واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: خاك امروز با كشت و كشاورزي بيگانه است
به راستي كه بيتالمثل «هر دم از اين باغ بري ميرسد»، حكايت اخبار اين روزها است كه مثل نقل و نبات بر سر انسان مستأصل و گرفتار دست ماشين و زندگي ماشينيزم فرو ميبارد.
نویسنده : علي خدايي بيجاري
به راستي كه بيتالمثل «هر دم از اين باغ بري ميرسد»، حكايت اخبار اين روزها است كه مثل نقل و نبات بر سر انسان مستأصل و گرفتار دست ماشين و زندگي ماشينيزم فرو ميبارد. يك روز خبر بيآبي، روز ديگر مقوله خشكسالي، روز بعد گرماي خارج از عرف هوا و همين طور هجوم ريزگردها، آلودگي مرگبار هوا، آتشسوزي جنگلها، نابودي باغات و فضاي سبز، كوهخواري و درياخواري و... حالا هم گروهي از دانشمندان برجسته خاك در مقالهاي، بيثباتي وضعيت منابع خاك در جهان و پيامدهاي احتمالي آن را براي امنيت غذايي بشر مورد مطالعه قرار دادهاند و ماحصل مطالعاتشان باز به زيان انسان است و اين يعني تنگتر شدن حلقه محاصرهاي كه دور انسان معاصر تنيده شده است !
يادش به خير تا همين يك دهه پيش تنها نگراني انسان، پاره شدن لايه ازن بود ولي امروز انگار انسان براي اين زندگي ميكند كه هر روز صبح از خواب برخيزد و عزاي از دست رفتن مواهبي از مواهب آب و خاكش را بگيرد؛ يك روز عزاي آب، يك روز عزاي خشكسالي و... و در اين آشفتهبازار ما ايرانيها از بس محيط زيست را خواسته و ناخواسته از بين بردهايم و- بعضاً چاپيدهايم- خود صاحب عزاييم و مستوجب سرسلامتي !
حاليا در اين اوضاع و احوال گروهي از دانشمندان برجسته خاك در مقالهاي، بيثباتي وضعيت منابع خاك در جهان و پيامدهاي احتمالي آن را براي امنيت غذايي بشر مورد مطالعه قرار دادهاند. اين گروه در مقاله خود تحت عنوان «خاك و امنيت بشر در قرن ۲۱» به تشريح خطرات پيش روي بهرهوري خاك - و توليد مواد غذايي - به دليل فرسايش خاك، اتمام مواد مغذي، شهرنشيني و تغييرات آب و هوايي پرداخته است.
نويسندگان مقاله فوق معتقدند از زمان ظهور كشاورزي در حدود 10 هزار سال پيش تاكنون، بشر به هر طريقي كه شده به دستكاري و از بين بردن منابع خاكي پرداخته است. در حال حاضر حدود ۴۰درصد از سطح زمين براي مصارف كشاورزي مورد استفاده قرار گرفته است. بخش بزرگ ديگر آن نيز با گسترش شهرنشيني از بين رفته است. با اين اوصاف، در حال حاضر بخش گستردهاي از زمين مورد استفاده قرار گرفته و بخش باقي مانده نيز احتمالاً صرف تأمين منابع غذايي جمعيت رو به رشد خواهد شد.
محققان معتقدند كه بشر به جاي آنكه براي تأمين غذاي خود دست به كاوشها و گسترش چپاول در زمين بزند، بهتر است به دنبال روشي مفيد براي مديريت زمينهاي كشاورزي كه در حال حاضر در اختيار انسانها قرار دارد، باشد.
در اين تحقيق آمده كه فرسايش خاك در بسياري از مناطق كشاورزي تا حد زيادي فراتر از ميزان توليد خاك است، به عنوان مثال، در مركز ايالات متحده، كه اصولاً مدتهاي مديدي است كه به عنوان «سبد نان» كشور نام گرفته، فرسايش خاك در حال حاضر حداقل ۱۰ بار بيشتر از ميزان طبيعي توليد آن است.
نتيجه كشاورزي روي خاك فرسايش يافته چيست؟
چندي پيش پروفسور پرويز كردواني، پدر كويرشناسي ايران در رابطه با فرسايش خاك هشدار داده و تصريح كرده بود كه هر يك سانتيمتر خاك كه قابليت كشاورزي را داشته باشد، در طول 300سال ايجاد ميشود اما سرعت حركتي كه برخي از مسئولان از آن به عنوان پيشرفت ياد ميكنند، به حدي است كه نميتوانند چنين هشدارهايي را برتابند، چراكه هر كس در هر مسئوليتي و در رأس هر كاري كه باشد تنها به منافع خود و جيبهاي انباشته خود ميانديشد و به نسلهاي آينده هيچ توجهي ندارد.
اما گذشته از آن، چنين كساني از ضرر و زيان كردار خود در امان نميمانند و نتيجه كردار آنان خشك و تر را با هم ميسوزاند. حجت موجه اين مُدعا تمام محصولات غذايي غيرارگانيكي است كه در بازار موجود است و با استناد به حكم متوليان سلامت، تك تك چنين محصولاتي به شدت سلامت جامعه را به خطر مياندازد، چراكه وقتي خاك نيروي كافي براي رشد و شكوفايي محصولات نداشته باشد، كشاورزان و زارعان مجبور به استفاده از كودهاي ارزان قيمت ميشوند كه همان كودهاي شيميايي است و مابقي ماجرا حكم تمثيل «اظهرمنالشمس» را دارد!
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۲۰ ارديبهشت ۱۳۹۴ - ۲۰:۱۴
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 68]