محبوبترینها
سررسید تبلیغاتی 1404 چگونه می‌تواند برندینگ کسب‌وکارتان را تقویت کند؟
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1852966030
یکی از مردمی‌ترین شاعران ایران به روایت محمد کاظم کاظمی
واضح آرشیو وب فارسی:مهر: به بهانه انتشار سه گانه شعر علیرضا سپاهی لائین؛
یکی از مردمی‌ترین شاعران ایران به روایت محمد کاظم کاظمی
شناسهٔ خبر: 2788096 - شنبه ۶ تیر ۱۳۹۴ - ۱۱:۱۳
فرهنگ > شعر و ادب
محمد کاظم کاظمی در یادداشتی به بهانه انتشار سه گانه شعر علیرضا سپاهی لائین نوشت: من می‌توانم سپاهی لائین را یکی از مردمی‌ترین شاعران امروز بدانم، هرچند بسیاری از مردم از «سپاهی شاعر» بی‌خبر باشند. به گزارش خبرنگار مهر، محمد کاظم کاظمی شاعر و عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی همزمان با انتشار سه گاه شعر «علیرضا سپاهی لائین» در نشر سپیده باوران یادداشت بلندی را در معرفی شعر و اندیشه این شاعر نوشته است. سپاهس لائین از شاعران شناخته شده خراسان رضوی است که بیش از دو دهه است در فضای ادبیات ایران به شاعری پرداخته است. این یادداشت بلند را در ادامه می خوانیم: علی رضا سپاهی لائین، شاعر توانای دو دهه اخیر، اینک پس از سال‌ها انزوا و دور بودن از عرصه چاپ و نشر، با سه‌گانه‌ای به میدان آمده است. سه کتاب «فواره‌ها»، «تقویم تنهایی» و «شرح بت‌پرستی‌ها» چیزی است که مدت‌ها وعده انتشارشان توسط نشر سپیده‌باوران را شنیده بودیم و منتظرشان بودیم.البته از این شاعر پیش از این هم کتاب‌هایی منتشر شده بود، از جمله «ما به روایت من» که در سلسله کتاب‌های تکا. ولی سه کتاب حاضر، کارنامه کاملی از شاعریِ او در این 25 سال است، از شاعری که جزء بهترین‌های نسل خود بوده است.باری، «فواره‌ها» مجموعه‌ای از شعرهای دهه‌های هفتاد و هشتاد شاعر است و دو کتاب «تقویم تنهایی» و «شرح بت‌پرستی‌ها» شعرهایی از دهه نود را در خود دارد. در مجموع این سه کتاب، بنایی را که این شاعر در شهر شعر امروز برافراشته است و بنایی است سخت جذاب و محکم، کامل می‌کند. من در این بنا، که اکنون با این سه‌گانه برافراشته می‌بینم، چند ستون می‌بینم که بیشتر وزن شعر او را تحمل کرده‌اند. و در این مجال، می‌کوشم که به این‌ها بپردازم.ستون اول، زبان مردم‌گرایانهعلی‌رضا سپاهی لائین از اواسط دهه هفتاد و به قول سعدی «در عنفوان جوانی» به قافله شعر زنده و پرتپش آن‌‌سال‌های خراسان و بل کشور، پیوست، با درخششی قابل توجه و راه‌هایی که در غزل گشوده بود. غزل سپاهی در آن سال‌ها با یک ویژگی چشمگیر شناخته می‌شد؛ برخورداری از ویژگی‌های زبان محاوره، همان که آن را «مردم‌گرایی در زبان شعر» می‌تواند خواند، چنان که در این شعر نسبتاً معروف او در آن زمان، می‌بینیمگفتند غصه زن و فرزند می‌خورماما دریغ، آنچه نگفتند می‌خورماین دردهای کوچک از این مرد، دور بادمن چوب دردهای تنومند می‌خورمطوری که درد موی سرم را سپید کرددیگر به درد کوه دماوند می‌خورماین ویژگی در آن زمان گسترشی بی‌سابقه در میان جوانان غزلسرا یافت، جوانانی که از زبان فخیم و فاخر ولی سنگواره‌شده آن زمان خسته شده بودند و در پی گشایشی بودند. من نمی‌خواهم و نمی‌توانم علیرضا سپاهی را تنها پیشگام این مسیر بدانم. این جریان در واقع از ایرج‌میرزا و حتی قبل از او در شعر معاصر فارسی روی نموده است. ولی این غیر قابل انکار است که سپاهی در مقیاس خودش بر بسیاری از شاعران هم‌نسل خود تأثیری قابل توجه گذاشت؛ و چرا پنهان کنم، بر بعضی از ما که یک پیرهن بیشتر از او پاره کرده بودیم نیز. من هیچ نمی‌توانم تأثیر غزل «کسی دست و پای تکاپو نمی‌زد» سپاهی را بر غزل‌هایی از جنس «مباد آسمان بی‌تو خالی بماند» و «مریز آبروی سرازیر ما را» از خودم، انکار کنم.
سه گانه علیرضا سپاهی لائینباری، در اواخر دهه شصت این جریان پدید آمد و شعر کلاسیک ما به شکل خوبی با زبان زندگی پیوند خورد، هرچند بسیاری‌ها در همین هنرمندی مردم‌گرایی باقی ماندند و بسیاری از رباعی‌های امروز در همین فضا سیر می‌کند. ولی سپاهی به زودی به چیزی دیگر رسید، یعنی روانی کلام و نزدیک‌شدن آن به زبان محاوره، بدون این که در استفاده از ضرب‌المثل‌ها و تکیه‌کلام‌های محاوره‌ای افراط شود. این یک نوع برخورداری از لایه‌های پنهان‌تر زبان محاوره است.ستون دوم، طرح‌های رواییدیگر هنرمندی سپاهی که از این هم ارزشمندتر بود، آزمودن طرح‌های روایی در شعر است، چیزی که شعر دهه هفتاد و هشتاد ما را در سیطره خود گرفته و از شاخصه‌های غزل این دو دهه است. «فواره‌ها» (سروده اوایل دهه هفتاد) شاید بهترین شعر روایی سپاهی لائین و یکی از بهترین سروده‌های او تا کنون باشد، چنان که بسیاری‌ها او را با همین غزل می‌شناسند. این غزل که گویی یک داستان کوتاه تمثیلی است، به شکلی که دم به دم رو به اوج می‌رود و من چند بیتی از آن را نقل می‌کنم.فواره‌ها که یخ زده بودند، وا شدنددر ناگهان ظهر زمستان رها شدند... فواره‌های ساده که از ارتفاع روزدر زیر بار روشنی خویش تا شدند... در گیر و دار صحبت فواره و عبوریاران باد، وارد این ماجرا شدندفواره‌های رم‌زده، در های‌وهوی بادیک‌دست، دست‌های بلند دعا شدند... یک عده در عبور خود از ابر و آسماندر امتداد روشن خود تا خدا شدند... یک عده نیز خسته و نومید و سربه‌زیراز کاروان روشن یاران جدا شدند... فواره ها، خلاصه بگویم که عاقبتیک عده ما شدند و گروهی شما شدندستون سوم، تنوعدر این روزگاری که شماری از شاعران حتی در یک کتاب شعر خود هم به تکرار می‌رسند و مرتب با همان ابزارها و تکنیک‌های رایج خود بازی می‌کنند و یک سخن را در یک دایره بسته را تکرار می‌کنند، شعر سپاهی همیشه متنوع مانده و همیشه حرف‌های تازه داشته است.دایره محتوایی شعر او بسیار گسترده است، در کارنامه شاعری او تقریباً برای همه مسایل، دلبستگی‌ها و دغدغه‌های انسان امروز وطن فارسی، می‌توان شعر یافت؛ از حمد و نعت بگیرید، تا شعر عاشقانه و اجتماعی و سیاسی و مفاخره‌های ملّی و شعر برای پدر و مادر و فرزند و همسر و زادگاه و کشور و حتی گروه‌های اجتماعی و فکری مثل هنرمندان و رزمندگان و مسایل منطقه و جهان.این تنوع محتوایی باعث می‌شود که ما با هر انتظاری که به دنیای شعر او برویم، دست خالی برنگردیم و مجموعه این سه‌گانه می‌تواند برای بسیاری از حالات و احساسات و دغدغه‌های انسان امروز کاربرد داشته باشد، چه دغدغه یک پدر، چه دغدغه یک شاعر و چه دغدغه یک انسان مذهبی یا انسان میهن‌دوست. و جالب این که شاعر ما در همه این مضامین و زمینه‌ها، معمولاً حرف تازه و نکته‌های نگفته دارد. به ندرت شعری از سپاهی می‌توان یافت که در جایی ـ و به ویژه در آخر شعر ـ ما را غافلگیر نکند.ستون چهارم، حرف‌های تازهاما یکی از جلوه‌های بارز این رنگ و بوی خاص در شعر سپاهی، داوری‌های متفاوت و گاه اعتراض‌آمیزی است که نسبت به همه چیز دارد. به واقع در کنار آشنایی‌زدایی‌های معمول که در صورت شعر و در تصویرها و مضامین و قافیه و ردیف‌ها دیده می‌شود ـ و شعر سپاهی از این‌ها خالی نیست ـ یک دسته آشنایی‌زدایی موضوعی در کار او می‌توان یافت که آنانی را که دوست می‌دارند مسایل را از زاویه‌ای دیگر بنگرند، سخت جذاب و خوشایند است. و این شاید عمده‌ترین دلیل دلبستگی دایمی من به شعرهای سپاهی لائین باشد، که در این بیت‌ها از چند غزل او می‌بینیم:مدام زمزمه کردیم ما عزیزتریم‌چنان که باورمان شد سرآمد بشریم‌تمام راه چنین بود و ما نپرسیدیم‌که با کدام دلیل از تمام خلق سریم؟عجب لطیفه بی لطف و کهنه‌ای است که مابه آنچه بوده ولی نیستیم، مفتخریم و یا در اینجا خطاب به امام رضا(ع) تو را چنان در طلا نهان کرده‌اند اینجا که بیم دارم‌به بارگاه تو این جماعت به خاطر گنبدت بیاید و یا این شعر درباره خدا، ولی با نگاهی متفاوت گروهی از میان ما خدایشان بزرگ نیست‌خدایشان درست مثل شخص‌شان محقّر است‌گروهی از میان ما خدای پرغرورشان‌همیشه کینه‌ورز و اخم‌کرده و ستمگر است‌خدای من جداست از خدای سختگیرشان‌مرا کسی که آفریده، یک خدای دیگر است... به نام نامی یگانه‌اش قسم که بی‌گمان‌هر آن که فکر می‌کند خدا یکی است، کافر است ستون پنجم، تعهدی همیشگینه، همیشه هم ستون پنجم بد نیست. به نظر من آنچه علیرضا سپاهی را سپاهی کرده است تعهد دایمی او در شعر است. او شاعری است که شعر را ابزاری قدرتمند برای گفتنِ نگفته‌ها می‌بیند و به همین دلیل، هیچ‌گاه به تفنن شعر نسروده است. در هر شعر او، رد پای یک دغدغه عمیق می‌بینیم. این‌ها از آن جنس شعرهایی نیست که فقط در وصف روسری معشوق سروده می‌شود یا شاعر در آن‌ها تلمیحی به چشم درآوردن آقا محمد خان قاجار از مردم کرمان دارد ـ که در این روزها خیلی رایج شده است ـ بلکه از جنسی دیگر است. از جنس شعرهای کسانی است که دردها، دغدغه‌ها، پرسش‌ها و مسایل مهم‌تری دارند.البته سه‌گانه علیرضا سپاهی از شعرهای عاشقانه خالی نیست، چنان که خود او در شعری عاشقانه می‌گویدشعرم همیشه زندگی‌ام بوده است و منمی‌خواستم که وارد شعرم شود زنمولی این عشق هم عشقی است که با جوانب گوناگونی از زندگی آدم‌ها پیوند می‌خورد و در فضاهای گوناگون ترسیم می‌شود.اما از عاشقانه‌ها که بگذریم، شاعر ما در این کارنامه بیست و چند سال شاعری، نشان داده است که دو چیز برایش از هر چیز مهم‌تر است، یکی «وطن» و دیگری «مردم» و به همین دلیل، می‌کوشد که هیچ‌گاه از این دو جدا نباشد. بیشتر شعرهای خوب او نیز به نوعی با این دو پدیده گره خورده است.میهنم را دوست دارم، مردمش را نیز همدر دلم شیراز جا دارد، ری و تبریز همکُردم اما پاسدار پارسی‌گویان شعرشهریارم گاه با ترکان شورانگیز هم*می‌گشایم بال دوشادوش ماهش در خیا لگرچه سهمی دارم از این آسمان ناچیز همکاش مثل کار و زحمت، از بزرگی‌های قومقسمتی می‌شد نصیب دوستانِ ریز هم*این صدای قلب یک کُرد است می‌خواند تو رااین غزل غمنامه عشق است، دستاویز هم...و از این روی، من می‌توانم سپاهی لائین را یکی از مردمی‌ترین شاعران امروز بدانم، هرچند بسیاری از مردم از «سپاهی شاعر» بی‌خبر باشند، چنان که باری خود گفته است.از این سپاهی شاعر چه انتظاری هستاگر نخواسته باشید گوش بسپارید
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مهر]
[مشاهده در: www.mehrnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 99]
-
گوناگون
پربازدیدترینها