واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: حق با کیست؟ زن یا مرد؟ بخش حقوقی- مرد: جناب قاضی شما بگید شستن لباسها و پخت و پز و تربیت فرزندان وظیفه کیست؟ آیا من به عنوان رئیس خانواده باید ظرفها رو بشورم ؟زن: آقای قاضی شما بگید آیا این عادلانست که من هم سرکار برم هم کارهای خانه رو انجام بدم هم مهمونداری کنم؟ شما قضاوت کنید حق با کیست؟
در بسیاری از موارد زوجین به دلیل اینکه وظایف خود را نمی شناسند و نسبت به آن آگاهی ندارند مقصر اصلی مشاجرات خانوادگی شناخته می شوند در حالی که اگر آگاهی از وظیفه وجود داشته باشد تا حدی جلوی کوتاهی ها و تخلفات گرفته می شود. در بسیاری مواقع، نشناختن حقوق و وظایف، ریشه عدم انجام وظیفه است و اگر آگاهی از وظیفه وجود داشته باشد، تا حدّی جلوی مشاجرات گرفته میشود.بروز اختلافات خانوادگی، گاهی ریشه در مشخص نبودن حدّ و مرز وظایف و تکالیف اشخاص دارد و هر کس کار را به دیگری محوّل میکند، یا انتظار انجام کارهایی را از دیگران دارد که شرعا و قانونا بر عهده آنان نیست و توقع اینان نابجا و غیر منطقی است. حقوق متقابلدر یک خانواده ،زوجین که «زندگی مشترک» دارند، «حقوق متقابل» نیز دارند. وقتی زن و شوهر، همچنین اولیا و فرزندان هر کدام وظیفهای نسبت به طرف مقابل دارند، اگر آن را بشناسند و به آن عمل کنند، علیالقاعده نباید در خانه مشکل و اختلافی پدید آید.اگر زوجین حقوق و وظایف خود را بشناسند و به آن عمل نموده و این حقوق را مراعات کنند کار به بروز مشاجره و دعوا و شکایت و دادگاه و زندان و جدایی و ... کشیده نمیشود و محلی برای نزاع نخواهد بود.وظایف زوجین در اسلام در احادیث آمده است که: زن از شوهر خویش، فرمانبرداری داشته باشد، بیرضایت او کاری نکند و جایی نرود، نسبت به او حالت تمکین داشته باشد، شوهر را نیازارد، در خانه خدمت کند، شوهرداری نماید، رضایت او را از هر جهت جلب کند، غذا بپزد، خانه را مرتب کند، وقتی شوهر میآید از او استقبال کند و آنگاه که از خانه بیرون میرود بدرقهاش کند، خود را برای غیر شوهرش نیاراید، بیاجازه و رضایت او در اموالش دخل و تصرف نکند و ... این یک طرف قضیه است.از سوی دیگر بر عهده مرد است که لوازم زندگی و خوراک و پوشاک و مسکن را تهیه کند، در حد توان بر خانوادهاش وسعت و گشایش دهد، احترام زن را نگه دارد و از آزار و ضرب و شتم او بپرهیزد، خود را برای همسرش آراسته و مرتب سازد، بخشی از وقت خود را صرف رسیدگی به کارهای خانه و انس با خانواده کند، با مدارا و خوشزبانی برخورد کند و ... طبیعی است که اگر زن و شوهر، این موارد را رعایت کنند خانه و خانوادهای خواهند داشت باصفا، آرام، گرم و بامحبت که زمینه رشد اخلاقی و تعالی فرهنگی خود و فرزندانشان نیز فراهم خواهد بود.( وسائل الشیعه ، ج 14، ص 111)وظایف قانونی زوجین قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران حقوق و وظایفی را برای پس از ازدواج هر یک از زن و شوهر در نظر گرفته و زوجین را مکلف به رعایت آنها کرده است . اگر چه هیچ گاه نمی توان با الزامات قانونی و احکام دادگاه دوام و بقای یک خانواده را تضمین کرد اما شناخت حقوق متقابل طرفین می تواند تا حدودی از بروز مشاجرات جلوگیری کند چراکه شناخت این حقوق باعث می شود تا هر یک از زوجین وظایف خود را انجام دهد و تمام بار زندگی بر دوش یک نفر سنگینی نکند. . اکنون به بیان این مقررات می پردازیم :- زن و شوهر به استناد ماده ی 1103 و1104 و 1168 قانون مدنی مکلف به حسن معاشرت با یکدیگرند و باید در تشیید مبانی خانواده و تربیت اولاد به یکدیگر معاضدت نمایند. نحوه گفتگوی زن و شوهر با هم و کلماتی که در مکالمه بین آنها به کار می رود، می تواند در تحکیم مبانی خانواده موثر باشد همچنین زن و شوهر باید در اداره امور زندگی با یکدیگر همکاری کنند و با کمک هم ، مسوولیت تربیت و نگهداری فرزندان را به عهده بگیرند.در ازدواج موقت زن حق نفقه ندارد مگر اینکه برقراری نفقه بین زن و شوهر شرط شود.- زن حق دارد تا زمانی که مهریه به او پرداخت نشده از انجام وظایفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند به شرط آنکه مهریه دارای اجل و زمان نباشد و به اصطلاح حال باشد پس اگر مهریه زن پرداخت مبلغ ... ریال برای دو سال بعد از عقد باشد مهریه زن موجل است نه حال و بنابراین زن حق ندارد از انجام وظایف خود امتناع کند . باید توجه داشت اگر زن به واسطه عدم پرداخت مهریه از انجام وظایف خود در مقابل شوهر خودداری کرد این امر مانع از استحقاق برای دریافت نفقه نیست . ( مواد 1085 و 1086 قانون مدنی)- در عقد دائم نفقه زن که عبارت است از مسکن ، لباس ، غذا ، اثاث ، هزینه درمان و ... بر عهده شوهر است حتی اگر زن از نظر مالی غنی و یا دارای درآمد و شغل دولتی باشد . در ازدواج موقت زن حق نفقه ندارد مگر اینکه برقراری نفقه بین زن و شوهر شرط شود و یا اصولاً عقد بر مبنای وجود نفقه برای زن و استحقاق بر آن تنظیم و جاری شده باشد . ( مواد 1106 و1107 و1113 قانون مدنی)- زن حق دارد در صورت خودداری شوهر از پرداخت نفقه به دادگاه رجوع کند و دادگاه مکلف است میزان نفقه زن را بر مبنای وضعیت زن و متناسب با شأن خانوادگی و اجتماعی او تعیین کند و شوهر را به پرداخت آن الزام کند . چنانچه شوهر از اجرای حکم دادگاه خودداری کند ، زن حق دارد برای طلاق به دادگاه دادخواست بدهد و دادگاه شوهر را به طلاق همسرش اجبار خواهد کرد . ( مواد 1111 و 1112 و 1129 قانون مدنی)- اگر شوهر از پرداخت نفقه همسرش ناتوان باشد زن حق دارد مانند مورد بالا به دادگاه مراجعه کند و از شوهر طلاق بگیرد.- نفقه زنی که به طلاق رجعی مطلقه شده در زمان عده بر عهده شوهر است . البته اگر زن ناشزه ( نافرمان ) باشد و در این حالت از شوهر طلاق بگیرد نفقه به او تعلق نمی گیرد و اگر عده زن به واسطه فسخ نکاح یا طلاق او رجعی نباشد حق نفقه ندارد مگر آنکه از شوهر حامله باشدکه در این صورت تا زمان وضع حمل حق نفقه دارد .( ماده 1109 قانون مدنی)- زن باید در منزلی که شوهر تعیین می کند اقامت کند مگر آنکه اجازه اختیار تعیین منزل در عقدنامه به زن داده شده باشد یا اینکه بودن زن و شوهر در یک منزل برای زن خطر جانی یا مالی و یا شرافتی داشته باشد که در این صورت زن می تواند مسکن جداگانه ای برای خودش انتخاب کند و اگر به این علت زن مسکن جداگانه ای اختیار کرده باشد باز هم نفقه او بر عهده شوهر است . ( مواد 1114 و 1115 قانون مدنی) - شوهر حق دارد زن خود را از انجام حرفه یا صنعتی که منافی مصالح خانوادگی است یا مخالف حیثیات او یا همسرش است منع کند . البته زن هم حق دارد برای این موضوع به دادگاه مراجعه کند و اگر ثابت شد که شغل زن مخالف با شأن و حیثیت او یا همسرش نیست با حکم دادگاه می تواند به شغل خود باز گردد . ( ماده 1117 قانون مدنی)- زن حق دارد مستقلاً در دارایی خود هر گونه تصرفی کند برای مثال زنی که شاغل است می تواند درآمد خود را به پدر و مادر یا دیگران ببخشد و شوهر حق مداخله در این امور را نخواهد داشت . ( ماده 1118 قانون مدنی) - زن یا شوهر حق دارند هنگام عقد هر گونه شرط معقول و مشروعی را به عقد اضافه کنند . برای مثال شرط شود که هر گاه شوهر ، همسر دیگری اختیار کرد زن وکیل شوهر برای طلاق باشد . ( ماده 1119 قانون مدنی) ندا سادات پاک نهاد/ گروه جامعه و ارتباطات
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 888]