واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: اتحاد عربی، اختلاف اسلامی
محمد مهدی مظاهری
کد خبر: ۴۹۱۸۶۸
تاریخ انتشار: ۳۰ فروردين ۱۳۹۴ - ۱۷:۵۹ - 19 April 2015
در حالی که حملات عربستان به یمن همچنان ادامه دارد، این کشور به دنبال یار گیری و افزودن بر شمار حامیان خود در ائتلاف نظامی بر علیه یمن است. تا کنون 10 کشور در این تجاوز نظامی مشارکت کرده اند که شامل اعضای شورای همکاری خلیج فارس، به علاوه ترکیه، اردن، مصر و سودان است. در واقع عربستان با پادشاه تازه کار خود می کوشد وجهه ای قاطع تر، فعالتر و مصمم تر از خود به کشورهای منطقه معرفی نماید.
در این راستا و در شرایطی که وضعیت ثبات و موازنه قدرت در خاورمیانه با حفظ و تقویت بشار اسد در سوریه، نزدیکی دولت عراق به ایران و کمک ایران به نابودی داعش در عراق، قدرت گرفتن شیعیان حوثی در یمن و مهمتر از همه پذیرفته شدن جمهوری اسلامی به عنوان یک قدرت هسته ای از سوی جامعه جهانی، به سود عربستان پیش نمی رود، این کشور می کوشد به قدرتهای منطقه ای و فرا منطقه ای ثابت کند که برای حفظ قدرت و موقعیتش حاضر است دست به هر کاری بزند. دیپلماسی عربستان تاکنون همیشه مبتنی بر خرج پترودلارهایش در کشورهای منطقه برای گرفتن امتیازات سیاسی از آنها بوده است. بر این مبنا عربستان بعد از کمک یک و نیم میلیارد دلاری اخیر خود به پاکستان و نیز کمکهای 15 میلیارد دلاری به دولت ژنرال سیسی در مصر، حال در صدد بازپس گرفتن این کمکها در حسابی دیگر است. البته تلاشهای عربستان برای تشکیل ائتلافی متشکل از ترکیه، پاکستان و مصر برای حمله زمینی به یمن تاکنون ناکام مانده است.
به نظر می رسد با توجه به شرایط داخلی این کشورها، درک تردید آنها برای حضور نظامی زمینی در یمن چندان دشوار نیست. هر چند شرکت در حملات هوایی علیه یمن به نوعی واکنش روانی کشورهای شرکت کننده به چشم انداز مثبت مذاکرات هسته ای ایران با غرب و ترس از افزایش نفوذ و قدرت ایران در منطقه بود، اما حمله زمینی بر خلاف حملات هوایی برای این کشورها بسیار پرهزینه خواهد بود. از یکسو تلفات نیروها در جنگ زمینی بسیار بیشتر از حملات هوایی خواهد بود و این امر می تواند جایگاه و موقعیت مقامات کشورهای شرکت کننده در این نبرد را در بین افکار عمومیشان تضعیف نماید. کشورهایی همچون ترکیه و مصر دارای مشکلات داخلی متعدد بوده و تنها تا جایی حاضرند در جنگ یمن مداخله کنند که سبب انحراف اذهان عمومی مردم از مشکلات داخلی به سمت مسائل منطقه ای شود؛ اما شرکت در یک جنگ پرهزینه و فاقد مشروعیت بین المللی از یک طرف بر مشکلات ژنرال سیسی در درون مصر می افزاید که به دلیل حذف غیر دموکراتیک دولت محمد مرسی مشروعیت دولتش به شدت لطمه خورده و با مشکلات اقتصادی و حضور گسترده گروه های تروریستی در صحرای سینا، دست و پنجه نرم می کند.از طرف دیگر اردوغان نیز که در سالهای اخیر کوشیده است جایگاه داخلی و منطقه ای خود را تقویت کرده و اقتصاد ترکیه را رونق ببخشد، حال با شرکت در چنین جنگ منطقه ای نه تنها حمایت علوی های کشورش (که حدود 30 درصد جمعیت ترکیه را تشکیل می هند)، را از دست می دهد، بلکه تلفات و آسیبهای احتمالی چنین جنگی مخالفت کل افکار عمومی ترکیه را به دنبال خواهد داشت. بنابراین اردوغان ترجیح داد به جای بازی در صحنه خطرناک یمن، به ایران سفر کند و بر منافع اقتصادی و مبادلات انرژی با تهران تأکید نماید.
نکته آخر اینکه در شرایطی که کشورهای اسلامی و در رأس آنها مقامات عربستان که خود را خادم حرمین شریفین می دانند، به جای تمرکز بر دین و آیین مشترک، تفاوتهای قومی و مذهبی را پررنگ می کنند و برای حفظ منافع و امنیت فردی، مسائل اصلی جهان اسلام را نادیده می گیرند، این اسرائیل است که به افزایش قدرت و نفوذ خود در منطقه و تضییع حقوق ملت فلسطین ادامه می دهد و نیز گروههای تکفیری همچون داعش هستند که در کشاکش جنگ قدرت کشورهای منطقه هم از نظر نظامی و هم مالی تقویت می شوند و امنیت و ثبات خاورمیانه و چهره اسلام را به سخره می گیرند.
* استاد دانشگاه
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تابناک]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 87]