واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
كنسرو ماهي تون در روغن يكي از مهمترين روشهاي آماده سازي يا فرآوري مواد خوراكي، حرارت دادن آنها ميباشد. استفاده از حرارت نه تنها سبب بهبود كيفيت خوراكي(Eating Quality) مواد غذايي ميشود، بلكه از طريق كاهش سرعت يا توقف فعاليتهاي شيميايي، آنزيمي و باكتريايي، قابليت نگهداري آنها را نيز افزايش ميدهد. در مورد ماهي و ديگر فرآوردههاي دريايي نيز، حرارت دادن آنها ابتدا به منظور بهبود كيفيت خوراكي و در مرحله بعد جهت متوقف ساختن فعاليتهاي ميكروبي و شيميايي انجام ميگيرد. فرآيند حرارتي در ماهي سبب نرم شدن بافتها، تغيير ماهيت پروتئينها، كاهش رطوبت و بسياري تغييرات ديگر ميشود و از طرفي ماندگاري آن را بهبود ميبخشد. منظور از كنسرو نمودن ماهي نيز تهيه محصولي است كه بتوان آن را براي مدت طولاني حفظ نمود و در پايان مدت نگهداري نيز مطمئن بود كه محصول سالم و قابل مصرف است.تاريخچهCanning به مفهوم قوطي كردن مواد غذايي و اصطلاحي رايج در توليد و نگهداري مواد غذايي است. تاريخ بستهبندي مواد غذايي به زمان ناپلئون بناپارت برميگردد. در آن زمان امپراطور فرانسه در برنامه كشورگشايي خود نياز داشت غذاي سربازانش را به شكلي تامين كند كه عاري از فساد باشد. در سال 1840 ميلادي براي اولين بار ماهي و ميوه به صورت كنسرو قوطي به بازار عرضه شد. در ايران نيز كنسروسازي در سال 1309 شمسي به وجود آمد و در سال 1344 سيستمهاي لاكزني اتوماتيك امروزي در ايران نصب و مورد بهرهبرداري قرار گرفت.تعاريف و اصطلاحات ماهي تون:انواع ماهي تون از خانواده اسكامبريده(Scombridae) و از ماهيهاي دريايي ميباشند كه در اقيانوس كبير، هند، اطلس و بعضي درياهاي وابسته به اين اقيانوسها از جمله آبهاي جنوبي ايران(درياي عمان، تنگه هرمز و قسمتي از خليجفارس) پراكندهاند كه داراي جنس و گونههاي متعددي ميباشند.كنسرو ماهي تون در روغن:فرآوردهاي است از گوشت يك يا چند گونه از ماهيهاي تون كه پس از پخت اوليه و پُر شدن در قوطي و افزودن روغن و نمك به آن، دربندي و فرآيند حرارتي را گذرانده باشد.گوشت تكه:به قطعاتي از گوشت كنسرو ماهي تون اطلاق ميشود كه كوچك ترين بعد آن از 2/1 سانتيمتر كمتر نباشد.گوشت خرده:به قطعاتي از گوشت كنسرو ماهي تون اطلاق ميشود كه بزرگ ترين بعد آن از 2/1 سانتيمتر بيشتر نباشد.ويژگيهاي استاندارد مواد اوليه:ماهي:ماهيهاي مورد استفاده در تهيه اين فرآورده، بايد سالم، بدون عيب، تميز و حتيالمقدور از يك گونه باشند. دارا بودن پوستي با درخشندگي شفاف و طبيعي، با بوي ماهي تازه صيد شده، عضلات سفت و ارتجاعي، چشمهاي روشن و شفاف و طبيعي، نشان دهنده كيفيت خوب اين ماهيهاست. ماهيهاي مورد مصرف در تهيه اين كنسرو ميتواند تازه يا منجمد باشد. در صورت استفاده از ماهيهاي منجمد حتما بايد زمان ماندگاري و نحوه انجماد آن در سردخانه، طبق مشخصات مندرج در استاندارد ملي مربوط باشد.روغن:روغن مورد مصرف در تهيه كنسرو ماهي تون بايد روغنهاي مايع مجاز خوراكي مانند (روغن زيتون تصفيه شده) باشد و در زمان مصرف، با مشخصات مندرج در استانداردهاي ملي مربوط خود منطبق باشند.نمك: نمك مورد مصرف در تهيه كنسروماهي تون بايد با ويژگيهاي مندرج در استاندارد ملي مربوط مطابقت داشته باشد.آب:آب مورد استفاده براي شستشوي ماهيها بايد آب آشاميدني بوده و مورد تاييد مقامات بهداشتي قرار گرفته باشد.ظروف بستهبندي (قوطي):ويژگيهاي قوطيهاي مورد مصرف بايد با استاندارد ملي مربوطه مطابقت داشته و سطح خارجي آن در برابر خوردگي احتمالي مقاوم باشد. لاكها:لاكهاي مصرفي در اين قوطيها كه در تماس مستقيم با مواد غذايي است، بايد در مقابل هر يك از مواد درون قوطي مقاوم باشد.فرآيند توليد:ماهي پس از صيد(مرگ) در اثر فعاليت باكتريها و آنزيمها به سرعت ويژگيهاي خود را از دست داده و پس از مدتي علايم فساد در آن ظاهر ميگردد. لذا جهت افزايش زمان ماندگاري آن بر اساس اصول نگهداري مواد غذايي مراحل زير در مورد آن انجام ميگيرد:1- از بين بردن ميكروارگانيسمهاي موجود در حد امكان يا جلوگيري از فعاليت آن ها به وسيله پخت اوليه(Pre–cooking) به كمك بخار يا هواي داغ.2- توقف يا كاهش سرعت فعاليت آنزيمها و جلوگيري از دستيابي به اكسيژن، جهت ممانعت از فعل و انفعالات شيميايي از طريق جاگذاري ماهيها در قوطي و خالي كردن نسبي هواي قوطيها قبل از دربندي.3- حفاظت محصول مورد نظر از آلودگي مجدد، از طريق دربندي قوطيها و اعمال فرآيند حرارتي نهايي (Heat Processing) بهمدت 65 دقيقه در دماي 121- 110 درجه سانتيگراد.پختن ماهي تا حد نرم شدن استخوانها و غيرفعال كردن تمامي باكتريها و آنزيمهايي است كه ممكن است در قوطي وجود داشته باشند كه با اصطلاح "استريليزاسيون تجارتي" بيان ميگردد و عبارت است از فرآيندي كه در پايان آن هيچ ارگانيسم بيماريزاي زندهاي با روشهاي معمول قابل جستجو نبوده و تعداد ساير ميكروارگانيسمهاي باقيمانده ي عامل فساد نيز به قدري كم باشد كه در شرايط معمول نگهداري(بدون استفاده از يخچال) قادر به رشد و فعاليت نباشند.ارزش غذايي:مواد مغذي در 100 گرم كنسروماهي تون(Tuna) در روغن به شرح زير است: آب: 6/52 گرم انرژي: kcal 288 پروتئين: 2/24گرم چربي: 5/20گرم خاكستر: 4/2 گرم ساير: مواد معدني و ويتامينها.در حال حاضر سرانه مصرف ماهي در كشور حدود 5 كيلوگرم است كه در مقايسه با متوسط سرانه دنيا(22 كيلوگرم) ميزان كمي است كه يكي از علتهاي آن ميتواند فسادپذيري بيش از حد ماهي باشد، چرا كه مصرف ماهي فاسد، مسموميت و حساسيت شديد براي مصرف كننده به دنبال دارد. بنابراين با مصرف كنسرو ماهي ضمن تامين انرژي مورد نياز بدن، به نوعي كمبود يا فقدان ماهي در سبد غذايي نيز جبران ميگردد. ويژگيهاي استاندارد فرآورده نهايي:- قوطي پرشده اين فرآورده بايد عاري از زنگ زدگي، باد كردگي، لحيم شدگي، ضرب ديدگي در ناحيه دربنديي با علائم نشت و يا ساير آثار ناشي از فساد محتويات درون آن باشد.- محتوي گوشت موجود در فرآورده، بايد بدون زوايد غير گوشتي مانند پوست، فلس، استخوان، باله، دم وامعاء واحشاء و دلمه خون آشكار باشد.- چنانچه محصول تحت عنوان "كنسرو ماهي تون با گوشت تكهاي" عرضه ميشود، ميزان گوشت خرده در آن بايد بيش از 50 درصد وزن كل محتوي قوطي آبكش شده باشد.- بافت گوشت ماهي در فرآورده بايد سفت و محكم بوده و متلاشي نشده باشد.- رنگ گوشت ماهي در فرآورده بايد روشن يكدست بوده و با آن چه كه بر روي برچسب قوطي قيد ميشود، مطابقت داشته باشد.- اين فرآورده بايد بو و طعم طبيعي داشته و عاري از هر گونه طعم و بوي ناشي از علائم فساد محتويات آن باشد.- استفاده از هر گونه ماده افزودني، در اين فرآورده مجاز نميباشد.نشانهگذاري:بر روي قوطيهاي كنسرو ماهي تون موارد زير بايد به طور خوانا نشانهگذاري شده باشد:- نام محصول و نوع عرضه(مثلا با گوشت تكهاي يا خرده يا...) بدون گوشت تيره يا همراه گوشت تيره.- ذكر اجزاء به كار رفته در فرآورده، با قيد مقدار - شماره پروانه ساخت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي.- شماره سري ساخت- تاريخ توليد و انقضاي مصرف- وزن خالص محتويات در سيستم متريك - قيمت براي مصرفكننده تصاوير زيبا و مرتبط با اين مقاله
#پزشکی#
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 3934]