تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1833431587
15خرداد؛ آغاز یک انقلاب جهانی
واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین:
محمدعبدخدایی در گفت‌وگو با «جام‌جم» 15خرداد؛ آغاز یک انقلاب جهانی محمدمهدی عبدخدایی ازجمله چهره‌های مبارز انقلابی است که سابقه دیرینه‌ای در کنش‌های سیاسی تاریخ معاصر ایران دارد. او از اعضای فداییان اسلام بود و اکنون نیز دبیرکل جمعیت فداییان اسلام است.
عبدخدایی از جمله فعالان سیاسی محسوب می شود که از نزدیک، شکل گیری نهضت انقلابی حضرت امام خمینی(ره) را ملاحظه و تحولات سیاسی دهه های 30 و 40 شمسی در ایران را درک کرده است. به منظور تحلیل روند سیاسی منتهی به 15 خرداد 1342 با عبدخدایی به گفت وگو نشستیم و از او پرسیدیم چطور محمدرضا پهلوی با وجود قدرت بالای روحانیت و مرجعیت در جامعه دست به خطایی راهبردی در درگیری با طلاب و حوزه علمیه و دستگیری حضرت امام(ره) به عنوان یک مرجع محبوب زد. عبدخدایی در گفت وگو با جام جم، به تحلیل فضای سیاسی برآمده از مدیریت آیت الله بروجردی پرداخت و از این زاویه عوامل شکل گیری 15 خرداد را تحلیل کرد. آنچه در ادامه می آید، چکیده ای از تحلیل محمدمهدی عبدخدایی از قیام 15 خرداد است؛همان قیامی که به تعبیر عبدخدایی و بسیاری دیگر، آغازی شد بر شکل گیری انقلاب اسلامی در ایران. سال 1324 حضرت آیت الله بروجردی از بروجرد به قم آمدند. پیش از ایشان مراجع ثلاثه، مدیریت حوزه را برعهده داشتند. آیت الله بروجردی تحولات چشمگیری را در حوزه به وجود آوردند که از جمله آنها می توان به برگزاری امتحاناتی برای طلاب اشاره کرد. ایشان همچنین ترتیبی اتخاذ کردند که طلاب آشنا به مسائل دینی و مباحث روز که دارای توان لازم برای سخنوری و ارتباط با مردم بودند، در محرم و صفر، ماه رمضان یا دهه فاطمیه به روستاها و شهرستان ها بروند و برای مردم سخنرانی کنند. این اقدامات در دوره ای بود که به دلیل شکل گیری حزب توده و نفوذ اندیشه های مارکسیستی، جامعه دچار ابهاماتی شده بود که نیاز بود روحانیت به آن پاسخ دهد. در همان دوره بود که کلاس های فلسفه آیت الله طباطبایی هم برگزار شد و از دل آن شاگردانی همچون استاد شهید مرتضی مطهری بیرون آمدند. بنابراین مجموعه تحولاتی که در دوره مدیریت آیت الله بروجردی در حوزه رخ داد، به تغییر وضع حوزه از حالت خمودگی و خرافی به پویایی و تحول انجامید. در سال های 37 و 38، مجله مکتب اسلام منتشر شد که برای اولین بار ارتباط روحانیت با مردم را از طریق رسانه های مکتوب ممکن می کرد. از این نشریه استقبال زیادی شد و تیراژ این نشریه بالا بود. شخص آیت الله بروجردی اگرچه تأکید داشتند طلبه باید درس بخواند، اما در کلاس های بیع خود، حکومت اسلامی تدریس می کردند. همین فضای عمومی در حوزه ها بود که باعث شد وقتی در اواخر دهه 20 می خواستند جنازه رضاشاه را برای طواف به قم بیاورند، حوزه به مخالفت برخاست. این نشان می داد متن حوزه موافق سلطنت نیست. درحالی که شاه این واقعیت را نادیده می گرفت و رژیم پهلوی احساس می کرد حوزه تنها در برابر کمونیسم ایستاده است. آنها احساس می کردند می توانند آیت الله بروجردی را با خود داشته باشند و شرایطی ایجاد کنند که حوزه به فعالیت های علمی محدود باشد. طلابی که آیت الله بروجردی به روستاها فرستاده بود، زمینه را برای یک تحول جدی آماده کرده بودند. طلابی که به فلسفه غرب، کمونیسم، مارکسیسم و حتی زبان انگلیسی مسلط بودند و با قدرت استدلال، بخوبی می توانستند شبهات عمومی را پاسخ بگویند. البته طلاب اعزام شده به شهرستان ها برای سخنرانی، مستقیما علیه رژیم حرف نمی زدند، اما در لفافه، مردم را به این نتیجه می رساندند که حکومت فعلی مشروعیت ندارد. مثلا به نقل از امام رضا(ع) احادیثی را نقل می کردند که نشان می داد رژیم شاه شبیه حکومت مأمون، دارای مشروعیت نیست. همین زمینه سازی ها باعث شد در فاصله اندکی از زمان رحلت آیت الله بروجردی، قیام 15خرداد در آن ابعاد رخ دهد و رژیم را غافلگیر کند. رژیمی که اصلا متوجه فرهنگسازی آیت الله بروجردی نبود و نمی توانست درک کند چطور حوزه ای که همزمان به نقد کمونیسم و ملی گرایی مشغول است، می تواند با رژیم هم مبارزه کند. واقعیت اجتماعی ایران نشان می داد زمینه اجتماعی پذیرش پیام مذهب، قابل مقایسه با کنش های راست یا چپ گرایانه نبود. مثلا ساواک به منزل یک مجاهد می رفت و او را دستگیر می کرد، بعد در جانماز مادربزرگ 80 ساله او لیست 40 مومنی را که هر شب وی در نماز شب برایشان دعا می کرد، می دید که همگی از روحانیون بنام مبارز هستند. این نشان می داد نفوذ پیام اسلام در مردم قابل مقایسه با سایر گروه ها نبود. برای همین بود که حزب توده، جبهه ملی و احزابی از این دست راحت تر سرکوب شدند اما رابطه روحانیت با متن جامعه بود و اگر احزابی چون نهضت آزادی هم فرصتی برای فعالیت داشتند، به دلیل برخی گرایش های کمرنگ مذهبی بود و برای آن بود که مهندس بازرگان کتبی مذهبی منتشر می کرد. در چنین فضایی هر پیام مذهبی با استقبال روبه رو می شد. حتی وقتی در دانشگاه پیام مذهبی منتشر می شد، استقبال بیشتری صورت می گرفت. حمایت از دکتر شریعتی در همین راستا قابل تحلیل است. همه این فضاهایی که از نظر اجتماعی وجود داشت، ناشی از فعالیت حوزویانی بود که آیت الله بروجردی برای تبلیغ به روستاها فرستاده بود. با این حال چنان که اشاره شد، رژیم پهلوی درک درستی از این زمینه های اجتماعی نداشت. شاید اگر رژیم شاه متوجه نفوذ عمیق مذهب می شد، هیچ گاه امام خمینی(ره) را به عنوان یک مرجع تقلید در شب دوازدهم محرم و درحالی که دسته های عزاداری در خیابان و شاگردان امام بالای منبر بودند، دستگیر نمی کرد. این دستگیری با آن زمینه هایی که وجود داشت، باعث موجی از اعتراض ها شد چنان که خود رژیم اذعان داشت تهران، مشهد، قم، شیراز و... مثل شهرهای جنگزده شده بود. این حماقت رژیم بود که در محرم امام خمینی(ره) را دستگیر کرد. به نظر من اگر حضرت امام(ره) بعد از پایان ماه صفر بازداشت می شدند، شاید 15 خرداد رخ نمی داد. البته نخست وزیری اسدالله علم که یک خان زاده و مشوق برخورد با معترضان بود نیز در اوج گیری قیام دخالت داشت. واقعیت این است که در دهه 30 و پس از امضای پیمان سنتو، شاه فکر کرد با اعدام شهید نواب صفوی، درست مانند اعدام افسران حزب توده، توانسته فعالیت مبارزان مذهبی را مهار کند. غافل از این که در حجره ها به طور پنهانی، یاد نواب صفوی گرامی داشته می شد و طلاب از اعدام یک «بچه سید» نارضایتی داشتند. همین زمینه های اعتراض، با آن فرهنگسازی مذهبی که اشاره شد، همگی در 15 خرداد به یک قیام سراسری انجامید. قیامی که برای درک مبانی آن باید به مبانی شیعه بازگشت، یعنی به نفی ظلم. بنابراین قیام 15 خرداد ناگهانی نبود و با نگاهی به تیراژ بالای مجلاتی چون مکتب تشیع یا کتب مذهبی می شد فهمید که روند بیداری اسلامی آغاز شده است. برای همین، کمونیست هایی که مخالف شاه بودند، در تبلیغاتشان علیه 15 خرداد مطلب منتشر می کردند و رادیو مسکو، 15 خرداد را ائتلاف روحانیت و فئودالیسم علیه رژیم شاه تعبیر می کرد. حضرت امام(ره) نیز با اصلاحات ارضی مخالف نبودند بلکه با اصلاحات آمریکایی مخالفت می کردند. اگرچه بخش کوچکی از حوزه در آن زمان به رژیم شاه وابسته بود یا از اعتقاد به این که باید فقط منتظر ظهور امام زمان(عج) بود و حرکتی نکرد سخن می گفتند، اما بعد از دستگیری امام خمینی(ره) چنان موجی بین مردم به راه افتاد که حتی همان روحانیت وابسته هم مجبور شد به حمایت از امام خمینی(ره) برخیزد. در آن مقطع تاکید می شد که مرجعیت، فراتر از قانون و مصون از برخوردهای سیاسی است و این باعث شد امام(ره)، به نماد مرجعیت تبدیل شده و جامعه ای را که می رفت در دامان مارکسیسم فروغلتد با یک اسلام پویا و انقلابی که در کتب رهبر معظم انقلاب در آن دوره نیز قابل مشاهده بود، آشنا کند. همین روند، با عنایت به فرهنگسازی آیت الله بروجردی و مدیریت و مبارزه شجاعانه حضرت امام(ره) در نهایت به قیام 15 خرداد انجامید که آغازی بر یک انقلاب جهانی بود.
سه شنبه 12 خرداد 1394 ساعت 05:30
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 99]
-
سیاسی
پربازدیدترینها