واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: وجود جنگل نیاز امروز ضرورت فردا رشت - ایرنا - با توجه به نقش جنگلها در تولید اکسیژن مورد نیاز جانداران ، تلطیف و تعادل دمای هوا ، جلوگیری از فرسایش خاک و میزبانی از یک اکوسیستم فعال ، مثبت و زنده ، امروزه همگان به اهمیت عرصه های جنگلی واقفند و با توجه به ماشینی شدن جهان حفظ این مهم برای آیندگان یک ضرورت است.
بازدید اخیر معصومه ابتکار معاون رییس جمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط زیست کشور از بخشی از جنگلهای گیلان در منطقه سیاهکل نشان از درک دولت یازدهم از اهمیت جنگل به عنوان بستر حیات و ارزش های زیست محیطی آن دارد.در این بازدید که با همراهی و دعوت مسوولان سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور انجام شد نظرات ، کارشناسان و مسوولان بصورت رو در رو مورد بررسی قرار گرفت.این گروه که توسط مدیران ارشد استانی همراهی می شدند از برخی از عرصه های جنگلی حاشیه روستاهایی که در دهه 60 و 70 به دلیل اعمال سیاست های نادرست پاکتراشی شده و امکان رویش در آنها وجود نداشت و از جنگلهایی که در آنها احیاء صورت گرفته بود بازدید بعمل آورد.در این سفر یک روزه خانم ابتکار توانست با حضور در دامن یکی از زیباترین جنگل های کشور با برخی مشکلات مبتلابه حاشیه جنگلها آشنا شود اما مشکلات عمق جنگلهای گیلان همچنان در پرده باقی ماند. گیلان به لحاظ زیست محیطی یکی از شکننده ترین استان های کشور محسوب می شود که با معضلات و بحران های ناشی از دست اندازی به جنگلها و آلودگی های ناشی از پسماندها مواجه است.تجربه متولی گری دولتی در گیلان نشان می دهد که حل مشکلات مبتلابه جنگل و محیط زیست استان بدون مشارکت مردم و حفظ رابطه عاطفی و طبیعی بین استفاده کنندگان از آن امکانپذیر نیست.مسوولان و کارشناسان سازمان جنگلها و کارشناسان بین المللی پروژه جنگلهای هیرکانی امروز به این نتیجه رسیده اند که جنگل نشینان در صورت آموزش و فراگیری برخی از مهارت ها می توانند به عنوان حافظان و حامیان سنتی جنگلها هم از آن بهره برداری و هم از آن حمایت کنند.در نظام سنتی ویژه جنگلهای گیلان استقرار جنگل نشینان و دامهایشان در جنگلهای پایین دست ، میان بند و بالادست برنامه ریزی شده و تابع مقررات خاصی بود و باید دام ها هر فصلی در منطقه خاصی چرا می کردند و در این سیستم امکان رویش گیاه در جنگلها و مراتع جنگلی وجود داشت و درختان جنگلها بطور طبیعی حفاظت می شدند.اما کارشناس منابع طبیعی در دهه 70 بریدن سرشاخه های درختان با هدف تعلیف دامها را ممنوع کردند و دست روستاییان را از سنت قدیمی بهره برداری از جنگل کوتاه کردند و در عوض روش جایگزین قابل اجرایی را به آنها عرضه نکردند و پس از آن بجای شیوه نظام مند قدیمی هرج و مرج در بهره برداری از جنگلها حاکم شد و امکان رویش بسیاری از گیاهان و درختان از بین رفت.با کوتاه شدن دست دامداران و روستاییان از بهره برداری از جنگل ناگهان ماشین های قدرتمند طرح های جنگلداری جانشین داس و تبر روستاییان شدند .صدای غرش دلخراش اره موتورها و دستگاههای سنگین اسکیدرها و بولدرزها لرزه بر جان حیات وحش جنگل انداخت و هر روز با جاده تراشی قامت درختان تنومند کهن جنگلها نقش بر زمین شدند در حالی که برای احیای جنگلها برنامه مدونی اجرایی نبود.دیری نگذشت که بسیاری از جنگلها انبوه اطراف روستاها به جنگلهای تنک و خالی از درخت تبدیل شدند چرا که در برابر برداشت بی محابای چوب از جنگل برای احیای آن برنامه جدی وجود نداشت.از سویی دیگر مشخص نبودن محدوده مالکیت افراد در روستاهای گیلان با منابع طبیعی امری فراگیر است و مختص به یک روستا و یا چند روستا نیست و بیشتر روستاییان حاشیه جنگلهای گیلان با این معضل درگیر هستند و تا زمانی که این محدوده مشخص و تفکیک حریم انجام نشود تجاوزات و تصرفات اراضی دولت ادامه خواهد داشت.در یک اقدام کار شناسی نشده دیگر نیز به جای درختان پاک تراشی شده در جنگلها گونه های غیر بومی نظر سوزنی برگها کاشته شده که با شرایط آب هوایی استان همخوان نیست. مهمترین پیامد از بین رفتن جنگلها از دست رفتن تنوع زیستی است و با روند فعلی تخریب جنگلها احتمال حذف بسیاری از گونه های جانوری و گیاهی نیز از طبیعت وجود دارد.آنچه که در 60 سال گذشته بر سر جنگلهای گیلان آمده باعث شده که سطح آنها از حدود 900 هزار هکتار به کمتر از 565 هزار هکتار برسد که از این میزان نیز فقط و فقط 148 هزار هکتار آن با دلیل قرار گرفتن در ارتفاعات و شیب های تند نه به دلیل ملاحظات انسانی بلکه به دلیل دور از دسترس بودن انبوه و بقیه مخروبه و نیمه مخروبه است .گرچه هر روز از طریق رسانه ها اخبار خوشی مبنی بر طرح قوانینی برای حفاظت و احیای جنگلها صرفا بر روی کاغذ می آید ، اما روند بروز آتش سوزی های عمدی و غیر عمدی ، تخریب های انسانی و دامی ، بهره برداری های با مجوز و بی مجوز نشان از کاهش سطح روز بروز جنگلهای گیلان دارد ، پس باید کاری کرد تا شرمنده آیندگان نباشیم ، شاید راه اندازی کامپین های مردمی حفاظت از جنگلها یکی از این راهکار ها باشد. ک/46029/6070
15/06/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 38]