واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: نگاهی به پوستر های انقلاب در ایران leili1 01 فروردين 1388, 22:37نگاهی به پوستر های انقلاب در ایران این مطلب پش از این در نشریه جهت اطلاع به چاپ رسيده است آرش تنهایی [email protected] بهزاد شیشه گران پوستر های انقلاب بخشی مهم ، از تاریخ گرافیک ایران محسوب می شوند ؛ اما بنا به دلایلی چون نبود پژوهش و واکاوی جدی در این عرصه ، و یا نگاه سیاسی سالهای نخست انقلاب ، همچون دیگر زمینه های گرافیک هنوز کمتر به آن پرداخته شده است ، و متاسفانه طراحان نسل امروز کشور آشنایی کمی با آن آثار دارند؛ و این نمونه ای است از انقطاع و گسستی که در طول دوران تاریخی در فرهنگ و هنر این سرزمین به کرات شاهد آن بوده ایم ، و حاصل اختراع مجدد چرخ است که بار ها و بارها صورت می گیرد . همزمان با جریان روشنگر های اواخر دوران قاجار و گسترش ارتباط با جهان خارج و شروع انتشار روزنامه های خواهان تجدد ، بارقه های تصاویر اجتماعی – سیاسی نخست به شکل کاریکاتور نمود پیدا می کند (۱)، تا سالها بعد از آن نیز کاریکاتور تنها شکل موجود گرافیک سیاسی در ایران است ، و گرافیک سیاسی به شکل پوستر به وجود نمی آید ، شاید یکی از علل را بتوان در نبود تحمل مخالفان در حاکمیت بر شمرد ، هرچند بررسی علل و آسیب شناسی عدم رشد این مقوله در این اندک نمی گنجد . پوستر نمایشگاه حسینیه ارشاد/ طراح: ناشناسطراح ناشناس اکبر احری پورامیر اثباتی تنها در سالهای انقلاب است که این جریان به صورت خود جوش شکل می گیرد ، حوالی سالهای ۱۳۵۴-۱۳۵۵ کوروش شیشه گران اولین پوستر های سیاسی را در داخل ایران (۲) با مضمون برای صلح در لبنان و پس از آن پوستر آزادی قلم را با همکاری برادرانش منتشر می کنند . مورد استقبال مردم و بازخواست ساواک قرار می گیرند ، بهزاد و اسماعیل شیشه گران نیز به جریان خلق پوستر های انقلابی می پیوندند و به ساخت پوستر هایی از این دست می پردازند . در جوش و خروش های پیش از انقلاب نیز گروهی از دانشجویان هنرهای زیبا پوستر هایی برای انقلاب خلق می کنند – گروه ۵۷ - را تعدادی از دانشجویان آن دوران هنرهای زیبا همچون امیر اثباتی ، اکبر اهری پور ، محمد فرزین ، عبد الرضا نیکو و ... (۳) آراپیک باغداساریان و نیکزاد نجومی که از قدیمی تر های دانشکده بودند تشکیل می دهند ، این گروه آثار خود را با امضای مشترک به نمایش می گذارند (۴) . مرتضی ممیز نیز دورا دور آنان را همراهی می کند . اسماعیل شیشه گران اسماعیل شیشه گران ژرژ داوود زاده کوروش شیشه گران پس از این نمایشگاه گروه دیگری از دانشجویان نیز پس از پیروزی انقلاب در حسینه ارشاد نمایشگاهی از آثار خود را برگزار می کنند (۵) . به جز این حرکت ها طراحان زیادی در طول این دوران به صورت انفرادی دست به تولید و ساخت پوستر می زنند ، پوستر های بسیاری نیز توسط مردم عادی ساخته می شود و در طول مبارزات مورد استفاده قرار می گیرد . پس از پیروزی انقلاب نیز پوستر هایی در رابطه با انقلاب طراحی و منتشر می شوند که در برخی شاهد ادامه روح انقلابی پوستر ها هستیم و برخی فقط پوستر هایی در تجلیل و ستایش انقلاب هستند ، به طور کلی ( به جز چند استثنا که اشاره شد ) طراحی و تولید این پوستر ها فردی و خود جوش است ، با هر وسیله ممکن اعم از دستگاه کپی ، اوزالید ، چاپ سیلک و بعد ها افست تکثیر می شوند ، اغلب طراحان این پوستر ها ، پوستر هایی سیاسی انقلاب های دیگر جهان را ندیده و مورد مطالعه قرار نداده اند ، هرچند ماحصل کار شباهتهایی به پوستر های انقلابی نقاط دیگر جهان دارد ، استفاده از رنگ سیاه و قرمز که رنگ اغلب پوسترهاست ، مفاهیم ساده و کوبنده ، تصاویری همچون مشت ، خون، گل لاله ، پرنده ، تفنگ عنصر غالب این پوستر هاست و بیننده را در برداشت اول متاثر می کنند ، مردم با این پوستر ها به خوبی ارتباط بر قرار می کنند و این پوستر ها هستند که قشر زیادی از مردم و جامعه را با پوستر آشنا می کنند ، نکته جلب توجه در پوستر های انقلاب رعایت ادب و نزاکتی است که در بسیاری از پوستر ها دیده می شود ، تند ترین انتقادات نیز اغلب با بی نزاکتی و توهین همراه نمی شوند ، پوستر بیشتر ها بیانیه های هستند که بسیار منطقی متین و هرچند همراه با هیجان و از طراحان صادر شده اند ، در این پوستر ها هجو هزل جایی ندارند ، بر خلاف آنچه در گرافیک سیاسی سایر کشور ها به کرات دیده می شود ، سالهای ۵۵ ۱۳تا ۱۳۶۰ سالهای اوج و شکوفایی پوستر های انقلابی است ، در این سالها پوستر های زیادی ساخته می شود ، که گهگاه آثاری درخشان و در خور توجه اند ، اما با شروع جنگ نگاه ها به سمت جنگ می رود و طومار پوستر های انقلاب ایران بسته می شود اما پوستر ها ی سیاسی و اجتماعی به شکلهای دیگر به حیات خود ادامه می دهند . ۱.حمید ساهر . سیر تحولات ۷۰ سال کاریکاتور ایران . تهران . آترپات ۲. در کتاب les ۵۰۰ offiches de mai ۶۸ . که پوستر هایی انقلاب ۶۸ فرانسه را نمایش می دهد پوستری ایرانی موجود است ، که هرچند در خارج از ایران منتشر شده اما از اولین پوستر هایی سیاسی ایران به شمار می آید . ۳. مقدمه کتاب گرافیک ایران ۱. انتشارات داروگ نوشته حسین چنعانی ، این نمایشگاه را به همت امیر اثباتی عنوان می کند ، امیر اثباتی این را حاصل کار گروهی و آن افراد را در آن نمایشگاه به خاطر می آورد و افرادی را عنوان می کند که شاید امروز نخواهند آن نمایشگاه را در کارنامه خود عنوان کنند . ۴. خبر و گزارش این نمایشگاه در صفحه نخست روزنامه کیهان ۳۰ دی ۱۳۵۷ چاپ شده است ، حتی پوستر تئاتر تسخیر شدگان امیر اثباتی – موجود در آرشیو تالار مولوی _ نیز امضا گروه ۵۷ را بر خود دارد ۵. از شرکت کنندگان این نمایشگاه می توان به حبیب اله صادقی ، حسین خسروجردی ، ابوالفضل عالی ، ژرژ داوود زاده و ... نام برد که بعدها بخش تجسمی حوزه هنری را شکل می دهند . ۶. فایل آثار مرحوم اکبر اهری پور را آیدین سهرابی از آرشیو تبریز گرافیک در اختیار من گذاشتند . Free Man 02 فروردين 1388, 02:34با سلام ، وقعا زیبا بودند ، دستتون درد نکنه. مخصوصا ، مخصوصا اون پوستری که بالایش آزادی قلم درج شده بود ، عالی و زیبا بود. l_mha_l 02 فروردين 1388, 12:14واقعا کار های قشنگیه بدیهه وقتی که طراح با موضوع طراحیش ارتباط برقرار کنه می تونه احساسش رو به مخاطب منتقل کنه . فقط یه چیزی این پست جنبه آموزشی داره یا نظر خواهی؟ Mehdi_Naissipour 02 فروردين 1388, 14:07فوق العاده ارزشمند بود. اما یادم هست که کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در چند جلد کتاب پوسترها و نقاشی های سالهای انقلاب و جنگ رو منتشر کرده بود. سازمان تبلیغات اسلامی هم این کار رو انجام داده و حتی در یک کتاب، تمام نقاشی های دیواری سالهای جنگ رو هم گردآوری کرده. ممنونم از بابت این مقاله. موفق باشی. MOHAMMAD-AM 02 فروردين 1388, 14:22به یاد اون روزا:paint: leili1 02 فروردين 1388, 18:28فقط یه چیزی این پست جنبه آموزشی داره یا نظر خواهی؟ جنبه ی اموزشی من در جایی خوندم دیدم می تونه مفید باشه گذاشتم این جا
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت ریسک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 2826]