واضح آرشیو وب فارسی:فارس: یادداشت// الکساندر آکسنیونوک
عربستان سعودی – ایران: آیا فرصتی برای آشتی تاریخی وجود دارد؟
تحولات انقلابی در منطقه خاورمیانه ثابت کرده که بدون رفع تنش از روابط بین عربستان سعودی و ایران دو مرکز نفوذ منطقهای، نمیتوان دور باطل زورگویی، تروریسم و برادرکشیها را بر طرف کرد.
به گزارش گروه سیاست خارجی خبرگزاری فارس، تحولات انقلابی در منطقه خاورمیانه ثابت کرده که بدون رفع تنش از روابط بین عربستان سعودی و ایران دو مرکز نفوذ منطقهای، نمیتوان دور باطل زورگویی، تروریسم و برادرکشیها را بر طرف کرد. مبانی سابق وجودی جهان عرب در شرایطی برانداخته میشود که ثبات قبلی که در چارچوب نظام دو قطبی تأمین میشد، از بین رفته ولی قواعد جدیدی که جوابگوی نظم نوین جهانی باشد، شکل نگرفته است. تحولات انقلابی باعث تغییرات جدی در تناسب نیروهای کنشگران اساسی منطقهای شد؛ نقش و نفوذ مصر موقتاً کاهش یافت، سوریه و عراق دستخوش جنگهای داخلی شدند و ترکیه که مدعی نقش الگوی دموکراسی اسلامی بود، به موازات گسترش جنبش مخالف و افزایش مشکلات در روابط با کشورهای همسایه این نقش را از دست داد. عربستان سعودی بر خلاف پادشاهیهای اردن و مراکش که در مسیر به روز آوری گام نهادند، احساس آسیب پذیری کرد زیرا نظام حکومتی این کشور انعطاف ندارد که این برآیند تأثیر شاخه وهابی اسلام بر همه عرصههای زندگی اجتماعی عربستان هم میباشد. در عین حال، ایران موفق شد نفوذ خود را در عراق (از جمله بر اثر تجاوز آمریکا به این کشور در سال 2003) تقویت کند، جلوی سرنگونی سریع حکومت بشار اسد را بگیرد و جنبش حزب الله لبنان را تقویت کند. همزمان مخالفان شیعه بحرین و حوثیها در یمن فعالتر شدند. این تحولات باعث ایجاد برداشت پایداری در ریاض شد که ایران میخواهد آن را با کمربند شیعی احاطه کند. این یکی از علل فعال شدن عربستان سعودی در سوریه است. مشکلات در روابط با آمریکا، متحد سنتی عربستان سعودی هم باید در نظر گرفته شود. هدف آمریکا از مذاکرات درباره برنامه هستهای ایران و سرمایهگذاری قابل توجه سیاسی آمریکا در این روند، اجرای راهبرد تعادل خودجوش است. انتظار میرود که ایران بعد از خروج از انزوای بینالمللی بیشتر از گذشته به سازشها تن دهد که پادشاهیهای عربستانی با دریافت وعدههای آمریکایی مبنی بر دفاع از آنها در برابر تجاوز بالقوه ایران، با توجه به واقعیات جدید با حس مسئولیت بیشتری رفتار خواهند کرد. ایران به لغو تحریمها علاقه شدیدی دارد و آمادگی برای مذاکرات با عربستان سعودی را از خود نشان میدهد در حالی که ریاض که بیلان موفقیتها و ناکامیهای اخیر آن عمدتاً منفی است، رفتار غیر منطقی از خود نشان داده و به سوی ایران گام بر نمیدارد. چگونگی حل مناقشات سوریه و یمن در این زمینه تعیین کننده خواهد بود. وجود دشمن مشترکی چون داعش هم میتواند به آشتی ایران و عربستان سعودی کمک کند. در عین حال ادامه عملیات جنگی عربستان سعودی در یمن به بهانه دفاع از نظم قانونی این کشور موجب تقویت بیشتر داعش در قسمت جنوبی شبه جزیره عربستان یعنی در نزدیکی مرزهای عربستان سعودی میشود. نویسنده: الکساندر آکسنیونوک، عضو شورای امور بینالملل روسیه در مجله کوریر دیپلماتیک، ضمیمه روزنامه نزاویسیمایا گازتا انتهای پیام/
94/04/10 - 12:56
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 36]