واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: اینجا، شهری که خانه ما نیست ایلام - ایرنا - بطری های خالی نوشابه - آب معدنی و دلستر، پوست انواع تنقلات و میوه، جلد نایلونی پفک و چیپس، ته مانده مواد غذایی، ظروف یک بارمصرف، نایلکس و... از مناظری است که به وفور در فضای شهری چون بوستان ها و دامان طبیعت دیده می شود.
نکته تاسف برانگیز اینکه همه ما به نوعی معتقدیم اماکن عمومی مانند بوستان ها، چهارباغ ها (بلوار) و طبیعت به همگان تعلق دارد و همه باید در حفظ آن کوشا باشیم در حالیکه در واقعیت و عمل از این عقیده خوشایند بسیار دور هستیم.
سالیان سال است که شعار رنگین و با مسمای شهر ما خانه ما زینت بخش دیوارهای شهر و حتی تخته سنگ های دامان طبیعت شده و در برابر چشمان رهگذران و میهمانان بوستان ها و کوهساران خودنمایی می کند تا شاید تلنگری برای روح خفته و کم توجه آنها باشد.
زیبایی و پاکیزگی در همه جا از جمله محیط خانه و اماکن عمومی نوعی آرامش خاطر را در شهروندان ایجاد می کند چرا که پاکیزگی، آراستگی، نظافت و رسیدگی به محیط های عمومی همانند فضای خانه حس طراوت و شادابی را به شهروندان القا می کند.
اما جای سوال اینجاست که چرا بیشتر مردم این اصل مهم و پایبندی به این شعار را به بوته فراموشی سپرده اند و بجای عملگرایی، آن را همچون بسیاری از شعارهای فرهنگ ساز به کلیشه ها رانده اند.
سازندگان این جمله کوچک اما پر محتوا شهر و طبیعت بزرگ را برای عموم مردم به خانه و ماوای تشبیه کرده اند که افراد آن سرای بزرگ همه تلاش و همت خود را برای حفظ آراستگی و نظافت آن بکار بندند و محل زندگی خود را با تمام توان از آلودگی و نازیبایی ها دور کنند.
براستی چرا این افراد بی توجه و بی مهابا و بدور از هر گونه حس مسوولیت شهروندی، در رعایت نظافت و زیباسازی اماکن همگانی و عمومی کوشا نیستند.
متاسفانه گاه بسیار دیده می شود که خانواده ها در مقابل دیدگان فرزندان خود و بدون توجه به حقوق شهروندی زباله و مواد دور ریختنی را از شیشه خودرو بداخل خیابان و معابر عمومی پرتاب می کنند و یا اینکه در کمال ناباوری این ناهنجار اجتماعی را به فرزندان کوچک خود خواسته یا ناخواسته آموزش می دهند و از این موضوع مهم غافلند که این حرکت به ظاهر کوچک در بزرگسالی تبدیل به یک فرهنگ و سنت غلط در فرزندان آنها می شود.
نکته تاسف بار دیگر اینکه صاحبان مغازه ها با آسودگی و فراغت خاطر مواد دور ریختنی خود را درون کانال ها و جوی های آب شهری مقابل مغازه خود خالی می کنند و نمی دانند با همین حرکت به ظاهر بی اهمیت باعث آب گرفتگی و بالا آمدن سطح آب کانال ها و مسدود شدن مسیر جریان آب در همه فصول و بویژه فصل بارندگی می شوند.
هم اینکه آن را به محلی امن برای رشد انواع میکروب ها و جانوران موذی ناقل بیماری از جمله موش و سوسک تبدیل می کنند و نیز هزینه های دایمی و گزافی به دستگاه های خدماتی همچون شهرداری برای تمیز کردن دائمی این کانال ها تحمیل می کنند.
و نکته تامل برانگیز تر اینکه در بیشتر موارد سطل های زباله از سوی شهرداری در نقاط مختلف و جاهای پرتردد و پر ازدهام تعبیه شده تا عابران مواد دور ریختنی را درون این سطل ها بریزند ولی دیده می شود در برخی مواقع مردم بی توجه و بی تفاوت از وجود این سطل ها، مواد زاید خود را چند متر آن سوتر درون کانال های آب یا معابر و یا سنگ فرش های کف بوستان ها می ریزند.
شهرنشینی در جامعه کنونی ایلام در حالی رو به افزایش و فزونی است که رعایت آداب و حقوق شهروندی در برخی افراد از رشد قابل توجهی برخوردار نبوده و از کنار بسیاری از مسایلی که به سلامت و آرامش جسم و روان عموم جامعه مرتبط است، ساده و بی تفاوت عبور می کنند.
چه زیبا و خوشایند و چشم نواز است وقتی که همه اقشار جامعه به این درک والا برسند که جمله کوتاه و شعار گونه شهر ما خانه ما یک حقیقت محض است سلامت جسمی، روحی و فکری افراد به سلامت و اِلمان های زیبای شهری و طبیعت ارتباط مستقیم دارد.
این روزها شهری که از آن ما هست اما خانه ما نیست حال و روز خوشی ندارد و رنجور از جفای رهگذاران است چرا که دیوار های شهر به جای نقاشی های رنگین و زیبا با مزامین زیبای دلکش، متاسفانه با دیوار نویسی تبلیغاتی و لایه های کاغذی اطلاعیه و اعلامیه ها پوشیده شده و بر جای جای موزاییک فرش های پیاده رو، کانال های آب، فضاهای سبز و حتی در خیابان ها نیز رد مواد زاید گوناگون (ظروف و بطری های یک بار مصرف شیمیایی، پوست میوه و تنقلات) عیان است.
ریختن زباله و آشغال در بوستان ها و دامان طبیعت بسیار چشمگیر شده است و این ناهنجاری های اجتماعی در برخی زمان ها و مناسبت ها مانند عید نوروز، روزهای تعطیل، ماه محرم و زمان توزیع غذاهای نذری نمود بیشتری دارد.
و شاید همین روزهای مناسبتی بهترین فرصت برای اندیشیدن و توجه بیشتر از سوی افراد بی مبالاتی است که به درک عمیقی از این شعار نرسیده اند و هنوز بی مهابا کف خیابان و بوستان ها را بهترین مکان برای خلاصی یافتن از مواد دورریز خود می دانند.
هر چند استان ایلام که زیباییش را مدیون و مرهون طبیعت سحر انگیز خویش است اما سیمای شهری و روستایی این دیار نیاز به پوست اندازی اساسی دارد و نسل سوم که نسلی نواندیش، باهوش و مدرنیته است باید این انقلاب حقوق شهروندی را در جای جای استان به پا کند تا شاید در روزگاری نه چندان دور چهره فرتوت و خسته ایلام رنگ و بویی دیگر به خود بگیرد.
تا شاید تنهای تنها خاطراتی از ریختن آشغال و زباله در معابر عمومی، دیوارنویسی با رنگ های نه چندان دلچسب و نازیبای تبلیغاتی، دیوارهای انباشته از کاغذها و برچسب های اطلاعیه و اعلامیه در ذهن شهر و روستای این دیار باقی بماند.
به یقین داشتن یک شهر یا طبیعت زیبا مرهون داشتن شهروندانی با افکار و رفتار زیبا و پایبندی آنها به حقوق و هنجارهای اجتماعی و عمومی است.
گزارش از: زهرا موسوی
7172/9002
29/04/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 72]