واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: جایگاه امنیت از نگاه قرآن
دعا برای امنیتحضرت ابراهیم از خدا خواست : خدایا ! مكه را امن قرار بده . « رَبِّ اجْعَلْ هذا بَلَداً آمِنا »1 ، دعای برای امنیت. «رَبِّ اجْعَلْ هذا» خدایا «اجْعَلْ» قرار بده. «هذا» این منطقه را «بَلَداً آمِنا» خداوند هم این دعا را مستجاب كرد. فرمود: «مَنْ دَخَلَهُ كانَ آمِنا». 2شهر امن شهری است كه میشود به آن قسم خورد . همینطور كه میگوییم : به خدا قسم ! به امام حسین قسم ! به فاطمه قسم ! میشود گفت : به شهر امن قسم ! « وَ هذَا الْبَلَدِ الْأَمینِ »3 یعنی امنیت ، شهر را به جایی میرساند كه آدم بتواند به آن شهر قسم بخورد. امنیت می تواند چیزی را مقدس میكند . تأمین امنیت ، پس از تأمین معیشتدر نعمتهایی كه خدا به بشر داده ، بعد از غذا ، نعمت امنیت را بیان کرده است . «أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ وَ آمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ»4 . یعنی نماز بخوانید ، عبادت كنید ، برای اینكه من شما را از گرسنگی نجات دادم ، «وَ آمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ » از خوف و ترس هم شما را امنیت دادم . یعنی خداوند دو تا نعمت را برجسته میكند و از مردم میخواهد كه عبادت كنید ، « فلیعبدوا » باید مردم عبادت كنند . خدا چه كرده كه ما بندگی اورا بكنیم ؟ میگوید : رزقت دادم ، تو را از قحطی نجات دادم ، امنیّتت دادم . یعنی بعد از آب و نان ، نعمت امنیت بالاترین نعمت است . همكاری در تأمین امنیت جامعهخوب، در امنیت باید انسان سعه صدر از خودش نشان بدهد . لشگر بنی امیه آمدند كربلا امام حسین را كشتند . همین لشگر بنی امیه رفتند لب مرز پست بدهند . امام زین العابدین كه كشتن پدرش را در كربلا دید ، برای همین حكومت كه سربازهایش لب مرز هستند... دعا دارد. امام زین العابدین به مرزدارها دعا میكرد در حالی كه مرزدارها حقوق بگیر بنی امیه بودند .5 یعنی سر سفرهی بنی امیه بودند ، ولی امام سجاد میگفت : فعلاً مسئول مرز هستند ، چون فعلاً مایه امن هستند ، باید دعایشان کرد . كشتی یك گوشهاش سوراخ شود ، آب داخل بیاید همه با هم غرق میشویم . یعنی در امنیت نمیشود گفت : این از ما نیست ، جزء حزب ما نیست . ما كمكش نمیكنیم . چون آن کسی که ما می خواستیم نشد ، پس کاری به او نداریم . حق حكومت بعد از پیامبر با علی ابن ابی طالب بود . اما حق علی به علی ، امیرالمومنین (ع) داده نشد . كسان دیگری حكومت را دست گرفتند. در عین حال هروقت آنها سوالی از حضرت علی داشتند ، حضرت علی(ع) جواب میداد . نمیگفت : نه ، حالا كه حق من است و به من ندادید ، من هم پاسخ سؤالاتتان را نمیدهم .ذوالقرنین به سپاهش گفت : اگر می خواهید امنیت برقرار شود ،همه باید كمك كنید. « آتُونی » یعنی همهی شما بیاورید ، « زُبَرَ الْحَدید»6 هرچه خرده آهن است بیاورید .« اعینونی» كمك من كنید. یعنی حتی اگر طرف ذوالقرنین است باید كمك كرد. یعنی دولت به تنهایی نمیتواند . میخواهیم بگوییم : ذوالقرنین به قدری قوی بود، كه خداوند او را از اولیای خودش تلقی میكند . رسماً خدا با ذوالقرنین صحبت میكند . مقامی داشت كه خدا مستقیم به بعضیها خدا مستقیم حرف زده است. ولو پیغمبر نبوده است . در امنیت باید همه كمك كنیم . تلاش اولیای خدا برای حفظ امنیت مردمدر سورهی كهف سه تا قصه است . قصه ذوالقرنین ، قصهی اصحاب كهف ، قصهی موسی و خضر . ذوالقرنین یكی از اولیای خدا بود كه خدا مستقیم با او صحبت میكرد « قُلْنا یا ذَا الْقَرْنَیْن »7 از شاهكارهای ذوالقرنین این بود كه یك سدی برای مردم ضعیف ساخت كه گرفتار قوم یأجوج و مأجوج بودند . و اینها آمدند گفتند : یك سدی برای ما بساز كه این یاغیها به ما حمله نكنند ، وخداوند به خاطر اینكه ایشان برای امنیت مردم کار کرد ، در سورهی كهف از ذوالقرنین تجلیل می كند . « وَ لا تَنابَزُوا بِالْأَلْقاب ؛ القاب همدیگر را زشت نبرید. » اگر كسی اسم كسی را تحقیر كند ، مؤمنی را تحقیر كند خدا روز قیامت تحقیرش میكندامان دادن به پناهندهدر جنگ کسی که فرار می کند را نباید کاری داشته باشیم ، زیرا ممکن است یا پشیمان شده باشد یا ترسیده است مگر اینكه بدانیم برود ، برمیگردد. در جنگ صفین هركس فرار میكرد حضرت علی فرمود : فراریها را هم بزنید . در جنگ جمل فرمود : هركس فرار میكند كاری نداشته باشید . گفتند: یا علی!فراری با فراری چه فرقی می کند ؟! فرمود: در جنگ صفین معاویه زنده بود ، این ها می رفتند و او آنها را دوباره ترغیب به جنگ می کرد اما در جنگ جمل دیگر ریشه كن شدند . اینها دیگر فراریشان فراری هستند . دیگر كسی نیست آنها را ترغیب به برگشت در جنگ بکند. 8 امان به بدهكار
یك كسی بدهكار است ، قرآن میگوید : بدهكاررا « و إن كانَ ذُو عُسْرَة فَنَظِرَةٌ إِلى مَیْسَرَة »9 یعنی اگر بدهكار مشكل دارد ، مهلتش بده تا پولدار شود. البته در جایی دیگر می فرماید : میگوید: «وَ إِنْ تَعْفُوا»10 اگر واقعاً ندارد عفوش كن. قرآن می فرماید : كه اگر یك مشركی گفت : به من مهلت بده می خواهم تحقیق کنم ، به او مهلت بده . ، « وَ إِنْ أَحَدٌ مِنَ الْمُشْرِكینَ اسْتَجارَكَ » اگر یکی از مشرکین از تو مهلت خواست ، « فَأَجِرْه » به او مهلت بده ، «حَتَّى یَسْمَعَ كَلامَ اللَّه »11 امان حتی برای مرده! گفته می شود : مرده هم اگر آدم بدی بود ، وقتی مرد دیگر كاری با او نداشته باشید. « اذكروا موتاكم بالخیر» مردههایتان را به خیریاد کنید . پشت سرش بد و بیراه نگویید ، لعن و نفرین نکنید ، مردههایتان را كار نداشته باشید . حفظ حرمت و آبروی افراد جامعهامان عِرضی ، آبروی هركسی باید در امان باشد . ما حق نداریم اسم كسی را بد ببرید . اسم مردم راباید خوب ببریم . قرآن یك آیه دارد میگوید : « وَ لا تَنابَزُوا بِالْأَلْقاب ؛ القاب همدیگر را زشت نبرید. »12اگر كسی اسم كسی را تحقیر كند ، مؤمنی را تحقیر كند خدا روز قیامت تحقیرش میكند.13 قرآن میفرماید : چه میدانی شاید او از تو بهتر است ، «لا یَسْخَرْ قَوْمٌ مِنْ قَوْمٍ ... وَ لا نِساءٌ مِنْ نِساء » مردها همدیگر را مسخره نكنند ، زنها همدیگر را مسخره نكنند. چه بسا او از تو بهتر است.14 برخورد قاطع با برهم زنندگان امنیت اجتماعی
آبروی مردم محترم است . مسخره ، « همزه » ، « لمزه » نیش زدن . اگر كسی اسلحهاش را كشید ولو تیراندازی نكرد ، این مفسد فی الارض است . و مفسد فی الارض سخت ترین شرایط را در قرآن دارد . میگوید: « یُقَتَّلُوا » باید كشتش ، « أَوْ یُصَلَّبُوا » به دار آویزانش كرد ،«أَوْ یُنْفَوْا» تبعیدش كرد. 15 امنیت را به هم زده است. بحث ما امشب بحث امنیت است. مسئلهی امنیت خیلی مهم است. در امان بودن از شر شیطان« قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ »16، «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ »17 ما چه كنیم خودمان در امان باشیم ؟ زكات از چیزهایی است كه انسان را در امان نگه می دارد ، صدقه دفع بلا میكند . تأكید اسلام بر حمایت از مظلومانباید از مظلوم در هر شرایطی حمایت كنیم ، كار به دینش هم نداشته باشیم .قرآن می فرماید : « وَ ما لَكُمْ لا تُقاتِلُونَ فی سَبیلِ اللَّهِ وَ الْمُسْتَضْعَفین ؛ چرا دفاع نمیكنید برای مستضعفینی كه آنها تحت ستم هستند . »18 «مَنْ سَمِعَ رَجُلًا یُنَادِی یَا لَلْمُسْلِمِینَ فَلَمْ یُجِبْهُ فَلَیْسَ بِمُسْلِمٍ ؛ كسی صدای ناله را بشنود، گوش ندهد، بیاعتنا باشد مسلمان نیست .»19پس امنیت یکی از نیاز های اساسی و مهم است که خداوند نیز در مورد آن دستوراتی را داده است . به امید آنکه در تأمین این نیاز اساسی همه کوشا باشیم . زهرا اجلال – گروه دین و اندیشه تبیان1- بقره / 1262- آل عمران / 973- تین / 34- قریش / 45- دعای 27 صحیفه ی سجادیه6- کهف / 967- همان / 868- نهج البلاغه9- بقره / 2810- تغابن / 1411- توبه / 612- حجرات / 1113- هود / 3114- حجرات / 1115- مائده / 1316- فلق / 117- ناس / 118- نساء /7519- کافی / ج 2 /ص 164
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 570]