محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1828681184
داستان کتاب و نمایشگاهش
واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: فرهنگ > ادبیات - هر نهادی با هر پیش زمینه سیاسی که دارد اگر دستی در کار نشر کتاب و بالا بردن فرهنگ کتابخوانی داشته باشد، کمر همت را برای پیشبرد و ارتقاء سطح فرهنگی جامعه بسته است. احمد عطارزاده: نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران سال‌هاست که مستمرا و بدون وقفه برگزار می‌شود. بزرگترین میدان نمایش برای ناشران داخلی همین نمایشگاه استیجاری کتاب است که هنوز جای مشخصی برای خودش ندارد و چند سالی است زیر سایه مشکلات ترافیکی کلان شهر تهران و شهرداری، به مصلای تهران تغییر مکان داده است؛ بماند که کاربری مصلا چیز دیگری است و هنوز هم بنای آن تکمیل نشده است که اگر تکمیل شده بود، می‌توانستیم کاربری‌های متفاوتی برای آن در نظر بگیریم. جدال بین بانیان فرهنگ و فرهنگیان بر سر مکان برگزاری نمایشگاه امروز به یک بحث تکراری و حل نشدنی تبدیل شده و همه قبول کرده‌ایم که هر سال ماه اردیبهشت برای 10 روز میهمان مصلا باشیم. مکان نمایشگاه در مقابل مسائل دیگر، موضوع دست چندم است. می‌توان نمایشگاه را در بیابان برگزار کرد و باز شاهد بود که طالبان طاووس تا هندوستان هم می‌روند. باید به ریشه‌ها پرداخت و از مناقشات سیاسی در این امر مهم دوری گزید که هر موضوعی بهانه خوبی برای ابراز مخالفت نیست. فرهنگ یک کشور را می‌توان از میزان مطالعه مردم آن کشور تخمین زد؛ باید ریشه‌یابی کرد که چرا مردم با کتاب غریبه شده‌اند، چرا تیراژ چاپ روزنامه‌ها کم شده است، چرا و هزار چرای دیگر که جوابی برایش نمی‌گیریم. پاسخ این سوالات را می‌توان از لابه‌لای تقسیم‌بندی و جناح بندی‌های سیاسی کشور پیدا کرد، اما چه سود و کجاست گوش شنوا؟ اینجاست که باید گفت، تاریخ و فرهنگ یک ملت را قربانی مناقشات سیاسی نکنیم. اینکه از کجا و از چه مجرایی کتاب را به دست مردم برسانیم مهم نیست، نباید انسان را از حق مسلمش محروم کرد. انتخاب و گزینش با مردم است نه با کس دیگر. سال‌های آخر دولت هشتم را نباید فراموش کرد، به دلایل بسیاری خیلی از کتاب‌ها مجوز چاپ نمی‌گرفتند، بماند که فضای باز سیاسی داشتیم و روزنامه و مجله و .... اما بازار کتاب زیر سایه سنگین این نگاه ژورنالیستی کمرنگ شده بود. به آمارها رجوع نمی‌کنیم که این روزها آمار معیار مناسبی برای بحث‌های جدی نیست. اینکه از دولت هشتم یاد می‌کنیم برای روشن شدن نگاه سیاسی به موضوع نشر است. در هر دولتی و با هر گرایشی این معضلات در بازار نشر وجود دارد. اصل حرف اینجاست که مهم نیست کدام دولت و کدام جریان سیاسی چه کار کرده است، این حق مسلم یک ملت است که از اطلاعات روز و دستاوردهای علمی و ادبی دنیا آگاهی داشته باشد، اما با نگرشی جدید مواجهیم که به زعم بسیاری نوعی حواس پرتی سیاسی است و دولت اجازه چاپ برخی کتاب‌ها را می‌دهد که در ارشاد دولت هشتم مجوز نشر نگرفته بودند. این نگاه اصلا مناسب نیست که چنین کارهایی را سیاسی معنا کنیم؛ حتی اگر قصد اصلی صدور چنین مجوزهایی چیز دیگری جز بالا بردن سطح سواد و فرهنگ و مخاطب باشد، باز هم نباید با بهانه‌گیری با این نوع رفتارها که نهایتا منجر به خیر و صلاح جامعه است معاندت کرد. اینکه با چه قصدی کتاب چاپ می‌شود موضوع نیست، اصل اینجاست که باید کتاب چاپ شود، باید ترجمه‌های دست اول و مناسب از کتاب‌های موجود در بازار جهانی داشته باشیم تا با مباحث روز دنیا آشنا باشیم، باید با نگاه به روند جهانی علم و دانش تالیفات قابل دفاعی داشته باشیم. حالا این کتاب را کدام دولت و کدام نهاد چاپ می‌کند مهم نیست. هر نهادی با هر پیش زمینه سیاسی که دارد اگر دستی در کار نشر کتاب و بالا بردن فرهنگ کتابخوانی داشته باشد، کمر همت را برای پیشبرد و ارتقاء سطح فرهنگی جامعه بسته است. موضوع اینجاست که در حال حاضر اما حوزه نشر هم مثل سایر حوزه‌های فرهنگ بیش از حد متعارف دولتی است و این نگاه دولتی صرفا به معنای اجرای اصول اولیه و حفظ حریم‌ها و خط قرمزها نیست که اگر تنها این باشد، هیچ خرده‌ای نمی‌توان بر کسی گرفت؛ چرا که دولت اسلامی و جامعه اسلامی جز این نیست.مردم هم همین را از دولت توقع دارند و خشنود هم خواهند بود و قدردان زحمات دولت‌ها، اما متاسفانه دولت‌ها سلیقه‌ای با حوزه نشر روبه‌رو می‌شوند، اندیشه‌ها و حرف‌هایی را که فقط بویی از گرایش‌های مخالف را به مشامشان می‌رساند محکوم به ندیدن می‌کنند و از حضور آنها در قالب کتاب روی پیشخوان کتابفروشی‌ها و نمایشگاه‌ها جلوگیری می‌کنند. این اتفاق فقط در دولت‌های نهم و دهم رخ نداده است که پیش از این هم از این دست اتفاقات را شاهد بوده‌ایم؛ باید منصف بود و حد انصاف را نگاه داشت که حوزه کتاب و فرهنگ با غرض ورزی به هیچ جایی نخواهد رسید. البته که حرف‌های بسیاری درباره نگاه دولت نهم و دهم به حوزه نشر و فرهنگ وجود دارد، اما نه جای این حرف‌ها اینجاست و نه قد ما آن قدرها رشید! گفتنی‌ها را آنها که باید می‌گویند، اما کجاست دلی که به حال کتاب و کتابخوان بسوزد و نه تنها در وقت مناظره سیاسی که در همه حال یاد وضعیت بیمارگونه بازار کتاب در ایران باشد. نباید فراموش کنیم که در دین ما اگر کتابخوانی و تحصیل علم جزو فرایض دینی نیست، اما کمتر از برخی واجبات و مستحبات از آن یاد نشده است. خدا به قلم سوگند می‌خورد و رسولش توصیه می‌کند به آموختن علم حتی اگر آن علم در چین باشد و این چین تنها معنای جغرافیایی ندارد و از نظر دوری و مسافت نیست، می‌توان به این ظرافت نیز توجه داشت که علم حتی اگر در دست کافر هم باشد آموختنی است. با این پیشینه‌ها آیا رواست که در نشر کتاب گزینش داشته باشیم و با دنیای علم، چه ریاضی و فنی و چه از نوع علوم انسانی‌اش سلیقه‌ای برخورد کنیم؟ مهم سلیقه و گرایش ما نیست، اگر هم خط قرمزی وجود داشته باشد آن خطوط را اصول تعیین می‌کنند نه سلیقه اشخاص. آری ترویج فحشا از راه کتاب و نشریات قبیح است و خلاف سنت و عرف جامعه و دین ما، اما اینکه فلان بخش از فلان کتاب احتمال ترویج برخی مسائل را دارد دیگر از اصول نیست که این یعنی تفسیر به مطلوب. به بهانه این اصول نباید پا را از حد فراتر نهاد و به حق مردم تعرض کرد. قشر وسیعی از مردم و فرهنگیان هم با رعایت اصول موافقت دارند و اگر جز این باشد گلایه خواهند کرد، اما متاسفانه در این حوزه نیز مثل سایر حوزه‌ها جریانات سیاسی به نفع خود دست به کار تفسیر هستند، هر کسی با توجه به گرایش خودش مدعی نوعی تفسیر خاص است و این همان مشکل بزرگی است که باعث عدم پیشرفت ما در حوزه فرهنگ می‌شود، یعنی سیاست‌زدگی در تمام زندگی انسان ایرانی موج می‌زند و تا وقتی فارغ از سیاست به برخی مسائل نگاه نکنیم و به توافق جمعی برای درست کردن برخی چیزها نرسیم هرچه بگوییم جوابی از مقابل می‌شنویم که زیاد بیراه نخواهد بود. مسئله کتاب یکی از جدی‌ترین مسائل است. آینده تمام جریانات سیاسی به نوعی نامحسوس و برخی مواقع محسوس به مساله کتاب گره خورده است. ملتی که کتاب نخواند نمی‌تواند آگاهانه تصمیم بگیرد و ملتی که آگاهانه تصمیم نگیرد درصد خطای بیشتری در انتخاب و انتخابات دارد. حال آیا این با مواضع جریانات سیاسی داخل کشور یکی است؟ کدام جریان است که بخواهد مردم را در فقر فرهنگی نگاه دارد؟ بالطبع هیچ‌یک از جریانات شناخته و ناشناخته خواهان چنین چیزی نیستند، اما اینکه چرا در سیاست‌گذاری برای کتاب به اجماع کلی نمی‌رسیم دیگر از آن چیزهاست که باید ریشه‌یابی شود. باید رفت و سوال کرد، اما از چه کسی و کدام نهاد و سازمان خدا می‌داند. طرف‌های سیاسی موجود هرکدام مدعی هستند که بهترین تصمیمات در حوزه کتاب را گرفته‌اند و می‌گیرند اما آنچه که مردمان می‌بینند با بهترین خیلی فاصله دارد. اما نمایشگاه کتاب، در این بازار شام کتاب کشور ما کجای کار را گرفته است؟ می‌گوییم نمایشگاه زیرا تمام ناشران داخلی یک سال را به امید همین 10 روز می‌گذرانند. کتاب‌های چاپ شده و در دست چاپشان را به هر سختی که باشد به نمایشگاه می‌رسانند. نمایشگاه دو هدف اصلی را دنبال می‌کند، اول اینکه مخاطب بتواند به سهولت امکان دستیابی به منابع و کتاب‌ها را داشته باشد و از تخفیف‌های ویژه نمایشگاهی هم استفاده کند و از اصراف و اتلاف زمان بین کتابفروشی‌ها جلوگیری کند و دیگر اینکه ناشران امکان نمایش تمام کارهای گذشته و حالشان را یکجا به دست می‌آورند و می‌توانند سوای اجر معنوی که مدام عایدشان می‌شود، اجر مادی مناسبی هم داشته باشند. این تمام داستان نمایشگاه است در دو جمله، اما آنچه در حاشیه این نمایشگاه اتفاق می‌افتد چیست؟ کتاب‌هایی که ویراست نشده زیر چاپ می‌روند تا به نمایشگاه برسند یا ترجمه‌هایی که بدون حتی یک بار مقابله با متن اصلی منتشر می‌شوند، باز هم به همان بهانه رسیدن به نمایشگاه یا هزار اتفاق کوچک و بزرگ دیگر. اما از تمام این اتفاقات که کم مهم نیستند می‌توان گذشت زیرا به هر حال مساله‌ای است بین ناشر و مخاطب و هر نشری که نتواند نظر مخاطبانش را جلب کند به هر رو دایره مخاطبانش را محدود کرده است. آنچه مهم است مساله بااهمیت قدرت خرید مردم است. یادمان نرفته چه سالی بود که یارانه‌های کاغذ به شکل عجیبی یا برداشته یا کم شدند، هنوز نفهمیدیم که یارانه کم داریم یا اصلا یارانه‌ای در کار نیست. به هر حال قیمت کتاب به شکل عجیبی افزایش پیدا کرد. قیمتی که اگر به سود مولف یا مترجم بود توجیهی داشت در برابر قیمت جهانی کتاب. شاید برای نسل ما که با کتاب ارزان و کتابخانه شخصی بزرگ شده‌ایم این قیمت‌های سرسام‌آور توجیهی ندارد. نمی‌توان همه چیز را با معیارهای جهانی مقایسه کرد، اما قیمت کتاب را نه. به هر روی این هم توجیهی دارد برای خودش اما شاید شکل انجام این سیاست‌گذاری زیاد موجه نبوده است و برای اجرایی کردن این سیاست زمان مناسبی انتخاب نشده است. از قیمت کتاب بگذریم که حق مسلم مولف است و جایی برای بهانه‌گیری باقی نمی‌گذارد، اما خرید از نمایشگاه یک فرق اساسی با خرید در اوقات دیگر سال و کتابفروشی‌ها دارد. چند سالی بود که از خریدهای بسته‌ای از نمایشگاه محروم شده بودم به همان دلیل مالی و این اتفاقی نبود که تنها گریبان یک نفر را گرفته باشد، اما همان سال‌ها شاهد آدم‌هایی بودم که با چرخ‌های دستی خریدهایشان را از نمایشگاه تا پارکینگ می‌رساندند، شاید فکر می‌کردم که ما از کدام طبقه جامعه می‌آییم و اینها از کجا آمده‌اند اما وقتی دقت می‌کردی این پول نبود که در بهای کتاب پرداخته می‌شد، بسته‌های بن کتاب بود که پشت سر هم شمرده می‌شد. از آن وقت هر روز نمایشگاه می‌رفتم تا به یقین برسم، درست بود بیش از نیمی از خریدهای نمایشگاه با بن انجام می‌شد. نمایشگاه که تمام شد به همه جا سر کشیدم تا برای سال بعد ما هم بن گرفته باشیم و زیاد دست خالی از نمایشگاه برنگردیم، دانشگاه که بن نمی‌داد چون آزاد بود و دولتی‌هایش را هم سراغ گرفتم بیشتر از بیست یا چهل هزار تومان بن نمی‌دادند. اما این خریدها و بسته‌های بن که می‌دیدم با جمع کردن بن ده دانشجوی دولتی هم درست نمی‌شد. راه افتادم که خروجی این بن‌ها را پیدا کنم، اما تا امروز خبری نیست که نیست، گفت گشته‌ایم، یافت می‌نشود. قصه کوتاه کنیم که چه کار نیکی است بن دادن به آحاد مردم، اما نحوه تخصیص این بن‌ها چگونه است و به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟ اگر دانشجو بیش از همه به کتاب نیاز دارد که این بن‌ها چرا به دست دانشجویان نمی رسد؟ اینها سئوالاتی است که به ذهن هر مخاطب کتاب و هر کتابخوانی می‌رسد، اما باز هم آمارها نشان از چیز دیگری دارند و طبق آمار بیشترین بن‌ها به دانشجویان اختصاص می‌‌یابد اما کسانی که با این بن‌ها خرید می‌کردند و یاد من که می‌آید خیلی سال بود از زمان دانشجویی‌شان گذشته بود. به هر روی سیاست‌ها و تصمیمات خوب کم نداریم اما اینکه چقدر اجرا می‌شوند این سیاست‌ها امری است جدا و تنها می‌توان اشاره کرد که شاید کسی پیدا شد و درد دل مخاطبان نمایشگاه را نشنیده نگرفت. نمایشگاه کتاب در حال برپایی است و امید می‌رود تا امسال با استقبال خوبی مواجه بشود، اما ای کاش مناظره‌ای هم در شبکه‌های ملی برگزار می‌شد تا کسی بیاید و بگوید دانشجو با این همه مشکلات مالی دیگر وقتی برای خواندن کتاب پیدا نمی‌کند چه برسد به خرید کتاب. اما هنوز مساله کتاب به اندازه مسائل سیاسی و اقتصادی اهمیت ندارد و کسی نیست به دوستداران و بانیان و خیرخواهان فرهنگ بفهماند جامعه خالی از کتاب جامعه‌ای مرده و منفعل است و تمام تصمیمات سیاسی و اقتصادی در چنین جامعه‌ای ناکارامد خواهند بود.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 225]
-
گوناگون
پربازدیدترینها