تور لحظه آخری
امروز : دوشنبه ، 9 مهر 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):نادان كسى است كه نافرمانى خدا كند، اگر چه زيبا چهره و داراى موقعيتى بزرگ باشد.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1819243042




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

سنت‌های کهن، یاریگر رمضان برای انسان‌سازی


واضح آرشیو وب فارسی:ایسنا: سه‌شنبه ۹ تیر ۱۳۹۴ - ۱۱:۲۷




1435647270214_104790.jpg

باز حضرت دوست، کمندی از آسمان فرستاد که با چنگ زدن به آن در این ولوله زمینی و در میان جاذبه‌های فریبنده‌ای که گوش و چشم جان را به سمت خود می‌کشانند، فرصتی برای خلوت دل و شنیدن غوغایی که از فرش تا عرش را در بر گرفته، فراهم آید. به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)- منطقه مرکزی، غرق شدن در رنگ و لباس و کار و پول شاید از یادمان می‌برد که مسافران چند روزه‌ای بیش نیستیم که بر روی این کره خاکی بساط سفر پهن کرده‌ایم. مسافرانی که روزی نیست که یکی از ما بار سفر نبندد و در مقابل چشمان‌مان راهی زندگی ابدی نشود. ماه میهمانی حضرت دوست شاید درنگ بی‌نظیری باشد، برای دل کندن از همه کمندهایی که از این خاک به دست و پای جان‌مان گره خورده، فرصتی برای دل سپردن به آنچه که درون‌مان، عمق وجودمان طلب می‌کند در زیر آسمان پر ستاره سحرهای یک ماه مبارک. خاطرات این ماه همیشه یادآور لحظاتی شیرین بوده است. خاطراتی که با جمع شدن در خانه مادربزرگ و دور سفره افطار نشستن در حیاط آب‌پاشی شده و شنیدن حرف‌های مادر که به جا آوردن آداب این ماه و یاد خالق را گوشزدمان می‌کند، گویی تجربه‌های سفر خود را توشه راهی می‌کند که گاه یادمان می‌رود، مرگ پایانش نیست. در این میان سنت‌های دیرینه رمضان تاکیدی بر اهتمام گذشتگان به طی کردن هرچه بهتر و مفیدتر این ماه نورانی است. رئیس مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران استان مرکزی، حفظ و احیای سنت‌های گذشتگان را در ماه مبارک رمضان بستری برای ترویج صمیمیت بین افراد می‌داند. حجت‌الاسلام وحید زارع به ایسنا گفت: در زمان‌های گذشته به دلیل نبود وسایل ارتباطی مردم سحرها به طرق مختلف یکدیگر را از خواب بیدار می‌کردند تا کسی از سفره سحر ماه رمضان جا نماند و البته این رفتار خود پدیدآورنده همبستگی در جامعه بوده است. این کارشناس مذهبی پرداختن به این سنن را موجب برجسته‌تر شدن جایگاه این ماه مبارک در بین مردم توصیف و بیان کرد: در گذشته آدابی همچون دیدوبازدید، رفع کدورت و کینه‌ها و دلجویی از فقرا که در ماه مبارک رمضان بیش‌تر دغدغه اذهان می‌شد، خاطرات زیبایی از لبخندها را برجای می‌گذاشت و تجربه مطلوب ناشی از این امر موجب می‌شد تجربه ماه رمضان سال آینده را به انتظار بنشینیم. وی وجود سنت‌ها و پرداختن به آیین خاص این ماه را سبب‌ساز حفظ حرمت این ماه در بین مردم عنوان کرد و افزود: توجه به سنت‌های ماه رمضان به نوعی ارزشگذاری مضاعف برای این ماه مبارک بود و براین اساس بود که علاوه بر تاکیدات دینی، توجه به حفظ حرمت این ماه براساس سنت نیز اشخاصی که توانایی روزه‌داری نداشتند را وادار می‌کرد که در ملاء عام اقدام به روزه‌خواری نکرده و از این کار ابا داشته باشند. حجت‌الاسلام زارع پرداختن به سنت‌ها در این ماه را به نوعی زمینه‌ساز کاهش بروز آسیب‌های اجتماعی دانست و اظهار کرد: متأسفانه با کمرنگ شدن سنت‌های گذشتگان‌مان شاهد بروز ناهنجاری‌های اجتماعی و شکسته شدن حرمت‌ها از جمله روزه‌خواری در ملاء عام هستیم. این کارشناس مذهبی به لزوم حفظ و احیای سنت گذشتگان تأکید و بیان کرد: ایرانیان آداب مهمان‌نوازی و احترام به بزرگ‌تر را که با دین اسلام هماهنگی داشت، در آداب ماه مبارک رمضان تلفیق کرده و با دور هم جمع شدن‌هایشان در کنار حفظ ارزش خانواده بستری برای انتقال ارزش حفظ حرمت این ماه شریف بین نسل جوان به وجود می‌آوردند. براساس این گزارش به نقل از میراث فرهنگی استان مرکزی، این استان نیز از این سنت‌ها غافل نبوده و ماه مبارک رمضان که از جمله ماه‌های مهم معنوی مسلمانان است در این استان دارای پیشینه فرهنگی و اسلامی غنی با استقبال مردم و با آیین‌های خاص برگزار می‌شود. گونه‌های آیینی رسوم به سبب خاصیت معنوی همواره از قداست برخوردارند و انجام یک عمل دینی شخصی به صورت حلقه‌وار زمینه وحدت و همبستگی اجتماعی را موجب شده و ماه رمضان به خاطر داشتن این ویژگی منحصر به فرد است. ‌استان مرکزی از دیرباز آیین‌های رمضان را با شور و ویژگی‌های خاصی برگزار کرده و در آستانه ماه مبارک مردم این خطه با غبارروبی مساجد و تکایا و آماده‌سازی اماکن مذهبی به پیشواز می‌روند. ‌مردم این استان در زبان محلی به ماه مبارک رمضان عنوان ماه روزه نیز می‌دهند و از نیمه‌های شعبان با پاکیزگی و غبارروبی مساجد و حسینیه‌ها خود را برای این میهمانی معنوی آماده می‌کنند. ‌گرفتن روزه مستحبی و به جای آوردن اعمال مذهبی و دعا از جمله کارهایی است که در بیشتر مناطق استان مرکزی در در ایام‌الله رجب و شعبان رواج دارد تا مردمان خود را برای ایام پرفیض رمضان مهیا کنند. کلوخ‌اندازان، اهو اهو، فتیرپزان ... از گذشته‌های دور همزمان با رمضان، آیین ویژه‌ای به نام "کلوخ‌اندازان" در بین خانواده‌های بخش‌هایی از استان مرکزی مرسوم بود که هنوز جلوه‌هایی از آن در گوشه‌وکنار این دیار به چشم می‌خورد. ‌در این آیین که معمولا در آخرین روز ماه شعبان انجام می‌شود، بزرگ فامیل به عنوان عصرانه آش رشته تدارک می‌بیند و با جمع کردن سایر اقوام و خویشان دور هم، به میمنت و مبارکی آمدن ماه میهمانی خدا جشن کوچکی برگزار می‌کند. ‌یکی از آیین‌های خاص ماه مبارک رمضان، برنامه رؤیت ماه است و از دیرباز در مناطق شهری و روستایی این استان رایج بوده، رسم بر این بوده که مردم در شب نخسین روز ماه رمضان با داشتن وضو بر بام منازل و مساجد حاضر می‌شدند و در صورت رؤیت ماه خانه به خانه رفته و حلول این ماه را به صورت چهره به چهره به اطلاع عام می‌رساندند. براساس این گزارش سحرخوانی نیز از سنن زیبای رایج در مناطق شهری و روستایی استان مرکزی است. این رسم در گذشته و در نبود وسایل ارتباط جمعی چون تلویزیون و ساعت‌های شماته‌دار انجام می‌شده و نشانی از همدلی مردم برای طی کردن ماه رمضان است. از گذشته‌های دور سحرخوانان اغلب از بین افرادی انتخاب می‌شدند که خوش صدا و با سواد بوده و با اشعار ادبی، مناجات و دعاها آشنایی کامل داشتند. ‌سحرخوانان از شب اول ماه مبارک رمضان بر پشت بام خانه، مسجد و یا تکایا رفته و قرائت دعا و شعرهای با مضامین تسبیح و مدح پروردگار، رحمت و شفقت‌خواهی و طلب بخشش و آمرزش را تا اذان صبح ادامه می‌دادند. ‌آیین‌های سنتی سحرخوانی امروز از بلندگوی مساجد در استان مرکزی اجرا می‌شود و سحرخوانان محلی بیشتر در مناطق روستایی و محله‌های سنتی شهری به ندرت رسوم گذشته را زنده نگه داشته‌اند. ‌آیین سحرخوانی در گذشته‌های نه چندان دور در برخی از مناطق استان مرکزی چون تفرش، دلیجان، محلات، کمیجان و فراهان با زدن طبل برای بیدار باش مردم همراه بوده است. ‌بیدارکردن همسایگان، دوستان و خویشان به هنگام سحر یکی دیگر از سنت‌های رایج در میان مردم استان مرکزی و دیگر شهرهای استان از جمله فراهان است. ‌آیین بیدار باش سحری در برخی از مناطق روستایی شهرستان دلیجان و محلات با رسم "سحر خون" همراه بوده به طوری که فردی با رفتن بر بام، صدای خروس در می‌آورده و فردی نیز به عنوان جارچی، کوبه منازل را می‌کوبیده و با قرائت بلند آیات وحی و سردادن اذان، مردم را بیدار می‌کرده تا سحری بخورند و به عبادت بپردازند. ‌سنت دیرینه "اهو اهو" یکی دیگر از آداب متداول در این منطقه است که شامگاه چهاردهم ماه رمضان شب تولد امام حسن مجتبی(ع) در روستای خورهه از توابع شهرستان محلات برگزار می‌شود. براساس این سنت قدیمی با تاریک شدن هوا نوجوانان و کودکان در دسته‌های مجزا به در خانه‌ها می‌روند و یکی از اعضای گروه که از همه بزرگ‌تر است با صدای بلند اشعاری را می‌خواند و دیگران با صدای بلند اهو اهو سر می‌دهند. ‌این گروه‌ها معمولا به در منازلی می‌روند که دارای فرزند خردسال پسر باشند و وقتی که اشعار خوانده شد، معمولا پسر کوچک خانواده مقداری آجیل و تنقلات برای اعضای گروه می‌آورد و اگر پسر خانواده با تأخیر اقدام به آوردن تنقلات کند، این گروه اشعارشان را تکرار می‌کنند. یکی دیگر از آداب و رسوم رایج در فراهان و سایر نقاط استان مرکزی بردن "شب افطاری" برای نوعروس عقد کرده است، که در یکی از روزهای ماه رمضان، خانواده داماد از خانواده عروس می‌خواهند که برای افطار چیزی آماده نکنند و آنان با مهیا کردن طبقی از غذا، شیرینی، زولبیا و یک هدیه مخصوص به منزل عروس می‌روند. ‌در این میان بانوان اراکی کدبانو بودن خود را نشان می‌دهند و با پختن شیرینی‌های محلی مثل "گوش‌فیل" سهمی را در ثواب سفره افطار طلب می‌کنند. ‌یکی از رسوم خاص استان مرکزی که امروز به جز در برخی مناطق روستایی کمتر به چشم می‌خورد، مراسم فتیرپزان است. ‌فتیر که نوعی نان شیرینی محلی استان مرکزی است، در ماه مبارک رمضان مصرف بیشتری دارد و زنان فامیل و یا همسایه با گرد هم آمدن اقدام به تهیه خمیر و پخت این نان شیرینی کرده و بخشی از آن را نیز برای خانواده‌های کم درآمد و فقیر پیش‌کش می‌کنند. براساس این گزارش، آیین "الم ترانی" نیز از جمله مراسم سنتی و مذهبی کهن است که در ماه مبارک رمضان در شهرستان ساوه برگزار می‌شود. این مراسم در شب‌های پایانی ماه مبارک رمضان به ویژه آخرین چهارشنبه این ماه بعد از اقامه نماز مغرب و عشا توسط عده‌ای از جوانان و نوجوانان ساوجی برگزار می‌شود. شرکت‌کنندگان در این آیین که تعدادشان به حدود 10 نفر می‌رسد با اجتماع در مقابل خانه‌های خویشان و همسایگان به اجرای این برنامه می‌پردازند. ‌آنان هم صدا با هم اشعاری سر می‌دهند و در ادامه نام یکی از فرزندان خانه‌ای که در مقابل آن اجتماع کرده‌اند را به نیکی ندا می‌دهند. ‌جوانان و نوجوانان شرکت‌کننده در مراسم الم‌ترانی آنگاه با تکرار "یاثواب، یاجواب" برای گرفتن انعام از صاحب خانه به انتظار می‌ایستند و در این مرحله از مراسم الم‌ترانی صاحبخانه با خوشرویی و گشاده‌دستی و تقدیم شیرینی و تنقلات و احیانا وجه نقد از جوانان و نوجوانان شرکت‌کننده در مراسم به گرمی پذیرایی می‌کند. ‌شرکت در لیالی قدر، برتن کردن جامه سیاه در این ایام و شب زنده‌داری و عبادت، سینه‌زنی و نوحه‌خوانی در مساجد، تکایا، منازل و نصب پرچم‌های عزا بر سردر اماکن از دیگر آداب حسنه ماه مبارک رمضان در استان مرکزی است. در روستای "زر" از توابع شهرستان دلیجان در شب 21 رمضان آیین سینه‌زنی برگزار شده و دسته‌های زنجیرزن در اماکن عمومی حاضر می‌شوند و در نراق نیز در روز بیست‌ویکم رمضان نخل بر دوش مردم حمل می‌شود. ‌یکی از آیین‌ها و باورهای بسیاری از مردم روستایی استان مرکزی در 21 ماه رمضان توزیع شیر توسط دامداران و گله‌داران در میان فقرا و مردم روزه‌دار است. ‌در بسیاری از روستاهای تفرش رسم بر آن است که مراسم احیا با آیین‌های سوگواری و روضه‌خوانی در مساجد برگزار می‌شود و در این آیین‌ها مردم روستا شیر نذری و شله زرد پخش می‌کنند. ‌زنان روستای دستجان فراهان در غروب روز 21 ماه رمضان آیین حلواپزان به راه می‌اندازند و بخش اعظم این حلواها در بین مردم توزیع و بخش دیگر نیز برای روز عید فطر نگهداری می‌شود. ‌جلسات ختم قرآن مجید در ایام پر برکت و معنوی رمضان که با حضور اقشار مختلف مردم در مساجد و مجالس خانگی تشکیل می‌شود و افطاری دادن به دوستان، خویشان و آشنایان از دیگر امور پسندیده و متداول در استان است. در این شب‌نشینی‌ها ضمن پذیرایی با چای و میوه و سایر تنقلات، مطالبی در مورد آداب و فضایل و برکات مختلف این ماه روحانی و مسایل دینی مطرح می‌شود. ‌دستگیری از فقرا و نیازمندان و بخشش مال و طعام در ایام رمضان از خصلت‌های خوب مردم استان مرکزی است و بسیاری از خیران در مساجد با انداختن سفره‌های افطار در این باور و سنت اصیل مشارکت می‌کنند. ‌رسم زیبایی که در چند سال اخیر رواج یافته جمع‌آوری کمک برای آزادی زندانیان جرایم غیر عمد است که به قداست و معنویت این ماه افزوده است. آش رشته، شله زرد، رنگینک، مسقطی، شیربرنج، خرما، فتیر و نان کنجد زده غذاهای محلی مردم استان مرکزی و زینت‌دهنده سفره رمضان روزه‌داران است. روحانی اعزامی در ماه مبارک رمضان به مناطق روستایی استان هر شامگاه بر سفره افطار یکی از اهالی میهمان می‌شود و روز عید سعید فطر اکثر بزرگان روستا با حاضر شدن در مقابل محل استقرار مبلغ دینی، او را با سلام و صلوات تا مسجد روستا مشایعت می‌کنند. در گذشته در برخی مناطقه روستایی استان مرکزی شب آخر ماه رمضان در هنگام غروب آفتاب عده‌ای به پشت بام‌ها می‌رفتند تا آیین رؤیت ماه را برگزار کنند، بیشتر اهالی بر این باور بودند که دیدن ماه جدید موجب استجابت دعاست و با خواندن دو رکعت نماز شکر بر بام منزل دعای سلامت و حفظ توفیق روزه‌داری را به جای می‌آوردند. عید فطر یکی از مهم‌ترین آیین‌های ماه ضیافت‌الله است که روزه‌داران با برگزاری جشن و مهمانی به پاس یکماه روزه‌داری آن را بزرگ داشته و گرامی می‌دارند. گزارش از: صبا خایانی- خبرنگار ایسنا- منطقه مرکزی ‌ انتهای پیام








این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایسنا]
[مشاهده در: www.isna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 11]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن