واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی: تاریخ انتشار پنجشنبه 9 آبان 1387 تعداد مشاهده : 109 بنياد معنايي قرآن حكيم جام جم آنلاين: سلمان پاك، سلمان محمدي(ص) كه خداوند بر مقاماتش بيفزايد نخستين برگرداننده قرآن حكيم به پارسي است، اگرچه از آن اثر، جز يادي در دستها و تذكرهها نيست. اما در دوران الفت مسلمانان ومومنان با قرآن مجيد بيش از يك هزاربار قرآن به پارسي برگردان شده ... در اين ميان كمتر مترجمي پاي در اقليم گسترده و تحسين برانگيز عنايت به اسماي الهي و تبيين جايگاه كليدي آنها در آيههاي قرآن، چرايي و چگونگي ايراد آنها از پس هر آيه، نقششان در قرآن و غيره و غيره گذاشته است. در اين ميان استاد طاهره صفارزاده يك استثناست. در اين مجال اندك، اشارهاي به چوني و چندي و فلسفه آمدن اسماي حسناي الهي (= نامهاي فرانيك، اسمهاي فوق نيكوي خدا) در پايان آيات قرآن ميپردازيم و خوانندگان را به مطالعه اثر 3زبانه (پارسي انگليسي عربي) استاد با عنوان «ترجمه مفاهيم بنيادي قرآن مجيد» دعوت ميكنيم. اين اثر پيشدرآمد نشر «قرآن حكيم»3 زبانه با برگردان دكتر صفارزاده، استاد نقد عملي ترجمه است كه بيهيچ تعصبي و با دلايل علمي، بيشك روشننماترين محتواي قرآن در پارسي محسوب ميشود. براساس آماري با اطمينان ميگويم اكثريت مردم ما مفاد قرآن را افواهي و از طريق اشاره به آيات از وعظ و خطابه و منابر شناختهاند ، يعني حتي يكبار در عمرشان كتاب دين خود را به طور كامل نخواندهاند و از طريق معنا نشناختهاند. مسلمانان تعبدي و فطري كه مومن ناميده ميشوند، متاسفانه به جاي توفيق مطالعه اصولي قرآن به روخواني آن در ماه مبارك رمضان بسنده كرده و ثواب قرائت را بر كسب معرفت و بينش ديني ترجيح دادهاند. اگر چه تلاوت قرآن بويژه در دوران كودكي بركات غير قابل انكاري دارد، اما حق اين است كه انسانها به فتواي عقل و منطق و از طريق تدبر در آيات، خداشناس شوند. اگر يك مسلمان بر اثر خداشناسي قرآني زندگياش را مورد مراقبه قرار ندهد و رابطهاش را با انسانها و جهان پيرامونش بر اين اساس تنظيم نكند موجودي سست و بيبنياد و بيانصاف و عامل ستم به خود و به ديگران خواهد بود. از سوي ديگر به قول استاد طاهره صفارزاده . اهميت شناخت اسماي حسني و ديگر مفاهيم بنيادي قرآن حكيم چنان ناشناس مانده است كه در هيچيك از آثار پيشينيان و معاصران، كوششي به قصد شناساندن ارتباط اسماي الهي با آيات قرآن يافت نميشود. نكته: اسماي حسني (يا نامهاي فرانيكوي خداوند) كه عموما در انتهاي آيات وارد شدهاند، مقام مهر و امضاي پاي حكم هر آيه را دارند و غالبا هم به صورت زوج ظاهر ميشوند، مانند الحي القيوم، الغني الحميد، العزيز الرحيم و... كه در اين شكل تركيبي، مفاهيم خاص و متنوعي را تعليم ميدهند... جاذبه معنايي و هدايتگري اين نامهاي فرانيك (= اسماي حسني) به حدي جامع و گسترده و وسيع است كه ميتوان آنها را از بارزترين دليلهاي معجزه به شمار آمدن قرآن حكيم دانست؛ اما افسوس كه در شناخت اين منابع علمي كلام خداوند به قدري كوتاهي شده كه اكثر مترجمان، آنها (اسماي حسني) را مترادفهايي پنداشته يا يك سلسله صفات نيك كه بدون مقصد خاص دنبال هم در انتهاي آيهها رديف شده و چون به مقصودهاي الهي در اين باره با چشم پرسشگرانه و انديشورانه نگريسته نشده پس اين پيامها بي روح، تفنني و زينتي در هيات واژگاني جدا از يكديگر در ترجمه هر آيه (= آيات) نمودار يا پنداشته شده... العياذ بالله... بخصوص با عطف آنها (در ترجمهها) به يكديگر به وسيله «و» حال آن كه خداوند نفرموده ولي و نصير، بلكه يكي از دو نام براي ديگري صفت واقع ميشود. پس قيوم براي حي، صفت است و به جاي زنده و پاينده بايد زنده پاينده برگردان ميشد و البته بنابر ترجمه استاد صفارزاده صحيحتر اين است: معبودي غير از خداي آن زنده ابدي وجود ندارد. نكته: منشاء اشتباهات مشترك و متعدد، برتري دادن معناي لغوي و ساختار زباني (بر موضوع و مفهوم متن) است كه باعث افتادن در دام ترجمه كلمه به كلمه و تحت اللفظي ميشود. در ترجمه متنهاي ديني، بايد رساندن مضمون و محتوا مد نظر باشد. نكته: نامهاي فرانيك (فوق نيكو، اسماي حسني) هم مظهر صفات خداوند هستند، هم نمايانگر حكم، خواست و اراده الهي و هر كدام براي انسانهاي موحد خداجو، اسوه رفتار و مربي اخلاق، به شمار ميروند. گاه در مقام بيمدهنده، گاه در مقام بشارت عمل ميكند. مثلا در قرآن حكيم ميفرمايد: در برابر خطا و تقصير ديگران، عفو و گذشت داشته باشيد (149/4) بلافاصله براي معرفي مقام عفو فرموده است: خداوند آن عفوكننده قدرتمند است؛ يعني در عين توانايي بر انتقامجويي، گذشت ميفرمايد و آيه مباركه با عفوا قديرا ممهور و موكد ميشود. مقصد تربيتي آيه، اسوه قرار دادن اراده و خواست الهي است. همچنين اسماي حسني (= نامهاي فرانيك خداوند) در طول قرنها مومنان را به اين واسطه نيز دلبسته خود كردهاند كه در دعا و توسل و اهتمام به ذكر كثير، طرف توجه و رجوع واقع شده و ميشوند، ولي همين منظور هم ناموفق خواهد ماند اگر نامهاي فرانيك در ارتباط با آيات قرآن و به لحاظ معني جامع دانسته نشود بر اثر شناخت واقعي مقام هر يك از اين مقدسات است كه شفاعت آنها هنگام دعا براي شخص دعاكننده با مبدا ايجاد ارتباط ميكند و دعا به محضر باريتعالي واصل ميشود.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 181]