واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: تئاتر تجربی و جایگاه آن در ایران
در تئاتر ایران اما از آنجایی كه بسیاری از مرزها و قواعد درهمریخته و تقریبا میتوان گفت هیچ تعریفی در جایگاه درست خود قرار ندارد تئاتر تجربی نیز با بدفهمیها و مشكلات فراوانی روبهرو است كه با توجه به نكاتی كه در بالا ذكر شد به آن خواهیم پرداخت.در جهان تئاتر وقتی سخن از تئاتر تجربی بهمیان میآید در نقطه مقابل آن تئاتر حرفهای قرار میگیرد چرا كه تئاتر تجربی تئاتری است كه بهراحتی تن به قواعد حرفهای نمیدهد از كلیشههای آن پرهیز میكند و به هر قیمتی سعی در جذب مخاطب ندارد و در كل میتوان گفت گیشه و معیارهای فروش را چندان جدی نمیگیرد؛ از همینرو تئاتر تجربی همواره تئاتری آزاد و رها از این قواعد دستوپاگیر است و به همین دلیل است كه در مقابل تئاتر حرفهای و پرفروش آمریكا یعنی برادوی جنبشی تحتعنوان آفبرادوی شكل میگیرد. اما باید درنظر داشت كه هر جنبش موفق تئاتر تجربی پس از طی دورهای سخت خود تبدیل به جریانی رایج و مرسوم میشود و در قواعد تئاتر حرفهای و تجاری جذب میشود و همین خود زمینه را برای شورشی دگرباره و شكلگیری جنبشهایی دیگر فراهم میآورد و به همین دلیل است كه در مقابل جنبشی چون آفبرادوی جنبش دیگری با نام آفآفبرادوی شكل میگیرد.به گزارش همشهری ، از آنرو كه تئاتر تجربی منبع الهامی برای تئاتر حرفهای است و از آنرو كه بسیاری از دستاوردها و خلاقیتهای تئاتری در قرنهای بیستم و بیستویكم حاصل نوع نگاه هنرمندان تجربی است و باز بهدلیل آنكه تئاتر تجربی چندان به قواعد گیشه و فروش تن نمیدهد در اغلب كشورهایی كه تئاتری پیشرفته دارند، حمایتهای مالی مستقیمی از گروههای تجربی تثبیتشده صورت میگیرد تا آنها بدون دغدغه و با فراغبال به تجربههای تئاتری خود بپردازند و بر غنا و تنوع تكنیكهای تئاتری بیفزایند.دومین نكته مهمی كه در ارتباط با تئاتر تجربی باید به آن اشاره كرد تنوع دیدگاه و تكثر و چندصدایی اینگونه تئاتر است و درواقع بهواسطه آنكه صدای غالبی در تئاتر تجربی حضور ندارد آن را میتوان یكی از دمكراتیكترین اشكال تئاتری دانست كه به هر گروه یا شخص اجازه عرضاندام میدهد. در تئاتر ایران اما از آنجایی كه بسیاری از مرزها و قواعد درهمریخته و تقریبا میتوان گفت هیچ تعریفی در جایگاه درست خود قرار ندارد تئاتر تجربی نیز با بدفهمیها و مشكلات فراوانی روبهرو است كه با توجه به نكاتی كه در بالا ذكر شد به آن خواهیم پرداخت.از یكسو آنچه بهعنوان تئاتر تجربی در ایران شناخته میشود در بطن و بدنه تئاتر حرفهای قرار دارد و همین خود امكان بسیاری از جسارتها و ساختارشكنیها را از آن میگیرد و از سوی دیگر نمیتوان تفكیك چندانی میان آنچه تئاتر تجربی یا تئاتر حرفهای در ایران خوانده میشود قائل شد چرا كه نه در قواعد فنی و تكنیكی و نه در تركیب بازیگران و اعضای گروه مرزبندی مشخصی میان این دو شكل وجود ندارد.از سوی دیگر نه تئاتر تجربی در ایران توانسته منبع الهام و ابداع چندانی برای تئاتر حرفهای باشد و نه مسئولان و مدیران تئاتری در پی آن بودهاند كه فضا و جایگاه مشخصی چه به لحاظ مالی و چه به لحاظ اجرایی برای تئاتر تجربی تعریف كنند.دست آخر آنكه در تئاتر تجربی ایران نهتنها شاهد تكثر، تنوع و چندصدایی نیستیم بلكه آنچه اكنون در ایران تئاتر تجربی خوانده میشود در اختیار عدهای معدود است كه بهشكلی مافیایی تئاتر تجربی را در انحصار خود و دیدگاههایشان میدانند و خود را پدرخوانده تئاتر تجربی ایران بهشمار میآورند.با این اوصاف جایگاه و وضعیت تئاتر تجربی ایران نمیتواند چیزی بهتر از آنچه اكنون هست باشد. تنظیم برای تبیان : مسعود عجمی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 158]