محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1826903700
فارس گزارش می‌دهد تشدید تشویش خشکسالی در دشت شبستر
واضح آرشیو وب فارسی:فارس: فارس گزارش می‌دهد
تشدید تشویش خشکسالی در دشت شبستر
خشکسالی بخش‌های مختلفی از محیط را در طول دوره وقوع خود تحت تأثیر قرار می‌دهد و یکی از بخش‌های متأثر از شرایط بلند مدت خشکسالی، منابع آب‌های زیرزمینی است که متأسفانه کمتر از سایر بخش‌ها مورد توجه قرار گرفته است.
به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز، طی سال‌های اخیر در کل کشور از جمله در منطقه شبستر خشکسالی‌های مستمر و شدیدی رخ داده که در نتیجه آن منابع آب‌های سطحی خشک یا بسیار کم شده و سفره‌های زیرزمینی با افت سطح آبی شدیدی روبه‌رو شده است. منابع آب‌های زیرزمینی با توجه به عمق سفره، نوع آن، ویژگی‌های زمین‌شناسی و خصوصیات شبکه آب‌های سطحی روی آن نسبت به خشکسالی واکنش نشان می‌دهد در نتیجه خشکسالی بر منابع آب‌های سطحی منطقه اثرات تخریبی مستقیم داشته است. خشکسالی به صورت غیرمستقیم از طریق کاهش تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی از منابع آب سطحی، افزایش برداشت از طریق چاه‌های عمیق برای مصارف کشاورزی، افزایش دما، تبخیر، تعرق و تغییر نوع بارش در نتیجه کاهش میزان تغذیه از بارش‌های جوی بر منابع آب‌های زیرزمینی موثر است. اثرات خشکسالی با تاخیر زمانی بیشتری در آب‌های زیرزمینی رخ می‌دهد، ضمن آنکه کاهش بارندگی‌ها در کنار پراکنش نامناسب ریزش‌های جوی بر تشدید آثار خشکسالی‌ها می‌افزاید. چرا که اغلب بارندگی‌ها نه به صورت برف بلکه به صورت باران و در مواقع غیرلازم اتفاق می‌افتد. باید باور داشته باشیم که پدیده خشکسالی اثرات منفی بزرگی بر منابع آب و محیط‌های وابسته در دشت شبستر و تسوج به این منابع گذاشته که عموماً در برخی سال‌ها خسارات جبران‌ناپذیری را سبب شده است. این خسارات در مناطق خشک و کم آب شهرستان به خصوص کمربند شمالی شهرستان که از دیدگاه اقتصادی، کشاورزی و باغداری ساختار شکننده‌تری دارد، نمود بیشتری یافته و اثرات منفی ماندگاری را از جهات مختلف بر جای گذاشته است. دشت شبستر در منطقه‌ای خشک واقع شده است که از دیرباز به منطقه «گونئی» مشهور است که از نظر بارش جزو مناطق کم بارش محسوب می‌شود، آب‌های ورودی به دشت شبستر به طور سطحی و زیرسطحی ناچیزند، منبع اصلى آب بارش است که به طور طبیعى میانگین بارش سالانه حدود 250 میلی‌متر است. عوامل درگیر و مسئولان ذی‌ربط در این مسئله مدام هشدار مى‌دهند که با افزایش و توسعه باغات در شهرستان شبستر در سال‌های گذشته، درگیر بحران جدى آب هستیم. همه این قیاس‌ها یک طرف، عدم توزیع پراکنش زمانی و مکانی بارش هم طرف دیگر این اتفاقات هستند. در این مجال مقایسه آماری بین بارندگی‌ها و افت آب‌های زیرزمینی که با استفاده از شاخص بارندگی استاندارد شد و دیگر معیارهای مشتق شده از آن نظیر مجموع بزرگی خشکسالی، تداوم و تعداد دوره‌های مواجه با این پدیده در ایستگاه‌های منطقه شبستر به عمل آمد که در ابتدا میزان آسیب‌پذیری ایستگاه‌های منطقه بر اثر خشکسالی هواشناسی نسبت به مناطق مجاور در مقیاس‌های مختلف ماهانه، فصلی و سالانه در طول دوره آماری بررسی شد و سپس با شاخص منبع آب زیرزمینی وضعیت خشکسالی منطقه طی سال‌های 1380 الی 1393 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می‌دهد که مقدار شاخص روند کاهشی داشته و در سال‌های اخیر خشکسالی با درجات بالا در منابع آب زیرزمینی این منطقه رخ داده است. در این منطقه بین شاخص خشکسالی در مقیاس زمانی اشاره شده بدون تأخیر زمانی با پارامترهای کمی آب زیرزمینی، ارتفاع سطح آب زیرزمینی و شاخص خشکسالی هیدروژئولیکی رابطه معناداری وجود دارد. اما به منظور بررسی کیفیت منابع آب زیرزمینی که از داده هدایت الکتریکی استاندارد شده استفاده می‌شود، شاخص خشکسالی در مقیاس زمانی فوق بدون تأخیر زمانی نیز با شاخص مذکور رابطه معنی‌داری را نشان می‌دهد. دشت شبستر که در شمال دریاچه ارومیه واقع شده در دهه‌های اخیر تحت تاثیر ریزگردهای نمکی قرار گرفته و بحران خشکسالی را نیز تشدید کرده که به طور منطقه‌ای و در دشت شبستر خشکسالی‌های متناوب و گاهی مستمر و شدیدی را موجب شده است، همزمان سطح آب زیرزمینی دشت نیز کاهش چشمگیری نشان می‌دهد. پیگیری روند بارش‌ها، واحد آب‌های زیرزمینی و ارزیابی تأثیر خشکسالی‌های هواشناسی در افت آب زیرزمینی در دشت شبستر با استفاده از روش آمار دو متغیره است. برای این منظور از داده‌های هواشناسی شامل متوسط بارش ماهانه ایستگاه‌های دشت شبستر در دوره آماری (1393-1380 ) همچنین برای تعیین دوره‌های خشکسالی از داده‌های ماهانه سطح آب چاه‌های مشاهده‌ای استفاده شد که نتایج مطالعه نشان می‌دهد در دوره آماری (1393-1380) سطح آب‌های زیرزمینی سیر نزولی داشته و افت دارند. خشکسالی آب‌های زیرزمینی نیز با دو ماه تأخیر نسبت به خشکسالی هواشناسی بروز داشته است. میزان کاهش حجم آب‌های زیرزمینی دشت‌های شبستر و تسوج از آغاز دوره اندازه‌گیری 480 میلیون مترمکعب گزارش شده است، به بیان دیگر میزان کسری مخزن آب‌های زیرزمینی که به چشم نمی‌آید در مقام مقایسه هزار برابر حجم تنها سد موجود منطقه یعنی سد «تیل» است. امروزه با افزایش جمعیت و افزایش نیاز آب در بخش‌های مختلف کشاورزی، صنعتی، شرب و بهداشت، فشار زیادی به منابع آب زیرزمینی وارد شده است. این مسئله در کنار وقوع خشکسالی‌های شدید و طولانی مدت شرایطی را برای منطقه‌ای که خشک و فراخشک به شمار می‌آید پدید آورده است که آن را با چالش‌های جدی در زمینه کمیت و کیفیت آب مواجه کرده است. چاره‌ای جز تغییر روش‌های سنتی آبیاری نداریم با توجه به این نتایج می‌توان گفت که تنها راه اساسی و اصولی برای جلوگیری از عواقب خطرناک افت سطح ایست آبی و کاهش کمیت و کیفیت منابع آب زیرزمینی، مصرف بهینه و قانونمند آب، جلوگیری از برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی و از همه مهم‌تر جلوگیری از توسعه باغات و اراضی است. از جمله راهکارها در مدیریت و استفاده بهینه از منابع آب می‌توان به استفاده بیشتر از سامانه‌های آبیاری تحت فشار و کشت محصولات کشاورزی استراتژیک با نیاز آبی کمتر و ارزش افزوده بیشتر اشاره کرد. میانگین راندمان آبیاری در روش‌های سنتی 35 درصد بوده اما در روش آبیاری بارانی 70 درصد و قطره‌ای بیش از 90 درصد است. با توجه به کمبود شدید آب در پی خشکسالی‌های متعدد،افت شدید سطح آب‌های زیرزمینی و جاری همچنین لزوم توسعه کشاورزی و پایداری آن، باید از سیستم‌های آبیاری تحت فشار استفاده کرد. از جمله مزایای استفاده از سیستم‌های نوین آبیاری می‌توان به صرفه‌جویی در مصرف آب، جلوگیری از فرسایش خاک، امکان آبیاری زمین‌های ناهموار، کاهش هزینه‌های کارگری،افزایش راندمان آبیاری، توزیع یکنواخت آب، آبیاری آسان‌تر و کنترل مقدار آب مصرفی و افزایش عملکرد محصول اشاره کرد. ما چاره‌ای جز تغییر روش‌های سنتی آبیاری نداریم زیرا با گذشت زمان و با توجه به کمبود منابع آب و مشکل کم‌آبی، روش‌های آبیاری تحت فشار ناگزیر باید جایگزین روش‌های آبیاری سطحی یا سنتی شود. اگر از روش‌های آبیاری بارانی و قطره‌ای استفاده نکنیم، 65درصد آب مزارع از بین می‌رود؛ بنابراین با استفاده از سیستم‌های آبیاری تحت فشار می‌توان از تلفات آب جلوگیری کرد و به یک رشد اقتصادی براساس یک توسعه پایدار اقتصادی و اجتماعی دست یافت. کاهش روند بارندگی‌ها،اصلاح مصرف آب در بخش کشاورزی را ضروری ساخته است؛ بسیاری از زمین‌های کشاورزی و باغات منطقه شبستر همچنان با شیوه‌های سنتی آبیاری می‌شوند که این موضوع مهمترین علت هدر رفت آب در بخش کشاورزی محسوب می‌شود. با اجرای شیوه‌های نوین آبیاری علاوه بر جلوگیری از هدررفت آب، از فرسایش خاک و شوری خاک و آب هم جلوگیری می‌شود. از آنجا که اغلب بهره‌برداران بخش کشاورزی تمایلی به تغییر دیدگاه‌ها و شیوه‌های سنتی ندارند، مروجان کشاورزی باید با حضور در مزارع و توصیه به کشاورزان، آنها را نسبت به لزوم اصلاح الگوی مصرف آگاه کنند. البته باید متذکر شد، صرف احداث استخرهای ذخیره آب و آبگیری آنها بدون اخذ مجوزهای لازم و بدون داشتن طرح‌های مصوب از طرف جهاد کشاورزی نه تنها به بهبود وضعیت منابع آبی نمی‌کند بلکه با توسعه ناپایدار اوضاع را وخیم‌تر نیز می‌کند. نگارنده: علیرضا خوش‌نیت انتهای پیام/60002/ع40
94/04/06 - 13:00
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 34]
-
گوناگون
پربازدیدترینها