واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
زبان و مغز نويسنده: شبنم طبرسي مغزِ یک انسانِ بالغ، دارای یکصد میلیون سلول عصبی (نُرن) و چند تریلیون سلولِ پشتیبان بوده و حدود 1.3 تا 1.4 کیلوگرم وزن دارد. همچنین، نخاع یک انسان بالغ، 35 تا 40 گرم وزن داشته و درازای آن درزنان 43 سانتیمتر و در مردان 45 سانتیمتر است. البته این نکته شایان گفتن است که حجم یا وزن مغز، هیچ ارتباطی با هوش و استعداد ندارد؛ چنانکه وزنِ مغز یک «نهنگ» یا یک «فیل»، چند برابر وزن مغز انسان است اما توانایی های هوشی آنها هرگز قابل مقایسه با آدمیزاد نیست. در جدول زیر، وزن مغز انسان با چند حیوان مقایسه شده است: انسان بالغ 1400-1300 کودک نوزاد 400-350 نهنگ عنبر 7800 شتر 762 فيل 6000 اسب 532 دلفين 1600-1500 گوريل 540-465 زرافه 680 بوزينه 420 گاو 458-425 ببر 263.5 اورانگوتان 370 خرس گريزلی 234 شير 240 سگ (نژاد بيگِل) 72 گوسفند 140 کوسه(سفيد بزرگ) 34 خرگوش 13-10 گربه 30 تمساح 8.4 جغد 2.2 موش (400گرمی) 2 ماهی قرمز 097/0 قشر مغزی انسان، وظیفه « اندیشیدن»، «حرکت خودآگاهانه»، و «فراگیریِ زبان» را بر عهده دارد. در سال 1836، مارک داکس، پس از تشریح تعدادی از بیماران خود که ناتوانی گفتاری داشتند، اعلام نمود که قسمت چپ مغز همه آنها دچار آسیب بوده است. چندی بعد، "پل بروکا"،جراح فرانسوی، بیماری را زیر نظر گرفت که تنها می توانست یک واژه را به زبان آورد: "تَن"!! به همین دلیل، بروکا او را تن نامیده بود! پس از مرگِ تن در سال 1861، بروکا وی را تشریح کرد و متوجه وجود آسیب در ناحیه چپ پیشانی قشر مغزی وی شد. این قسمت از مغز را امروزه با نام "ناحیه بروکا" می شناسیم. در سال 1876، "کارل ورنیک"،پزشک آلمانی، بخش دیگری از مغز را که دچار آسیب دیدگی شده و ایجاد زبان پریشی کرده بود، کشف نمود. این بخش (ناحیه ورنیک) ، عقب تر و پایین تر از ناحیه بروکا قرار دارد و بوسیله یک دسته از تارهای عصبی، به نام Arcuate Fasciculus، با آن در ارتباط است. در صورت پارگی این تارهای عصبی، فرد دچار بیماری "زبان پریشی رسانشی" می شود. مبتلایان به این بیماری، زبان را می فهمند اما نمی توانند آنچه را که می فهمند، به درستی بیان کنند!
بخش مهم دیگری از قشر مغزی که با فرایند گویش در ارتباط است، "قشر حرکتی" یا (motor cortex) نام دارد. این بخش، مسوولیت حرکت ماهیچه ها را بر عهده دارد. بنابراین سلامت قشر حرکتی، برای انجام وظایف دست ها، پاها، صورت، فک، و حتی زبان، ضروری است. به تصویر زیر نگاه کنید:
برای خواندن یک متن، ابتدا آنچه که شما می بینید از قشر بینایی به ناحیه ورنیک منتقل شده و از آنجا به ناحیه بروکا و سپس به قشر حرکتی فرستاده می شود. آنگاه، قشر حرکتی مغز، فرمان های هماهنگی را به ماهیچه های فک ، زبان و حلق ارسال می کند که موجب گویش متن مورد نظر می شود. اکنون ببینیم که آسیب دیدگی هر یک از دو ناحیه مربوط به زبان در مغز، چه پیامدهایی را به دنبال خواهد داشت: آسيب به ناحيه ورنيک آسيب به ناحيه بروکا زبان پريشی ورنيک: *فرد مبتلا، توانايی فهم زبان را از دست خواهد داد. *فرد می تواند به روشنی سخن بگويد اما ترتيب واژه هايی که بکار می برد، روی هم، جملاتی بی معنی می سازد! اين نوع گويش را "سالاد واژگان" می نامند. حدس بزنيد چرا؟!! زبان پريشی بروکا: *از دست دادن توانايی سخن گفتن.*فرد مبتلا، زبان را بخوبی می فهمد. واژگان ، بدرستی اداء نمی شوند. فرد مبتلا، آرام و بريده بريده سخن مي گويد. در پایان، این نکته هم گفتنی است که در 97 درصد افراد، نواحی مربوط به زبان، در نیمه چپ مغز قرار دارد. با این حال، پژوهشهای تازه ( با استفاده از توموگرافی ، به روش گسیل پوزیترون) نشان می دهد که نیمه دیگر مغز نیز در فرایند زبان، بی تاثیر نیست.مثلا، آسیب در نیمه راست مغز، می تواند مانع از انتقال احساسات مرتبط با زبان شود.منبع:http://forum.parsigold.com/خ
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 491]