واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: تفسیر قرآن و مکتبهای سیاسی
كتاب «تاثیر جریانهای سیاسی بر تفسیر و مفسران» به قلم دكتر علیرضا رستمی، نشان میدهد كه پیامبر(ص) و اهلبیت(ع) و تفسیر آنها از هیچگونه اقدام سیاسی متاثر نبوده است؛ بر خلاف برخی صحابه و تابعین كه در تفسیر خود، متاثر از جریانهای سیاسی بودهاند.به گزارش ایبنا، جامعیت قرآن، همه شوون فردی و اجتماعی را دربرمیگیرد؛ از جمله بعد سیاسی را. در حقیقت مهمترین وظیفه پیامبران، برقراری نظام عادلانه اجتماعی از طریق اجرای قوانین و احكام است كه البته با بیان احكام و نشر تعالیم و عقاید الهی ملازمه دارد، اما لازمه اجرای این قانون به صورت مطلوب و كامل و اشراف كامل بر مسائل سیاسی و اجتماعی است. پیامبران به عنوان سیاستمداران الهی، همگی با هدف واحد پیاده كردن این مجموعه احكام و برای رستگاری انسانها تلاش و نهضتها و مكاتب فكری را رهبری كردهاند.بدیهی است كه پیامبر گرامی اسلام(ص) به عنوان اشرف پیامبران و نخستین مفسر قرآن از این مسوولیت غافل نبوده است، چرا كه قرآن كریم نه تنها از برنامهها و آموزههای نظام سیاسی تهی نیست، بلكه آیات بسیاری از قرآن كریم به موضوعاتی مانند؛ حج، جهاد، نماز جمعه و ... دلالت دارد. شكی نیست پیامبر(ص) در كنار مسائل عقیدتی قرآن، برخی از اهداف سیاسی و جهتگیری مبارزاتی را به مردم آموزش میداده اند، تا با بینش و بصیرت كافی راه خود را برگزینند و حق و باطل را از یكدیگر تمییز دهند و هدایت شوند.روشن است كه پس از رسول خدا(ص) دست تحریف حاكمان جور و گروههای سیاسی منحرف از روایات تفسیری دور نمانده و آنها بر اندیشه برخی از مفسران بزرگ نیز تاثیر گذاشتهاندبه عقیده نویسنده، پیامبر اكرم(ص) به عنوان مجری، ابلاغ كننده و مبین قرآن، وظیفه داشتند با گروهها و سلیقههای مختلف سیاسی، به ویژه طبقه مرفه منحرف، درگیر شوند. لذا این پرسش به ذهن میرسد كه آیا پیامبر(ص) در این رویارویی از اقدامات سیاسی آنان متاثر شده اند؟ آیا این تاثیرهای احتمالی به تفسیر وی از قرآن كریم نیز سرایت كرده است و یا این كه پیامبر(ص) در مقابله با جریانهای سیاسی مختلف و تحت شرایط گوناگون از حق عدول نكرده و به تفسیر سیاسی قرآن متاثر از جریانهای سیاسی نپرداخته اند و گفتارها و عملكردهای آن حضرت، در رویارویی با آن جریانها و شرایط، در سایه چتر وحی صورت گرفته و تفسیر حقی از آیات قرآن است؟ لذا برای این كه بتوان شناخت درستی از میزان تاثیر یا عدم تاثیر جریانهای سیاسی بر تفاسیر آن حضرت به دست آورد، ابتدا باید آن جریانهای سیاسی و اقدامات آنها را علیه حضرت، بررسی كرد.از سوی دیگر، روشن است كه پس از رسول خدا(ص) دست تحریف حاكمان جور و گروههای سیاسی منحرف از روایات تفسیری دور نمانده و آنها بر اندیشه برخی از مفسران بزرگ نیز تاثیر گذاشتهاند. از اینرو، برای شناخت درست میزان اثرگذاری جریانهای سیاسی بر مفسران و اندیشه آنان و تفسیر آنها، در این رساله به بررسی موضوع «نقش جریانهای سیاسی بر تفسیر و مفسران، در زمان پیامبر(ص) صحابه و تابعین» میپردازد.شكی نیست پیامبر(ص) در كنار مسائل عقیدتی قرآن، برخی از اهداف سیاسی و جهتگیری مبارزاتی را به مردم آموزش میداده اند، تا با بینش و بصیرت كافی راه خود را برگزینند و حق و باطل را از یكدیگر تمییز دهند و هدایت شوندبر اساس مطالب كتاب، منظور از جریانهای سیاسی، اقداماتی است كه علیه پیامبر(ص) و اهلبیت پیامبر(ع) و صحابه و تابعین و تفسیر آنها اعمال كردهاند كه در نتیجه آن اقدامات، زمینه قدرت و نفوذ آنها و همچنین اثراتی كه این اقدامات ممكن است بر تفسیر و مفسران و افكار و شخصیت آنها گذاشته باشد، بیشتر می شد. در این پژوهش روشن خواهد شد كه پیامبر(ص) و اهلبیت(ع) و تفسیر ایشان از هیچگونه اقدام سیاسی متاثر نبودهاند، بلكه تفسیر آنها تنها بیان حق و تبیین مصداق حق است. در بخشی از مقدمه كتاب درباره جمعبندی تعاریف ارائه شده از «تفسیر و مفسر» آمده است: «با توجه به تعاریف تفسیر، مفسر كسی است كه معانی پنهان آیات را كشف میكند و متخصص به علم تفسیر است. مراد ما از مفسران، در عهد پیامبر(ص) شخص آن حضرت -كه نخستین مفسر و مبین قرآن كریم بود- و پس از وی امامان اهلبیت(ع) است، كه علم تفسیر را از پیامبر(ص) به ارث برده بودند. در عهد صحابه و تابعین نیز بسیاری بودند كه در زمینه تفسیر قرآن نقشی داشتهاند، لكن مطالب این رساله بیشتر حول محور آن دسته از صحابی و تابعینی است كه شهرت ویژهای در این زمینه به واسطه هریك از مكاتب تفسیری به دست آورده بودند.»گفتنی است این کتاب که به تازگی به چاپ دوم رسیده، در شمارگان 700 نسخه، 548 صفحه و بهای 130000 ریال راهی بازار نشر شده است.گروه کتاب تبیان - محمد بیگدلی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 183]