محبوبترینها
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
دکتر عرفان فدایی وکیل پایه یک دادگستری
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1802740714
نگاهي به وقف نامههاي قرآني مساجد خوانسار
واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
نگاهي به وقف نامههاي قرآني مساجد خوانسار نويسنده: حميدرضا مير محمدي مقدمهپدراکثر مساجد کهن خوانسار نسخ متعدد خطي قرآن کريم موسوم به «قرآن شصت پاره» موجود است . در دوراني که هنوز صنعت چاپ و نشر پديدار نگشته و يا نضج نيافته بود، بسياري از مؤمنين و خيرين خوانسار هزينه زندگي خوش نويسان را پرداخت ميکردند تا آنها به کتابت کلامالله مجيد اقدام کنند و به اين وسيله قرآنهاي بسياري کتابت شده و به صورت وقف در مساجد و محافل مذهبي در دسترس عموم قرار گرفته اند. «سيف الدوله محمد» در خصوص خوشنويسي در خوانسار مينويسد: «جمعي از اهل ابن ولايت (خوانسار) گذرانشان از کتابت ميشود، کتاب کلام اللهاند قرآنها در اين ولايت تمام کرده به اطراف ميبرند.» (1) اين امر از آنجا ناشي ميشود که زماني که شخصي بنا به دلايلي موفق به انجام مراسم مذهبي (از قبيل شرکت در مراسم حج) که قصد انجام آن را داشته نميشد هزينه آن را صرف نگارش قرآن کريم ميکرده است. آنچه از نسخ خطي قرآنهاي موجود بر ميآيد آن که استادان چيره دست خوش نويس خوانساري به نحو احسن و اکمل از انجام اين مهم برآمده و آثاري ماندگار از خود بر جاي نهاده اند. شرطهاي واقفان بررسي وقف نامههاي قرآنهاي خطي موجود، شايان بحثي در خور توجه است که در اين ميان به بررسي چند نمونه مي پردازيم. نکات اصلي اين وقف نامهها را ميتوان به چند دسته تقسيم نمود از آن جمله: وقف بر کافهي قراء شيعهي اثني عشريه صورت گرفته است. خارج نمودن قرآنها از خوانسار جايز دانسته نشده است. بردن قرآنها بر سر مزارها جهت تلاوت جايز نميباشد (اين اقدام جهت حفظ آنها صورت گرفته است). مدت استفاده و نگاهداري قرآنها در محافل و مجالس در مدت زمان معيني جايز دانسته شده است و استفاده بيش از مدت مذکور منوط به اجازه متولي آن است. (اين مدت زمان در برخي وقف نامهها يک ماه و برخي تا شش ماه تعيين شده است.) در برخي از وقف نامهها تأکيده شده است که قرآنها را به دست اطفال غير مميز ندهند - جملات فوق معمولا در بالاي صفحه اول نگارش يافته است - و از آب و گلاب محافظت نمايند. توليت برخي وقف نامههاي قرآني را به امام جمعه وقت واگذار نموده اند. با توجه به تاريخ وقف نامههاي مختلف که برخي سابقهاي بيش از دويست سال دارند، چنين موضوعي بيانگر آن است که از زمان صفويه نماز جمعه در خوانسار برگزار ميشده است توليت چنين موقوفاتي به امام جمعه وقت واگذار شده است. ذکر اين نکته ضروري است که قبل از سنهي 1314 که مرحوم آية الله حاج سيد محمد تقي غضنفري خوانساري اقامه نماز جمعه در محل حسينيه مرکزي شهر مرسوم به «دو راه» مينمايد، نماز جمعه در مسجد جامع (2) شهر برگزار ميشد و لذا توليت اين قرآنها به امام جمعه مسجد جامع واگذار شده است. نمونهاي از وقف نامههاي قرآنهاي خطي که از مرحوم حاج سيد جعفر موسوي (مير اشرف) (3) به يادگار مانده، بدين شرح است: نمونههايي از وقف نامهها 1هو الواقف بسم الله الرحمن الرحيم الحمد لله الواقف علي الضمائر و المطلع علي السرائر و الصلوة و السلم علي المبعوث من اشرف القبائل و العشائر صاحب المناقب و المفاخر و علي آله الطيبين الطاهرين شفعائهم اهل الکبائر و قال النبي اذا مات ابن آدم انقطع عمله الا عن ثلث صدقة جارية او علم ينتفع به او ولد صالح يستغفر له لهذا هو سپاس افزون از احاطهي و هم و قياس نثار دربار رحيمي که به اقتضاي رحمت بالغه و مصلحت شامله مجازات اعمال صالحه را طي کريمهي (فمن يعمل مثقال ذرة خيرا يره) (4) جلوه ظهور بخشيد و درود نا معدود به روان پاک واسطهي ايجاد وجود که به قدم اخلاص و ارادت ساحت قرب حضرت معبود را چنان پيمود که جز قاب قوسين در ميان نبود و تسليمات بلا نهايات بر عترت اطهارش که هاديان طريق شريعت و سالکان مسالک ارشاد هر هدايتاند باد و بعد بر صاحبان دانش و بينش هويداست که نشاندن درخت نيکوکاري و افشاندن تخم حسنات اعمال موجب ادراک ريع رستگاري است. لهذا در اين ميمنت فرجام به تأييدات رباني و توفيقات سبحاني قربة الي الله و طلبا لمرضاته و به جهت ذخيرهي (يوم لاينفع مال و لابنون) (5) وقف مؤبد و حبس مخلد شرعي نمود بر برگزيدهي سرمدي و سلالهي دودمان احمدي نتيجه اولاد محمدي جناب سلالة السادات العظام آقاي سيد جعفر حفظه الله الملک الاکبر ابن المرحوم الواصل الي جوار رحمت الله الکريم آقا مير اشرف تغمده الله بغفرانه و اسکنه في بحبوحات جنات النعيم اين شصت نيم جزو کلام الله المجيد را بر کافه قراء شيعه اثني عشريه که در عموم مجالس و محافل تلاوت نمايند و بعد از تلاوت روح واقف و والدين و اخوي او آقاي مير محمد صادق را به دعاي خير ياد و به فاتحت شاد فرمايند و به دست اطفال غير مميز ندهند و قاريان زياده از يک ماه نگاه ندارند مگر به اذن جديد از متولي و از قصبهي خوانسار بيرون نبرند و توليت آن را منصوص داشت به نفس خود مادام حيوة و بعد به ارشد اولاد ذکور خود نسلا بعد نسل و بعد الفقدان او الانقراض به ارشد اولاد ذکور اخوي مرقوم خود ما توالدوا و تناسلوا الي يرث الله الارض و من عليها و بعد انقراضهم به ارشد و اعلم طلاب قصبه مزبوره و منافيات وقف را به عمل نياورند. 1284. نمونهاي ديگر از وقف نامههاي قرآنهاي موسوم به «شصت پاره» موجود در مسجد جامع خوانسار: 2 بسم الله الرحمن الرحيم بعد الحمد و الصلوة باعث بر تحرير اين کلمات آنکه به توفيق رباني و تأييد سبحاني وقف مؤبد و حبس مخلد نمود ا [آقا] موفق مکرم معزز حاجي الحرمين الشريفين حاجي صادق ابن مرحوم آقا اسمعيل رحمه الله اين جزو کلام الله مجيد و فرقان حميد را با ساير جزوها [ي] ديگر بر کافه قراء شيعه اثني عشريه که تلاوت و محافظت نمايند و تصرفات منافيه وقف را در آن به عمل نياورند و از قصبه خوانسار [بيرون] نبرند و در نوبه مزار نبرند و زياده از شش ماه نگاه ندارند مگر به اذن جديد از متولي و توليت آنها را مفوض داشت با خود و بعد از خود با اولاد ذکور خود نسلا بعد نسل و با انقراض با اولاد اناث خود کذلک و با انقراض با امام جمعه مسجد جامع و با عدم حضور او با امام جماعت مسجد مذکور و واقف مزبور بعد از اجرا [ي] صيغه بتصرف موقوف عليهم [...] و شرايط لزوم وقف محبس گرديد. (فمن بدله بعد ما سمعه فانما اثمه علي الذين يبدلونه) و کان ذلک في تاريخ يوم جمعه نهم من شهر شوال المکرم من سنه 1211. حرره العبد الحقير المفتاق الي العزيز الغني ابن سيد الجليل العلامة السيد حسن اسمعيل الموسوي الحسيني. اللهم اغفر له و لوالده بحق الحق و النبي المطلق. مهر: «انه کان عبدنا صادق» نمونهاي ديگر: 3بسم الله الرحمن الرحيمالحمد لله الواقف علي الضماير، المطلع علي السرائر و الصلوة و السلم علي سيدنا و نبينا سيد الاوائل و الاواخر محمد و آله الطاهرين خير من ارسل و بعث من اشرف القبائل و العشاير و بعد وقف مؤبد و حبس مخلد نمود عالي حضرت کهف الحاج و المعتمرين حاجي لطف علي بن ميرزا محمود خوانساري اين جزو قرآن مجيد را با بيست و نه جزو ديگر که مجموع کلام مجيد بر قاطبهي مؤمنين و مؤمنات که تلاوت نمايند. در مجامع به شرط آنکه از قصبهي خوانسار بيرون نبرند و به نوبه سر مزار نبرند و ثواب وقف آن را هديه نمود به روح و الدين خود و ايضا شرط نمود که هر تلاوت نمايد فاتحه از براي والدين او بخواند و توليت آن را از براي خود قرار داد مادام في الحيوة و بعد از خود مفوض نمود به اولاد خود و بعد از انقراض اولاد مفوض نمود به اعلم و اصلح مؤمنين (فمن بدله بعد ما سمعه فانما اثمه علي الذين يبدلونه) و کان ذلک في شهر شعبان المعظم من شهور سنه ثلث و ثمانين بعد الف و مائه 1183. ذکر اين نکته ضروري است که در اکثر مساجد و تکاياي خوانسار نسخههاي متعددي از قرآنهاي خطي موجود است. با توجه به آن که اغلب در حفظ و نگه داري از آن دقت کافي به عمل نميآيد لازم است تا مسؤولان اداره اوقاف و امور خيريه نسبت به جمع آوري اين گونه قرآنها از مساجد اقدام نمايند ؛ چه بسا که به توان موزهاي از قرآنهاي خطي داير نمود تا ان شاء الله حفظ و محفوظ گردند، چرا که در سيل عظيم مراد 1366 اکثر مساجدي که در مجاورت رودخانه قرار داشتند طعمه سيل گشتند و قرآنهاي خطي بسيار نفيس موجود در آنان متأسفانه از بين رفت. البته اين مسأله جاري سؤال است که آيا قرآنهايي که وقف بر مسجدي خاص شده است را مي توان از آن جا براي هميشه خارج کرد يا نه؟ و از سوي ديگر چون توليت برخي از قرآنهاي شصت پاره به عهده اولاد ذکور واقف واگذار شده است بسياري از قرآنهاي خطي وقفي در منازل شخصي نگاه داري ميشوند که نگارنده خود شاهد بسياري از آنان بوده است. اميد که با اعلام عمومي و تشويق و راه کارهاي مناسب اين گونه قرآنها نيز در محل ويژهاي گرد آيد و احتمالا از خريد و فروش يا فرسودگي و نابودي تدريجي آنان جلوگيري به عمل آيد ان شاء الله. ترسمتاي خفته در دامان کوهي سيل خيزخواب نگذاري زسر تا آبت از سر بگذردپي نوشت : 1- سيف الدوله محمد، سفر نامه مکه به تصحيح علي اکبر خدا پرست، چاپ اول، نشرني، 1364، ص 379. 2- مسجد جامع شهر خوانسار از بناهاي مرحوم حاج صانع رحمة الله عليه است و در سنه 1101 بناي آن به اتمام رسيده است. اين مسجد در جنوب شرقي شهر واقع و با بيش از سه هزار متر مربع زير بنا و گچبريهاي بسيار نفيس به ويژه در محراب از جمله آثار گران بهاي خوانسار است. متأسفانه قسمتهاي مختلف آن دچار خسارت گشته و نيازمند تعميرات اساسي است. اميد است در تعمير و نگهداري و احياي موقوفات آن توجه بيشتري به عمل آيد و با توجه به اينکه خوانسار فاقد مصلاست، اين مسجد بدين منظور استفاده از انهدام آن جلوگيري به عمل آيد ان شاءالله . 3- مرحوم آقاي حاج سيد جعفر موسوي (مير اشرفي) از سادات محترم موسوي خوانسار ميباشد که در هنر تذهيب و خط در عصر خود يگانه بود و آثار گران بهايي از ايشان باقي مانده است. ايشان در راه مکه معظمه به جوار رحمت ايزدي پيوست. 4- زلزال، آيه 7. 5- شعراء، آيه 88. منبع: ميراث جاويدانمعرفي سايت مرتبط با اين مقاله تصاوير زيبا و مرتبط با اين مقاله
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 407]
-
گوناگون
پربازدیدترینها