تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1834353636
آشنايي با باغ های ایرانی – 3
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
آشنايي با باغ های ایرانی – 3 نویسندگان : فاطمه حيدري - هما ايراني بهبهاني 14) آشنايي با باغ دولتآباد محمدتقي خان، حكمران و والي يزد، باني ساخت بناها و آباديهاي بسيار، كه يكي از مهمترين اقداماتش، ساخت قنات و باغ دولت آباد بود. اين باغ در سال 1160 هـ . ق با وسعتي در حدود 5/6 هکتار بنا گرديده و به شماره 774 در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است.باغ دولت آباد، به باغ بيروني و باغ اندروني تفكيك شده و پلان باغ به صورت تقاطع دو خط عمودي و افقي بوده که در تقاطع محورهاي اصلي، بناهايي چون سردر ورودي، ميدان جلوخان، عمارت طهراني، بهشت آئين، تالار آيينه (ديوانخانه)، آب انبار، دژ نگهباني، اصطبل‌ها، حرمسرا، ساختمان هشت و ابنيه خدماتي قرار گرفتهاند.قنات تاريخي دولتآباد با قدمتي بيش از 200 سال، از احداث پنج رشته قنات تشکيل شده و از ارتفاعات مهريز سرچشمه گرفته و پس از مشروب نمودن بخشي از اراضي مهريز و به کار انداختن چند آسياب آبي و پس از طي بيش از 50 کيلومتر به يزد رسيده و آباديهاي چند در اطراف يزد، از جمله باغ دولت آباد را آبياري ميکند.
.jpg)
در زمان حال، قنات‌ها به كل خشك شدهاند و اكنون چند چاه عميق كه به وسيله پمپهاي عظيم برقي كار ميكنند، آب باغ را تأمين ميكنند. پس از درگذشت محمد تقي‌خان، ديگر آب قنات به شهر نرسيد و در بيرون به مصرف كشت و زرع ميرسيد كه تا امروز نيز چنين است. در اين دوره، اكثر كرتها زير كشت درختان ميوه بودند.چند اصله درخت توت و در ساير كرتها، نارنجستان، انارستان و تاكستان ايجاد شدند. به گفته مرحوم پيرنيا كه از اهالي اطراف، تاريخ شفاهي معماري ايران را گردآوري ميكرد، گلهاي رز باغ دولتآباد آنقدر زياد بود كه گلابگيري آنها 2 ماه طول ميكشيد.در دوران پهلوي ساخت و ساز حومه شهري پيرامون باغ را فرا گرفت و به تدريج، باغ دولت آباد در مركز شهر قرار گرفت، درختهاي اصلي باغ، دو رديف كاج و يك رديف سرو، در دو طرف محور اصلي كاشته شدند، و مجدداً دو كرت اصلي بصورت متقارن در دوطرف آب نماي بزرگ باغ زيركشت رفتند.
.jpg)
اين 6 رديف كاج و سرو تا به امروز حجم انبوه فضاي سبز باغ را تشكيل ميدهند. در چهار خياباني كه از محورهاي اصلي به وجود ميآمده است، درختهاي بيد مجنون و ارغوان بر مهتابي بزرگ سايه ميافكند كه اطراف آن از ياس زرد، نسترن و بوتههاي گل پر بوده است.همچنين بر بالاي مهتابي ديگري كه در كنار حوض عمارت سردر قرار دارد، داربستي از گل نسترن وجود داشته است.پوشش گياهي باغ در حال حاضر چند اصله درخت توت 100 ساله و كاجها و سروهاي دو طرف محور اصلي ميباشند که در حال خشك شدن هستند.15) آشنايي با باغ فين کاشانشهر كاشان در حاشيه كوير در فاصله 220 كيلومتري جنوب شهر تهران و 86 كيلومتري جنوب شهر قم در استان اصفهان واقع است. ناحيه‌اي كه باغ فين در آن قرار گرفته‌است، به نام فين كوچك معروف بوده و موقعيت آن در جنوب غربي شهر كاشان مي‌باشد. باغ تاريخي فين در منتهياليه جنوب شرقي جاده فين (خيابان اميركبير) در شهر كاشان و در مجاورت مظهر چشمه تاريخي سليمان قرار گرفته‌است.باغشاه فين از گونه باغ قلعه‌هاي ايراني است كه به دلايل خاص خود بدين گونه و با چنين نظمي شكل گرفته‌است. چشمه سليمانيه در جنوب باغ فين قرار گرفته است،آب آن زلال و داراي املاح زيادي است.آب چشمه فين به واسطه كيفيت‌هاي خاص خود مانند صافي و پاكي و روشنايي كم نظير وهمچنين كيفيت ثابت وتغيير ناپذيرش همواره مشهور و ضرب المثل بوده است. اين چشمه از بن صخره‌ايي به نام كوه دندانه و شكاف تخته سنگهاي معدن گچ و آهك در شش كيلومتري غرب كاشان از زمين ميجوشد.
.jpg)
نظام كاشت باغ فين شامل درختان مثمر، از جمله انجير، توت، انار، بيد، بيد مشك، به، گوجه سبز، گلابي و زردآلو و همچنين گونههاي تزييني همچون سنجد زينتي مي‌شد. بخش ديگري از گياهان باغ را گلها و گياهان تزييني تشكيل ميدادند.عمدهترين بخش از گياهان كه در شكل بخشيدن به نظام گياهان در باغ تأثير به سزايي دارد مرتبط با درختان سايهگستر باغ است كه عمدة آن را درختان سرو تشكيل ميدهند.همچنين درختاني همچون چنار و سپيدار و بيد نيز در اين بخش به چشم ميخورد.
.jpg)
تعداد درختان نظامساز باغ: شامل 579 اصله درخت سرو، 11 اصله درخت چنار و 2 اصله درخت سپيدار است.16) آشنايي با باغ قدمگاه نيشابور اين باغ در بستري كوهستاني و در دامنه جنوب كوه بينالود و رو به دشت نيشابور واقع شده است. اين باغ از سمت جنوب به جاده نيشابور - مشهد اتصال مييابد. از نيشابور حدود 24 كيلومتر و از مشهد حدود 100 كيلومتر فاصله دارد. اين مكان به عنوان مكاني مقدس از سابقه طولاني برخوردار است. اين باغ را زماني به شاپور كسري و زماني به حضرت علي(ع) و سپس به حضرت رضا (ع) نسبت دادهاند. وجه تسميه باغ با توجه به وجود سنگي سياه است كه جاي دو پا بر آن نقش بسته است.ميگويند سال 200 هـ . ق حضرت رضا (علیه السلام ) كه از مدينه عازم مرو بودند، در اين مكان توقف كرده و چون خواستند با خاك تيمم كنند، آبي جاري پديد آمد. اين وقايع مهم، اين مكان را به مكاني مقدس و ايمن براي زايران در كنار مسير مشهد تبديل كرد كه در دوره‌‌هاي مختلف مجموعهاي ميان راهي شامل: كاروانسرا، آب‌انبار، حمام و مكانهايي جهت اطراق زائران و مسافران در حاشيه خيابان شكل گرفت.
.jpg){kind=small}
شكل اصلي باغ كنوني در دوران صفوي و به دستور شاه عباس اول احداث شد و در دوره‌‌هاي بعدي در زمان شاه سليمان صفوي و در دوران ناصرالدين شاه قاجار مرمتهايي جهت حفاظت و احياء باغ صورت پذيرفت. آخرين مرمت و بهسازي مجموعة مذكور در سال 1350 توسط سازمان حفاظت آثار آغاز شده و تا به امروز ادامه دارد و به شماره 236 در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است.كوشك هشت ضلعي، در مركز باغ قرار دارد. در ضلع شرقي بقعه نيز چهار طاقي كوچكي قرار دارد كه از چشمهاي جوشان حفاظت ميكند. روايت است آب آن هنگام وضوي حضرت رضا (علیه السلام) جوشيده و جاري گرديده است و به ميمنت آن را چشمه حضرتي مينامند.
.jpg)
اين باغ به عنوان بخش اول اين مجموعه با مساحتي برابر 1 هكتار، به صورت مربعي با ابعاد 100*100 متر و با دو ساختمان قديمي در موقعيت مركزي آن، مهمترين عنصر اين مجموعه است. ين باغ منطبق با شيب كوهپايه بينالود در سه سطح، با اختلاف ارتفاع 5/1 متر از يكديگر شكل گرفته است. در هر سطح، دو كرت بزرگ با درختان كاج وجود داشته كه در دوره‌‌هاي بعد درختان چنار، گردو، و توت جايگزين بسياري از درختان كاج شده است.آبياري باغ از طريق دو قنات، كه قنات اولي، قنات اصلي از سمت بالا ده و قنات دوم از سمت پايين ده كه در ميانه باغ به قنات اولي ميپيوندد صورت ميگيرد كه در حال حاضر قنات دوم جايگزين چشمه اصلي (چشمه حضرتي) مي‌باشد. سردر وردي باغ با پلكاني در دو طرف در خارج از مجموعه به فضاي محصور باغ مرتبط ميشود و با آبنمايي در مركز و كرتهاي درختكاري شده به بقعه منتهي ميشود.
.jpg)
در بالاي باغ دو كرت كه استخر بزرگي در ميان آن است وجود دارد كه آب پس از ورود به استخر توسط جويهاي باريكي به 4حوض هشت گوش دور بقعه هدايت شده و توسط آبنمايي در محور مركزي به حوضچههاي بعد انتقال مييابد. پوشش گياهي باغ درختان چنار، كاج، توت، گردو و زبان گنجشك مي‌باشد كه در ميان اين درختان، گونههاي درختان چنار، كاج و توت كهنسال به چشم ميخورد.17) آشنايي با باغ کلات نادري باغ کلات نادري در شهر کلات، شمال شرقي مشهد، در بستري کوهستاني، در ميان دو رشته کوه در استان خراسان رضوي قرار گرفته است.يکي همان است که با نزديک شدن به شهر کلات چشماندازي حصار گونه دارد و شهر در اين حصار قرار دارد و ديگري در سمت شمال است.مجموعه باغ و عمارت خورشيد براي آرامگاه نادر شاه افشار به سال 1160 هـ . ق به دستور وي ساخته شده است. اين بنا بعدها در دوراني که آل جلاير (سده سيزدهم هـ . ق ) در اين منطقه حکمراني داشته با تغييرهاي اندکي به صورت کاخ مورد استفاده قرار گرفت.عمارت خورشيد با معماري ويژه ايراني، با بخشي استوانهاي شکل ( 94/20 متر از کف زير زمين و 30/11متر بلندتر از پوشش طبقه هم کف) ساخته شد.
.jpg)
سنگهاي پر حجم و سنگين بنا، که موضوع آنها انواع ميوههاي گرمسيري و پرندگاني چون طوطي است. گفته ميشود احتمال دارد سنگ تراشهاي اين بنا را نادر شاه از هند آورده باشد زيرا ميوههايي چون موز، آناناس و ... در آن زمان در ايران وجود نداشته است تا سنگ تراشان ايراني توانسته باشند شبيه آنها را حجاري كنند.از نظام کاشت باغ بجز يک رديف چنار کهنسال در باغچه غربي باغ و در کوچة غربي باغ که جزو عرصه باغ بوده، چيز ديگري بر جاي نمانده است و همين رديف درختان چنار کهن بعدها مبناي درختکاريهاي بقيه قسمتهاي باغ قرار گرفت و 220 عدد درخت چنار کاشته شد كه اکنون باغ با اين درختان شکل گرفته است.
.jpg)
در حال حاضر منبع آبرساني اوليه باغ از بين رفته است و آب باغ بوسيله موتور پمپ از آب ذخيره شده در آب انباري که در زير پيادهرو انتهاي شرقي باغ ايجاد شده تامين ميشود18) ذآشنايي با باغ گلشن طبس اين باغ در شهر کويري شمال شرقي استان يزد و در بستر شهري و در انتهاي شرقي خيابان گلشن طبس و بوسيله ميرحسن خان، سومين حاكم طبس، از سلسله خوانيني که به وسيله نادرشاه به حکومت طبس منصوب شدند، احداث گرديد. اين باغ با عمارتي در دو طبقه و زيرزمين كوچك، در يك نخلستان(2000 نفر خرما) با ابعادي در حدود 266 متر در 260 متر بنا شده و به شماره 1310 در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است.سردر ورودي باغ با نمايي از اندود گچ سفيد، رو به ميدان و سوي ديگر رو به باغ، با ايواني دو ستونه و تزيينات آجري نقشدار ساخته شده است.
.jpg)
اين باغ داراي دو خيابان اصلي متقاطع بوده و در مركز آن حوضي است با ابعاد 85/25*5/7 متر و سه فواره، كه محوطه باغ را به چهار مربع بزرگ تقسيم ميكند.
.jpg)
كه هر كدام از اين مربعها با گذرگاههاي كوچكي به چهار كرت تقسيم شده، كه در داخل آنها 2500 اصله مركبات (درختان نارنج و...) و انار (500 اصله) كاشته شده است.
.jpg)
اين باغ بر روي امتداد جريان آب چشمههاي سرد و گرم كه به جانب طبس ميآيد شكل گرفته، آب از انتهاي مجموعه وارد باغ شده و پس از آبياري كرتها و حركت در جويها و فوارهها از زير هشتي ساختمان سردر ميگذرد و به شهر ميرود.منبع: http://www.hamshahrionline.ir/س
#فرهنگ و هنر#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 4358]
-
فرهنگ و هنر
پربازدیدترینها