واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: آیا تضمینی برای تهدید نشدن ایران به حمله هستهای هم وجود دارد؟
مذاکرات هستهای ایران و 5+1 در حالی به آخرین روزهای خود نزدیک میشود که توافق احتمالی تا حدی به نظر شرعی رهبری ایران مبنی بر حرمت ساخت و استفاده از سلاح هستهای متکی است. فعلا در منطقه خاورمیانه یک رژیم مسلح به سلاح هستهای حضور دارد و برخی کشورهای عربی مدعی تلاش برای به دست آوردن تواناییهای مشابه ایران هستند. آیا تضمینی وجود دارد که ایران در آینده با سلاح هستهای تهدید نشود؟
کد خبر: ۵۱۳۳۲۸
تاریخ انتشار: ۰۹ تير ۱۳۹۴ - ۱۶:۰۴ - 30 June 2015
بحران بر سر موضوع هستهای ایران که در مواردی مقامات ایرانی آن را یک بحران غیرضروری و ساختگی میدانند در معرض تصمیمات مهمی قرار دارد که ممکن است به این بحران غیرضروری پایان دهد. ریشه این بحران در ادعای کشورهای غربی مبنی بر تلاش ایران برای ساخت سلاح هستهای قرار دارد. اما آیا حل شدن مساله پرونده هستهای ایران با یک راه حال مرضیالطرفین به این معناست که ایران در آینده با سلاح هستهای تهدید نخواهد شد؟ به گزارش «تابناک»، به جز پنج قدرت عضو دائم شورای امنیت که پیش از تصویب معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای به توانایی ساخت سلاح هستهای دست یافتند، چندین دولت نیز در دهههای اخیر با نقض مفاد معاهده فوق اقدام به ساخت سلاح هستهای کردهاند. تصور میرود رژیم اسرائیل حتی پیش از شروع جنگ شش روزه در سال 1967، نخستین سلاح هستهای خود را ساخته باشد و بعد از این جنگ تولید انبوه سلاح هستهای را آغاز کرده باشد. روایتهای تقریبا قطعی تاریخی وجود دارد که نشان میدهد وقتی رژیم اسرائیل در سال 1973 با حمله ناگهانی مصر مواجه شد و با خطر جدی شکستی سخت رو به رو شد، گلدا مایر نخستوزیر وقت این رژیم، ریچارد نیکسون رئیسجمهور وقت را تحت فشار قرار داده است که یا با برقراری پل هوایی برای رساندن گسترده سلاح به این رژیم موافقت کند یا این که این رژیم برنامه خود برای استفاده از سیزده بمب هستهای علیه کشورهای عربی را اجرا خواهد کرد. زرادخانه هستهای این رژیم به مرور بزرگتر شده و تخمینهای فعلی نشان میدهد که رژیم اسرائیل احتمالا بین 200 تا 400 کلاهک هستهای در اختیار دارد که قدرت برخی از آنها صدها برابر بمبهایی است که آمریکا در حمله به ژاپن از ان استفاده کرد. شش هفته پیش از این، موشه یعالون وزیر جنگ این رژیم با یادآوری اظهارات هری ترومن رئیسجمهور آمریکا در زمان حمله هستهای به ژاپن، به طور تلویحی گزینه حمله هستهای به ایران را مطرح کرد که با شکایت ایران به سازمان ملل همراه شد. این اظهارات نشاندهنده این است که نمیتوان تضمین کرد که در آینده تهدیدات مشابهی علیه ایران مطرح نشود. احتمال دیگر، تلاش برخی کشورهای منطقه برای به دست آوردن سلاح هستهای است. اگر چه در توانایی فنی دولتی مانند عربستان برای ساخت احتمالی سلاح هستهای تردیدهای جدی وجود دارد و مسیر خرید سلاح هستهای هم بسیار دور از ذهن است ولی برای افق بیست یا سی سال آینده نمیتوان احتمال تلاش برخی از کشورهای منطقه برای به دست آوردن سلاح هستهای را به طور مطلق نفی کرد. ایران که بنا به دلایل شرعی، ساخت سلاح هستهای را مجاز نمیداند، حتی با فرض نساختن سلاح هستهای از سوی دیگر کشورهای منطقه، در برابر رژیمی مانند رژیم اسرائیل قرار دارد که هیچ احترامی برای معاهدات بینالمللی قائل نیست و سوابق نشان میدهد در مواردی از تهدید اتمی علیه دیگر کشورها نیز استفاده میکند. در چنین شرایطی، حتی در صورت رسیدن ایران و 5+1 به توافقی بر سر موضوع هستهای، آینده تحولات منطقه با دو سوال مهم مواجه است. آیا دیگر کشورها به دنبال ساخت سلاح هستهای نخواهند رفت و این که چه راهی وجود دارد که کشور قانونمداری مانند ایران که به دنبال ساخت سلاح هستهای نیست، از سوی رژیمی مانند رژیم اسرائیل با سلاح هستهای تهدید نشود. حل این نگرانیها در دهههای اخیر با دو مانع جدی مواجه بوده است. از سویی، دولت آمریکا در کنار رژیم اسرائیل قرار گفته و مانع از اعلام منطقه خاورمیانه به عنوان منطقه عاری از سلاح هستهای شده است و از سوی دیگر، رژیم اسرائیل از جمله قدرتهای هستهای است که تاکنون قول عدم استفاده اولیه از سلاح هستهای را نداده است. دولتی مانند دولت چین چندین دهه است که تضمیمن داده است اولین استفادهکننده از سلاح هستهای نخواهد بود و تنها در شرایطی از سلاح هستهای استفاده خواهد کرد که مورد حمله هستهای قرار گرفته باشد. در مقابل پاکستان، روسیه، ایالات متحده، انگلیس و فرانسه از احتمال استفاده از سلاح هستهای حتی علیه کشورهای غیرهستهای سخن گفتهاند. رژیم اسرائیل نیز این احتمال را در قالب مفهوم «گزینه سامسون (Samson option)» مطرح دانسته است. سوال مهم این است که آیا 5+1 در برابر ایران و دیگر کشورهای غیرهستهای منطقه تعهدی در این حوزه ندارند؟!
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تابناک]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 59]