داشته و نرخ بازار از ثبات نسبی برخوردار بوده است. یکسان سازی نرخ ارز امکان پذیر است زیرا ایران تجربه موفقی را در سال 81 در یکسان سازی ارز داراست و باید بدون لایجاد شوکی در بازار بستر مناسب برای این اقدام صورت گیرد. **تاثیر توافقات بر بازار ارز فاصله نرخ رسمی و بازار از 497.5 تومان در اول اردیبهشت ماه به 287.5 تومان در 25 تیر ماه رسید، اما بعد از آن و با وجود تحولات سیاسی مثبت در حوزه بین الملل برخلاف تصور قیمت دلار در بازار آزاد افزایش یافت. از 25 تیر ماه تا 11 شهریور نرخ رسمی دلار 42 تومان افزایش داشته، اما نرخ بازار 174 تومان رشد کرد و همین مساله فاصله نرخ رسمی و بازار را به 419.5 تومان رسانده است. به نظر می رسد در این مدت نرخ بازار سعی در حفظ اختلاف خود با نرخ رسمی داشته و بانک مرکزی هم سیاستی در جهت کاهش بیشتر این فاصله به مرحله اجرا درنیاورده است. **دلایل افزایش نرخ ارز حسینی هاشمی کارشناس مسائل بانکی گفته بود که افزایش نرخ ارز دو علت داشته که دلیل اول آگاهی فعالان اقتصادی و بازار نسبت به وضعیت ارزی کشور بود و از طرف دیگر تقاضا برای ارز در این مدت کاهش نیافته است. دلیل دوم نیز دریافت ارز مبادله ای و پوشش محدود نیازهای ارزی است و بازار آزاد با وجود قیمت بالاتر جذابیت بیشتری برای جذب تقاضاها دارد. **راه اندازی بورس ارزبا به نتیجه رسیدن توافقات و امکان برنامه ریزی بهتر، بحث راه اندازی بورس ارز که در دولت های قبل نیز مدنظر بود دوباره بر سر زبان ها افتاد؛ اقدامی که هم دولت و هم بانک مرکزی موافق آن هستند تا بتوانند تصمیم های کلان مدیریتی را اجرایی کنند. این اعتقاد وجود دارد که تا زمانی که نرخ ارز بر دو مبنا اعلام می شود می تواند زمینه فساد و رانت را ایجاد کند و با راه اندازی بورس ارز و شکل گیری نظام متشکل امکان بروز رانت ها به حداقل می رسد. دولت همواره در تلاش است تا این فاصله را از میان بردارد تا جذابیتی برای سفته بازی اقشار مختلف وجود نداشته باشد. جواد عشقی نژاد، کارشناس بازار سرمایه، در این باره گفته بود که مثبت بودن تراز خارجی برای هر کشوری مایه مباهات و افتخار است. وقتی صحبت از ارز می شود، صنایع بورسی که از ارزآوری یا ارزبری برخوردار هستند به طور کلی با این موضوع درگیر یا از آن منتفع می شوند. از این رو، تاکید بر تاثیر ارز در برنامه ریزی های مالی از اهمیت بالایی برخوردار است. **ارزهای چند نرخیزمانی که ذخایر ارزی یک کشور تحت فشار باشد و شوک اقتصادی سرمایه گذاران را دلسرد کرده باشد ارز چند نرخی راهکاری برای کاهش نرخ تورم و پاسخ به تقاضا کنندگان دریافت ارز است. دولت می تواند با به کارگیری ارز دو نرخی یا چند نرخی، اقدام به کنترل بازار معاملات ارزهای خارجی کند. در واقع با چندنرخی کردن ارز، دولت به جای خالی کردن ذخایر ارزی، تقاضای سنگین برای ارز خارجی را به سمت بازار ارز با نرخ آزاد شناور منحرف می کند. در نتیجه، تغییر در نرخ آزاد شناور می تواند به تغییر وضعیت عرضه و تقاضا منجر شود. در سال 91 و با توجه به اوضاع نابسامان اقتصادی این سیستم مورد استفاده قرار گرفت تا بخشی از مشکلات اقتصادی کشور را جبران کند. اما این سیستم مشکلات خاص خود را داشت و از آنجایی که بخش های گوناگون بازار با یک شرایط برابر و همسان فعالیت نمی کنند، این امر منجر به پیچیدگی وضعیت اقتصادی و پدید آمدن مشکل تخصیص نیافتن منابع به شکل برابر شد. سیستم ارز چند نرخی، منجر به کاهش ذخایر ارزی شد و بانک مرکزی را مجبور به چاپ و انتشار پول بیشتر برای جبران این کاهش کرد که خود به تورم موجود در آن سال دامن زد. **قلب تپنده بازار ارز اجرایی شدن دستورالعمل تک نرخی شدن ارز در حالی در دست بررسی ست که فعالان بازار استانبول از سود خود در فروش ارز در بازار سخن می گویند. بانک مرکزی برای جلوگیری از نوسانات قیمت ارز در بازار این امر را به صرافان سپرد تا از دخالت عوامل غیرمجاز در بازار جلوگیری کند. با این وجود بازار چهارراه استانبول داغ داغ است. دولت و بانک مرکزی با تصمیم ایجاد بورس ارز می خواهند به بی سر وسامانی بازار ارز پایان دهند و از شکل گیری صف های پراکنده بر سر چهارراه ها یا پاساژهای منتهی به بازار آزاد ارز جلوگیری کنند. بورس ارز برنامه ریزی را برای شرکت ها و سرمایه گذاران در بر داشته و می تواند گام مهمی برای آینده آنان باشد. یکسان سازی ارز موجب رانت خواری ها می شودیک نماینده مجلس در گفت وگو با «آرمان»در این زمینه می گوید: یکسان سازی نرخ ارز هم عواید مثبت و هم نتایج منفی دارد. فایده مثبت آن این است که ارز در بازار و خیابان یا بازارهای غیر رسمی فروخته نمی شود، چرا که دارای یک نرخ واحد است و درصدی کارمزد ازصراف یا عرضه کننده ارز گرفته می شود و امکان تقلب و جعل از این طریق مدیریت می شود. از عوائد یکسان سازی نرخ ارز می توان به موضوعاتی چون عرضه، جلوگیری از بازارهای ثانوی و جلوگیری از جعل را نام برد. ابوذر ندیمی می افزاید: یکسان سازی نرخ ارز عیوبی هم دارد که خود دولت چون عرضه کننده ارز بیشتر است، اگر ارز را درست مدیریت نکند، ممکن است رانت ایجاد شود. وقتی عرضه کننده ارز بخش خصوصی باشد و ارز منشأ خارجی داشته باشد تعریفی دارد، اما اگر ارز ناشی از فروش نفت و پتروشیمی یا کالاهایی است که به نوعی از یارانه یا حمایت دولت برخوردار هستند، این نگرانی را به همراه دارد که ممکن است منجر به سوءاستفاده های افراد در ضمن انحصاری شدن شود. او ادامه داد: در موضوع یکسان سازی ارز این آفت را باید در نظر گرفت زیرا بیشترین ارز متعلق به خود دولت است و عرضه آن با سامانه ها و تشکل هایی توسط دولت، ممکن است منجر به این شود که عده ای آنها را خرید کنند و در عناوین مختلف موجبات سوءاستفاده فراهم شود. بنابراین با چنین رویکردی مسائل مالی و ارز حتما بر بازار ارز اثر می گذارد و از این جهت مفید است و این نگرانی را هم نمی شود از بین برد که موجب کسری بودجه یا رانت خواری های خاص و ویژه می شود. راه اندازی بورس ارز نیز می تواند موجب شفافیت در سوءاستفاده های مالی شود و با ارزش است، اما چون منشأ عرضه ارز دولت است قوانین باید به گونه ای تنظیم شود که دولت ضرر نکند یا کسری بودجه پیدا نکند. راه اندازی بورس ارز نباید به گونه ای باشد که عده ای بتوانند با توجه به کارگزاری ها و دسترسی به اطلاعات و قیمت پایه پایین عملا به یک ثروت بادآورده دست پیدا کنند. *منبع: روزنامه آرمان**پژوهشم**2002**9131
24/06/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 66]