واضح آرشیو وب فارسی:الف: تاثیر لغو تحریمهای ایران بر وضعیت ژئوپلیتیکی خاورمیانه
تاریخ انتشار : چهارشنبه ۳۰ ارديبهشت ۱۳۹۴ ساعت ۰۸:۵۱
یک تحلیلگر روس در مصاحبه با خبرگزاری «رگنوم» لغو تحریمهای ایران را آغازگر تغییرات در خاورمیانه قفقاز دانسته است.به گزارش فارس، «استانیسلاف تاراسوف» کارشناس برجسته روس در مسائل بینالملل در مصاحبه اختصاصی با خبرگزاری «رگنوم» یادآور شد که مذاکرات هستهای ایران و گروه موسوم به (۱+۵) در وین از پیشرفت بالایی برخوردار است و متن پیشنویس توافق نهایی ممکن است زودتر از موعد مقرر تا اواسط ماه ژوئن تهیه و تنظیم شود. از دیگر سو، باراک اوباما در نشست دو روزه کمپ دیوید با سران شش کشور خلیجفارس (عربستان سعودی، عمان، امارات متحده عربی، بحرین، قطر و کویت) با وعده گسترش همکاری نظامی با این کشورها موفق به رفع موانع برنامه هستهای تهران شده است. در این راستا، «تمیم بن حمد» امیر قطر اذعان کرد کشورهای حوزه خلیجفارس از توافق هستهای ایران استقبال خواهند کرد.به گفته وی، بسیاری از کارشناسان براین باورند که توافق هستهای با ایران، زنجیرهای از تغییرات ژئوپلیتیکی را در مناطق خاورمیانه و قفقاز در پی خواهد داشت. لازم به ذکر است، تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران در زمان ریاست جمهوری بیل کلینتون در سال ۱۹۹۵ میلادی اعمالشده است و از آن زمان تاکنون در سطوح مختلف و حتی در سطح بینالمللی افزایش پیدا کرده است. تحریمهای آمریکا و غرب علیه ایران، تغییر طبقهبندی سیاسی و اقتصادی همسایههای ایران بخصوص در حوزه قفقاز را به همراه داشت. واشنگتن از یکسو نفوذ خود را در مناطق خاورمیانه و قفقاز بهمنظور ایجاد کنترل منابع هیدروکربنی دریای خزر تقویت کرده است، از دیگر سو از طرح ایجاد منطقه حائل توسط ترکیه و آذربایجان که بهطور همزمان نفوذ ایران و روسیه را در منطقه مهار میکند، حمایت کرد.تاراسوف افزود: «گسترش روابط باکو و آنکارا، از یک سو آذربایجان را به اروپا و اقیانوس اطلس نزدیک کرد ، اما از دیگر سو این کشور را از ایران دور کرده است، اما تهران دست روی دست نگذاشت و برای حفظ نفوذ خود در قفقاز، روابط خود را با ارمنستان گسترش داد. ایران در حوزه قفقاز، انگیزه مذهبی ندارد، بلکه به دنبال حذف ترکیه بهعنوان “عنصر ناهنجار ژئوپلیتیکی” و به دست آوردن نقش اول در منطقه است، چراکه روسیه و ایران ازنقطهنظر تاریخی به ارمنستان، آذربایجان و گرجستان گرهخوردهاند. ازاینرو ممکن است مثلث استراتژیک مسکو-ایروان-تهران و یا مثلث بالقوه مسکو-باکو-تهران در منطقه تشکیل شود».تحلیلگر روس در ادامه میگوید: «ایران در مسئله وضعیت حقوقی دریای خزر که عدم حلوفصل آن تاکنون مانع از اجرای پروژههای آذربایجان مبنی بر ورود منابع انرژی منطقه به اروپا است، موضعی مشابه موضع مسکو را در پیشگرفته است. لازم به ذکر است، ایران همسایه ارمنستان، آذربایجان و قرهباغ است اما ترکیه بهجز منطقه کوچک نخجوان، با باکو مرز مشترک ندارد و این بهنوبه خود مزیتهای ژئوپلیتیکی خاصی برای ایران به ارمغان میآورد. بدین ترتیب در آستانه شروع مذاکرات هستهای ایران و گروه موسوم به «۱+۵» دو اتحاد ژئوپلیتیک آذربایجان-ترکیه و روسیه-ارمنستان در قفقاز به وجود آمد که ایران با هریک از این کشورها بهطور بالقوه میتواند روابط خود را گسترش دهد».به عقیده این کارشناس، لغو تحریمهای آمریکا و غرب بلافاصله صورت نمیگیرد، اما بطور قطع منابع انرژی آذربایجان را تحت تأثیر قرار خواهد داد. درواقع واشنگتن به تجدیدقوا در خاورمیانه بزرگ میاندیشد. درهرصورت اگر قبلاً واشنگتن علاقهمندی شدیدی به نفت باکو نشان میداد، اما در حال حاضر فقط این اتحادیه اروپا است که به نفت باکو تمایل دارد، چراکه اتحادیه اروپا قصد دارد مسیرهای جایگزین انرژی بجای انرژی روسیه ایجاد کند. ازاینرو، پس از ترکیه، آذربایجان نیز درگیر بازیهای ژئوپلیتیک بزرگ میشود. ایران نیز در حال حاضر درگیر رویارویی نظامی و سیاسی با گروه تروریستی داعش در عراق و سوریه است و نفوذ خود را در یمن به منظور جلوگیری از تجاوز عربستان سعودی به یمن گسترش میدهد. تحلیلگر برجسته روس در پایان میگوید: «پس از لغو تحریمهای ایران باید منتظر حوادث پیشبینینشده در منطقه خاورمیانه باشیم، چراکه گرم شدن روابط خارجی ایران و آمریکا فقط یک تاکتیک است و ماهیت این روابط در آینده مشخص خواهد شد. در حال حاضر استراتژی واشنگتن این است که در حین پیچیده کردن مذاکرات، شرایط را برای کشاندن تهران به سوی "جنگ گامبهگام" زیر پرچم نیات خوب فراهم کند. ازاینرو روسیه و متحدانش نیز بایستی منتظر هرگونه تغییر و تحول جدید در قفقاز باشند».
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: الف]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 57]