واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
از مرز هشدار عبور کردهایم موضوع آب در ایران در دو سطح قابل بررسی است؛ اول، منابع آبی و میزان بارندگی که ما طبق استانداردهای جهانی و شاخصهای بینالمللی جزو کشورهای کمآب هستیم و دوم، مساله مدیریت و چگونگی استفاده از این منابع.
اگر کشورهای دنیا را به سه سطح پرآب، متوسط و کم آب و خشک تقسیم کنیم، ایران در میان کشورهایی که از لحاظ منابع آبی در مضیقه هستند قرار می گیرد. امروزه در کشور از 100 درصد منابع آبی، چه زیرزمینی و چه سطحی که در پشت سدها انباشته می شود، 94 درصد در بخش کشاورزی، 4 درصد در حوزه شهری و 2 درصد نیز در صنایع مورد استفاده قرار می گیرد بنابراین بیشترین حجم آب کشور به بخش کشاورزی وارد شده و به دلیل فناوری سنتی و غیرقابل کارآمد آبیاری در کشاورزی ما که عمدتا غرقابی است، به هدر می رود. آن گونه که آمارهای دستگاه ها و سازمان های رسمی مسئول می گویند 60 درصد از همه آبی که در بخش کشاورزی ما مصرف می شود هدر می رود. طبق آماری دیگر، 60 درصد آب مصرفی کشور را آب های زیرزمینی و بقیه را سدها تامین می کنند، در حالی که این روند در دنیا کاملا معکوس است. وضعیت سفره های زیرزمینی کشور مرز هشدار را رد کرده و به مرحله یک بحران کاملا جدی رسیده است. عمق آب های زیرزمینی به طور سالانه پنج تا 10 متر کاهش می یابد و این تهدید بزرگی است برای کشور. متخصصان حوزه آب بر این باورند که به مدت 10 سال و سالانه به مقدار هزار میلی متر باید باران ببارد تا یک متر آب در سفره های زیرزمینی ذخیره شود. میلیون ها سال باران باریده تا میزان موجود در سفره های زیرزمینی کشور ذخیره شده است. عمق آب های زیرزمینی که کاهش یابد میزان املاح در آنها بالا می رود و در نتیجه سلامت خود را از دست داده و دیگر بهداشتی نیستند. نشستی که در سال های اخیر در دشت های ما مشاهده می شود بیشتر به علت افت سطح سفره های زیرزمینی است. بحران آب جدی است اما مسئولان اولویت را بر کم مصرف کردن مردم گذاشته اند. این مصرف بهینه خیلی خوب است اما نباید فراموش کنیم مردم فقط 4 درصد منابع آبی کشور را مصرف می کنند و این صرفه جویی با وجود محسناتش تاثیر چندانی در کل ماجرا ندارد. دولت باید اولویتش را بر مدیریت و هدایت منابع بخش کشاورزی متمرکز کند و به سمت اصلاح مصرف در بخش کشاورزی و فرهنگ سازی در این زمینه حرکت کند. رسانه ملی از یک سو به عنوان آینه تمام نمای جامعه که می تواند بازتاب دهنده واقعیات آن باشد و از سوی دیگر در مقام موثرترین نهاد رسانه ای فراگیر کشور می تواند نقش موثری را در تببین و بسط فرهنگ صحیح استفاده از منابع آبی کشور ایفا کند. در زمینه مصرف بهینه آب مهم ترین نقش از آن رسانه ملی است که با توجه به عمده هدررفت در بخش کشاورزی و بیشترین مخاطبانی که در روستاها و شهرهای کوچک دارد، می تواند به سمت فرهنگ سازی در میان این اقشار بپردازد. در شهرهای کوچک به دلیل مشکلات متعدد گاه معضل آب در اولویت قرار نمی گیرد. تلویزیون می تواند با دعوت از کارشناسان مجرب این آموزش را به مردم و مسئولان بدهد که قبل از شروع به کار و در زمان تامین منابع انرژی به فکر تامین آب مورد نیاز پروژه هم باشند. یک غفلت بزرگ در زمینه توسعه و ساخت و ساز در کشور صورت گرفته و آن هم احداث مراکز محتاج به آب فراوان در استان های خشک است. چطور می شود در یک استان که با بحران جدی آب دست به گریبان است کارخانه فولاد احداث کرد؟ شایسته است که مدیران صدا و سیما در کنار بحث های جدی جامعه و کشور که به آن می پردازند توجه ویژه و جدی هم به مساله حیاتی آب داشته باشند. دکتر سید فرهاد سجادی - استاد دانشگاه
 
دوشنبه 25 خرداد 1394 ساعت 07:58
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 26]