تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1837953858
تلاش آمريکا براي بازگرداندن شاه بر اريکه قدرت
واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاری موج:
۲۸ مرداد ۱۳۹۴ (۱۰:۳۲ق.ظ)
به مناسبت کودتاي آمريکايي 28 مرداد تلاش آمريکا براي بازگرداندن شاه بر اريکه قدرت موج- گروه فرهنگي
امروز 28 مرداد 1394 مقارن با کودتاي تاريخي 1332 آمريکا در ايران براي بازگرداندن محمدرضا پهلوي بر اريکه قدرت است. در اين گزارش علاوه بر بازشناسي واژگاني و تبيين معناي لغوي «کودتا»، همچنين تعريف اين کلمه در سپهر سياسي جامعه ايراني، به چرايي وقوع اين رويداد و نتيجه اين کنش بر سرنوشت اقتصادي و اجتماعي مردم ايران پرداخته مي شود.
واژه «کودتا» به فرانسوي coup d"étatو به معني «ضربه (ناگهاني) به دولت» است. اين عبارت در زبان‌هاي ديگر نيز به‌کار گرفته مي شود. واژه «پوچ» به آلماني Putsch(از زبان آلماني، گويش سويسي:ضربه) نيز بر همين معنا دلالت دارد.
همچنين کودتا شگردي سياسي و کوششي از سوي يک ائتلاف سياسي غيرقانوني براي براندازي رهبران حکومت موجود در يک کشور است که از طريق خشونت يا تهديد به آن انجام مي‌گيرد.. اين خشونت معمولاً محدود و ناگهاني است و از سوي عده‌اي اندک (برخلاف انقلاب که از سوي بيشتر مردم انجام مي‌گيرد) به کار بسته مي‌شود. عاملان کودتا ممکن است کنترل نيروهاي نظامي را در اختيار داشته‌باشند. يک کودتا به ندرت بر سياست‌هاي بنيادين اقتصادي و اجتماعي يک کشور تاثير مي‌گذارد. گو اين که؛ در دو سده اخير کشورهاي زيادي در آسيا، قاره آفريقا و آمريکاي لاتين کودتا را تجربه کرده‌اند.
کودتاي 28 مرداد سال 1332 نيز بر همين اساس از سوي آمريکا عليه ايران شکل گرفت. اين کودتا که نقطه عطفي بسيار مهمي در تاريخ معاصر ايران به شمار مي رود، شگردي خشونت بار بود که موجب سقوط حکومت ملي ايران و استمرار نظام استبدادي در کشور شد. در ذيل برخي از عوامل تشديد کننده داخلي و خارجي اين روند در ايران عنوان و بررسي مي شود.
پيدايش فاصله ميان مصدق و آيت اللّه کاشاني
دکتر مصدق و آيت الله کاشاني، دو عنصر غيروابسته به بيگانه با طرز تفکرهاي متفاوت بودند. کاشاني معتقد به مبارزه بر اساس انديشه اسلامي بود، ولي مصدق با همه مسائل، بدون توجه به معيارهاي اسلامي، نسبت به ساحت مبارزه نگاهي صرفاً سياسي داشت. مصدق که با حمايت و همراهي آيت الله کاشاني به نخست وزيري ايران رسيده بود، تا پيش از واقعه سي تير سال 1331، به توصيه ها و ديدگاه هاي وي توجه ويژه اي داشت. اما پس از آن رويکرد مستقل ديگري را اتخاذ کرد. با آن که دولت وي مي توانست با تشکيل دادگاه، عوامل جنايت کشتار مردم را به کيفر برساند، چنين نکرد. حتي مصدق، سرلشکر وثوق، يکي از سران اين توطئه را به سمت معاونت خود برگزيد و اين، سرمنشأ اختلاف هاي اساسي ميان مصدق و آيت الله کاشاني شد. مصدق همچنين با طرح شعار جدايي دين از سياست، به صراحت از مداخله علما در امور سياسي اظهار نارضايتي مي کرد. بدين ترتيب، در دولت وي، محدوديت هاي آيت الله کاشاني بيش از پيش شد و همين مساله زمينه اختلاف ميان اين دو انديشه ورز تراز اول ايران را بيشتر کرد.
نقش سيا در کودتاي 28 مرداد
کودتاي 28 مرداد 1332، با طراحي گسترده و امکانات مالي و نظارت سازمان جاسوسي آمريکا (سيا) و بهره گيري از کمک شبکه هاي جاسوسي انگليس عملي شد. کرميت روزولت، از سرشناسان سيا و طراحان اين کودتا در اين خصوص چنين مي نويسد:«سيا پس از تبادل نظر با انگليسي ها، تصميم گرفت دولت مصدق را سرنگون کند؛ زيرا مصدق با ملي کردن يک ميليارد دلار دارايي شرکت نفت ايران و انگليس، خشم و غضب قدرت هاي غرب را برانگيخته بود.» به همين دليل سازمان سيا کوشيد موقعيت مصدق را تضعيف کند. آن ها با تبليغ برکناري مصدق و انتخاب ژنرال زاهدي از سوي محمدرضا پهلوي، گروه هاي آشوب گر را براي ايجاد فضاي هرج و مرج در تهران سازمان دهي کردند تا شهر تهران از هر نظر آماده اجراي نقشه کودتاي 28 مرداد باشد.
تأثير اوباش
حدود ساعت هشت صبح روز 28 مرداد، جمعيتي در حدود سه هزار نفر مسلح به چماق و چوب دستي، از جنوب شهر تهران، تظاهراتي را عليه مصدق و به سود محمدرضا شاه آغاز کردند. آن ها در خيابان ها حرکت مي کردند و فرياد مي زدند: «جاويد شاه و مرگ بر مصدق خائن»؛ البته بيشتر اين افراد ناآگاهانه و صرفا براي دريافت پول به کار گرفته شده بودند. به هر روي تهديدهاي آنان موجب بسته شدن بازار تهران و به هم ريختن اوضاع طبيعي شهر شد. به نحوي که هنگام ظهر ترديدي باقي نمانده بود که دولت مصدق به طورکامل سقوط کرده است.
مصدق و کودتا
درباره نگاه و واکنش دکتر مصدق به کوتادي 28 مرداد نقد و نظرهاي فراواني وجود دارد. برخي معتقدند وي به عمد و نگاه يک جانبه گرايانه به مسائل واکنش جدي درخصوص اين مساله از خود نشان نداد و برخي نداشتن نيروي کافي براي مقابله را دليل واکنش منفعلانه وي در اين باره ذکر مي کنند. با اين همه اين مسأله از نکته هاي سؤال برانگيز تاريخ معاصر ايران شمرده مي شود که تحليل هاي بسياري را نيز به همراه داشته است.
به هر روي غروب روز 28 مرداد سال 1332، غروب آزادي در ايران بود. کودتاچيان بر اوضاع مسلط شدند و همه نهادها و مراکز تجمع آزادي خواهان به دست اوباش و اشرار به آتش کشيده شد. در اين ماجرا پست هاي مهم مملکتي به دست عوامل کودتا سپرده شد و عوامل اصلي کودتا در ارتش نيز ترفيع درجه گرفتند. همچنين به تبع چنين رخدادي، مطبوعات زير سانسور دولت رفت و سازمان پليس مخفي ايران با عنوان ساواک ايجاد شد.
استعمارگران نيز به کمک محمدرضا شاه، سلطه خود را در ايران استوار و در 25 سال پس از کودتا، نفت ملي شده ايران را نيز به بهايي اندک در اختيار گرفتند.
منابع:
1-هانتينگتون، ساموئل. سامان سياسي در جوامع دستخوش دگرگوني. ترجمه محسن ثلاثي. تهران: علم، ۱۳۸۶. صفحه ۳۲۰
2- لغتنامه دهخدا؛ ذيل واژه کودتا
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبرگزاری موج]
[مشاهده در: www.mojnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 12]
-
سیاسی
پربازدیدترینها