واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: آب هایی که به مزارع همسایه ها می ریزد-سیدولی موسوی نژاد* چهار گوشه کهگیلویه و بویراحمد چهار سد بزرگ، در دست ساخت است؛ در شهرستان های کهگیلویه، دنا، گچساران و بویراحمد؛ اما هیچ کس در این استان با شنیدن این خبر خوشحال نمی شود چون قرار نیست مردم آن از ساخت این سدها بهره ای ببرند.
در استان کهگیلویه و بویراحمد چهار رودخانه مهم به نام های بشار، مارون، زهره و خیرآباد وجود دارد که در حوزه آبریز خلیج فارس قرار گرفته اند و از منابع مهم تامین آب استان کهگیلویه و بویراحمد به شمار می روند.
میانگین بارش باران در کهگیلویه و بویراحمد 700 میلیمتر است که از پربارش ترین استان های ایران به شمار می رود و در سال گذشته رتبه دوم بارش باران را به خود اختصاص داده بود.
سالانه 8/5 میلیارد مترمکعب روان آب بدون استفاده از این استان خارج می شود که این میزان معادل 10درصد از آب های کشور است.
برای مهار آب های سطحی و تأمین آب آشامیدنی مورد نیاز شهرها و اراضی کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد، دو سد کوثر در سال 81 و شاه قاسم در سال 76 به بهره برداری رسیده است اما سد شاه قاسم در شهرستان بویراحمد سد کوچکی به حساب می آید و سد کوثر نیز بخش ناچیزی از زمین های شهرستان گچساران را آبیاری می کند.
بخش اصلی آب سد کوثر برای استان های جنوبی ایران فرستاده می شود.
سدهای در دست ساخت خرسان و تنگ سرخ نیز چنین مشکلاتی دارند و کشاورزان و برخی مسوولان و کارشناسان استان انتقاد مشابهی را بر ساخت این گونه سدها وارد می کنند.
از همین رو باور عمومی برآن است که در حالی که این سدها کار مهار آب های روان کهگیلویه و بویرحمد را انجام می دهند اما کشاورزان این استان کمترین بهره را از ساخت آنها می برند.
باور برخی مدیران استان این است که از حوزه آبریز سدها و رودخانه های پرآب کهگیلویه و بویراحمد تخصیص مناسبی به استان داده نشده و بهره برداری ها و تخصیص ها بسیار ناچیز است.
به عنوان مثال چندی پیش رییس جهاد کشاورزی استان گفت: با وجود سد بزرگ کوثر در شهرستان گچساران بیشتر زمین های دشت های این شهرستان با چاه های عمیق آبیاری می شوند که کاهش چشمگیر منابع آبی زیر زمینی این منطقه را در پی داشته است.
سد چم شیر که در شهرستان گچساران در حال ساخت است حتی یک هکتار از زمین های کشاورزی این شهرستان در حوزه آبریز آن قرار ندارد.
سد مخزنی کوثر در فاصلۀ 60 کیلومتری شهر گچساران با ظرفیت بیش از 580 میلیون متر مکعب آب آشامیدنی پنج استان جنوبی کشور با جمعیت بیش از دو میلیون نفر را تامین می کند اما شهر های دهدشت گچساران چرام که در اطراف این سد قرار دارند تاکنون از ساخت آن بهره ای نبرده اند.
سد تنگ سرخ در شهرستان بویراحمد نیز چنین حکایتی دارد، کارشاسان می گویند ساخت سد تنگ سرخ در شهرستان بویراحمد باعث می شود که آب رودخانه بشار یاسوج به استان فارس سرازیر شود و کشاورزان بویراحمد سودی از ساخت آن نبرند.
سد خرسان در شهرستان دنا نیز باوجودی که از آب های استان کهگیلویه و بویراحمد تغذیه می کند اما قرار است آب آن برای مصارف مختلف در استان چهارمحال و بختیاری مصرف شود.
سد خرسان 3 که ساختارش در استان چهارمحال بختیاری است تمام مخازن آن در استان کهگیلویه وبویراحمد قرار دارد.
با تکمیل این سد 16 روستا در استان کهگیلویه وبویراحمد به زیر آب می رود و هزار هکتار از درختان بلوط منطقه از بین خواهد رفت.
براساس برآوردهای اعلام شده، ساخت سد خرسان 3 حدود چهار هزار و 600 میلیارد ریال به کهگیلویه وبویراحمد خسارات وارد خواهد کرد.
با وجود زیان های ناشی از این سد و تغذیه آن از آب های شهرستان دنا، هیچ سودی به حال کشاورزان این شهرستان ندارد.
سد مارون در شهرستان کهگیلویه نیز چنین است. در حالی که این سد به طور کامل در کهگیلویه و بویراحمد قرار گرفته و آب آن از سرشاخه رودخانه های استان تامین می شود، کمترین تخصیصی در زمینه حقابه آن به کهگیلویه و بویراحمد صورت نگرفته است. آب این سد نیز قرار است در استان خوزستان مصرف شود.
با این حساب آیا نمی توان از تصمیم گیرانی که چنین نقشه هایی برای آب های کهگیلویه و بویراحمد تهیه کرده اند پرسید آیا مردم و کشاورزان این استان حق برخورداری از آب هایی که از کنار خانه ها، مزارع، شهرها و آبادی هایشان رد می شوند را ندارند؟
آب هایی که سیل آن در سال گذشته میلیاردها تومان به مردم خسارت وارد کرد اما مزارع گندم آنها به دلیل بی آبی، امسال خشک شد و کشاورزان آن هر روز با امور آب دست به گریبان هستند.
در آخرین نمونه برای مشکلات کشاورزان این استان، سازمان جهادکشاورزی کهگیلویه و بویراحمد اعلامیه داده است که مردم از کشت هندوانه که کشت غالب منطقه است خودداری کنند و مسوولان امور آب نیز هشدار داده اند که با کشت این محصول و محصولات مشابه برخورد می کند.
به باور کارشناسان، انتقال بخشی از آب این سدها به روش های مختلفی ازجمله لوله گذاری و پمپاژ آن امکان پذیر است و در صورتی که پروژه هایی در این راستا شروع شود می تواند نوید بخش آینده بهتری برای مردم و کشاورزان کهگیلویه و بویراحمد باشد.
* خبرنگار ایرنا در کهگیلویه و بویراحمد
14/02/1394
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 25]